تبعات دود شدن ۱۹میلیارد دلار رمزارز از تهران تا واشنگتن
بازار رمزارزها در روزهای اخیر، همزمان زیر دو فشار متفاوت اما هم‌جهت قرار گرفته است: از یک سو تحریم‌ها و نبود رگولاتوری داخلی در ایران، دارایی میلیون‌ها کاربر را در معرض خطر بلوکه‌شدن و زیان قرار داده و از سوی دیگر، تصمیم ناگهانی دونالد ترامپ برای اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی بر کالاهای چینی، شوک تازه‌ای به بازار جهانی کریپتو وارد کرده است. ترکیب این دو روند، تصویری نگران‌کننده از آینده دارایی‌های دیجیتال در سطح جهانی و داخلی ترسیم می‌کند.
تحریم و بی‌قانونی؛ دو تیغ بر گلوی سرمایه‌گذاران ایرانی
به گزارش«امروز»، بازار رمزارز در ایران، در حالی به‌سرعت رشد کرده که هنوز قانون مشخصی برای فعالیت صرافی‌ها، کاربران و بانک‌ها وجود ندارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که «نبود رگولاتوری مؤثر، دارایی کاربران را در معرض تحریم و بلوکه‌شدن قرار داده است».
پیمان شوریابی، کارشناس بازارهای مالی، در گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: «تحریم‌های مربوط به مکانیسم ماشه موجب توقیف دارایی‌های رمزارز کاربران ایرانی شده است؛ دارایی‌های رمزارز ایرانی‌ها و صرافی‌های ایرانی توسط آمریکا ردیابی و در ادامه بلوکه می‌شوند» .او با تأکید بر اینکه این مسئله فقط یک چالش سیاسی نیست، توضیح می‌دهد که نبود قانون‌گذاری داخلی، «راه محافظت حقوقی از دارایی‌ها را از میان برده است».
شوریابی همچنین یادآور می‌شود که در اغلب کشورها، بانک‌های مرکزی با تدوین مقررات شفاف، مسئول نظارت بر رمزارزها هستند، اما در ایران هنوز چنین نهاد ناظری شکل نگرفته است. نتیجه، بازاری است که در آن کاربران خرد، بیشترین آسیب را می‌بینند و سرمایه‌های کوچک در معرض نابودی قرار دارند.
وقتی سیاست‌های جهانی بازار رمزارز را می‌لرزاند
همزمان با این چالش‌های ساختاری در داخل، بازار جهانی رمزارز نیز در روزهای اخیر با شوک تازه‌ای روبه‌رو شده است. به گزارش «امروز» به نقل از نبض بازار، تصمیم ناگهانی دونالد ترامپ برای وضع تعرفه ۱۰۰ درصدی بر واردات کالاهای چینی، موجی از اضطراب را به بازارهای مالی از جمله رمزارزها تزریق کرد.
در نتیجه، تنها در ۲۴ ساعت، قیمت بیت‌کوین بیش از ۸درصد و اتریوم حدود ۱۲ درصد افت کرد؛ آلت‌کوین‌هایی نظیر BNB، XRP و Solana نیز بین ۱۲ تا ۱۷ درصد سقوط کردند.
بر اساس داده‌های CoinDesk و The Block، حدود ۱۹میلیارد دلار از ارزش بازار رمزارزها لیکویید شد — بزرگ‌ترین پاکسازی روزانه بازار کریپتو در سال ۲۰۲۵.
کارشناسان چند دلیل برای این سقوط بی‌سابقه برمی‌شمرند: افزایش نااطمینانی، فرار سرمایه‌گذاران به دارایی‌های امن مانند طلا و اوراق خزانه، و نگرانی از اختلال در زنجیره تأمین فناوری بلاک‌چین.
همان‌طور که یکی از تحلیل‌گران DoubleLine Capital به فایننشال تایمز گفته است:«بازار در حال قیمت‌گذاری احتمال یک جنگ تجاری تمام‌عیار میان واشنگتن و پکن است؛ و این یعنی دوران آرامش به پایان رسیده است.»
تأثیر جنگ تعرفه‌ای بر آینده رمزارز در ایران
در ظاهر، تحریم‌ها و جنگ تعرفه‌ای دو موضوع جدا هستند، اما اثرشان بر بازار رمزارز مشابه است: هر دو ریسک، نااطمینانی و فرار سرمایه را افزایش می‌دهند.
در ایران، نبود رگولاتوری سبب شده سرمایه‌گذاران در برابر این نوسانات جهانی، بی‌دفاع‌تر باشند. اگر در بازارهای جهانی، سرمایه‌گذاران می‌توانند با ابزارهایی مانند صندوق‌های ETF رمزارزی یا بیمه دارایی‌های دیجیتال، بخشی از زیان را جبران کنند، در ایران چنین ابزارهایی وجود ندارد.
به گفته شوریابی:«بانک مرکزی باید با ورود به حوزه رمزارزها از انحصار و ایجاد بازار سیاه جلوگیری کند؛ در غیر این صورت، نوسانات جهانی به‌راحتی می‌تواند سرمایه‌های داخلی را متلاشی کند.»در همین راستا، سیاست تازه بانک مرکزی برای محدود کردن سقف معاملات رمزارزی به پنج هزار دلار در روز، تلاشی است برای کنترل خروج سرمایه از کشور؛ اما کارشناسان معتقدند بدون قانون جامع و بازار رسمی، این محدودیت‌ها تنها در کوتاه‌مدت کارساز است.
جمع‌بندی
بازار رمزارزها در شرایطی به نقطه جوش رسیده که هم تحریم‌ها و خلأ قانونی در ایران و هم جنگ اقتصادی آمریکا و چین در حال بازتعریف آینده آن هستند.
اگر در سطح جهانی، تصمیم‌های سیاسی مانند تعرفه ترامپ می‌تواند در یک روز میلیاردها دلار از ارزش رمزارزها را نابود کند، در داخل ایران نبود شفافیت قانونی همان نقش را در ابعادی داخلی ایفا می‌کند.
تجربه جهانی نشان می‌دهد تنها در سایه‌ی رگولاتوری شفاف و هماهنگی میان بانک مرکزی و نهادهای مالی می‌توان این بازار پرریسک را به بستری قابل اعتماد تبدیل کرد — در غیر این صورت، رمزارزها همچنان میان سایه‌ی تحریم‌ها و شوک‌های سیاسی گرفتار خواهند ماند.