اهرم دولت برای ارتقای صادرات نرم‌افزار
امیر اشکان تربیت‌جوئی - بزرگراه فناوری - چند صباحی است که در محافل مختلف صنف، بحث بر سر صادرات نرم‌افزار و ارزش‌هایی که از این طریق نصیب کشور می‌شود در جریان است. نمونه بارز این تحرکات، تشکیل کنسرسیوم افغانستان و حضور شرکت‌های نرم‌افزاری به‌صورت متحد در برخی از نمایشگاه‌های بین‌المللی است. با توجه به ماهیت نرم‌افزار که زاییده فکر، دانش و خلاقیت است. این صنعت در زمره صنایع دانش‌محور و راهبردی قرار می‌گیرد.
بر همین اساس اکثر کشورهایی که در این زمینه دارای نامی هستند، اغلب جزء کشورهای صنعتی محسوب نشده و در ردیف کشورهای نوصنعتی، درحال ظهور، درحال تبدیل و یا درحال توسعه هستند. نگرش عمده این کشورها به صنعت نرم‌افزار، به‌طور عمده راهبردی بوده که چاشنی ریسک‌پذیری را نیز با خود به یدک می‌کشد. در این کشورها اکثر بازار داخلی برای ارایه این خدمات وجود نداشته و یا بسیار محدود است.
لذا بر همین اساس نقش دولت و حمایت از این بخش به‌صورت اجتناب‌ناپذیری معنا و مفهوم پیدا می‌کند. حمایت و نقش دولت‌های این کشورها بر این بخش، نتایج فوق‌العاده‌ای را در بر داشته که می‌توان به‌عنوان مثال به تقویت و رشد زیرساخت صنایع، اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی اشاره کرد. از سوی دیگر و با تحلیلی کوتاه (به‌عنوان مثال هند و ایرلند) این تاثیرات حتی دامنگیر بخش سیاست خارجی آنان نیز شده و بر این بخش نیز تاثیرگذارده است.
حال با ذکر موارد فوق و با استفاده از تجارب این کشورها می‌خواهیم در این مسیر گام برداریم. ولی سؤالی که به‌سرعت به ذهن خطور می‌کند، اینست که آیا دولت نیز عزم خود را در نقش یک حامی برای این بخش جزم کرده است؟ متاسفانه، براساس شواهد و تجارب این سال‌ها، تنها یک "نه" بزرگ در ذهن نقش می‌بندد که تحرکات منقطع و بدون برنامه، تنها حاصل آن بوده است.
به‌نظر نگارنده، محورهایی که دولت باید در این خصوص و به‌صورت جدی مد نظر قرار دهد، شامل کمک به شرکت‌ها برای تولید محصولات نرم‌افزاری ارزشمند، حمایت از نوآوری و پژوهش در این صنعت و از همه مهم‌تر، کمک به بازاریابی برای نرم‌افزارهای تولید شده و بازارگردی این محصولات در تمامی نقاط جهان است.
در محور آخر، حمایت از حضور شرکت‌ها در بازارها و رویدادهای برگزار شده، (به‌صورتی‌که هزینه‌های حضور را پوشش دهد) از جمله کاربردی‌ترین فعالیت‌هاست. درحال حاضر در سایر بخش‌های صنعت، این نوع حمایت، عملی و انجام می‌شود که متاسفانه بر اثر غفلت فعالان صنف و دیگر موارد، تاکنون سهم صنعت نرم‌افزار بسیار اندک بوده است. جا دارد تا در این برهه از زمان و تا پایان سال برنامه‌ای جهت بازارگردی محصولات نرم‌افزاری ایرانی تهیه و جهت حمایت دولت به آنان ارایه شود.
- ۸۵/۰۷/۱۰