ITanalyze

عبارت ماشین‌ها یا خودروهای متصل در دنیا موضوع چندان جدیدی محسوب نمی‌شود و اگرچه اقدامات محدودی در گذشته در این خصوص رخ داده، اما با ظهور آنتن‌های تلفن همراه این پدیده وارد یک مرحله تازه شد و با رونمایی از فناوری تحول‌آفرین 5G از سوی اپراتورهای موبایل، اکنون صحبت از یک انقلاب جدی در این عرصه است.
به گزارش آی‌تی آنالیز جنرال موتورز اولین سازنده خودرو بود که اولین ویژگی‌های مرتبط با ماشین متصل را در سال ۱۹۹۶ در چند مدل از خودروهای تولید‌ی‌اش به بازار عرضه کرد.
در آن مقطع هدف اصلی ایمنی و کمک اورژانسی در هنگام تصادفات بود چراکه زودتر رسیدن کمک‌های پزشکی باعث افزایش احتمال زنده ماندنِ رانندگان و مسافران می‌شد.
در ابتدا نمونه اولیه تنها با صدا کار می‌کرد، اما وقتی سیستم‌های تلفن همراه به سیستم اضافه شدند، سیستم توانست مکان GPS را نیز به مرکز فوریت‌های امدادی ارسال کند. 
اما این تنها امکانات اولیه‌ای بود که در خودروهای متصل بود. در سال‌های بعد و با رشد زیرساخت‌های ارتباطات موبایلی و ظهور پدیده اینترنت اشیاء طیف خدمات قابل ارایه افزایش یافت و همانطور که ذکر شد با ظهور فناوری 5G این موضوع با یک انقلاب گسترده در صنایع خودروی جهان مواجه شده است.
به واسطه سرعت بسیار بالا و بادوام ارایه شده از طریق زیرساخت‌ها و آنتن‌های نسل 5، در حال حاضر و در یک نمونه جنرال موتورز با امضای قراردادی با غول ارتباطی AT&T تا سال 2024 اقدام به عرضه خودروهای خاصی با اتصال به فناوری 5G خواهد کرد که به گفته این دو شرکت، به روز رسانی های نرم افزاری مطمئن تر، ناوبری و دانلود سریع تر و پوشش بهتر در جاده ها را به همراه خواهد داشت.
این موضوع را می توان به عنوان یک سیگنال روشن در نظر گرفت که حداقل، AT&T  بر این باور است که شبکه 5G به اندازه کافی بالغ خواهد شد تا بتواند میلیون ها خودروی متصل را تا سال 2024 مدیریت کند.
اتصال سریع‌تر و مطمئن‌تر کلید برنامه‌های بازار بسیاری از خودروسازان است، که تقریباً در کل شامل ویژگی‌های پیچیده نرم‌افزاری داخل خودرو و به‌روزرسانی‌های بی‌سیم است تا همه چیز را از سیستم موسیقی گرفته تا سیستم‌های پیشرفته کمک راننده، که به سرعت در حال تبدیل شدن به راه کلیدی دیگری هستند متحول کند.
در منطقه نیز تحولات گسترده‌ای از طریق توسعه فناوری نسل 5 و تفاهمات اپراتورها و خودروسازان در حال وقوع است.
بر این اساس بازار خودروهای متصل عربستان سعودی در سال های گذشته رشد نشان داده است و پیش بینی می شود تا سال 2028 با نرخ بالایی افزایش یابد.
ارتباط با فضای ابری برای شناسایی مسیرهای بهتر و کم‌ترافیک، ارتباط با زیر ساخت ها و علایم جاده‌ای و شرایط آب‌وهایی برای کاهش خسارات و تصادفات، ارتباط با عابران پیاده برای هشدار به رانندگان، ارتباط با شبکه های اینترنتی برای هوشمندسازی هر چه بیشتر خودرو، ارتباط خودرو با همه ابزارها و وسایل مرتبط با اینترنت از جمله انواع ارتباطاتی است که برای خودروهای بر بستر 5G امکان‌پذیر است.
به طور کلی خودرو‌های متصل موقعیت جغرافیایی خود را با خودرو‌های دیگر به اشتراک می‌گذارند. با انجام این امر جریان‌های ترافیکی پر‌سرعت می‌توانند به راحتی و بدون هیچ مشکلی با یکدیگر همراه شوند. این مساله موجب کاهش ازدحام و ترافیک در ورودی‌ها و خروجی‌های بزرگ‌راه‌ها و حتی موجب کاهش ترافیک در داخل شهر‌ها می‌شود.
در بسیاری از مواقع افراد در تشخیص حق تقدم با مشکل مواجه می‌شوند. این فناوری کمک می‌کند تا در تقاطع‌ها و چراغ‌های راهنمایی، خودرو‌ها با یک‌دیگر ارتباط بگیرند و شناسایی کنند تا حق تقدم با چه کسی است.
در روز‌های شلوغ یا در موارد دیگر امکان یافتن پارکینگ مناسب وجود ندارد. این خودرو‌ها می‌توانند با اتصال به شبکه‌های شهری پارکینگ‌های مناسب را پیدا کنند و کمک کنند تا از مسیر‌هایی که شلوغ هستند یا در‌حال تعمیر هستند دوری کنید و انبوهی دیگر از امکانات که با توسعه هر چه بیشتر این فناوری و همزمان توسعه زیرساخت‌های 5G توسط اپراتورها میسر می‌شود.

•    اهمیت خودروهای متصل در ایران
در کشور ما زیرساخت‌های نسل 5 از طریق دو اپراتور اصلی موبایل کشور یعنی همراه اول و ایرانسل در حال پیاده‌سازی است. هر چند که برای تسهیل و تسریع توسعه در این بخش وزارت ارتباطات و کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی باید اقدامات بیشتر و متناسب با رشد این فناوری در منطقه و دنیا را در دستور کار بگذارند.
اما همراه اول به عنوان بزرگ‌ترین اپراتور ارتباطی ایران و منطقه، به موازات توسعه زیرساخت‌ها و فناوری پیشرفته 5G، به توسعه انبوهی از تحولات و کاربری‌های حاصل شده از طریق این فناوری نیز توجه داشته است از دوراپزشکی گرفته تا سایر کاربری‌ها در حوزه‌های هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و ....
در همین راستا بود که در هفتم تیرماه سال 1400 همراه اول و سایپا برای هوشمندسازی صنعت حمل‌ونقل کشور و تولید خودروهای متصل به اینترنت تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.
به موجب این تفاهم همکاری، مقرر شد هوشمندسازی صنعت حمل و نقل شهری و بین شهری با هدف کاهش هزینه‌ها، ارائه محصولات متنوع و افزایش کارایی، غلبه بر مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف انرژی و در نهایت ایجاد بازارهای جدید در عرصه خودروهای متصل هوشمند صورت گیرد.
همراه اول زیرساخت‌های ارتباطی، ذخیره‌سازی و تحلیل داده‌های پروژه خودروی متصل را تامین و طی همکاری مشترک، زمینه ایجاد و توسعه خدمات دیجیتال مبتنی بر تحلیل داده فراهم می‌کند.

مهدی اخوان بهابادی، مدیرعامل همراه اول در این مراسم با اشاره به اینکه سال گذشته مصرف اینترنت در شبکه همراه اول رشد ۸۰ درصدی به نسبت ۲ سال قبل داشته از پیش‌‌بینی اپراتور در حوزه اینترنت اشیاء و اتصال نمایی دستگاه‌ها طی چند سال آینده خبر داد و گفت: بحث اصلی جلسه امروز حول خودروهای متصل است. یکی از قابلیت‌های کلیدی خودروهای متصل امکان رصد در لحظه اطلاعات خودرو است که همین موضوع با ارائه گزارشی از وضعیت، هزینه‌های احتمالی آینده را کاهش می‌دهد.
وی افزود: با این داده‌ها می‌توان نقص‌های فنی را ملاحظه کرد و آلارم‌های لازم را به راننده داد؛ علاوه بر این با اجرایی شدن این پروژه کمک بزرگی به حوزه راهداری کشور خواهد شد تا نقاط حادثه خیز را با مانیتور کردن اطلاعات حاصل از این خودروها کشف کنند.
مدیرعامل همراه اول در آن مقطع همچنین اشاره‌ای به پروژه هوشمندسازی جاده‌های بخش فنی همراه اول و ارتباط آن با خودروهای متصل داشت و اضافه کرد: برآیند این پروژه‌ها، خیر و برکات فراوانی برای مردم خواهد داشت و باعث ارتقای سطح زندگی آنان از نظر کیفی خواهد شد.
جواد سلیمانی، مدیرعامل سایپا نیز در آن مراسم با اشاره به کاهش نیمی از ظرفیت تولیدی این شرکت خودروسازی با کنار رفتن پراید از چرخه تولید گفت: براساس برنامه همکاری مشترک با همراه اول به دنبال طراحی، پیاده‌سازی، تجاری‌سازی و درآمدزایی از خودروی متصل هستیم و امیدواریم ظرف ۳ سال آینده بتوانیم یک میلیون خودروی متصل را تولید و تقدیم مردم عزیز کنیم.
او افزود: با توجه به اینکه برنامه تولید و عرضه ۱۱ محصول مجهز به تکنولوژی‌های جدید را ظرف سه سال آینده داریم، به دنبال خودروهای متصل هستیم. قطعا بکارگیری تکنولوژی‌های جدید، یکسری امکانات را برای مشتری‌های ما فراهم می‌کند تا رضایت آنها بیشتر شود؛ به عنوان مثال اگر تصادفی در جاده اتفاق افتد، سریعا اطلاعات به امدادگران مخابره می‌شود تا بلافاصله بتوانند خود را به صحنه رسانده و هماهنگی برای أموری نظیر نجات سریع سانحه‌دیدگان فراهم شود.

در سومین روز از الکامپ سال جاری نیز مراسم انعقاد قرارداد تجاری شرکت های همراه اول و سایپا با حضور حمید بهروزی قائم مقام مدیرعامل همراه اول و مجید عطایی معاون سازمان و سیستم های سایپا در حاشیه سومین روز از برگزاری الکامپ ۲۰۲۳ برگزار شد.
سامانه خودرو متصل، سرویسی برای ارائه خدمات برخط به رانندگان خودروهای سایپا است که در آن مشتریان با خرید ماژول ارتباطی از نمایندگی های مجاز سایپا می توانند از خدمات ویژه آن استفاده کنند. 
نصب ماژول ارتباطی مرتبط، مطابق با «استاندارهای خودرویی» از شرکت سایپا و «توسعه نرم افزاری و تضمین امنیت و سرعت ارسال دیتا» مطابق آخرین تکنولوژی های مبتنی بر اینترنت اشیاء همراه اول از مهم ترین بخش های این قرارداد است.
براساس این قرارداد، مشتریان خودروهای تولیدی این شرکت می توانند انتظار دریافت خدماتی همچون اعلام سرقت، عیب یابی و دیاگ آنلاین، یادآوری و بررسی سرویس های ادواری و دوره ای و رزرو اتوماتیک نوبت به صورت vip برای مشتریان در مراکز مجاز ارائه خدمات سایپا را داشته باشند.
اگرچه تا به نتیجه‌رسیدن خروجی این تفاهم زمان مانده اما ذکر این نکته نیز ضروری است که از آنجا که ایران جزو 10 کشور دنیا از نظر وقوع بلایای طبیعی است و از نظر تصادفات جاده‌ای نیز رتبه بسیار بدی دارد، توسعه زیرساخت‌های نسل 5 و خودروهای متصل موجب کاهش عظیم خسارات جانی و مالی در کشور خواهد شد و این مهم نیازمند مساعدت و همکاری دیگر نهادها و متولیان در حوزه ارتباطات و خودروسازی است.