ITanalyze

شبنم کهن چی- چند روز پیش شنیدم در ایران مازاد بر نیاز نشریات، روزنامه نگار داریم. روزنامه نگارهای جوان و جویای نام، شهرت و البته پول.

همه می دانیم فضای روزنامه نگاری امروز ایران به نسبت دو دهه پیش چقدر تغییر کرده است. مفاهیم و ارزش ها تغییر کرده و متناسب با شرایط و میزان تخصص و تجربه، کیفیت روزنامه نگاری در ایران دگرگون شده است.
حالا در کنار خبرنویسان، مصاحبه کنندگان، یادداشت نویس ها و گزارشگرهای خوش ذوق و متعهد که اصول کاری حرفه روزنامه نگاری را رعایت می کنند، افراد زیادی وارد حوزه خبر و تحلیل و گزارش شده اند که فارغ از اصل بی طرفی، لزوم تاییدیه و تکذیبیه مربوط به اخبار و منابع موثق در میدان رسانه ها می تازند. واکاوی دقیق و کامل این مساله نه در یادداشت غیرخصوصی من می گنجد، نه تجربه و دانش من برای موشکافی مبتنی بر تخصص کافی است. آنچه قصد دارم بدان بپردازم در حد تجربه کاری ام، دو نکته بسیار ساده است که در کنار اخلاق کاری قرار می گیرد و هر خبرنگار تازه کاری به صورت پیش فرض باید این مساله را بداند: رعایت بی طرفی و پرهیز از توهین و تهمت به افراد خبرساز. 
خبری که درباره بازدداشت صدرا محقق، دبیر سرویس اجتماعی روزنامه شرق هفته گذشته در یکی از خبرگزاری های رسمی کشور منتشر شد، نمونه ای تازه و البته درخور توجه برای یادآوری دو نکته مورد اشاره است. خبر دستگیری این روزنامه نگار گویی از سوی نهاد مطلع و مجری بازداشت تنظیم شده است نه از سوی یک رسانه؛ تازه از سوی نهاد مطلع و مجری که به جای دادگاه قضاوت هم کرده و رای داده است. درحالی که هنوز هیچ خبر رسمی از سوی نهادهای اطلاعاتی درباره دستگیری این روزنامه نگار منتشر نشده، هیچ دادگاهی برگزار نشده و هیچ اتهامی به جرم تبدیل نشده است. اما خبرنگار مانند دانای کل خبر را تنظیم کرده و کار نهاد اطلاعاتی را که هنوز به وظیفه اطلاع رسانی عمومی اش عمل نکرده نیز راحت کرده است.
اینکه دنیای روزنامه نگاری تبدیل به چند جزیره سیاسی شده که یک جزیره با جزیره دیگر سر جنگ دارد، چندان غیرطبیعی و دور از انتظار نیست. به هر حال شرایط ایران طی حداقل دو دهه اخیر همیشه مناسب جنگ موافقان و مخالفان بوده است. اما ما به خصوص هنگام خبرنویسی نباید لزوم کنار گذاشتن له و علیه ذهنی مان را فراموش کنیم و با بی طرفی کامل خبر را بنویسیم و به دنبال یافتن اطلاعات موثق از منابع مان باشیم. ما نباید فراموش کنیم که خبر، اعلامیه سیاسی یک حزب و گروه نیست. خبر، وسیله ابراز شادمانی یا سرکوب و متهم کردن یا حتی القای بی گناهی افراد نیست. خبر، متنی است که اطلاعاتی را با پرهیز از دخالت عقاید، نظرات و سلیقه های شخصی خبرنگار به جامعه می رساند.
ما خبرنگارها بهتر است فراموش نکنیم در کارمان، ابتدا خبرنگار هستیم با تمام وظایف و مسوولیت هایش، بعد یک مخالف یا موافق. اطلاع رسانی صحیح نه تنها به بهتر پیش بردن امور و باز کردن گره ها کمک می کند؛ بلکه فرهنگ صحیح انتقال اطلاعات را در جامعه ایجاد می کند.