«باران» برای که می بارد
فخری زارع - دو هفته پیش، علی فاضلی رییس اتاق اصناف در نشستی خبری اعلام کرد که تمامی صنوف در قالب «طرح باران» به صندوق مکانیزه فروش(P.O.S) مجهز خواهند شد.
به گفته او، این طرح به صورت رسمی از 22 بهمن ماه افتتاح خواهد شد و طبق قرارداد با سازمان امور مالیاتی از ابتدای اسفند واگذاری صندوقهای مکانیزه فروش به 29 صنف آغاز میشود.
با توجه به مفاد ماده 17 قانون نظام صنفی و همچنین اهمیت تجهیز صنوف به صندوق مکانیزه فروش جهت شفافیت در اجرای قوانین مرتبط با مالیات های مستقیم و ارزش افزوده و جلوگیری از ورود کالاهای قاچاق، بحث مکانیزه شدن واحدهای فروش از سال 75 همواره مطرح بوده و در آن زمان به سفارش مسوولان وقت وزارت بازرگانی و صنایع، کنسرسیومی متشکل از 7 شرکت تولیدکننده رایانهای زیر نظر سندیکای تولید کنندگان تجهیزات رایانه تشکیل شد که با وجود رایزنیهای بسیار برای ورود تکنولوژی به ایران به دلیل سیاستهای ناپایدار دولت طرح به نتیجه نرسید.
طرح تجهیز اصناف به صندوق مکانیزه فروش کماکان معطل ماند تا اینکه 28 خردادماه سال 92 سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور با معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزرات صنعت، معدن و تجارت و شورای اصناف به منظور اجرایی شدن ماده 71 قانون نظام صنفی کشور، در خصوص تسریع در تجهیز واحدهای صنفی به صندوق مکانیزه فروش، تفاهم نامه همکاری منعقد کرد که براساس آن مقرر شد که سیستم های کامپیوتری و تجهیزات مورد نیاز این طرح از سوی شرکت های معرفی شده از سوی سازمان نظام صنفی رایانه ای تامین شود و سرمایه گذاری آن هم با خود بخش خصوصی باشد؛ یعنی مشارکت کنندگانی که در مناقصه شرکت می کنند، تجهیزات لازم شامل سخت افزار، نرم افزار و غیره را تحویل و در هر واحد مربوطه مشغول به کار شود. بازگشت سرمایه این کار نیز قرار بود از محل تراکنش ها باشد. اما این موضوع در همان زمان اعتراض شدید اتحادیه صنف فناوران رایانه را در پی داشت. میرمهدی رییس اتحادیه بر این باور بود که طبق این تفاهم نامه فروشنده باید یک درصد از تراکنش فروش خود را به مجری طرح پرداخت کند.
به همین دلیل در نهایت طرح مجهز شدن واحدهای صنفی به صندوق مکانیزه فروش دوباره مسکوت ماند تا اینکه چند روز پیش با معرفی شرکت باران به عنوان مجری، اجرای این طرح بر سر زبان افتاد.
این بار اما قضیه به گونهای دیگر است. اتاق اصناف خود وارد گود شده و ضمن معرفی مجری، اعلام کرده است که 22 بهمن ماه اجرای طرح کلید خواهد خورد. فاضلی در این رابطه توضیح داد که با اجرایی شدن این طرح بازرسی های صنوف مکانیزه و بخش قابل توجهی از هزینه های سخت افزاری و بازرسی اصناف کسر می شود و شبکه قاچاق به عنوان بزرگ ترین معضل پیش روی کشور قابل ردیابی و کنترل خواهد بود. همچنین واسطه های غیرضرور حذف شده و هر واحد صنفی می تواند به صورت آنلاین از موجودی انبار مطلع شده و فاکتور فروش الکترونیکی نیز برای مشتریان صادر کند.
مجری از کجا آمد؟
موضوع مهم در این خصوص که ذهن بسیاری از فعالان صنوف مختلف از جمله صنف فناوری اطلاعات و ارتباطات را به خود مشغول کرده، چگونگی و نحوه انتخاب مجری طرح است.
کارشناسان و صاحبنظران صنف فناوری اطلاعات ضمن تحسین اقدام رییس اتاق اصناف برای مجهز کردن واحدهای صنفی به صندوق مکانیزه فروش، معتقدند که مکانیزه کردن فروش گامی است که باید پیش از این برداشته میشد و مخالفتی با اجرای آن وجود ندارد. اما اینکه به یکباره شرکتی با عنوان شرکت سهامی خاص هوشمند سامانه باران در تاریخ 27 مردادماه سال جاری با سرمایه ثبتی یک میلیون تومان تاسیس شود و پروژه کشوری به این بزرگی به او سپرده شود، جای سوال دارد و باید دید چطور چنین طرح ملی به شرکتی واگذار شده است که تنها چندماه از تاسیس آن میگذرد و صلاحیت این شرکت برای اجرای این طرح چگونه تایید شده است.
صندوق ها از کجا می آید؟
موضوع مهم دیگر این است که به گفته فاضلی، اجرای این پروژه ملی با توجه به تمامی ملاحظات اتاق اصناف ایران به شرکت باران واگذار شده و این شرکت با توجه به تاکید اتاق مبنی بر تامین پایانههای فروش از منابع تولیدکنندگان معتبر داخلی، طی مناقصهای از میان واجدان شرایط، با شرکت کنتورسازی ایران به توافق رسیده است.
حال اینکه شرکت کنتورسازی ایران که قرار است سختافزار این طرح را تامین کند، 28 دیماه با ارسال پیش بینی درآمد سال 94 خود به سازمان بورس خبر از افزایش 400 درصدی عایدی خود از محل فروش 201 هزار دستگاه صندوق فروشگاهی داد. اما در مقابل سازمان بورس خواستار توضیحات در خصوص نحوه تامین مالی تولید صندوقهای فروشگاهی و ارایه مدارک در خصوص شروع تولید و امکان سنجی تولید این تعداد صندوق تا پایان سال شده است.
بنابراظهار کارشناسان شرکت کنتورسازی که توانایی ساخت این صندوقهای فروشگاهی را ندارد، اقدام به واردات این صندوق ها خواهد کرد، این در حالی است که فاضلی بارها تاکید کرده است که در طرح باران اولویت با تولیدکنندگان داخلی است.
اعتراض به ابهامات طرح
شبهات و ابهامات اجرای طرح صندوق مکانیزه فروش باعث اعتراض تشکلهای صنف فناوری اطلاعات از جمله سندیکای تولیدکنندگان تجهیزات رایانهای، سازمان نظام صنفی رایانهای و اتحادیه صنف فناوران رایانه تهران شده و گویا قرار است در این هفته پیگیری و بررسیهای لازم را انجام دهند.
سندیکای تولیدکنندگان رایانه از اینکه علی رغم شعار حمایت از تولید داخلی، به هیچ وجه تولیدکنندگان رایانه در جریان برگزاری مناقصه چنین طرح عظیمی قرار نگرفته اند، اعتراض دارد.
در همین حال سازمان نظام صنفی رایانه ای نیز در حال بررسی موضوع است و قرار است در این هفته برای روشن شدن اذهان عمومی، نشستی خبری با حضور اصحاب رسانه برگزار کند.
از طرفی، رییس اتحادیه صنف رایانه نیز که در سفر بود، در گفت و گو با فناوران تاکید کرد که از امروز (شنبه) این مقوله را به طور جدی دنبال خواهد کرد.
نادیده گرفته شدن تولیدکنندگان رایانه
مسعود شنتیایی، رییس سندیکای تولیدکنندگان رایانه به نمایندگی از جانب تولیدکنندگان با اعتراض به ابهامات در اجرای طرح باران گفت: طرح مکانیزه کردن واحدهای فروش بسیار طرح مهم و مفیدی است که کسی به آن اعتراضی ندارد. اما اینکه با برگزاری مناقصهای که در آن نیز ابهاماتی وجود دارد، تامین صندوقها به شرکتی سپرده شده است که نه سرمایه دارد و نه خط تولید تجهیزات رایانه، جای سوال دارد.
وی افزود: سندیکای تولیدکنندگان رایانه از سالهای پیش درصدد تولید صندوق مکانیزه فروش بوده اند و در این رابطه کنسرسیومی تشکیل شد که به دلیل تغییر سیاست دولت به کارش ادامه نداد.
شنتیایی تاکید کرد: در حال حاضر تولیدکنندگان صاحب نام و مطرحی در حوزه رایانه داریم که امکان تولید بخش سخت افزار صندوق مکانیزه را دارند، اما با این حال به آن توجهی نمیشود.
به گفته او، شبهات زیادی در اجرای طرح وجود دارد. به طور مثال گفته میشود صندوقها به صورت رایگان توزیع خواهد شد در حالی که مشخص نیست تامین بودجه از کجاست.
وی افزود: درحالی که واحدهای تولیدی در کشور دچار مشکل هستند، چنین طرحهای عظیمی میتواند آنها را نجات دهد. اما رانت و بسیاری از مسایل دیگر جلوی آن را میگیرد.
شنتیایی گفت: با توجه به اینکه رییس اتاق اصناف تاکید دارد که این تمام بخش سختافزار و نرمافزار طرح توسط تولیدکنندگان داخلی تامین شود، سندیکای تولیدکنندگان رایانه تا به نتیجه رسیدن و روشن شدن تمام ابهامات، موضوع را پیگیری خواهد کرد و از حقوق صنف کوتاه نخواهد آمد.
امید به فضل فاضلی
دبیر سازمان نظام صنفی رایانهای تهران نیز با تاکید بر اینکه سازمان قطعا پس از کار کارشناسی در این رابطه موضع خود را به طور رسمی اعلام خواهد کرد، گفت: بحث ما قوانین و مقررات است و با هرچه خارج از قوانین باشد، مخالفیم.
وی افزود: اکنون در حال بررسی ادله هستیم و نمیخواهیم به سرعت کسی را محکوم کنیم. چراکه معتقدیم آقای فاضلی میخواهد این طرح به بهترین شکل ممکن اجرا شود.
اصغر رضانژاد تاکید کرد: قطعا اگر ایراد و اشکالی در کار باشد، با پیگیری صنف رفع خواهد شد.
به گفته رضانژاد سازمان نظام صنفی رایانه ای از امروز مذاکرات خود را برای شفاف شدن ایرادات در مناقصه و برخی مسایل دیگر آغاز می کند.
در عین حال سیدمهدی میرمهدی، رییس اتحادیه صنف فناوران رایانه نیز در اعتراض به نحوه اجرای صندوق مکانیزه فروش گفت: حتما پیگیر موضوع هستیم زیرا آنچه مد نظر ما بود با آنچه اتفاق افتاده کاملا متفاوت است.
وی افزود: اتحادیه سالهاست موضوع صندوق مکانیزه فروش را دنبال میکند و به غیر از شبهات و ابهامات موجود باید اعلام کنم که با توجه به رایزنیهای صورت گرفته این صندوقها شامل صنف رایانه نمیشود.
میرمهدی اضافه کرد: واحدهای صنف رایانه کوچک هستند. از این رو فعالان صنف بر اساس تفاهم صورت گرفته از همان PC یا نوت بوک خود استفاده خواهند کرد. (منبع: فناوران)