"رانژه" قفسی برای حبس مشترکان اینترنت
نادر نینوایی - شاید برای شما هم پیش آمده باشد که از قیمت یا کیفیت اینترنتی که اپراتورتان به شما ارایه می‌دهید ناراضی باشید در این گونه مواقع وقتی از شرکت طرف قرارداد خود می‌خواهید که اینترنت شما را قطع کند تا از جای دیگری اینترنت بگیرید.
اما بعد متوجه می‌شوید کار به همین سادگی‌ها هم نیست. در برخی مناطق اصولا اپراتور دیگری امکان ارایه خدمات اینترنتی ندارد. در برخی مناطق هم که اپراتور دیگری وجود دارد، کیفیت نه چندان متفاوتی دارد. با این وجود در بخش‌هایی از شهرها و کشورها حق انتخاب بیشتری داشته و میتوانید از میان چند اپراتور یکی را انتخاب کنید. از این مرحله به بعد اما موانع جدیدی سر راه شما سبز می‌شود. برخی اپراتورها با وعده خدمات بهتر تلاش می‌کنند شما را از مهاجرت به اپراتور رقیب منصرف کنند. گاه نیز به شما قیمت پایین‌تر پیشنهاد می‌شود و گاه نیز حجم بیشتر اینترنت به شما پیشکش می‌شود تا همچنان اپراتور خود را تغییر ندهید. اما اگر تمام این اقدامات هم شما را جذب نکرد، با مانعی به نام رانژه مواجه می‌شوید و گاه تعویض اپراتور به بهای دو هفته قطع اینترنت به اسم مشکل رانژه تمام می‌شود تا از این پس وسوسه خداحافظی با اپراتور اینترنت را از سر خود بیرون کنید.
ماجرا به این شکل است که برخی شرکت‌های اینترنتی در هنگامی که از آنها می‌خواهید که ارتباطتتان را قطع کنند می‌گویند برداشتن تجهیزاتشان از روی خطوط شما زمانبر است و به همین بهانه این کار را حداقل یک هفته به تاخیر می‌اندازند و از سوی دیگر شرکت جدیدی هم که می‌خواهید با آن قرارداد امضا کنید نیز یک هفته دیگر برای رانژه کردن وقت می‌خواهد و به این ترتیب و همانطور که ذکر شما حداقل دو هفته از داشتن اینترنت محروم می‌شوید که تحمل چنین وضعیتی برای بسیاری از مشترکان سخت و گاه محال است!
همین موضوع سبب شده تا خیلی‌ها گرانی و کیفیت پایین اینترنتی که شرکت طرف قراردادشان ارایه می‌کند را به جان خریده و تحمل کنند تا درگیر قطعی گاهاً دو هفته‌ای اینترنت نشوند.
این در حالیست که بعد از اعمال تغییراتی در نرخ خدمات اینترنتی که در شماره‌های گذشته به آن پرداختیم، موضوع تغییر اپراتورهای اینترنتی به علت تفاوت در قیمت‌ها و حذف بسته‌های تشویقی به عاملی مهم برای جابجایی مشترکان تبدیل شده اما ترس از قفس و مانعی به نام رانژه آنها را دچار تردید کرده است.
بخشی از ریشه این مساله اما در شرکت مخابرات است. اما یک مقام آگاه در شرکت مخابرات می‌گوید از آن جایی که کارمند آنها مسوول قرار دادن و یا برداشتن تجهیزات شرکت‌های اینترنتی نیست، نماینده شرکت‌های اینترنتی باید به مخابرات بیایند و با نظارت کارمند مخابرات این تجهیزات را برداشته یا نصب کنند.
مخابرات مدعی است دلیل طول کشیدن فرآیند تخلیه و برقراری مجدد ارتباط هم این است که شرکت‌های اینترنتی خود در فرستادن مامور برای قطع و وصل خطوط تعلل می‌کنند.
این در حالی است که شرکت‌های اینترنتی هم گناه را به گردن مخابرات انداخته و می‌گویند مخابرات با این بهانه که باید کارمند آنها برای نظارت حاضر باشد مرتب آنها را معطل کرده و سر می‌دواند و به این ترتیب مامور شرکت‌های اینترنتی که برای رانژه می‌آیند باید خود را با کارمند ناظر مخابرات هماهنگ کنند و همین مساله را پیچیده می‌کند.
از سوی دیگر مخابرات نیز در این زمینه اینطور پاسخ می‌دهد که از آنجایی که تجهیزات مخابراتی گران قیمت و حساس هستند نظارت کامل کارمندانشان بر نحوه رانژه خطوط توسط شرکت‌های خصوصی امری ضروری است. این پاسکاری‌ها که ما را به یاد اختلال‌های اینترنتی و پیچاندن کاربران و رسانه‌ها میان شرکت‌های اینترنتی، مخابرات و زیرساخت می‌اندازد، تفاوتی در خروجی کار ندارد و آنچه مسلم است از ادامه اختلاف مخابرات و شرکت‌های اینترنتی بیش از همه کاربران اینترنت متضرر می‌شوند.
رانژه چیست؟
"رانژه کردن" اصطلاحی رایج در مراکز مخابراتی است. در یک تعریف کلاسیک رانژه کردن به عملی می‌گویند که طی آن شرکت مخابرات، برقراری ارتباط تلفن مشترک با اسپلیتر شرکت خدمات اینترنتی را فراهم می‌کند.
در رانژه کردن مسیر زوج‌سیم تلفن مشترک را در مخابرات تغییر می‌دهند تا کابل تلفن مشترک از تجهیزات شرکت خدمات اینترنتی نیز بگذرد و امکان دریافت اینترنت را در کنار مکالمات صوتی داشته باشد. این تغییر مسیر به درخواست مشترک و با ارسال نامه از طرف شرکت به مخابرات صورت می‌گیرد.
خط رانژه خط تلفنی است که می‌تواند صدا و داده (ADSL) را هم‌زمان با هم روی یک خط منتقل کند
اما قبل از این که بتوانید از خط تلفن خود به عنوان خط ای‌دی‌اس‌ال استفاده کنید باید این خط از طرف مخابرات و به درخواست شرکت ارایه دهنده سرویس، رانژه شود.
مشکلات تمام ناشدنی رانژه برای کاربران
اگر یک جستجوی اینترنتی ساده در گوگل داشته باشید با خواندن نظرات و کامنت‌های کاربران ایرانی در فروم‌ها به راحتی متوجه می‌شوید که برخی از کاربران معتقدند به‌جز مخابرات سایر شرکت‌های اینترنتی زمان طولانی را برای رانژه کردن خطوط هدر می‌دهند.
برای مثال کاربر معترضی در یک فروم در این باره نوشته است:
"می‌خواستم به اطلاع‌تان برسانم که شعبه کرج شرکت ... که از آن سرویس اینترنت خریده‌ام سرعت کارشان از لاکپشت هم کمتر است و با وجود آنکه از تاریخ ثبت‌نام من حدود 13 روز می‌گذرد ولی هنوز سرویس ADSL راه‌اندازی نشده است. این در صورتی است که اگر از مخابرات خریداری می‌کردم حداکثر 48 ساعته اینترنت درخانه‌ام بود. یکی از دوستان خودم اقدام به خرید از مخابرات کرده و بعد از 24 ساعت خط رانژه شده و سرویس توسط کارشناس راه‌اندازی شده است."
البته این مشکل محدود به کاربران استان البرز نیست و کاربرانی از سایر نقاط ایران و به ویژه تهران هم مدت‌های طولانی را برای رانژه شدن خطوط خود به انتظار می‌نشینند.
یکی از کاربرانی که با این مشکل از نزدیک برخورد داشته مدعیست از وقتی خود مخابرات سرویس ADSL ارایه می‌دهد این مشکلات به وجود آمده است و به نوعی چوب لای چرخ می‌گذارند تا مشتری‌قاپی کنند.
این کاربر که خود چند ماه پیش همین مشکل را داشته است می‌گوید که رانژه شدن خطش 28 روز طول کشیده است و دست آخر هم پس از 10 بار رفتن و داد و بیداد کردن در مخابرات مجبور شده خودش مسوول نمایندگی شرکت اینرنتی‌اش را به مخابرات ببرد تا کارش را انجام دهند.
در این میان اما تعداد قبل توجهی از کاربران هم علت کندی رانژه خطوط را به خود شرکت‌های اینترنتی نسبت می‌دهند و مدعی هستند که این شرکت‌ها در ارایه تمام انواع خدمات به کاربران خود و نه فقط در رانژه کردن همین‌قدر کند و ضعیف عمل می‌کنند.
یک نمونه از همین تعلل‌ها هم تلفن‌های گویای برخی شرکت‌های اینترنتی است که کار متصل شدن به اپراتور را آنقدر طول می‌دهند که کاربر قید تماس گرفتن برای رفع مشکلش را به کل بزند و در مجموع از هر تلاشی برای در بند کشیدن مشترکان خود دریغ نمی‌کنند!
راه حل چیست؟
وقتی موضوع رانژه کردن خط بی‌دلیل خیلی طولانی می‌شود و مخابرات و شرکت‌های اینترنتی هر یک تقصیر را به گردن یکدیگر می‌اندازند، کاری از کاربر برای تعیین صحت و سقم ماجرا بر نمی‌آید.
به هر ترتیب در حال حاضر شاید بهترین راه‌حل برای کاربر مراجعه به سامانه 195و طرح شکایت باشد.
کاربرانی که با چنین مشکلی رو به‌رو هستند می‌توانند با مراجعه به آدرس اینترنتی 195.ict.gov.ir طرح شکایت کنند و در اینجا دیگر وزارت ارتباطات به عنوان داور بین شرکت مخابرات و شرکت اینترنتی وارد عمل می‌شود و مقصر را موظف می‌کند که هرچه سریعتر خط کاربر را رانژه کند.
باوجود تمام مشکلات و اختلافات شرکت‌های اینترنتی و مخابرات به طور معمول چه خالی کردن خط و چه رانژه کردن آن نباید بیش از 72 ساعت طول بکشد پس اگر بیشتر از این زمان برای خالی کردن خط از سرویس‌دهنده قبلی یا رانژه شدن خطتان معطل شده‌اید به هیچ وجه مردد نشوید و سریعا به سامانه 195 مراجعه کرده و طرح شکایت کنید.
در حال حاضر افراد زیادی هستند که تازه بعد از 20 روز معطل رانژه شدن قصد دارند طرح شکایت کنند که با توجه به فرصتی که وزارت ارتباطات برای رسیدگی به شکایت می‌خواهد باید چند روز دیگر هم معطل شوند پس اگر از 72 ساعت گذشته و خطتتان رانژه نشده حتما همین حالا شکایت کنید.
جمع‌بندی
به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر رانژه کردن خطوط به بهانه‌ای برای رقابت ناسالم میان مخابرات و برخی شرکت‌های اینترنتی تبدیل شده است که در این میان هم هر یک دیگری را متهم می‌کنند.
اما نکته اینجاست که دود این دعوای ساختگی یا واقعی به چشم شرکت‌های متمول اینترنتی و مخابرات نرفته و طبق معمول این کاربران هستند که متضرر می‌شوند.
در این مورد البته گفته می‌شود سازمان رگولاتوری زمان مشخصی را برای رانژه تعیین کرده اما به نظر می‌رسد در این حوزه، مقررات‌گذاری کفایت نکرده و نیازمند نظارت بیشتر و دقیق‌تر هستیم تا شاید دیگر از این پس شاهد سر دواندن مردم به بهانه رانژه خطوط نباشیم و قفس رانژه یک بار برای همیشه شکسته شود. (منبع:عصرارتباط)
