ITanalyze

فرشید رضایی – سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مسوولیت‌های مهمی بر عهده دارد. این سازمان با یک مصوبه می‌تواند یک رانت میلیاردی برای یک یا چند اپراتور ایجاد کند و گاه یک مصوبه‌اش می‌تواند به حذف برخی رقبا از صحنه بازار بینجامد.

محدود عمل رگولاتوری نیز بسیار گسترده است و تقریبا هر شرکتی قصد ارایه خدمات در حوزه ICT را داشته باشد به نوعی باید از کانال این نهاد دولتی عبور کند. نگاهی بر مبالغ و ضمانت‌های دریافتی از سوی رگولاتوری برای ارایه پروانه به شرکت‌ها گویای اهمیت پروانه‌ها و نقش این سازمان است.

مهمتر از تمام این موارد رانت اطلاعاتی است. شرکت‌هایی که به هر ترتیبی بدانند در آینده بازار چه تغییر و تحولاتی رخ خواهد داد به بقای خود ادامه داده و اپراتورها و شرکت‌هایی که این چنین ابزار و امکانی در اختیار نداشته باشند محکوم به تضعیف یا حذف از بازار هستند.

گاه نیز رگولاتوری با چند عضوی که دارد تصمیم به ایجاد انحصار برای یک شرکت یا اپراتور می‌گیرد. به عبارت دیگر این رگولاتور است که تعیین می‌کند تا کجای یک فناوری را به کدام اپراتورها و برای چه مدتی واگذار کند. گاه رگولاتوری تصمیم می‌گیرد که یک اپراتور زودتر از بقیه از خط استارت دویدن را آغاز کرده و به دیگران از یکسال تا سه سال بعد مجوز ورود به مسابقه و دویدن را می‌دهد.

بی توجهی رگولاتوری به عدم اجرای تعهدات و خروج یک صاحب پروانه از مسیر مشخص شده نیز گاه می‌تواند سودهای کلانی را نصیب متخلف کند.

وجود یک مشکل رها شده یا به قول کامپیوترها "باگ" در پروانه اپراتور یا اپراتورها و تاخیر رگولاتور برای ورود به مساله نیز می‌تواند بسیار پولساز باشد.

در این میان از سال‌های دور نیز شنیده‌ها و شایعاتی مبنی بر اینکه برخی از شرکت‌ها یا اپراتورها روابطی با افرادی در رگولاتورها داشته و دارند نیز مطرح بوده است.

اما در تمام سال‌های گذشته ظاهرا هیچ نهادی نیز نظارتی بر عملکرد رگولاتوری از حیث چرایی و چگونگی ایجاد انواع انحصارات، مقررات‌گذاری‌های رانت‌زا، تاخیرهای سهوی یا عمدی در جلوگیری از تخلفات مالی اپراتورها و غیره نداشته است.

از این رو شاید مسوولان دستگاه‌های نظارتی با مرور اخبار جراید، شنیدن اظهارات شرکت‌های حذف شده یا تضعیف شده در حوزه ICT و رسیدگی به مدارک و اظهارات خود مسوولان و کارکنان رگولاتوری از گذشته تا کنون، بتوانند تاییدی بر صحت عملکرد رگولاتورها زده و یا در صورت وقوع تخلفات نسبت به برخورد با آن موارد اقدام کنند.

بار دیگر تاکید می‌شود رگولاتوری نهاد حساسی است که تصمیمات آن نه تنها بر منافع یک شرکت که بر منافع ملی و کشور اثرگذار است.