سردرگمی اروپا با رواج اخبار جعلی
سمیه مهدویپیام - تیفانی هسو، که گزارشگر حوزه بررسی اطلاعات نادرست و پیامدهای آن است و بیش از دو دهه، به عنوان خبرنگار فعالیت میکند در گزارشی در نیویورک تایمز به بررسی مصائب جدی و همچنان لاینحل اتحادیه اروپا با رواج اخبار و اطلاعات جعلی و نادرست پرداخت و نوشت:
خشم کشاورزان اروپایی، چیزی بیش از یک موضوع اصلی در انتخابات اخیر در سراسر این قاره است. این خشم یکی از موضوعات اصلی اطلاعات نادرستی است که با انتخابات و رایگیری، همزمان شده است.
در ایتالیا، ادعاهای نادرستی در رسانههای اجتماعی مبنی بر ممنوعیت پرورش حیوانات توسط اتحادیه اروپا منتشر شده است. همچنین شایعهای که در اسپانیا منتشر شد، ادعا میکرد دولت با تخریب سدها، باعث خشکسالی میشود.
بر اساس تحقیقات درباره اطلاعات نادرست و اخبار جعلی در فضای مجازی، این ادعاها بخشی از انبوه محتوای فریبنده است که برای اثرگذاری بر رایدهندگانی که پارلمان جدید اروپا را انتخاب میکنند، منتشر شدهاند. این محتوا توسط سیاستمداران راستگرای افراطی، عوامل اطلاعاتی مستقر خارج از اروپا و دیگران منتشر میشود.
این اطلاعات نادرست به شکل ویدئوها و عکسهای بازتولیدشده که به عنوان محتوای جدید معرفی میشوند، تفسیرهای نادرست از پیشنهادهای سیاستی و پروپاگاندای تحریکآمیز درباره موضوعاتی مانند کشاورزی، تغییرات اقلیمی و مهاجرت ارائه میکنند. در قالب تبلیغات خارجی، حتی محتوایی که به صراحت توسط اتحادیه اروپا ممنوع شده، همچنان به اکوسیستم اطلاعات نفوذ میکند.
• انتخابات اروپا و اخبار جعلی در بالاترین سطح
در هفتههای اخیر، اطلاعات نادرست درباره بلوک 27گانه (کشورهای عضو اتحادیه اروپا)، به بالاترین سطح خود از زمان آغاز ردیابی موضوع در سال 2023 رسیده است. ابن اطلاعات، طبق گزارش رصدخانه رسانه دیجیتال اروپا، نهاد همکاری بین راستیآزمایان یا فکتچکرها (ترویجکنندگان بالاترین استانداردهای راستیآزمایی و سواد رسانهای برای مبارزه با اطلاعات نادرست)، دانشگاهیان و دیگران که بر بررسی اطلاعات نادرست متمرکز هستند، ارائه شده است.
الکساندر آلافیلیپ، مدیر اجرایی EU DisinfoLab، یک نهاد تحقیقاتی مستقل در بروکسل گفت: «بسیاری از روایتهای نادرستی که اکنون به رایدهندگان میرسد، جدید نیستند، بلکه این روایتها، پیشداوریها و سوءتفاهمهای قدیمی را بازسازی کردهاند تا با رویدادهای جاری همخوانی داشته باشند.»
او گفت: «ما همیشه یک نوع خط اصلی را میبینیم، مبنی بر اینکه «به هیچچیز خارج از اتحادیه اروپا اعتماد نکنید»، «به مواضع بومیگرایانه یا ملیگرایانهتر برگردید و سعی کنید کنترل را دوباره به دست بگیرید.» همه اینها با پیچیدگیهای قانونگذاری اروپا بازی میکند. ما سعی میکنیم کسی را مقصر بدانیم یا مسائلی را کنار هم بگذاریم که فراتر از همگرایی خشم، هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند.»
• اطلاعات نادرست: از مقامات اروپا تا هوش مصنوعی
اروپا در برخی موارد، نسبت به ایالات متحده برای شکست دادن روایتهای نادرست و تئوریهای توطئه، موقعیت بهتری قرار دارد.
محققان حوزه اطلاعات نادرست در اروپا معتقدند فشار سیاسی برای جلوگیری از سانسور که همتایان آنها را در ایالات متحده نگران میکند، در اتحادیه اروپا کمتر رایج بوده است؛ در این اتحادیه، برخی کشورها در سالهای اخیر قوانینی را تصویب کرده، آژانسهای دفاع دیجیتال را راهاندازی کرده و تحقیقاتی را پیگیری کردهاند تا در زمینه تهدیدات کمپینهای نفوذ هماهنگ، هوش مصنوعی و مدیریت محتوای آنلاین ناسازگار پاسخگو باشند.
با این حال، اطلاعات نادرست همچنان ادامه دارد و هنگام برگزاری انتخابات، در سراسر مرزها گسترش مییابد.
به گفته آلافیلیپ، اجرای سیاستهای طراحیشده برای محدودسازی تبلیغات و روایتهای نادرست، هنوز نوپا و ناسازگار است و باید با احساس از خودراضیبودن خطرناک مقابله کند.
وی گفت: «آیا همه ما باید آرام باشیم، زیرا در حال حاضر، فاشیست یا نازی در خیابان نداریم و-آنها فقط در کنجی نشستهاند؟ در حال حاضر، این، نگرانی اصلی من است.»
گزارش منتشرشده توسط دو گروه راستیآزمایی به نامهای Newtral در اسپانیا و Science Feedback در فرانسه، روایتهای نادرست را به شش زبان که با اعتراضات کشاورزان مرتبط بود، دنبال کرد.
ادعاهای بیپایه مبنی بر اینکه اتحادیه اروپا، عمدا مزارع کشاورزی را تخریب میکند، تولیدات کشاورزی را کاهش میدهد و سعی میکند رباتهای هوش مصنوعی را جایگزین کشاورزان کند، وجود داشت.
به گفته محققان، به نظر میرسد این ادعاها، بسیار بیشتر از انتقادات عمومی درباره آب و هوا در بین مخاطبان رایج است.
پژوهشگران دریافتند بسیاری از روایات نادرست، مانند این موضوع که دولتها برای مبارزه با آلودگی محیطزیست، مصرف گوشت آزمایشگاهی و حشرات را ترویج میکنند، بیاعتمادی موجود نسبت به بروکسل و سیاستهای اقلیمی آن را تشدید کرده است. بررسی محققان نشان میدهد حدود 82 درصد پستهای رسانههای اجتماعی در این حوزه، توسط سیاستمداران راست افراطی به اشتراک گذاشته شده است.
وزرای دولت و دیگر شخصیتهای سیاسی نیز تئوریهای توطئه بیگانههراسی را درباره مهاجرت قبل از رایگیری منتشر میکردند. همچنین راستیآزماییهای اسپانیایی، ویدئویی از حمله و دزدی به یک مرد مسن را رد و اعلام کردند این ویدئو در لسآنجلس فیلمبرداری شده نه بارسلونا.
بنابراین ادعاهای مطرحشده درباره نژاد مجرم را که پلیس اعلام نکرده بود، زیرسوال بردند. راستیآزمایان محلی در زمینه مخالفتها با برنامههای مسکن برای پناهجویان در ایرلند نیز دریافتند تصویری که در شبکههای اجتماعی اشتراکگذاری شده و بیانگر مقابله پلیس کشور در برابر معترضان است، توسط هوش مصنوعی تولید شده است.
• روسیه، نگرانی اصلی انتخابات اتحادیه اروپا
کارشناسان معتقدند عملیات نفوذ روسیه و دیگر بازیگران دولتی، نگرانی اصلی در انتخابات است. در این زمینه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، خصوصا بلغارستان و اسلواکی، آسیبپذیر هستند. راستیآزمایان محلی با مطالعات خود نشان دادهاند کمتر از نیمی از شهروندان در این کشورها باور دارند که روسیه، مسئول تنشها در اوکراین بوده و آن را آغاز کرده است.
به گفته گروه ویژه استراتکام شرقی، (East StratCom Task Force)، شامل گروهی از کارشناسان در حوزه اطلاعات نادرست که توسط اتحادیه اروپا اداره میشود، کمپینهای اسمیتینگ (توهینآمیز/ بدنامی) علیه اورسولا فون دیر لاین، رئیس کمیسیون اروپا، در ماههای اخیر افزایش یافته است.
در این رابطه یک رسانه تبلیغات سیاسی روسی در ماه فوریه از طریق یک ویدئوی دیپفیک (جعل عمیق) تولیدشده توسط هوش مصنوعی با یک خبرنگار فرانسوی مرتبط شد که به دروغ ادعا میکرد امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه، در حالی که ترس از ترور داشته، از سفر به اوکراین خودداری کرده است.
هرچند بروکسل تلاش کرده جلوی این تبلیغات مسکو را بگیرد اما مخاطبان اروپایی همچنان در معرض آن هستند. محققان دانشگاه سودرتورن سوئد و گروه مدنی Alliance4Europe اعلام کردند طی روزهای اخیر، حداقل ۲۹ کانال تیکتاک از نهادهای ممنوعه روسیه یا موجودیت تقلبی آنها، از جمله یک اکانت با حدود سه میلیون دنبالکننده، در اتحادیه اروپا قابل دسترس بودهاند.
تیکتاک در بیانیهای اعلام کرد که حسابهای مربوطه اکنون مسدود شدهاند و تلاش میکند «مسئلهای را که بر تعلیق برخی اکانتهای رسانههای دولتی کنترلشده توسط دولت در اروپا تاثیر میگذارد، بررسی و درک کند.»
همچنین گروه راستیآزمایی اسپانیایی به نام EFE Verifica، ماه گذشته اعلام کرد که مورد هدف عملیات طرفدار روسیه قرار گرفته که ماهها تلاش کرده با هشدارهای نادرست، خبرنگاران و راستیآزمایان را منحرف کند.
این کمپین با نام مستعار «عملیات اضافهبار» (Overload) یا «عملیات ماتریوشکا» (Matryoshka) با اشاره به عروسکهای روسی، از حسابهای ایمیل و پروفایلهای رسانههای اجتماعی در پلتفرم ایکس استفاده کرده تا با درخواستهای بیاهمیت برای حذف محتوا، به متخصصان اطلاعات نادرست که با فشارهای زیادی مواجه هستند، حمله کند. در این رابطه، گروه EFE اعلام کرد که از ماه دسامبر، تنها 50 درخواست ایمیلی برای بررسی پیامهای متنی، عکس و فیلم دریافت کرده است. (منبع:عصرارتباط)