ITanalyze

عباس پورخصالیان - اوج عظمت فاوا را می‌توان در این خبر مشاهده کرد. باورش آسان نیست اما میگویند: توئیت « Hello Earth! Can you hear me? #WakeUpPhilae» را روباتی به نام "فیله" (Philae) از فضا، از محلی ده‌ها میلیون کیلومتر دور از زمین، برای زمینیان ارسال کرده است!

فیله روی دنبالهدار 67P/C-G جا خوش کرده و با سرعت این دنبالهدار یعنی 135000 کیلومتر در هر ساعت، در مداری میان مریخ و مشتری و بین زمین و خورشید، در فاصله 190 تا 490 میلیون کیلومتری زمین در حرکت است.

به عبارت دیگر: توئیت مذکور به صورت خودکار توسط نرم افزار فیله صادر شده و به یک حسابِ توئیترِ مرتبط با پروژه آژانس فضایی اروپا به زمین رسیده است. دقیقاً کی؟ به وقت اروپا: در ساعت 22و 28 دقیقه روز شنبه 13 ژوئن 2015 (یا دو دقیقه مانده به یک بامداد یکشنبه 24 خرداد 1394، به وقت تهران).

17 نکته در رمزگشایی از نام‌ها و نشانه‌های این پروژه

1- دنبالهدار 67P/C-G، شهابسنگی ترکیب یافته از سنگ و یخ دارای ابعادی حدوداً 4.3 کیلومتر طول، 3.3 کیلومتر عرض و 1.8 کیلومتر ارتفاع، و به شدت ناهموار است. "فیله" نیز آزمایشگاهی خودکار به بزرگی یک ماشین رختشوی خانگیِ 100 کیلوگرمی ‌است.

2- "فیله"، در واقع کاوشگر سفینه «رُزتا» است و «رُزتا» هم در سی کیلومتری دنبالهدار 67P/C-G در ارتباط با "فیله"، در پرواز و مراقب او است.

3- پس از انتشار توئیتِ «سلام، زمین! صدایم را میشنوی؟»، رُزتا هم با توئیتِ "یک خبر مهم: کاوشگرم، فیله بیدار شده" از سرگیری فعالیت "فیله" پس از 7 ماه را به زمینیان خبر داد.

4- سفینه رُزتا، 10 سال تمام در فضا در پی دنبالهدار 67P/C-G گشت تا این که در آبان 1393 آن را در فاصله هزار کیلومتری خود یافت و وقتی که در سی کیلومتری دنبالهدار قرار گرفت، کاوشگر فیله را به سویش پرتاب کرد. فیله به آرامی ‌و سلامت روی دنبالهدار در حال حرکت فرود آمد، اما چون محل فرودش ناهموار بود، نخست با دو جهش سعی کرد، محل همواری را پیدا کند و وقتی که استقرار یافت، شروع به فعالیت کرد؛ غافل از این که محل استقرارش جایی است که از دید رُزتا پنهان است، زیرا در سایه یکی از صخره‌های 67P/C-G قرار دارد و خورشید هم او را نمی‌بیند. در این موقعیت نامناسب، فیله پس از سه روز فعالیت، شارژ باتری‌هایش تمام شد و به علت عدم جذب انرژی خورشیدی و تخلیه شدن باتری‌هایش به "خواب زمستانی" فرو رفت.

5- اکنون فیله بعد از گذشت 7 ماه "بیدار" و با تابیدن نور خورشید بر آن، فعال شده و پس از ارسال توئیت غافلگیرکننده مذکور، توانست به مدت 85 ثانیه، "شرح حالی" از فعالیتش طی 7 ماه گذشته را به دانشمندان آژانس فضایی اروپا، ESA بدهد. آن وقت هنگامی‌که حسابی شارژ شد، خواهد توانست تا آخر امسال (2015) به تحلیلگری و گزارش دهی ادامه دهد.

6- نام علمی‌شهابسنگ مذکور به اسم کاشفان روس اش: Tschurjumow-Gerassimenko است و به همین مناسبت، دانشمندان ESA آن را "چوری" می‌نامند . چوری در سال 1969 کشف شد.

7- اما «رُزتا» و فیله، نام محل‌هایی در مصر هستند. رُزتا، نام یک بندر و فیله نیز نام یک جزیره در نیل است. در این دو محل بود که باستان شناسان "سنگ رُزتا" و "ستون فیله" را در سال 1815 یافتند. سنگ رُزتا، دارای متنی ثابت به سه خط هیروگلیف، دموتیک و یونانی باستان، و "ستون فیله" نیز دارای دو متن مختلف به زبان قبطی و یونانی قدیم است که این متون، صد و چند سال پیش از میلاد مسیح روی آنها حک شده و رمزگشایی از این متن‌ها، کلید رمزگشایی از تمام آثار مصر باستان شد.

8- بیست سال پیش، انتخاب نام رُزتا و فیله از سوی دانشمندان آژانس فضایی اروپا، برای نام گذاری سفینه و کاوشگر شهاب-سنگ 67P/C-G به این دلیل صورت گرفت که هدف از این پروژه، تجزیه، تحلیل، و رمزگشایی از مواد پنهان در خاک و یخ این دنباله‌دار به منظور رد یا اثبات این نظریه بود که میگوید: منشاء آب روی زمین (و احتمالاً مبداء حیات نیز) شهابسنگ‌هایی مثل 67P/C-G هستند که میلیاردها سال پیش به زمین اصابت کرده اند.

9- باید توجه داشت که زمین اولیه، خشک و بی آب و علف بود و فاقد هوا. برای تشکیل آب نیز باید به میزان زیاد اُکسیژن و هیدروژن آزاد در هوا یا در جو زمین با فشار و دمای مناسب موجود می‌بود که نبود. اما ناگهان از 4.3 تا 3.9 میلیارد سال پیش، اقیانوس‌هایی عظیم روی سطح زمین پیدا شدند که آب آنها نمی‌تواند از لایه‌های زیرین زمین یا از جو زمین نشأت گرفته باشد.

10- تا پیش از بیدار شدن فیله، محل دقیق فرود فیله روی 67P/C-G برای دانشمندان ESA معلوم نبود. اما، سازمان فضایی اروپا یکشنبه اعلام کرد که با بررسی تصاویر و اطلاعات دریافتی از رُزتا، به احتمال قوی، مختصات محل فرود فیله را پیدا کرده است.

11- پروژه رُزتا، دستاورد پیچیده‌ای از ترکیب علوم و فنون روز، مثل فضایی نوردی، زیست شناسی و فناوری اطلاعات و ارتباطات است که تا کنون ۱.۴ میلیارد دلار هزینه در بر داشته است.

12- آغاز این پروژه به حدوداً بیست سال پیش بر میگردد. ده سال پیش، سفینه رُزتا و کاوشگر فیله به فضا پرتاب شدند.

13- این سفینه صد کیلوگرمی ‌در اواسط بهار 1393، با مانورهای پیچیده و دقیق، آماده استقرار در مدار دنباله‌دار شد و در پانزدهم مرداد 1393، مصادف با ششم اوت 2014 بود که برای اولین بار در تاریخ، بشر توانست سفینه ای را در مدار یک دنباله‌دار قرار دهد.

14- برای این کار، رانشگر رُزتا، 7 دقیقه سوخت مصرف کرد تا آن را در موقعیتی مناسب در سی‌کیلومتری دنباله‌دار قرار دهد، به نحوی که خود را از غبار و گاز متصاعد از آن مصون نگه دارد و بتواند بخوبی از آن با دقت سانتی‌متری عکس بگیرد.

15- فرود فیله بر سطح 67P/C-G در 12 نوامبر 2014 برابر با 21 آبان 93 رُخ داد.

16- این دنباله دار هر ۶.۴۵ سال یک بار پیرامون خورشید و هر 12.4 ساعت یک بار به دور خود می‌گردد.

17- یشترین فاصله دنبالهدار 67P/C-G نسبت به خورشید، ۸۴۰ میلیون کیلومتر، در آن سوی مشتری، و نزدیکترین فاصله آن به خورشید، ۱۸۰ میلیون کیلومتر است و در مداری میان مریخ و مشتری و زمین در حرکت است.

(منبع:عصرارتباط)