فضای استارتاپی در کشور متوازن رشد نمی‌کند
حمید رضا احمدیان مدیرکل دفتر نوآوری وزارت ارتباطات در حاشیه جلسه کمیسیون فاوا اتاق بازرگانی، اعلام کرد باتوجه نمونه‌برداری استانی انجام شده استارتاپ‌های کشور در حوزه‌های مختلف رشدی نامتوازن داشته‌اند.
به گزارش روابط عمومی فدراسیون ICT اتاق بازرگانی ایران، حمیدرضا احمدیان مدیر کل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه گذاری وزارت ارتباطات در حاشیه جلسه کمیسیون فاوا اتاق بازرگانی ایران، بیان داشت: طبق مطالعه و نمونه برداری که از شتاب‌دهنده‌ها استانی داشته‌ایم، تحلیل‌ها نشان می‌دهند که فضای رشد استارتاپی متوازن نیست و البته این مساله به معنی عدم وجود تقاضا نیست بلکه نشان می‌دهد زیربنای فکری و ساختاری لازم به درستی شکل نگرفته است. به عنوان نمونه مطالعات نشان می‌دهد که فعالیت استارتاپی در حوزه محیط زیست در کشور نسبت به به کل فعالیت‌های استارتاپی کمتر از یک درصد است در حالی که موضوع محیط زیست یک موضوع حیاتی و جدی و جزء الویت‌های راهبردی کشور است. در نقطه مقابل در حوزه فروشگاه‌های الکترونیکی این آمار حدود 23 درصد است. در استارتاپ‌های حوزه ورزش حدود یک درصد استارتاپ فعال داریم اما در حوزه خدمات مثل حمل و نقل، حسابداری، املاک، غذا و موسیقی این آمار بالای 20 درصد است. این نشان می‌دهد که فضای کسب و کار به شکل متوازن رشد نمی‌کند و نیازها درست شناسایی نمی‌شود و برخی اشکالات راهبردی وجود دارد. در چنین شرایطی باطم است که توجه کنیم وقتی حجم بالایی از استارتاپ‌ها در یک حوزه وجود داشته باشد حتما تا یک جایی که حجم سرمایه و تقاضا امکان دهد با هم رقابت می کنند و این رقابت سالم است و از یک جایی به بعد بازار کشش استارتاپ‌های جدید را ندارد. به این ترتیب استارتاپ‌ها در شرایطی قرار می‌گیرند که کسانی که زودتر آمده‌اند در یک شرایط با ثبات می‌مانند و کسانی که بعد از آنها آمده با مشکلات و موانع رو‌به‌رو می‌شوند چرا که بازار پاسخ لازم را نمی‌دهد و از سوی دیگر برخی پارامترهای موردنیاز این کسب و کار به درستی و در زمان معقول محقق نمی شود. این پارامترهای دیگر مواردی همچون میزان جذابیت، میزان مشارکت اجتماعی و نظایر آن هستند.
مدیرکل دفترنوآوری وزارت ارتباطات در خصوص خطر بروز استارتاپ‌های ورشکسته در اثر عواملی همچون تاثیر وام‌هایی که طی سال‌های اخیر به آنها اعطا شده نیز ابراز داشت: طی سال‌های اخیر بخش‌ها و نهادهای زیادی به حوزه استارتاپی علاقه نشان دادند و به نوعی تلاش در کمک به توسعه زیست بوم استارتاپی داشته‌اند. اگرچه این علاقه اساساً اشکالی ندارد اما هنگامی که با هیجان و توسعه بی برنامه همراه می‌شود سبب بروز اشکالات متعدد بعدی می شود. این مشکلات در سایه عدم توجه به وجود تقاضا، توسعه تعامل بین بخش و رشد بازار بیشتر خود را نشان می دهد. لذا ما نیازمند بازنگری جدی در مولفه های مرتبط با حمایت و توسعه این زیست بوم هستیم.
وی افزود: شما در نظر بگیرید که طی سال‌های اخیر روند توسعه و هماهنگی شتاب دهنده‌ها، صندوق‌های جسورانه، توسعه پارک‌های فناوری و مواردی از این دست چگونه بوده است. فضای ایجاد شتابدهی و شتابدهنده مساعد است و این موضوع به جهت فرهنگ سازی، ایجاد فضای کسب و کاری جدید یک مزیت محسوب می‌شود؛ اما در نقطه مقابل عدم شفاف بودن در مدل‌های کاری و نقش بخش‌های دولتی در همکاری و تقویت اعتماد نقاط ضعف هستند. بنابراین نکته ای که می خواهم تاکید کنم این است که استارتاپ ها نیازمند حمایت های موثرتری به غیر از حمایت مالی هستند و اساساً حمایت مالی مستقیم و یا دولتی در آغاز راه صحیح نیست و از سوی دیگر ما فراموش کرده‌ایم که استارتاپ می‌بایست در آینده یک شرکت متوسط و سپس یک شرکت بزرگ ملی و بین‌الملی شود.
احمدیان ادامه داد: مسیر پیش روی این زیست بوم مسیری طولانی و پیچیده است و نباید همه انرژی و حمایت را در همان گام اول یعنی آغاز خلاقانه قرار دهیم. لذا معتقدم باید به طوری جدی به کسب و کارهای بزرگتر توجه کرد زیرا کسب و کار بزرگ لوکوموتیو واگن‌های استارتاپی هستند.