قانون ممنوعیت تجهیزات ماهواره، کارآمد نیست
عباس پورخصالیان - علی جنتی، وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز شنبه هجدهم بهمن 93 گفت: هر جا دیشهای ماهواره را جمع کردیم، دو روز بعد دیشها برگشت و انگار فقط برای کار و کاسبی نصّابها دیشها را جمع میکنیم.
او گفت: امروز قدرتهای جهانی برای تمام کشورها نقشه دارند و به بهانه جهانی شدن، میخواهند تمام ملتها شبیه خودشان شوند، یعنی حتی زبان و نوع لباس پوشیدن کشورهای جهان سومی مثل آنها شود. جنتی با تأکید بر ایجاد پایداری فرهنگی در کشور به منظور مصون ماندن از آسیبهای فرهنگی دشمن، گفت: دشمن از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی به دنبال تغییر رفتار شهروندان به ویژه جوانان ایران است. (پایان نقل قول)
البته آقای جنتی نگفتند که مقاومت همه کاربران ماهوارههای مخابراتی علیه جمع آوری آنتنهای بشقابی، مقاومت علیه نیروهای انتظامی یا سرپیچی از قانون نیست. بسیاری از کاربران ساکن ایران میدانند که قانونگذاران استفاده از تجهیزات دریافت برنامههای رادیوتلویزیونی از ماهوارهها را ممنوع کردهاند و نیروهای انتظامی نیز مجبور به پیروی از احکام قضایی علیه متخلفان هستند، اما بخش قابل ملاحظهای از مردم به یک دلیل ساده مجبورند از دیش استفاده کنند: پخش زمینی شبکههای صداوسیمای جمهوری اسلامی به شیوه آنالوگ و دیجیتال، یا محدود است یا فاقد پوشش سراسری ست، ولی اکثر قریب به اتفاق شبکههای رسانه ملی از طریق ماهواره پخش سراسری میشوند. پس بسیاری از شهروندان راهی ندارند جز استفاده از دیش. آنها به حکم عقل، خشم و خسارات وارده ناشی از تخریب و جمع آوری قهرآمیز دیشهای شان را به سکوت برگذار میکنند و دوباره و چندباره روی دیشی جدید سرمایه گذاری میکنند.
آقای جنتی اگر معتقد است که «قدرتهای جهانی برای تمام کشورها نقشه دارند و به بهانه جهانی شدن، میخواهند تمام ملتها شبیه خودشان شوند، یعنی حتی نوع لباس پوشیدن کشورهای جهان مثل آنها شود»، مگر این حکم کلی در مورد خود ایشان و اسلاف شان صادق نیست؟ دولتمردان جمهوری اسلامیایران، ادعا و افتخارشان این است که ایران اسلامی قدرتی جهانی است. این قدرت جهانی در عصر جهانی شدن، انقلاب اسلامی را به سراسر جهان صادر کرده و با استفاده از شبکههای جهانی/ماهوارهای خود به چند زبان، سعی میکند، عقیده سازی کند. در مورد تغییر دادن پوشش و آرایش مردم جهان نیز این حکم صادق است که ایران اسلامی پیشتاز بوده و با موفقیت عمل کرده است. پس کاری که عوض دارد جای گلایه ندارد.
در این رابطه میتوان به آقای جنتی یادآوری کرد که بدی قانون ممنوعیت تجهیزات دریافت ماهواره، تنها غیر قابل اجرا بودن آن نیست. ضایعاتی که این قانون به ارمغان آورده، از تشویش اذهان عمومی ناشی از پارازیت فراتر رفته، و ایجاد اختلال در سیگنال ماهوارههای هواشناسی و گیرندههای ماهوارهای بانکهای کشور را شامل میشود. از اینها گذشته (که در واقع به هیچ وجه نباید از آنها گذشت)، عدم توسعه ارتباطات ماهوارهای در کشور و عقب افتادن ایران انقلابی در استفاده مفید از سخت افزار، نرم افزار و مضامین مرتبط با ماهواره، ضایعهای جبران ناپذیر است.
تازه پس از گذشت شصت- هفتاد سال از عصر ماهواره، سازمان فضایی ایران در حال آزمایش با انواع ماهوارههای ریزنقش است، مانند ماهوارههای مینیاتوری از قبیلِ:
• ماهوارههای نانو که ده کیلوگرم و کمتر از آن وزن دارند،
• ماهوارههای میکرو که کمتر از 200 کیلوگرم وزن دارند، و
• ماهوارههای مینی که وزنشان بیشتر از 200 کیلوگرم و کمتر از پانصد کیلوگرم است.
این سازمان هنوز از انواع ماهوارههای کاربردی یا بی بهره است یا بهره کمیدارد؛ مانندِ:
• ماهوارههای ناوشگری که با ارسال رادیویی سیگنالهای زمان برای گیرندههای متحرک، روی زمین، تعیین دقیق موقعیت مکانی هر گیرنده را ممکن میسازند.
• ماهوارههای بازشناسی که برای مقاصد نظامی و جاسوسی، طراحی میشوند. درباره این نوع ماهوارهها، به طور معمول، تبلیغات زیادی شنیده اما به طور دقیق مطلب خاصی افشا نمیشود.
• ماهوارههای دیدبان زمین که کارکردشان شبیه به ماهوارههای بازشناسی است اما برای مصارف کشوری و مقاصد غیرنظامی به کار میروند، مانند هواشناسی و نقشهبرداری از زمین.
• ماهوارههای انتقال نیروی خورشیدی به زمین که ساخت آن در مراکز تحقیقاتی جهان مطرح شده اما هنوز جامهی عمل نپوشیده است.
• ایستگاه فضایی نیز نوعی ماهواره یا سفینه به شمار میآید که برای سکونت انسان برای مدتی کمابیش طولانی در فضای بیرونی جوّ زمین طراحی میشود.
• ماهوارههای هواشناسی که عمدتاً برای پایش وضعیت متغیر آب و هوا روی زمین و نمایش آن طراحی میشوند.
• ماهوارههای ضد ماهواره به عنوان اسلحهای نظامی که گاه به آنها ماهواره برانداز نیز میگویند. این ماهوارهها برای تخریب ماهوارههای جاسوسی «دشمن»، طراحی شدهاند. از این نوع ماهوارهها برای انهدام موشکهای بالیستیک میان قارهای نیز میتوان استفاده کرد.
به عقیده کارشناسان مرکز تحقیقات مخابرات ایران که طی سه ماهه نخست سال 1393، روی مسائل فنی و حقوقی قانون ممنوعیت تجهیزات ماهواره کار کردهاند، این قانون که بیست سال پیش تصویب شد، باعث و بانی بسیاری از عقب افتادگیهای ایران از کاربردهای انقلابی ماهواره است. با این قانون، ایران انقلابی خود را از موهبات ماهواره و از شیوههای استفاده انقلابی از آن محروم کرده بدون آن که بتواند از مزایای ادعایی ممنوعیت مذکور نیز بهرهمند شود. پیشنهاد این کارشناسان این است که قانون ممنوعیت تجهیزات ماهواره باید لغو و با قانونی کارآمد و به روز جایگزین شود. لذا وزیر محترم ارشاد نیازی به انتقاد غیر مستقیم ندارد و بجای آن میتواند و بلکه باید به کمک وزیر محترم ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی لایحه لغو قانون فعلی را تدوین و آماده ارائه به هیأت دولت و مجلس جدید (دهم)کند. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۳/۱۱/۲۶