متولیان ICT همچنان بودجه ندارند
چراغ ادارات و دستگاه‌های دولتی صبح‌ها روشن و شب‌ها خاموش می‌شود، کارمندان سرکار می‌آیند و هیچ خبری هم که نباشد این روال بدون نقصانی تداوم دارد. اما آیا اتفاقات اساسی و زیربنایی نیز در حال وقوع است؟
حالا دیگر نیمی از سال گذشته و با توجه به نیمه دوم سال و مناسبت‌هایی که در پیش است، این نیمه نیز سریع‌تر از 6 ماه اول سال به پایان خواهد رسید در واقع آهسته آهسته پرکارترین ایام سال در کشور رو به پایان است.
برای پی بردن به آنچه در کشور و به شکل مشخص در حوزه ICT کشور در حال گذار است، می‌توان به رسانه‌ها رجوع کرد. رسانه‌ها مسوولیت مستندسازی وقایع را داشته و تمامی وقایع این حوزه را از روز نخست آغاز به کار دولت ثبت و ضبط کرده و می‌کنند.
اما رسانه‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را که تحلیل محتوا کنید اطلاعات قابل توجهی به دست می‌آید. در 6 ماه گذشته تیتر اخبار رسانه‌های این بخش بیشتر حول و حوش تدوین قوانین، مقررات، پروانه‌های جدید، وعده‌ها، بگومگوها پیرامون فیلترینگ، سرعت اینترنت، اختلاف نظرهای مسوولان دو قوه در این خصوص و برگزاری همایش‌های ریز و درشتی است که برخی از این همایش‌ها حضار و مجریان برگزار یکی هستند.
بازار موبایل و کامپیوتر هم که چندان تابع سیاست‌های دولت نبوده، به شکل انبوهی از مسیرهای قاچاق وارد کشور شده و تابع مقررات و سیاست‌های نانوشته‌ای است که بخشی از آن را تقاضا تعیین کرده و بخش دیگر را افراد و شرکت‌های در سایه.
در این میان اما اتفاق و خبری از جنس وقوع یک رویداد واقعی، مثمر ثمر و ملموس نیست. در عوض مدیران برخی نهادهای حوزه ICT تلاش می‌کنند خود را در بورس اخبار حفظ کنند و وانمود کنند که فعال‌تر از دیگران هستند. این وضع گاه به حدی تاسف بار می‌شود که برخی مدیران به بالای تریبون برنامه‌ها، همایش‌ها و نمایشگاه‌هایی می‌روند که تا پیش از این یک کارشناس تازه کار هم حوصله رفتن به آنجا را نداشت. موضوعی که سوژه طنز و شوخی میان فعالان حوزه نیز می‌شود.
اما علت اصلی تمام این مسایل ریشه در بی‌پولی دارد. واقعیت آن است که دستگاه‌ها و متولیان حوزه ICT با گذشت نیمی از پرکارترین روزهای سال هنوز ریالی بودجه ندارند. لذا اصولا نمی‌توان انتظار تحول و کار خاصی نیز از ایشان داشت.
وزارت ارتباطات بی‌پول
محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نخستین فردی بود که کاملا شفاف از مشکل بی‌پولی خود سخن گفت. واعظی گفت سه چهارم بودجه 2100 میلیار تومانی وزارتخانه‌اش را نوبخت معاون برنامه‌ریزی دولت نگه داشته و از یک چهارم باقی مانده نیز حتی یک ریال دریافت نکرده است.
اگرچه دولت هیچ پاسخ روشنی به چرایی عدم تزریق ریالی بودجه به این وزارتخانه و سایر نهادهای حوزه ICT هیچ واکنشی نشان نداده و اظهارات برخی متولیان این حوزه که پیگیری کرده‌اند چیزی جز وعده نبوده است.
مشکل بی‌پولی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حالی مطرح است که حداقل در حرف قرار بر این بود که ICT به عنوان پیشران و محور توسعه کشور باشد و وعده ایجاد 30 و به روایتی 100 هزار شغل جدید مبتنی بر این عرصه نیز داده شد.
شورای عالی فضای مجازی بی‌پول
اواسط شهریور ماه بود که یکی از اعضای شورای عالی فضای مجازی نیز از مشکلات مالی این شورا پرده برداری کرد. حمید شهریاری گفت: "دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی با برخی مشکلات مانند مسایل مالی مواجه است که دوستان قول داده‌اند این مشکل حل شود و وظیفه دارند این مشکل را حل کنند و البته همان طور که گفتم قول‌هایی در این زمینه داده‌اند."
وی در پاسخ به این سوال که آیا شورا اینگونه انتظار دارد که وزارت ارتباطات بخشی از بودجه خود را به شورای عالی فضای مجازی اختصاص دهد گفت: حتما. برای تامین هزینه‌های مربوط به سیاست‌گذاری‌ها لازم است از سوی تمام وزارتخانه‌ها از جمله وزارت ارتباطات کمک‌های لازم صورت گیرد. البته اطلاع دارم که این وزارتخانه کمک‌هایی کرده و در آینده نیز کمک‌هایی نیز خواهد کرد.
یک روز بعد صدای دبیر این شورا نیز در آمد. محمد حسن انتظاری دبیر شورای عالی فضای مجازی درباره اینکه گفته می‌شود بودجه مرکز ملی فضای مجازی از قانون بودجه 93 حذف شده، این موضوع صحت دارد؟، گفت: رقم 100 میلیارد تومانی از بودجه محقق نشد.
جالب آنکه وی نیز مشخصا از آقای نوبخت معاون برنامه ریزی رییس جمهوری نام برد و آدرس او را به رسانه‌ها داد. انتظاری گفت: هر ساله بحث بودجه را از طریق مجلس شورای اسلامی تعقیب می‌کنیم. امسال درخواست خود را به آقای نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور ارائه دادیم و ایشان هم قول داده‌اند که نیازهای ما را برطرف کنند.
وی که ظاهرا می‌داند وزارت ارتباطات نیز وضع بهتری نسبت به این شورا ندارد در پاسخ به اینکه آیا انتظار دریافت کمک از این وزارتخانه را دارد یا نه نیز گفت: بودجه مصوب وزارت ارتباطات می‌توانست بخشی از موضوعات مرتبط با مدیریت راهبردی این حوزه را پوشش دهد ولی توقع خاصی از این وزارتخانه نداریم.
شبکه ملی اطلاعات بی‌پول
شبکه ملی اطلاعات یکی از مسایل چالش برانگیز در دولت جدید به شمار می‌رود. فشار بر دولت به منظور اجرا و پیاده‌سازی هر چه سریع‌تر این شبکه کار را تا مجادلات جدی میان مسوولان قوه قضاییه و دولت نیز پیش برد. به ثمر رسیدن شبکه ملی اطلاعات در صدر خواسته‌های بسیاری از نمایندگان مجلس از وزارت ارتباطات نیز قرار دارد و آنها نیز فشارهای زیادی برای تسریع در اجرای این شبکه به محمود واعظی وارد آوردند.
شبکه‌ای که 9 سال از طرح اولیه آن گذشته و جالب آنکه برخی نیز همچنان معتقدند هنوز هم مشخص نیست چارچوب‌های این طرح چیست. اما جالب آنکه مدیر طرح کلان ملی توسعه فناوری های پایه شبکه ملی اطلاعات نیز گفته: پیش از این قرار بوده تا این طرح 4ساله به پایان برسد ولی پیش بینی می شود که زمان اجرایی شدن طرح بیش از چهار سال به طول بیانجامد چراکه از اختصاص مبلغ 27 میلیارد تومان تنها 2.7 دهم این مبلغ اختصاص یافته است.
وی همچنین گفت: در بزرگترین مرحله که بیشترین نیاز به تامین بودجه را دارد و می توان گفت مهم ترین بخش مربوط به فاز دوم است هنوز کاری صورت نگرفته است.
به گفته وی عدم تخصیص بودجه به طرح شاید به دلیل نبودن در اولویت کاری وزارت اتباطات باشد و دودلی این وزارتخانه برای تخصیص بودجه، این طرح را به تعویق انداخته است.
اگرچه به نظر می‌رسد این مسوول نمی‌داند که مشکل، نبودن اولویت یا دودلی در وزارت ارتباطات نیست که عملیات اجرایی این طرح را با مشکل مواجه کرده بلکه این بی‌پولی وزارتخانه است.
مرکز توسعه تجارت الکترونیکی بی‌پول
البته ظاهرا این تنها وزارت ارتباطات و نهادها و طرح‌های وابسته به این وزارتخانه نیستند که از مشکل عدم دریافت بودجه در تنگنا و نوعی بلاتکلیفی قرار دارند. رییس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در حالیکه مدت کوتاهی بود که این مسوولیت را بر عهده گرفته بود، مهترین مشکل خود را کمبود بودجه عنوان کرد.
این در حالیست که مرکز توسعه تجارت الکترونیکی کشور نقشی کلیدی در وضعیت تجارت الکترونیکی کشور و ده‌ها شغل و صنایع وابسته به آن دارد.
خصوصی‌ها هم تکلیف خود را به تکلیف دولتی‌ها گره زده و علی‌القاعده از دولت جلوتر حرکت نخواهند کرد. جالب آنکه دولتمردان گویی در دستورالعملی مشترک همواره اعلام می‌کنند که این خصوصی‌ها هستند که باید جلو بیفتند و وارد حوزه سرمایه‌گذاری از حوزه نفت گرفته تا ICT شوند.
به هر تقدیر آثار عدم تزریق و تخصیص بودجه به متولیان، طرح‌ها و دستگاه‌های ICT کشور رفته‌رفته در حال نمایان شدن است و به نظر می‌رسد در نیمه دوم سال و در صورت تداوم این وضعیت شاهد رکود بیشتری در این عرصه باشیم.
منبع: عصر ارتباط
- ۹۳/۰۷/۱۵