مزایای تجارت الکترونیکی برای شرکت ها
تکفا- دکتر گوی آبادی -در این مقاله پیامدهای ارزش تجاری حاصل از پدیده جهانی تجارت الکترونیکی که میتواند برای شرکتها مزیتهایی را دربرداشته باشد، مطرح میشود. همانگونه که امروزه مطالب و مفاهیم مرتبط با ابعاد گوناگون این پدیده در رأس مباحث مربوط به مراکز تحقیقات بازار جهانی قرار دارد، در ایران اسلامی نیز سالهاست که استفاده از تجارت الکترونیکی مورد توجه مسؤولان ارشد کشور میباشد. به زعم کلیه دستاندرکاران کسب و تجارت، بهرهجویی مناسب ازاین مقوله نهتنها باعث سهولت در انجام فرایندهای سازمانی خواهد شد، بلکه خود به عنوان یکی از اصلیترین مزیتهای رقابتی که شرکتها از طریق آن میتوانند برای خود کسب سود نمایند قابل طرح است.
دراین نوشتار با استفاده از چارچوب دهگانه Segev که در سال 1996 ارائه شد فضای توصیفی مناسبی جهت ارزیابی مطالب مطروحه تبیین میشود تا در قالب چندین فضای توصیفی امکان ارائه راهکارهای بکارگیری مؤثر از فناوری نوین تجارت الکترونیکی میسر گردد. رعایت اصول ارائه شده این امکان را برای تصمیمگیران هر سازمان فراهم میکند تا با رعایت آنها بتوانند با کمترین هزینه به اهداف رقابتی سازمان دست یابند. در ادامه، پیشنهادهای مناسب تجاری به منظور دستیابی به مزیتهای رقابتی با توجه به مدل پورتر ارائه میگردد و در پایان برخی از پیامدهای اخیر سیستمهای تجارت الکترونیکی مرور میشود.
بخش اول : مقدمه
1-1 وضعیت تجارت الکترونیکی
زیرساخت اطلاعات جهانی (GII1) در مراحل اولیه گسترش، جهان را چنان در معرض تغییر قرار داده است که ناقض بسیاری از اصول پذیرفته شده اقتصادی و اجتماعی است. اصولاً اینترنت به عنوان ابزاری برای تبادل اطلاعات در دسترس جوامع بشری قرار گرفته است و افراد مختلف در سراسر جهان میتوانند اطلاعات ارزشمندی را از طریق شبکه جهانی بدست آورند.
همانطورکه اینترنت جوامع دمکراتیک و افراد آن را دستخوش تغییر و دگرگونی کرده است، ظهور اینترنت جدید مبادلات تجاری توسعهیافته را عرضه داشته که این خود سبب کسب نتایج سودمندی برای تاجران شده است. پدیده نوینی به نام اقتصاد شبکهای مفاهیم و واقعیتهای کسب و کار را تا به آنجا دستخوش تغییر کرده است که بدون شناخت کاربردی از ابعاد مختلف آن که اساساٌ بر مفاهیم شبکه استوار است دیگر امکان برنامهریزی موثر و نتیجهبخش وجود ندارد.
اینترنت همچنین تحولات عظیمی را در صنایع خردهفروشی و خدماتی بوجود آورده است. امروزه مشتریان از طریق اینترنت میتوانند محصولاتشان را از درون خانه و یا دفترهای کارشان خریداری کنند. آنها همچنین قادرند کالاها را از طریق مانیتور کامپیوترهایشان مشاهده نمایند و اطلاعاتی را در مورد نحوه تولید آنها بدست آورند. آنها میتوانند تولیدات کالاهای مختلفی را که ممکن است با هم تناسب داشته باشند را مشاهده کنند و برای کالاهایی که انتخاب کردهاند سفارش دهند و مبالغ آنها را نیز ازطریق اینترنت پرداخت کنند و جالب آنکه کلیه این مراحل از محل زندگیشان قابل انجام است.
1-2 تجارت الکترونیکی چیست؟
تجارت به تبادل کالاها و خدمات در یک مقیاس وسیع گفته میشود. درگذشته، تجارت بشکل چهره به چهره بین طرفین معامله انجام میشد. در طی این چند دهه، تجارت پیشرفت بسیاری کرده است بهطوریکه حجم وسیعی از مبادلات دیگر چهره به چهره نیست و معاملات بیشتر از طریق تلفن، پست و با استفاده از کارتهای اعتباری انجام میشود. شکل جدیدی از پول و روشهای پرداخت که امروزه وجود دارد نظیر پول و چک الکترونیکی، کارتهای اعتباری هوشمند و شکلهای دیگر نه تنها به تحولات عمده در فرآیند خرید منجر گشته بلکه امکان ورود شرکتها به عرصه تولید پول که تا به امروز تنها در اختیار دولتها بود را میسر ساخته است.
اصولاً تجارت الکترونیکی به فرآیند خرید و فروش اطلاعات، تولیدات و خدمات از طریق شبکه کامپیوتری اطلاق میشود. با توجه به این تعریف شرکتهای زیادی از روش تجارت الکترونیکی برای انجام معاملاتشان استفاده میکنند. برای مثال شکل 1، یک شرکت تولیدکننده جهانی با تجهیزات عظیم (Silicon graphics) را نشان میدهد که از شبکه جهانی وب به عنوان روشی برای ارائه اطلاعات نظیر ارائه بروشور تولیدات و لیست قیمتها)، ابزاری برای بازاریابی (مثل ایجاد زمینهای برای تماس مستقیم مشتریان با دفتـر فروش)، کانالی برای فروش (مثل سفارش پیوسته نرمافزارهای تولیدی) و یا یک ابزار حمایتی برای مشتریان (نظیر ایجاد زمینهای برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان) استفاده میکند
شکل 1) مدل تجارت الکترونیکی
1-3 ویژگی سیستمهای تجارت الکترونیکی
سیستمهای تجارت الکترونیکی میتوانند ارزش معنیداری، به عنوان یک اهرم برای بکارگیری استراتژیهای مدیریتی جهت شرکتها دربرداشته باشند، به دلیل اینکه این سیستمها:
* ارتباط مستقیم بین خریداران و فروشندگان ایجاد میکنند.
* از مبادله اطلاعات کامپیوتری بین آنها حمایت کامل مینمایند.
* محدودیتهای زمانی و مکانی را ازبین میبرند.
* از تعاملات بین خریداران و فروشندگان حمایت میکنند و بهگونهای پویا با رفتار مشتریان سازگار میشوند.
فرض بر این است که خوانندگان با انواع سیستمهای تجارت الکترونیکی، مانند سیستمهای توزیع اطلاعات، کاتالوگهای الکترونیکی، سیستمهای مبادله الکترونیکی اطلاعات (EDI) و بازارهای الکترونیکی آشنا هستند و نیازی به طرح آنها نیست. لذا سیستمهای تجارت الکترونیکی مشتریگرا مورد بررسی قرار میگیرد. بهطور مثال، سیستمهایی که در تعامل مستقیم با مصرفکنندگان هستند، نه آنهایی که رابطه شرکت به شرکت را (مانند EDI) بررسی میکنند و با توجه به این موضوع بیان پیامدهای اتحاد و ادغام شرکتها ازطریق شبکههای الکترونیکی و فناوری خارج از قلمرو بحث این مقاله است.
1-4 آیا تجارت الکترونیکی دارای ارزش افزودهای است؟
همگان به ارزش تجارت الکترونیکی برای شرکتها واقف هستند و هدف از این مقاله اثبات منافعی است که یک شرکت میتواند ازطریق استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی بدست آورد. این ارزش از طریق پیشبینی که گروه مشاوران Mckinsey ارائه دادهاند اثبات میشود، آنها پیشبینی کردهاند که خرید از درون خانه در بازار آمریکا، در سال جاری 2003 حدود چهل تا پنجاه میلیارد دلار خواهد بود.
کلیه کارشناسان و مشاوران بر این موضوع تأکید دارند که، بسیاری از شرکتها بدون داشتن یک برنامه استراتژیک تجاری مناسب، سرمایهگذاریهای عظیمی را برای فعالیت در شبکه انجام میدهند. بدیهی است که هزینه مدیریت اینگونه شرکتها به طور پیوسته افزایش مییابد، در نتیجه بسیاری تصمیم به ترک شبکه گرفتهاند، چرا که آنها نمیتوانند یک ارزش تجاری قابل توجیهی را برای ماندن در شبکه بدست آورند. واقعیت اینکه برخی از این یافتهها صحیح هستند و اگر شرکتها قبل از فعالیت در شبکه یک برنامه استراتژیک تجاری مناسب و واضحی را اتخاذ نکنند، نمیتوانند از اقتصاد شبکهای منتفع شوند. کلید اصلی، شناسائی ارزش تجارت الکترونیکی است و اصولاً هدف از این مقاله نیز آشکارسازی ارزش اقتصادی آن برای شرکتهاست.
1-5 فناوری و همگرایی با محرکهای تجاری
فناوریهایی که از آنها در تجارت الکترونیکی استفاده میشود، محدود به اینترنت و شبکه جهانی وب نیست. محرکهای تجارت الکترونیکی، از یک سو فناوری و از سوی دیگر تجارتگرا بودن، است. علیرغم این واقعیت برخی بر این باورند که محرکهای فناوری واقعی و محرکهای تجارتگرا، غیرواقعی و مبهم میباشند. در این مقاله هدف استفاده از مدارک مستند برای نمایش نیست، چرا که محرکهای تجارتگرا یک مد زودگذر نیستند بلکه یک واقعیت غیر قابل انکار میباشند.
در حال حاضر فناوریهای جدید را با توجه به ظرفیت و محتوایشان ارزشیابی مینمایند، بهطور مثال: از طریق بررسی این موضوع که چگونه این فناوریها میتوانند برای افزایش کارائی فرآیندهای موجود مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به این موضوع، تجارت الکترونیکی میتواند جایگزین راههای تجاری سنتی شود. اصولاً نظیر هر فناوری جدید، تجارت الکترونیکی امکانات جدیدی را برای معاملات فراهم میکند که تا قبل از این غیرممکن بود. حال با توجه به این موضوع، میتوان بیان کرد که تجارت الکترونیکی دارای ارزش زیادی برای شرکتهاست و آنها میتوانند از طریق بکارگیری آن سود سرشاری را برای خود ایجاد کنند.
بخش دوم : اصول تجارت الکترونیکی
در بخش بعدی برخی از اصولی که باید توسط دولتها برای انجام هرچه بهتر تجارت الکترونیکی رعایت شود اشاره میگردد:
1. بخش خصوصی باید توسط بخش دولتی هدایت و رهبری شود
گرچه دولتها نقش کلیدی در گسترش و توسعه اولیه اینترنت داشتهاند، اما حرکت اولیه آن از طرف بخش خصوصی آغاز شده است. به دلیل اهمیت مسئله رونق و شکوفایی هرچه بهتر تجارت الکترونیکی، بخش خصوصی باید توسط بخش دولتی هدایت شود.
اصولاً نوآوری، ارائه خدمات گسترده، مشارکت عظیم و قیمتهای پایین کالا و خدمات تنها در محیطهای بازارگرا و آزاد رونق پیدا میکنند نه در محیطی که فعالیتهایش توسط قوانین بخش دولتی محدود شده است. بنابراین، دولتها باید در جایی که حمایتشان از بخش خصوصی سبب گسترش استفاده از اینترنت میشود، بخش خصوصی را حمایت نمایند.
2. دولتها باید از محدودکردن بیش از حد سیستمهای تجارت الکترونیکی اجتناب ورزند
طرفین درگیر در معاملات باید قادر به خرید و فروش کالاها و خدمات از طریق اینترنت، با حداقل دخالت دولتها باشند. اصولاً قوانین و مقررات غیرضروری فعالیتهای تجاری سبب نابودشدن بازارهای الکترونیکی در سطح جهان میشود و دولتها باید تا حد امکان زمینهای را برای تسهیل انجام معاملات الکترونیکی فراهم آورند.
برای استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی مدلهای تجاری باید بهگونهای سریع متحول شوند و اصولاً، بهمنظور نظم بخشیدن به فرآیندهای فناوری، دولتها باید از تحمیل قوانین و مقررات غیرضروری، رویههای بوروکراتیک غیراساسی و قوانین مالیاتی محدودکننده، خودداری کنند.
3. در جایی که دخالت دولت ضروری است، باید هدف، حمایت و ایجاد یک محیط قانونی، قابل پیشبینی، سازگار و منطقی برای انجام فعالیتهای تجاری باشد.
در برخی از مناطق وجود توافقنامههای دولتی ممکن است بهمنظور تسهیل تجارت الکترونیکی و حفاظت از مشتریان، ضروری باشد. در این موارد، دولتها باید یک محیط قانونی و قابل پیشبینی را به صورت غیرمتمرکز ایجاد کنند. درجایی که مداخله دولتها با هدف تسهیل تجارت الکترونیکی ضروری است، باید محورهای اطمینان از رقابتها، حفاظت از دارائیهای هوشمند، جلوگیری از کلاهبرداری، پرورش شفافیت انسانها، حمایت از معاملات تجاری و تسهیل راهحلهای مذاکره باشد.
4. دولتها باید به کیفیت بیهمتای اینترنت آگاه باشند
موفقیتهای چشمگیر اینترنت میتواند ناشی از طبیعت غیرمتمرکز آن باشد. اصولاً تجارت الکترونیکی درجایی که برنامههای قانونی وجود دارد، با چالشهای معنیداری روبرو میشود که محیطهای قانونی باید با توجه به شرایط موجود تغییر یابند. برای مثال، نباید فرض کنیم که چارچوب قانونی که در سالهای گذشته برای ارتباطات از راه دور، رادیو و تلویزیون ایجاد شده است برای اینترنت نیز مناسب است.
5. تجار الکترونیکی تحت حمایت اینترنت باید پایههای تجارت جهانی را تسهیل کنند
اینترنت به عنوان یک بازار جهانی ظهور یافته است و چارچوب منطقی حمایت از مبادلات الکترونیکی تحت استفاده از اینترنت، باید به وسیله اصولی سازگار و مناسب در همه مکانها، ملتها و مرزهای بینالمللی که منجربه دستیابی به نتایج قابل پیشبینی میشود، تحت تأثیر قرار داده شود.
بخش سوم :
اثر تجارت الکترونیکی براستراتژیهای بازار و چارچوب ارزش تجاری آن
در این قسمت چارچوبی از ارزش تجاری تجارت الکترونیکی بیان میشود و مثالهایی از صنایع خردهفروشی، بانکداری و آژانسهای مسافرتی برای درک بهتر مطالب ارائه میگردد. با توجه به اینکه رشته تجارت الکترونیکی یک رشته نسبتاً جدیدی است و اطلاعات آماری و تجربیات عملی کمی در این زمینه در دسترس میباشد، بنابراین چارچوب موردنظر را از طریق ارائه مجموعهای از پیشنهادها که متکی برمثالهایی از پیشرفت در رشتههای مختلف است، فرمولهبندی کرده و ارائه میشود. البته اعتبار این پیشنهادها در آینده براثر تحقیقات بیشتر، افزایش خواهد یافت. مضاف اینکه، حال که کشور در شروع یک فعالیت همه جانبه در ورود به عصر اطلاعات و به ویژه تجارت الکترونیک است توجه به این پیشنهادها از اهمیت ویژهای برخوردارند.
3-1 چارچوب ارزش تجاری تجارت الکترونیکی
در این قسمت جزئیات چارچوب ارزش تجاری تجارت الکترونیکی ارائه میشود، بویژه اینکه چارچوب برروی سازمانهای تجاری که از شبکه جهانی وب ، با هدف دادوستد با مشتریان نهایی استفاده میکنند تمرکز دارد. یک راه ارزیابی ارزش شبکه جهانی وب، نگاه به فروش بالقوه کالاها و خدمات و یا اطلاعات ازطریق این شبکه است. در اینجا میتوان گفت که سنجش ارزش تجارت الکترونیکی تنها با یک عامل (فروش مستقیم) باعث از دست دادن ارزش تجاری آن میشود و در ارزیابی تجارت الکترونیکی از طریق فروش مستقیم، اینترنت نمیتواند به عنوان یک کانال توزیع با کانالهای فروش مستقیم دیگر رقابت کند. برآورد کل فروش آمریکا ازطریق اینترنت در سال 1995 بالغ بر دویست میلیون دلار بود در حالی که فروش کالاها و خدمات از طریق مجاری فروش مستقیم بالغ بر شصت میلیارد دلار تخمین زده شده است.
با توجه به بررسی فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی جدید مانند سیستمهای حمایت از تجارت الکترونیکی و استفاده از آنها از طرف شرکت، چارچوبی از ارزش تجاری تجارت الکترونیکی برای آنها ارائه میگردد (شکل 1و2).
? فرایند ارتقای سطح تولیدات
? کانالهای فروش جدید
? پسانداز مستقیم
? (کاهش) زمان ورود به بازار
? خدمات به مشتریان
? مارک تجاری
? یادگیری سازمانی و فناوری
? ارتباط با مشتریان
? ظرفیت (قابلیت) ایجاد تولیدات جدید
? مدلهای تجاری جدید
اصلاح میکند
تغییر میدهد
تعریف مجدد میکند
شکل 2) عناصر ارزش تجاری تجارت الکترونیک
بهطور خلاصه ارزش تجاری تجارت الکترونیکی بهشرح زیر است :
1. اصلاح فرآیندهای موجود در بین هر سازمان: اصلاح فرآیند ارتقای سطح تولیدات از طریق سفارشیکردن کالاها، پیشنهاد کانالهای فروش جدید برای کالاهای موجود، کاهش هزینه برخی از فرآیندها (مثل، توزیع اطلاعات) کاهش زمان ورود به بازار، اصلاح فرآیند ارائه خدمات به مشتریان از طریق ارائه خدمات به شکل خودکار و در نهایت اصلاح مارک تجاری شرکتها.
2. تغییر مدل یادگیری سازمانی و فناوری و تغییر روشهای ارتباط با مشتریان ازطریق جمعآوری اطلاعات تفضیلی در مورد ترجیحات و عادتهای خرید.
هدف آنها از ارائه پیشنهاد ویژه از طریق اتخاذ سیستمهای تجارت الکترونیکی.
3. تعریف مجدد قابلیت ایجاد تولیدات جدید و مدلهای تجاری جدید.
3-1-1 ارتقای سطح تولیدات
پیشنهاد 1 : از طریق تماس مستقیم، ارائه اطلاعات فنی و تعامل با مشتریان، تجارت الکترونیکی میتواند، ارتقای سطح تولیدات را شدت بخشد.
اولین استفاده تجارت الکترونیکی، ارائه اطلاعات موردنیاز مشتریان در مورد کالاها و خدمات از طریق ارائه بروشورهای الکترونیکی پیوسته است. این روش میتواند به عنوان یک کانال بازاریابی که اجازه دستیابی به حداکثر تعداد مشتریان را میدهد مطرح شود. مزیت تجارت الکترونیکی به عنوان یک راه تحول اطلاعات در مورد کالاها، قابلیت دسترسی به آن در هرزمان و هرمکان و ارائه خدمات به مشتریان است که دارای زیرساختار فناوری قوی (مانند کامپیوتر شخصی، مودم و خدمات پیوسته) هستند و از طریق اینترنت شرکتها میتوانند با توجه به نوع مشتری، نوع علائمی که دارند و با توجه به شرایط سنی و جسمی آنها، تبلیغات مناسبی را برای هرکدام از آنها ارائه دهند.
برای مثال، سوپرمارکتهای الکترونیکی میتوانند اشکال مختلفی از تبلیغات را برای کودکان، نوجوانان و همچنین خانمهای خانهدار و با توجه به یک نگاه کاربردی به هریک از این بخشها ارائه دهند و اصولاً تبلیغات هردسته با دسته دیگر تفاوت خواهد داشت. به عنوان مثال، تبلیغات اسباببازی برای کودکان، موزیک برای نوجوانان و تبلیغ طلا و جواهر برای خانمهای خانهدار ارائه میشود و این روندها و نوع تبلیغات با شیوههای بازاریابی رابطه مستقیمی دارند، و تجارت الکترونیکی با ارائه این خدمات زمینهای را برای ارتقای سطح تولیدات شرکتها ایجاد میکند.
3-1-2 مجاری فروش جدید
پیشنهاد 2 : به واسطه دستیابی مستقیم به مشتریان و طبیعت مستقیم آن (بیواسطه) در ارتباطات، تجارت الکترونیکی یک کانال فروش جدید را برای تولیدات موجود ارائه میدهد.
اصولاً شبکه جهانی وب و تجارت الکترونیکی، به عنوان یک کانال فروش جدید، با هدف فروش دو نوع از کالاها ایجاد شدهاند.
1. کالاهای فیزیکی که برخی از اوقات در مغازههای سنتی فروش میروند، که میتوان برروی آنها تبلیغ کرد و یا بهگونهای پیوسته آنها را سفارش داد، مانند سختافزارها.
2. کالاهایی که میتوان آنها را از طریق رسانههای تجارت الکترونیکی تحویل داد، مانند اطلاعات و نرمافزارها
در مورد نوع اول نیز میتوان از کاتالوگهای الکترونیکی مانند شبکهای از مغازههای اینترنتی که همه نوع کالاهای مرتبط با کامپیوتر را میفروشند نام برد. این کاتالوگهای اطلاعاتی در مورد کالاها، نحوه سفارش پیوسته آنها و نحوه پرداخت و در برخی از اوقات خدمات به مشتریان، ارائه میدهند.
استراتژیهای تجارت الکترونیکی در بازارهایی که اطلاعات دارای ارزش افزودهای برای خرید کالاها و خدمات است، دارای ارزش فراوانی است. بهطور مثال، در بازارهای بورس، اطلاعات و انتقـال سریع آن دارای ارزش فراوانی برای مشتریان و کارگزاران بورس میباشد.
دستهبندی صحیح اطلاعات برای حمایت از تصمیم خریداران نیز میتواند مزیتهای فراوانی را برای شرکتها دربرداشته باشد. برای مثال، شرکت Peapod "مغازه پیوستهای" که کالاهای سوپرمارکت سنتی را از طریق یک کامپیوتر واسطه به مشتریانش عرضه میکند، قادر به جمعآوری سریع لیستهای خرید و تحویل سریع کالاها به مشتریان است. این شرکت بهطور معنیدار و ملموسی زمان مورد نیاز یک مشتری را برای خرید کالاهایش کاهش داده است.
در مورد نوع دوم نیز، رسانههای تجارت الکترونیکی حقیقتاً بهعنوان یک رسانه تحویلدهنده رفتار میکنند. برای مثال در روزنامههای الکترونیکی از کاغذ استفاده نمیشود و میتواند به شکل کاملاً الکترونیکی تحویل داده شوند، بهطور مثال شرکت ZDNet یک گزارشدهنده خبری صنایع کامپیوتری، خدمات بدون کاغذ را به مشتریانش ارائه میدهد. در مورد دیگر شرکت Software.net یک شرکت فروشنده نرمافزار، اخیراً بیش از سیصد نوع از نرمافزارهایش را به شکل خودکار و کامپیوتری تحویل میدهد و کمی پس از سفارش به مشتری عرضه میشود و مشتری آن را دریافت میکند.
امروزه از طریق ظهور منطق فروش "غیررسمی" تولیدات، ظهور دستهای از تولیدات جدید را میتوان مشاهده کرد. برای مثال، از میان چهار روش ایجاد درآمد از طریق شبکه وب دو روش آخر، شکل جدیدی از تولیدات را منجر شدهاند.
1. فروش مستقیم (مانند فروش کالاها)
2. فروش نوشتهها2 (مانند فروش اطلاعات)
3. تبلیغات (مانند ارائه اطلاعات به مشتری بهطور مثال ارائه خبر یا هدایت مشتریان در یک جاده شلوغ)
4. مبادله و ارتباطات (مانند درخواست قیمت برای انجام معامله و یا فروش بلیط هواپیما ازطریق شبکه)
3-1-3 پسانداز مستقیم
پیشنهاد 3 : بهوسیله استفاده از یک زیرساختار مشترک ملی مانند اینترنت و انتقال الکترونیکی اطلاعات و استفاده مجدد از اطلاعات، سیستمهای تجارت الکترونیکی میتوانند هزینه تحویل اطلاعات به مشتریان را کاهش دهند.
سومین عامل ارزش تجاری تجارت الکترونیکی، ارائه فرصتهایی برای کاهش هزینههاست. با استفاده از یک زیرساختار مشترک ملی مانند اینترنت، تجارت الکترونیکی میتواند در مقایسه با هزینه تجهیزات فیزیکی، بازاریابی، توزیع و ارائه خدمات به مشتریان، هزینه کمتری را دربرداشته باشد. بهطور مثال، شرکت Sunsolve از طریق استفاده از اینترنت هزینههایش را تاحدود چهار میلیون دلار کاهش داده است.
همچنین با استفاده از سیستمهای خودکار و معماری مناسب انتقال اطلاعات الکترونیکی، شرکتها میتوانند هزینههای مرتبط با پرسنل، تلفن، پست و ¼ را کاهش بدهند. بهویژه اینکه صنایع خدماتی دارای اهمیت فراوانی است، جایی که هزینه ارائه خدمات به مشتریان از هزینه تولیدات پا را فراتر گذاشته است. برای مثال جهت صنایع بانکداری، کارتهای اعتباری دارای اهمیت فراوانی است، بهطوریکه پیشبینی شده است که تا سال 2005 حدود دو میلیارد کارت بانک ایجاد خواهد شد و این خود نیاز دارد که صنایع بانکداری نقش مهمی را در این زمینه ایفا کنند و از سیستمهای تجارت الکترونیکی استفاده کنند.
3-1-4 کاهش زمان ورود به بازار
پیشنهاد 4 : سیستمهای تجارت الکترونیکی از طریق طبیعت فوریاش، اجازه کاهش چرخه زمانی در ارتباط با تولید کالا یا تحویل اطلاعات و یا خدمات را میدهد.
در برخی از بازارها یا برای برخی از تولیدات، توانایی تحویل فوری آنها سبب ایجاد یک مزیت رقابتی برای شرکت میشود. بخصوص این مسئله در مورد توزیع اطلاعات صحت دارد. برای مثال، شرکت News Page، اطلاعات زیادی را درمورد صدها موضوع ازطریق استفاده از پست الکترونیکی و شبکه جهانی وب توزیع میکند و برای ایجاد اطمینان از دستیابی به اهدافش (معمولاً تصمیمگیرندگان در شرکت) به شکل فوری آنها را در اختیار مشتریان قرار میدهند.
در بازارهای مالی و با توجه به ماهیت پیچیدگی که این بازارها دارند و با توجه به اینکه برخی از سرمایهگذاران وضعیت لحظه به لحظه آن را بررسی میکنند، اینگونه بازارها میتوانند با استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی اطلاعات مورد نیاز مشتریان را دراختیار آنها قرار دهند.
3-1-5 ارائه خدمات به مشتریان
پیشنهاد 5 : ازطریق ایجاد سیستمهای هوشمند و گسترش زمینهای به جهت دستیابی به سیستم های حمایتکننده هوشمند، تجارت الکترونیکی میتواند ارائه خدمات به مشتریان را افزایش دهد.
شرکتهای Silicon graphics و Sun microsystems که از شبکه وب برای حمایت از مشتریانشان استفاده میکرد کاملاً شناخته شدهاند. توانایی شرکتها به ارائه پاسخهای سریع به نیازها و مشکلات مشتریان و هدایت آنها و دردسترس بودن 24ساعته در طی روز 365 روز سال، باعث ایجاد اطمینان در مشتریان میشود.
امروزه بانکهای Wells Fargo و Security First Network دو نمونه از بانکهایی هستند که از سیستمهای روخط برای ارائه خدمات به مشتریانشان استفاده میکنند، همچنین آنها از پست الکترونیکی بهمنظور استعلام حساب بانکی مشتریانشان استفاده مینمایند.
3-1-6 مارک تجاری یا تصویر شرکت
پیشنهاد 6 : سیستمهای تجارت الکترونیکی میخواهند بهعنوان یکی از عناصر اثربخش مارک تجاری یا تصویر تجاری شرکت مطرح شوند، بخصوص هنگامی که هدف بخش طرفداران فناوری، مشتریان هستند.
این بعد ممکن است یکی از ملموسترین جنبهها، برای ارزیابی شرکت باشد و همچنین ایجاد یک مارک تجاری یا تصویر شرکت ممکن است هدف اصلی شرکتهایی که دارای رقبای زیاد هستند، باشد. برای مثال، در صنایع نوشابههای غیرالکلی، شرکتهای کوکاکولا و پپسیکولا میلیونها دلار جهت تفکیک محصولاتشان از رقبایشان خرج میکنند. اصولاً کلیه این نشانههایی که در شبکه جهانی وب و اینترنت وجود دارند، دلیلی برتصدیق شرکتها از طرف مشتریان است و اکثر مشتریان به آنها اطمینان کافی دارند و از آنها برای نیازهایشان استفاده میکنند.
3-1-7 یادگیری سازمانی و فناوری
پیشنهاد 7 : پیشرفت سریع تجارت الکترونیکی میخواهد شرکتها را برای سازگاری سریع با محیطهایشان توانا سازد و فرصتهای جدیدی را با توجه به تولیدات، خدمات و فرآیندها به آنها ارائه دهد.
اگر این مطلب صحت داشته باشد، تجارت الکترونیکی میخواهد یک اثر بسیار شدیدی را براستراتژی شرکتها بگذارد و بهدلیل کسب مزیتهای تجارت الکترونیکی ضروری است که آنها بهطور سریع با آن دسته از فناوریهائی که سبب افزایش مزیت رقابتی برای شرکت میشود آشنا شوند.
اصولاً استفاده از فناوریهای جدید به دیدگاههای سازمانی جدید نیاز دارد. برای مثال، ساختاری که برای استفاده از تجارت الکترونیکی ممکن است مورد نیاز باشد، ممکن است باساختار فعلی شرکت تطابق نداشته باشد و ساختار فعلی شرکت نیاز به تغییر داشتهباشد.
3-1-8 ارتباط با مشتریان
پیشنهاد 8 : سیستمهای تجارت الکترونیکی اجازه ایجاد ارتباط مستقیم را بین عرضهکنندگان و مشتریانشان میدهد و اطلاعات مورد نیاز مشتریان را فراهم میکند.
در دنیای امروزی که شرکتها بیشتر از ظرفیتشان کار میکنند و کلیه محصولاتی که از طرف آنها تولید میگردد از طرف مصرفکنندگان خریداری نمیشود. در این شرایط نیاز است که شرکتها از فکر در مورد تولید کالاها به فکر در مورد خرید کالاها از طرف مصرفکنندگان تغییر جهت دهند و با توجه به این شرایط سازمانها باید یک حس مسؤولیتی را در قبال تمایلات و علائق مشتریانشان داشته باشند. بنابراین شرکتها باید به نیازها و علائق مشتریانشان توجه وافری داشته باشند و فعالیتهایشان را درجهت پاسخگوئی به نیازها و علائق آنها سوق دهند.
اصولاً نقش فناوری در یادگیری در مورد نیازهای مشتریان، توانائیاش به جهت ثبت رویدادهایی است که در ارتباط با مشتریان رخ میدهد و باید اطلاعات مورد نیاز مشتریان را در مورد نحوه تولید کالاها، چگونگی خرید، نحوه دریافت خدمات ازطرف شرکتها و¼ به آنها ارائه دهد.
کلیه اطلاعات کسب شده در مورد مشتریان از طریق سیستمهای تجارت الکترونیکی، اجازه برطرفکردن موانع بین مشتریان و عرضهکنندگان را میدهند، علاوه برآن یک تجزیه و تحلیل از اطلاعات بدست آمده، آشکار مینماید که کدام مشتری نسبت به بقیه بهتر است (معمولاً 20% مشتریان 80% خریدها را انجام میدهند) و همچنین کدام یک از کالاها بهتر فروش میرود، بنابراین تجارت الکترونیکی اجازه حذف و کاهش تولیدات غیرکارا را برای تمرکز برتولیدات سودآور و ایجاد خط تولیدی که نیازهای این مشتریان را برطرف کند را میدهد. بنابراین شرکتها میتوانند ازطریق شناخت این گروه از مشتریان، فعالیتهای بازاریابی خودشان را معطوف به برآوردهکردن نیازهای این گروه از مشتریان کنند.
اصولاً ایجاد اطمینان در مشتری نسبت به شرکت، کلید موفقیت ایجاد ارتباط مستقیم است و این میتواند ازطریق تهیه اطلاعات ارزشمند درباره مشتریان بدست آید، همچنین ایجاد این شرایط سبب افزایش حجم فروش شرکت میشود. فعالیت محوری عبارتست از توانائی استفاده از مجاری مستقیم برای ارتباط مستقیم با مشتریان به جهت آگاهی از پیشنهادهای ویـژهای که میخواهد تولیـدات شرکت را با نیازهای مشتریان هماهنگ سازد.
چیزی که تجارت الکترونیکی بهعنوان یک اهرم، برای دستیابی به چنین استراتژیهایی ایجاد کرده، ایجاد زمینهای برای جمعآوری اطلاعات در مورد شرح کامل زندگی مشتریان، نیازهایشان و همچنین نمونههایی از خرید آنها و غیره و ارائه این اطلاعات به شرکتهاست و این خود باعث ایجاد ارتباط مستقیم بین عرضهکنندگان و مشتریان میشود.
3-1-9 قابلیت ایجاد تولیدات جدید
پیشنهاد 9 : طبیعت اطلاعات مدار تجارت الکترونیکی اجازه ایجاد تولیدات جدید و یا سفارشیکردن تولیدات موجود را میدهد.
یکی از منابع عظیم ارزش تجاری تجارت الکترونیکی میتواند ناشی از ایجاد زمینهای برای تغییر تولیدات، راههایی که آنها را تبلیغ میکنند، سفارش کالاها و یا تحویل کالاها باشد و این ناشی از جمعآوری اطلاعات کاملی است که میخواهد در زمینه سفارشیکردن محصولات بکار برود.
امروزه، تجارت الکترونیکی زمینههایی را برای تولید کالاها و خدمات با توجه به نیازها و تمایلات مشتریان فراهم کرده است و اکنون کالاهای فراوانی با توجه به نیازهای مشتریان تولید و به بازار عرضه میشوند. برای مثال شرکت Motorola با توجه به شبکه اطلاعاتی و پیشرفت فناوریهای تولیدیاش، قادر به جمعآوری نیازهای مشتریان، انتقال آنها به شرکت سازنده، ایجاد یک مدل ویژه (سفارشی) و فرستادن آن از طریق پست میباشد، بهگونهای که درعرض مدت کمی در اختیار مشتری قرار بگیرد، است.
در آیندهای نهچندان دور، تجارت الکترونیکی بین مشتریان و عرضهکنندگان ارتباط مستقیم برقرار میکند و نیاز به زیرساختار فناوری را به جهت جمعآوری اطلاعات در مورد مشتریان ملغی میکند و همچنین میخواهد به مشتریان اجازه دهد که فرآیند سفارش و مشاهده کالا را در خانه، دفترکار و یا در جاده انجام دهند. این ارتباط مستقیم همچنین به عرضهکنندگان اجازه جمعآوری اطلاعات خاص در مورد نحوه زندگی مشتریان، نیازهایشان، نمونههای خریدشان و تمایلاتشان را نیز میدهد و سپس فناوریهای بازاریابی پایگاه اطلاعاتی میتواند برای تجزیه و تحلیل این اطلاعات بکار روند و با توجه به نتایج بدست آمده شرکتها میتوانند محصولات ویژهای را برای مشتریان خود تولید کنند.
از دیگر مزایای استفاده از تجارت الکترونیکی، ایجاد زمینهای برای طراحی کالاها بهوسیله مشتریان است. برای مثال، شرکت Swatch، یک شرکت سازنده ساعت است که از فنون و تجهیزات پیشرفته برای تولید محصولاتش استفاده میکند، به مشتریانش امکاناتی را ارائه مینماید که به آنها اجازه میدهد که برخی از قطعات ساعتهای مورد نیازشان را طراحی کنند و طرحهایشان را از طریق شبکه کامپیوتری برای رباتهای شرکت سازنده ساعت ارسال کنند و با توجه به طرحهای آنها ساعت مورد نیازشان ساخته شود و توانائی به فروش ساعتهای طراحی شده از طرف مشتریان میتواند سبب تفکیک شرکت از سایر شرکتهای رقیب شود.
3-1-10 مدلهای تجاری جدید
پیشنهاد10: تغییر ساختـارهای صنعتـی و سیستمهای تجارت الکترونیکی، اجازه ایجـاد مدلهای تجاری جدید، براساس دسترسی وسیع به اطلاعات و توزیع مستقیم کالا و خدمات به مشتریان نهایی را میدهد.
با پیشرفت و توسعه روشهای جدید فروش محصولات موجود و همچنین ایجاد فرصتهای نو برای ایجاد تولیدات (محصولات) جدید، میتوان ظهور مدلهای تجاری نو را مشاهده کرد. کلید ایجاد این مدلهای تجاری جدید، ایجاد شکل تازهای از مذاکرهکنندگان اطلاعاتی و یا واسطههای اطلاعات هستند. اگر این سخن صحیح باشد که تجارت الکترونیکی میخواهد نیاز به واسطهگری را از طریق ایجاد زمینهای برای ارتباط مستقیم بین عرضهکنندگان و مشتریان حدف کند، ما نیز فرصتهای جدیدی را برای این مذاکرهکنندگان پیشبینی میکنیم و آن مذاکره واسطهگری برسراطلاعات است.
بخش چهارم : تجارت الکترونیکی و مزیتهای رقابتی آن
بعد از مرور ارزش تجاری تجارت الکترونیکی برای شرکتها، در این قسمت اثر تجارت الکترونیکی بر مزیتهای رقابتی مورد بررسی قرار میگیرد. در اینجا از مدل مایکل پورتر بهعنوان یک چارچوب برای تجزیه و تحلیل صنایع استفاده میشود و عناصر ارزش تجاری با توجه به مدل پورتر به سه دسته تقسیم میگردند:
1. سه استراتژی رقابتی اصلی برای یک شرکت
2. میزان احتمال ورود شرکتهای بالقوه به بازار و کالاهای جانشینی
3. تجزیه و تحلیل ارزش سیستم، با توجه به فشار عرضهکنندگان و خریداران
4-1 چارچوب پورتر
چارچوب تجزیه و تحلیل مزیتهای رقابتی پورتر
در این قسمت پیشنهادهای مؤثری برای تجارت الکترونیکی در محیطهای پویای صنعتی با توجه به سه ناحیه مشخص شده در شکل زیر ارائه میشود.
نواحی تجزیه و تحلیل تجارت الکترونیکی
ناحیه A براستراتژیهای کلی یک شرکت منفرد برای دستیابی به مزیتهای رقابتی تمرکز میکند، ناحیه B برمیزان قدرت ورود شرکتهای بالقوه در صنایع و میزان جایگزینی کالاهای جانشینی تمرکز مینماید و ناحیه C برفشار مشتریان و عرضهکنندگان برروی سیستم ارزشی و همچنین به قدرت بالقوه تجارت الکترونیکی برای جلوگیری از واسطهگری در صنایع تمرکز دارد.
4-2 استراتژی رقابتی اصلی
سه استراتژی اصلی مدل پورتر، مزیتهای هزینه، تفکیک کالا و تمرکز هستند. این استراتژیها بریک گروه از مشتریان شرکت متمرکز میشود و شرکتها بیشتر درصدد برطرفکردن این گروه از مشتریان هستند. ارائه سه پیشنهاد در این بخش، نشان میدهد که تجارت الکترونیکی میتواند از چنین استراتژیهایی حمایت کند. در این بخش پیشنهادهای ارزشمندی با نامهای (Pn) ارائه میشود.
پیشنهاد 1 : ایجاد زمینهای برای کاهش هزینهها ازطریق کاهش هزینه ارتقای تولیدات (P1)، ارزانترکردن مجاری توزیع (P2) و پسانداز مستقیم (P3). این پیشنهادها بیان میدارد که چگونه اینترنت به شرکتهای کوچک اجازه میدهد که از طریق استفاده از زیرساختارهای ارزان، به سمت ارتقای سطح تولیداتشان حرکت کنند و مانند شرکتهای بزرگ در محیطهای رقابتی قرار گیرند و فعالیت نمایند.
پیشنهاد 2 : کمک به شرکتها جهت تفکیک کالاهایشان از یکدیگر نهفقط از طریق قیمت بلکه همچنین ازطریق نوآوری (P4) و کاهش زمان بازاریابی برای کالاها (P5) و همچنین ارائه خدمات مناسب به مشتریان (P6).
پیشنهاد 3 : تجارت الکترونیکی اجازه تمرکز شرکت را برروی مشتریان ویژه از طریق ایجاد زمینهای برای ارتباط بهتر بامشتریان (P7) و همچنین دسترسی سریع به اطلاعات (P8)، ودسترسی سریع به پیشنهادهای متخصصان (P9)، را میدهد.
4-3 میزان احتمال ورود شرکتهای بالقوه به بازار و کالاهای جانشین
پیشنهاد 1 : تجارت الکترونیکی اجازه ورود آسان به بازارهای غیرقابل دسترس (نفوذ) سنتی را از طریق، کاهش هزینه ارتقای محصولات (P1)، ایجاد زمینهای به جهت دسترسی سریع به مشتریان اساسی (P2)، ایجاد مجاری فروش جدید (P3) وکاهش سرمایههای مورد نیاز (P4) و همچنین کاهش زمان مبادله با مشتریان (P5) را میدهد [35].
پیشنهاد 2 : اجازه افزایش موانع ورود به برخی از بازارها را ازطریق ارائه آموزشهای مناسب به مشتریان (P6) (مانند ایجاد تغییرات پرهزینه)، تفکیک تولیدات (P7) و افزایش تجربه (P8) را میدهد.
پیشنهاد 3 : ورود کالاهای جانشین به بازارها ازطریق ایجاد نوآوری در تولیدات (P9) و کاهش هزینه تولید کالاها (P10)، را تسهیل میکند.
4-4 واسطهگری و مزیتهای استراتژیک
پیشنهاد 1 : تجارت الکترونیکی زمینهای را به جهت ازبینبردن فعالیتهای واسطهگری ازطریق تماس مستقیم بین عرضهکنندگان با مشتریان (P1) و استفاده از زیرساختارهای عمومی (P2) و دسترسی سریع به مشتریان نهائی (P3) فراهم مینماید.
پیشنهاد 2 : ایجاد زمینهای برای ورود واسطههای جدید در هرصنعت، ازطریق ارائه خدمات با ارزش افزوده (P4) و همچنین مدیریت اطلاعات (P5).
پیشنهاد 3 : ایجاد امکاناتی برای تماس مستقیم با رقبا به جهت ارتقای برخی از فناوریها (P6) و آموختن تجربیات رقبا (P7).
بخش پنجم : پیامدهای تجارت الکترونیکی
در این قسمت پیامدها، تهدیدها و راهحل برطرف کردن تهدیدها تشریح میگردد.
5-1 گمرک و مالیات
5-2 ارتباط با مشتریان
5-3 امنیت
5-4 سیستمهای پرداخت الکترونیکی
5-5 پیامدهای اجرائی
5-6 تعهد سازمانی
5-1 گمرک و مالیات
حدود پنجاه سال است که کشورها برای حذف و کاهش تعرفههای گمرکی مذاکرات فراوانی را با یکدیگر انجام میدهند، علت آن کسب سود بیشتر از انجام تجارت آزاد میباشد. به دلیل این شناخت اینترنت که یک رسانه کاملاً جهانی است، سبب محدودکردن تعرفههای گمرکی برای کالاها و خدمات شده است.
علاوه براین، اینترنت فاقد خطوط جغرافیایی ترانزیت است که در تجارت فیزیکی کالاها بهصورت سنتی وجود دارد. درحالی که اجرای تعرفههای گمرکی برای کالاهایی که از طریق زمین و یا خطوط هوایی انتقال مییابند ممکن است به همان صورت سنتی وجود داشته باشد، ولی انجام چنین کاری هنگامی که کالاها و خدمات از طریق الکترونیکی ارسال میشود غیرممکن است (بهطور مثال سفارش نرمافزار از طریق اینترنت و دریافت آن بهصورت الکترونیکی). علاوه براین، اصول مالیاتی که توسط کشورها برای معاملات تحت اینترنت اتخاذ میشود باید با اصول مالیاتی بینالمللی سازگاری داشته باشد و باید از عدم سازگاری این اصول جلوگیری کرد.
اصولاً هر تعرفه گمرگی و اصول مالیاتی که از طرف کشورها برای معاملات تحت اینترنت اتخاذ میشود باید از موارد زیر پیروی کند:
1. هرگز نباید مانع از انجام تجارت شود.
2. سیستمهای اتخاذ شده باید ساده و شفاف باشند و همچنین اجرای آن ساده باشد و ثبت و جمعآوری اسناد را کاهش دهد.
3. سیستمها باید قدرت تطابق با سیستمهای مالیاتی و گمرکی کشورهای دیگر را داشته باشند.
و اصولاً باید تا جایی که امکان دارد به مفاهیم و اصولی که موجب دستیابی به این اهداف میشود، توجه گردد.
5-2 ارتباط با مشتریان
در حال حاضر، استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی در صنایع بانکداری گسترش یافته است، همچنین استفاده از ماشینهای خودکار و سیستمهای بانکداری الکترونیکی در داخل خانهها نیز گسترش زیادی داشته است. نتیجه اینکه بانکها میتوانند تسهیلات فراوانی را برای مشتریانشان فراهم کنند. اصولاً استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی در صنایع بانکداری (و کلیه صنایع) با استراتژی کاهش هزینه سازگاری دارد و بانکها به این واقعیت پیبردهاند که مبادلات الکترونیکی هفت برابرهزینهاش کمتر از مبادلات سنتی است.
حقیقت این است که با استفاده از این روش، تماس مشتریان با بانکهایشان تنها از طریق رابطهای الکترونیکی خواهد بود و مشکل عظیمی را به جهت ایجاد انسجام و هماهنگی بین خدمات بانکی و نیازهای مشتریان بوجود خواهد آورد. علاوه براین، کاهش تعامل با مشتریان میتواند منجربه کاهش فهم و درک نیازهای مشتریان شود، بهطوریکه مشتریان همیشه قادر به بیان عقاید، انتقادها و یا نیازهایشان نخواهند بود.
5-3 امنیت
از دیگر پیامدهای بالقوه استفاده از اینترنت، پیامدهای امنیتی است، که میتواند منجر به پسزنی کاربران از استفاده از این سیستم شود و یا کاربران را از استفاده از این سیستم بازدارد و درصورت وجود این پیامد (عدم امنیت)، ممکن است مشتریان از ارائه اطلاعاتی در مورد نحوه خرید، تمایلات و¼ خود اجتناب کنند. در اینجا دو راه برای دستیابی به این اطلاعات وجود دارد: اول آنکه شرکتها میتوانند از طریق بیان مزایای ارائه این اطلاعات برای مشتریان، اطلاعات مورد نیازشان را بدست بیاورند (بهطور مثال، شرکتها به مشتریان اعلام کنند که با ارائه اطلاعاتی در مورد نیازها، تمایلات و¼ شرکتها میتوانند کالاهای بهتری را با توجه به نیازهای آنها تولید کنند) و دوم اینکه شرکتها میتوانند ازطریق ارائه مشوقهای مالی اطلاعات مورد نیازشان را بدست بیاورند (به عنوان مثال، ازطریق ارائه کوپنهای تخفیف از طرف شرکت به مشتریان).
اصولاً زیرساختار اطلاعاتی جهانی (GII) ایمن و قابل اعتماد باشد و اگر کاربران از اینترنت به نحوه ارتباطات و انتقال اطلاعات اطمینان نداشته باشند و اطمینان نداشته باشند که آنها از دسترس افراد ناشایست مصون خواهد ماند، مطمئناً آنها از اینترنت برای انجام معاملات تجاری خود استفاده نخواهند کرد.
یک زیرساختار اطلاعات جهانی ایمن به موارد زیر نیاز دارد:
? شبکههای ارتباط از راه دور ایمن و قابل اطمینان
? داشتن ابزار اثربخش، به منظور حفاظت از سیستمهای اطلاعاتی در دسترس شبکه
? داشتن ابزار اثربخش، برای اطمینان از قانونی بودن اطلاعات الکترونیکی جهت حفاظت از اطلاعات که بدست افراد ناشایست نیفتد.
5-4 سیستمهای پرداخت الکترونیکی
مبادلات تجاری بهصورت الکترونیکی فقط زمانی میتواند موفق باشد که مبادلات بین خریداران و فروشندگان را تسهیل کند و به شکل عمومی پذیرفته شود و همچنین ایمن و ارزان باشد. امروزه سیستمهای مختلفی برای پرداخت در مبادلات الکترونیکی پیشنهاد شده است که برخی از آنها بر مکانیزمهای سنتی استوار هستند (مانند کارتهای اعتباری) و برخی دیگر به شکلی جدید طراحی شدهاند (مانند پول الکترونیکی). فعلاً دو شرکت مسترکارت3 و کردیت کارت4 توافقهایی را برای افزایش ایمنی روشهای پرداخت انجام دادهاند.
5-5 پیامدهای اجرائی
در این قسمت برخی از پیامدهای اجرایی و استنتاجات مدیریتی ایجاد شده و مزایای استفاده از سیستم تجارت الکترونیکی شرح داده میشود. بهطور اساسی این مباحث حول محور این واقعیت است که استفاده از فناوری بهتنهایی نمیتواند سبب دستیابی به مزیتهای رقابتی برای شرکتها شود، و برای موفقیت، اینگونه فعالیتها باید با فرهنگ سازمان هماهنگ گردند و توسط افراد کلیدی سازمان حمایت شوند.
در این قسمت، عناصر مختلف سازمانی مدنظر قرار میگیرند و برای ایجاد هماهنگی بین این عناصر و سیستمهای تجارت الکترونیکی زمینهای فراهم میگردد. برخی از نویسندگان این هماهنگی را تناسب بین عناصر سازمانی و سیستمهای تجارت الکترونیکی مینامند و بر سر این موضوع بحث میکنند که تنها شرکتهایی که دارای دانش فنی کافی برای ایجاد و نگهداری این تناسب در شرایط محیطی پیچیده هستند، قادرند در بلندمدت موفق باشند.
پیامدهای مرتبط با تنظیم سیستمهای تجارت الکترونیکی:
? ایجاد تناسب بین استراتژی و فناوری
? ایجاد تناسب بین فناوری و فرایندهای سازمانی
? ایجاد تناسب بین فناوری و افراد
ارتباط بین فناوری و استراتژیهای سازمانی در قسمت چهارم شرح داده شد. در اینجا دو راه برای تنظیم رابطه بین فناوری و فرآیندهای سازمانی وجود دارد. اول آنکه شرکتها نیاز به تعریف مجدد برخی از فرایندهای سازمانی بعد از تعریف سیستمهای تجارت الکترونیکی در شرکتهایشان را دارند، بنحوی که این سیستمها با فعالیتهای تجاری سازمان هماهنگ باشند. بهطور مثال، هنگامی که از شبکه وب برای استفاده از اطلاعات و ردوبدل کردن آن استفاده میشود، در اینجا شرکت به قانونیکردن هرقطعه از اطلاعاتش نیاز دارد و شرکت باید اطلاعاتش را بهشکل قانونی انتقال دهد. بنابراین با استفاده از این شبکه شرکت باید نحوه دستهبندی اطلاعاتش را تعریف مجدد کند.
از راههای دیگر تنظیم رابطه بین فرآیندهای سازمانی و فناوری، استفاده از طراحی مجدد برخی از فرآیندهای تولیدی است که با استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی هزینه زمان و تعداد اشتباهات در ارتباط با این فرایندها کاهش مییابد.
هنگامی که فناوری اطلاعاتی و فرآیندهای سازمانی بهطور کامل منسجم شوند، میتوان ظهور مدلهای جدید تجاری را نظارهگر بود.
همانطور که مدیرعامل شرکت Wal-Mart در آمریکا اظهار داشت، استفاده از فناوریهای جدید نیاز به پذیرش و درک آن از طرف مشتریان دارد.
5-6 تعهد سازمانی
آخرین پیامدی که قابل ذکر است ضرورت توجه به تعهدسازمانی برای موفقیت در استفاده از سیستمهای تجارت الکترونیکی است. اگرچه این سخن صحیح است که شبکه جهانی وب محلی برای آزمایش برخی از ایدههای تجاری با هزینه پایین میباشد و حقیقتاً یک بازار واقعی را برای ایجاد نوآوری ایجاد میکند. همچنین یک محیط کاری است که نیاز به منابع اضافی را برای اجرای فناوریها و مهارتها کاهش میدهد، اما این شبکه مشکلات عدیدهای را برای شرکتها ایجاد کرده است که با ظهور بازیگران بزرگ در بازارها، مشتریان عادت کردهاند که از سیستمهای با کیفیت بالا استفاده کنند، با ظهور این سیستمها تعهد سازمانی مشتریان به یک شرکت خاص کاهش مییابد و در نتیجه آنها عده زیادی از مشتریانشان را از دست میدهند. توجه به این واقعیت از اهمیت بالائی برخوردار است.
در پایان همانگونه که در این مقاله نشان داده شد مقوله تجارت الکترونیک و زیرساختهای آن در جهان کاملاً شکل یافته است و چه از دیدگاه پروتکلهای سیستمهای نقل و انتقال مالی و فناوریهای مربوطه و چه از منظر مباحث امنیت و کارائی، جهان به بلوغ قابل ملاحظهای دست یافته است و آینده روشنی
- ۸۴/۰۲/۱۲