مزیت رایتل برای تداوم فعالیت چیست؟
یاشار خراسانی - بهمن ماه سال 89 بود که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تصمیم به واگذاری پروانه اپراتور سوم گرفت. مزایده‌ای که از ابتدای تصمیم تا زمان واگذاری پروانه به صورت ترک تشریفات به شرکت تامین تلکام (وابسته به سازمان تامین اجتماعی) حرف و حدیث‌های فراوانی به همراه داشت. حال پس از سه سال از زمان آغاز به کار اپراتور سوم سایر اپراتورهای تلفن همراه کشور نیز پا به عرصه ارایه فناوری نه تنها نسل سوم بلکه یک گام جلوتر نیز گذاشته اند. در گزارش پیش رو، چالش‌های پیش روی رایتل و چشم انداز این اپراتور را برای ماندگاری در بازار تلفن همراه کشور بررسی خواهیم کرد.
سه سال پیش اپراتور سوم تلفن همراه با راه اندازی شبکه خود در چند شهر کشور به آهستگی اقدام به واگذاری تجاری سیم‌کارت‌های خود در بین مشترکان کنجکاو استفاده از نسل سوم تلفن همراه کرد.
اما به گفته کارشناسان یکی از دلایلی که رایتل نتوانست از دوره انحصار خود بهره ببرد، فقدان ثبات مدیریت در این شرکت بود. در این مدت کوتاه این شرکت 5 مدیرعامل و تعداد زیادی اعضای هیات مدیره در خود دید.
اما از ابتدای امسال که شمارش معکوس برای پایان انحصار نسل سوم تلفن همراه آغاز شد این شرکت میلیاردها تومان برای تبلیغات هزینه کرد، تبلیغاتی که خروجی اقتصادی آن هیچگاه منتشر نشد و بارها در رسانه‌ها در خصوص رقم‌های چندصد میلیارد تومانی که توسط این اپراتور از جیب بیت المال هزینه می‌شود گمانه‌ها و انتقاداتی مطرح شد که البته بی‌پاسخ ماند.
این در حالی است که براساس شنیده‌های غیر رسمی با وجود تبلیغات گسترده، این شرکت هنوز حتی در هزینه‌های جاری خود متکی به بودجه سازمان تامین اجتماعی است.
اما حالا با ورود اپراتور اول و دوم به بازار نسل سوم و چهارم تلفن همراه که شبکه‌ای گسترده با حدود 70 میلیون مشترک فعال در اختیار دارند قطعا معادلات تجاری رایتل را بر هم خواهند ریخت. کما این که کارشناسان این احتمال را مطرح می‌کنند که سرنوشتی که برای تالیا رقم خود در مورد رایتل نیز تکرار خواهد شد.
البته تفاوت رایتل با تالیا در این است که رایتل از بودجه‌های سازمان تامین اجتماعی بهره می‌برد ولی تالیا سهامداران غیر دولتی داشت که به همین جهت به سرعت نیز برای جلوگیری از ادامه ضرر و زیان‌های خود این شرکت را به مخابرات واگذار کردند.
این در حالیست که پیش از این در خبرها آمده بود میزان خرید سیم‌کارت‌های رایتل رو به کاهش است. این اتفاق اگرچه قطعی بود اما تصور این که بازار و خریداران به سرعت نسبت به اعطای مجوز نسل 3 و بالاتر به دو اپراتور اصلی کشور واکنش نشان دهند کمی دور از ذهن بود.
رئیس انجمن فروشندگان سیم‌کارت گفته بود ارایه خدمات نسل سوم از سوی همراه اول و ایرانسل بدون تعویض سیم‌کارت مشترکان، می‌تواند موجب کاهش تقاضا برای رایتل شود.
چندی پیش نیز مدیرعامل اپراتور دوم موبایل گفته بود به دلیل سرعت بالای راه‌اندازی نسل 3، متقاضی استفاده از این خدمت اپراتور سوم نیستیم و در پی تفسیر توافقنامه رومینگ ملی نبودیم تا ببینیم شامل استفاده 2 اپراتور اول و دوم از شبکه رایتل می‌شود یا خیر.
به هر ترتیب نه تنها احتمال کاهش فروش و استقبال از سیم‌کارت‌های رایتل زیاد است، بلکه احتمال ریزش کاربران این اپراتور نیز وجود دارد. چرا که نزدیک به 90 درصد کاربران رایتل به منظور استفاده از خدمات دیتا اقدام به خرید سیم‌کارت‌های این اپراتور کرده بودند که با توجه به ورود دو اپراتور دیگر احتمال چرخش به سمت استفاده از خدمات نسل 3 و بالاتر همراه اول و ایرانسل تقویت می‌شود.
به هر حال تنها مزیت رایتل ارایه خدمات نسل 3 بود که حالا این مزیت به پایان رسیده و معلوم نیست رایتل امکان ادامه حضور در این فضای رقابتی جدید را خواهد داشت یا همچون تالیا به حاشیه‌ای رفته و به آهستگی به فراموشی سپرده می‌شود.
جالب اینجاست که مدیران این اپراتور در مواجهه با این پرسش کلیدی که چه تدبیر و استراتژی برای ادامه حضور در بازار دارند، هنوز پاسخی ارایه نکرده‌اند.
این در حالیست که اگر میزان دخل و خرج رایتل از سوی سازمان تامین اجتماعی منتشر شود، افکار عمومی نیز می‌توانند مطلع شوند که آیا بودجه عمومی کشور که صرف رایتل می‌شود، بازگشتی خواهد داشت یا نه؟
(منبع:عصر ارتباط)
- ۹۳/۰۶/۲۶