مسوولیتی که روی زمین است
علی شمیرانی - مهمترین نقاط آسیب‌پذیری توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور نداشتن نقشه راه، عدم تعیین تکلیف دستگاه‌ها، نبود یک نهاد راهبر و به دنبال آن عدم تبعیت نهادها از یکدیگر بوده و هست.
تنها مقطعی که فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور روی ریل حرکت کرد و اتفاقاً اکثر دستاوردهای امروز نیز حاصل آن است به برنامه توسعه کاربری و فناوری اطلاعات و ارتباطات (تکفا) باز می‌گشت.
در آن دوران تکفا درختی بود که از ریشه‌ها تا شاخه‌های ICT ایران در آن مشخص شده و هر دستگاه مسوول پیشبرد و شکل‌دهی به بخشی از این درخت بود.
اگرچه در همان مقطع نیز مقاومت‌هایی در برابر شورای عالی اطلاع‌رسانی که مجری طرح تکفا بود، صورت می‌گرفت. اما تمام حواشی نتوانست به تصویر کلی این نقشه راه خدشه جدی وارد کند.
تکفا علاوه بر داخل به خارج از کشور و تحولات دنیا نیز بی‌توجه نبود و به این ترتیب است که با بازگشت تیم طراح و راهبر تکفا دوباره لینک‌های سابق در حال برقراری است و نمونه آن حضور اخیر دبیرکل ITU در ایران بود.
حالا اما دیگر نه خبری از آن شوراهای عالی است و نه خبری از نقشه راه.
ظاهرا این مسوولیت مهم اکنون به عهده شورای عالی فضای مجازی گذاشته شده و این شوراست که باید پاسخ دهد کشور در عرصه فاوا به کدام سمت در حرکت بوده و کدام دستگاه مسوول کدام قسمت از این حرکت است.
شورای عالی فضای مجازی اما هم اکنون بخشی از فشار و اصرار خود را روی شبکه ملی اطلاعات و بازخواست از وزارت ارتباطات گذاشته است.
اما شبکه ملی اطلاعات هر قدر هم که کلان و استراتژیک باشد در نهایت تنها یک طرح است. در کنار این طرح صدها طرح خرد و کلان توسط ده‌ها نهاد دولتی، عمومی، نظامی و حاکمیتی در حال اجراست که میلیاردها تومان پول نیز به خود اختصاص داده است. لذا هیچ کس به درستی نمی‌داند ما در هر بخش از فاوا اعم از دولت الکترونیکی، بانکداری الکترونیکی، تجارت الکترونیکی و غیره به کدام سمت و سو در حرکت هستیم.
برای مثال کافیست شورای عالی فضای مجازی از تمام دستگاه‌های دارای ردیف بودجه در کشور بخواهد تا طرح کلان IT و پروژه‌های در درست اجرای خود را به این شورا ارایه کنند تا مشخص شود در چندین بخش در حال موازی‌کاری هستیم. از این رو به نظر می‌رسد شورای عالی فضای مجازی در وهله کنونی به جای ورود به زمان‌بندی و جزییات فنی پروژه‌های ریز و درشت فاوا، باید تمام هم و غم خود را روی ترسیم تصویر کلان فاوا بگذارد.
در غیر اینصورت شاهد هدررفت زمان و بودجه کشور در این عرصه بوده و شاید رفته‌رفته نقش شورای عالی فضای مجازی به بازرسی فضای مجازی تقلیل یافته و این شورا به جای تعیین تکالیف دستگاه‌ها تنها نظاره‌گر بر طرح‌هایی باشد که هر دستگاه به این شورا اعلام می‌کند.
- ۹۳/۰۴/۰۷