ITanalyze

بسیاری از بزرگسالان زمانی را به یاد می‌آورند که چگونه گوشی‌های هوشمند به تحولی در زندگی روزمره آنها تبدیل شد. اما امروزه میلیون‌ها جوان در سراسر جهان به فراتر از گوشی‌های هوشمند رفته‌اند و ما در نقطه عطف همگرایی دو فناوری انقلابی هستیم: نسل پنج (5G) و هوش مصنوعی (AI).
به گزارش آی‌تی آنالیز، اما واقعیت این است که شبکه‌های تلفن همراه باید برای جلوگیری از تنگناهای آینده و ناشی از تحولات هوش مصنوعی به سرعت سازگار شوند. چراکه برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی باعث افزایش قابل توجه ترافیک آپلینک در شبکه‌های5G  می‌شوند.
بر این اساس کارشناسان حوزه ارتباطات پیش‌بینی می‌کنند که اپلیکیشن‌های مجهز به هوش مصنوعی تا سال 2027 ترافیک uplink را فراتر از ظرفیت فعلی 5G سوق خواهند داد.
در همین رابطه سیسکو و سایر ارائه دهندگان خدمات در حال کار برای مدیریت جریان داده‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی و بهینه سازی عملکرد شبکه هستند.
همچنین از آنجایی که هوش مصنوعی (AI) به ادغام شدن در همه چیز و در همه جا ادامه می‌دهد، شبکه‌های5G  شروع به احساس فشار می‌کنند، به‌ویژه وقتی صحبت از ترافیک آپلینک به میان می‌آید. به همین جهت پیش‌بینی تحلیلگران حاکی از افزایش قابل توجه ترافیک uplink در سال‌های آینده است و تغییر الگوهای ترافیک به این معنی است که شبکه‌های تلفن همراه باید برای جلوگیری از تنگناهای آینده سازگار شوند.
داگ وادکینز، معاون مدیریت محصول و استراتژی در Opengear می‌گوید: «چالش اصلی برنامه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، حجم عظیم داده‌هایی است که تولید و منتقل می‌شوند. کمااینکه در حال حاضر شاهد تغییر به سمت هوشمندی غیرمتمرکزتر هستیم که در آن پردازش به لبه شبکه نزدیک‌تر است.
او می‌گوید: به همین جهت «بهینه‌سازی شبکه» اهمیت فزاینده‌ای پیدا می‌کند، زیرا الگوریتم‌های یادگیری ماشین به‌صورت پویا پیکربندی‌های شبکه را برای افزایش عملکرد و مدیریت کارآمد منابع تنظیم می‌کنند. همچنین چالش مدیریت پیچیدگی روزافزون است آن هم با اطمینان از اینکه زیرساخت5G  می‌تواند با این محیط‌های سریع همگام شود.
لذا از آنجا که ریل توسعه هوش مصنوعی به زیرساخت‌های پایدار و پرحجم ارتباطات نیازمند است، ارائه‌دهندگان خدمات و شرکت‌های زیرساخت باید برای بهینه‌سازی عملکرد شبکه، مدیریت ترافیک uplink و آماده شدن برای نفوذ فزاینده هوش مصنوعی در شبکه‌های 5G تلاش کنند.
این موضوع با چنان حجم و سرعتی در حال پیشروی است که کارشناسان حوزه‌های ارتباطی از لزوم برنامه‌ریزی برای گذار سریع‌تر از نسل 5 به نسل 6 برای پاسخ به نیازهای آتی می‌گویند!

•    تجربه و برنامه امارات
کشور کوچک امارات متحده عربی که هم اکنون رتبه نخست بالاترین سرعت پهنای باند اینترنت موبایل در دنیا را در اختیار دارد با وجود داشتن زیرساخت‌های ارتباطی قوی، «طرح تحول شبکه در عصر هوش مصنوعی» را در دستور کار دارد.
این کشور معتقد است فعال کردن راه‌حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، نحوه زندگی، کار و بازی ما را تغییر می‌دهد و این امر توسط شبکه‌های 5G با عملکرد بالاتر و تأخیر کمتر و شبکه‌های خصوصی 5G امکان‌پذیر شده است.
در همین راستا امارات متحده عربی استراتژی ملی هوش مصنوعی 2031 را اتخاذ کرده است که هدف آن قرار دادن امارات به عنوان یک رهبر جهانی در هوش مصنوعی تا سال 2031 و توسعه یک سیستم یکپارچه است که از هوش مصنوعی در مناطق حیاتی در امارات متحده عربی استفاده می‌کند.
از بینایی کامپیوتر گرفته تا برنامه‌های تحلیلی چندمنبعی، پیش بینی می‌شود که بازار هوش مصنوعی در سال جاری به نزدیک به 3.4 میلیارد دلار در شورای همکاری خلیج فارس برسد و انتظار می‌رود نرخ رشد سالانه‌ای نزدیک به 28.63 درصد (CAGR) را نشان دهد و تا سال 2030 به حدود 15.40 میلیارد دلار برسد. 

•    صنایع در خط مقدم هستند
اگرچه هر نوع کسب و کاری از همگرایی هوش مصنوعی و5G  سود خواهد برد، لیکن چندین صنعت کلیدی جزو اولین صنایعی خواهند بود که به این مزایا پی خواهند برد، زیرا این برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی مدتی است که در حال توسعه و آزمایش هستند و انتظار می‌رود شبکه‌های5G  و P5G تبدیل شوند. در ادامه برخی از این نمونه‌ها در کشور امارات بررسی شده است.
-    مراقبت‌های بهداشتی: در اکتبر 2023، وزارت بهداشت و پیشگیری امارات متحده عربی اولین مرکز تعالی بخش بهداشت(COE)  را برای هوش مصنوعی به طور رسمی‌راه اندازی کرد. هدف این مرکز ترویج دیجیتالی کردن داده‌های سلامت، به کارگیری فناوری‌های هوشمند برای توسعه ظرفیت‌ها و پیشنهادات بهداشتی و ایجاد یک اکوسیستم خدمات دیجیتال جامع است که خدمات پایدار، نوآورانه و با کیفیت بالا را به کاربران ارائه می‌دهد. چراکه هوش مصنوعی و5G  به شدت ارائه مراقبت‌های بهداشتی از راه دور را بهبود می‌بخشد.
درمان شخصی به واقعیت تبدیل می‌شود، زیرا هوش مصنوعی می‌تواند حجم وسیعی از داده‌های پزشکی و همچنین معیارهایی را که به طور مداوم توسط بیمار ایجاد می‌شود، تجزیه و تحلیل کند تا درمان‌های خاص را بر اساس شرایط در حال تحول ارائه و اصلاح کند.
-    تولید: رویکرد استراتژیک امارات متحده عربی برای دستیابی به توسعه صنعتی پایدار و تقویت نقش فناوری پیشرفته برای برنامه آن برای افزایش اندازه اقتصاد ملی حیاتی است.
امارات در حال اتخاذ چندین ابتکار برای فعال کردن تحول دیجیتال، مدرن کردن قوانین صنعتی و ایجاد زیرساخت کیفیت یکپارچه برای بخش صنعتی است. چراکه هوش مصنوعی به طور قابل توجهی نقص‌ها برای خودکارسازی تولید، بهینه‌سازی زنجیره تامین و افزایش ایمنی کارگران را کاهش می‌دهد و در نتیجه سودآوری بیشتر برای مشاغل، محصولات بهتر برای کاربران و ضایعات کمتر برای کره زمین را به همراه خواهد داشت.
-    شهرداری‌ها: در دبی، Digital Dubai Authority بر تقویت یک اکوسیستم دیجیتال قابل اعتماد و قوی متمرکز است که از اقتصاد دیجیتال پشتیبانی می‌کند و جامعه دیجیتال را توانمند می‌سازد. هوش مصنوعی و 5G نقش بسیار برجسته ای در این امر ایفا می‌کنند. با توجه به پیشرفت سریع هوش مصنوعی و پتانسیل نوآوری در طیف وسیعی از زمینه‌ها باورنکردنی است، بحثی کامل و باز در مورد اخلاق هوش مصنوعی و اصول سازمان‌هایی که از آن استفاده می‌کنند، ضروری است.
-    ورزش و سرگرمی: چه یک بازی فوتبال باشد و چه یک سریال درام استریم، ترکیب هوش مصنوعی و اتصال امکان گذار از مشاهده کنش را به غوطه‌ور شدن در آن فراهم می‌کند. هوش مصنوعی افراد را قادر می‌سازد اولویت‌های تعامل خود را انتخاب کنند و الگوریتم‌ها محتوای درخواستی را متناسب با دستگاه موجود ارائه می‌دهند.

•    آماده سازی شبکه‌ها برای کاربردهای هوش مصنوعی
ایجاد پیشرفت‌های متحول کننده هوش مصنوعی نیازمند اپراتورها و شرکت‌های مخابراتی است که شبکه‌های5G  و P5G  خود را برای سیل داده‌ها و انتظارات عملکردی که برای پشتیبانی از برنامه‌های پیچیده بلادرنگ ضروری هستند، به میزان قابل توجهی تسریع کنند.
موفق‌ترین شرکت‌ها با فروشندگان شبکه‌ای که راه‌حل‌های یکپارچه کامل را ارائه می‌کنند، متحد می‌شوند و به دنبال مجموعه‌های فناوری هستند که شامل پشتیبانی قوی از فناوری‌های هوش مصنوعی پیشرفته است. همچنین نکات مهمی‌برای اپراتورها و شرکت‌های مخابراتی وجود دارد تا از بهینه‌سازی شبکه‌های 5G  و P5G برای عصر هوش مصنوعی اطمینان حاصل کنند:
-    اپراتورها: در همین رابطه یک اپراتور مخابراتی در امارات، طرحی با عنوان آزادسازی قدرت هوش مصنوعی را برای هدایت آینده ارتباطات با هوش مصنوعی (AI) ارائه کرده است که به موجب آن کاوشی عمیق از سفر اپراتورهای امارات متحده عربی به سمت تبدیل شدن به یک سازمان مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه می‌دهد که به طور قابل توجهی در آینده دیجیتالی این کشور کمک می‌کند.
اما برای راه‌اندازی سریع‌تر راه‌حل‌های بهینه‌شده 5G، اپراتورهای مخابراتی پیشرو در حال مدرن‌سازی شبکه‌های خود با استقرار شبکه‌های دسترسی رادیویی باز (Open RAN) و راه‌حل‌های باز دیگر هستند که امکان انتقال به زیرساخت‌های بومی ‌هوش مصنوعی را فراهم می‌کنند که برای استنتاج هوش مصنوعی در لبه بهینه شده است. این شامل اتخاذ راه‌حل‌های مدیریت متمرکز، مانند AIOps برای هماهنگ‌سازی شبکه و نرم‌افزار اتوماسیون هسته مخابراتی است که از هوش مصنوعی برای افزایش کارایی عملیاتی و پاسخ‌دهی استفاده می‌کند.
-    شرکت‌ها: علاوه بر برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی که روی شبکه‌های5G  اجرا می‌شوند، پیش‌بینی می‌شود که بسیاری از موارد تجاری نیز به شبکه‌های داخلی سازمانی متکی باشند که P5G و Wi-Fi را برای پشتیبانی از داده‌های هوش مصنوعی و الزامات عملکردی ترکیب می‌کنند.
همچنین ارائه‌دهندگان شبکه‌های سازمانی پیشرو در حال توسعه زیرساخت‌های ساده و یکپارچه P5G و Wi-Fi هستند که کارکنان فناوری اطلاعات و ارائه‌دهندگان خدمات مدیریت شده را قادر می‌سازد از یک رابط واحد برای تأمین، استقرار، مدیریت و امنیت یکپارچه استفاده کنند.

•    فرصت‌های در انتظار
با ایجاد تغییرات سریع در چشم‌انداز فناوری توسط هوش مصنوعی، اپراتورها و شرکت‌های مخابراتی از بسیاری از فرصت‌های جدید که در حال حاضر در نوبت هستند و هنوز توسعه نیافته‌اند، بهره‌مند خواهند شد.
و در نهایت اینکه فعال کردن راه حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نحوه زندگی، کار و تفریح ما را به طور اساسی تغییر می‌دهد و این امر توسط شبکه‌های5G  با کارایی بالاتر، تأخیر کمتر و شبکه‌های خصوصی 5G (P5G)  امکان‌پذیر شده است، زیرا برنامه‌های کاربردی هوش مصنوعی بسیار محاسباتی بوده و شبکه پرترافیک‌تر از هر چیزی است که بشر تا به حال دیده است. همچنین با راه‌حل‌های لبه‌ای با ظرفیت بالا امکان‌پذیر شده است که5G  و P5G نقش مهمی ‌در فعال‌سازی آن دارند.

•    نسل 5 در ایران
اگرچه تخصیص فرکانس‌های نسل 5 در ایران پس از سال‌ها وعده و پیگیری سرانجام در دولت سیزدهم نیز وارد فاز عملیاتی نشد و انتظار می‌رود در دولت فعلی به این موضوع کلیدی و حساس سرعت‌دهی شود، اما با این حال دو اپراتور اصلی کشور (همراه اول و ایرانسل) در حال اجرای تلاش‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های خود برای توسعه فناوری نسل 5 به عنوان زیرساخت توسعه و پیشرفت هوش مصنوعی هستند.
بر اساس آمار ارایه شده در همین راستا اپراتور اول به عنوان بزرگترین اپراتور ایران و منطقه، به واسطه در اختیار داشتن گسترده‌ترین شبکه نسل ۵ در ایران، (با ۹۶۴ سای فعال 5G تا خرداد ۱۴۰۳) به سرعت در حال افزایش این سایت‌هاست.
سال قبل همراه اول با پلتفرم هوش مصنوعی خود در نمایشگاه جیتکس 2023 حضور یافت. همچنین از دیگر اقدامات اخیر همراه اول در توسعه و گسترش هوش مصنوعی و نسل پنج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-    رونمایی از سه مدل زبانی فارسی برای توسعه هوش مصنوعی 
-    برگزاری بوتکمپ رسانه در عصر هوش مصنوعی 
-    برگزاری همایش هوش مصنوعی و دیپلماسی‌های نوین
-    رونمایی از استادیوم متاورسی نسل 5 در الکامپ 
-    ایجاد سکوی بومی‌هوش مصنوعی بر بستر پردازنده‌های گرافیکی
-    برگزاری اولین همایش روز هوش مصنوعی
-    و ارایه انبوهی از راهکارها و خدمات مبتنی بر نسل پنجم و هوش مصنوعی در صنایع و بخش‌های مختلف اعم از حوزه‌های صنعت، سلامت، انرژی، کشاورزی و ... و راهکارهای مختلف برای سازمان‌ها و نهادهای مختلف.
و در نهایت همانطور که ذکر شد، تخصیص سریع‌تر فرکانس‌های مورد نیاز توسعه نسل 5 و ارایه فرمولی مشخص و منطبق با نیازهای توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری اپراتورها در بخش تعرفه‌ها از اولویت‌های اصلی و کلیدی برای فراهم‌سازی توسعه هوش مصنوعی و دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده در این حوزه به شمار می‌رود که نیازمند توجه فوری و ویژه وزارت ارتباطات و دولت چهاردهم است.