چراغِ سبز خطرناک
علی شمیرانی - بیست و چهارم فروردین ماه بود که کاظم جلالی سفیر و نماینده تام الاختیار جمهوری اسلامی ایران در روسیه با انتقاد از اقدام استارلینک در پوشش اینترنت ماهوارهای که بدون توجه به مقررات حاکم، میتواند نقض حقوق و حاکمیت سرزمینی محسوب شود گفت:
«با وجود اعتراض رسمی دولت جمهوری اسلامی ایران به دفتر امور فضایی سازمان ملل متحد، اتحادیه بینالمللی مخابرات، شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا و شرکت اسپیس ایکس، هنوز پاسخی دریافت نشده است.»
به عبارت دیگر ایران به جز نامهنگاری مستقیم با شرکت اسپیس ایکس، با 3 مرجع بینالمللی و همچنین رگولاتور تنظیم مقررات ارتباطات آمریکا نیز مکاتباتی داشته که هیچ یک از آنها به پاسخ روشنی نرسیده است.
در گذشته و در مورد تلگرام و واتساپ و اینستاگرام نیز مکاتبات مشابهی از سوی ایران انجام شده و از قضا به سرنوشت مشابهی دچار شد.
اما این سکوتها و عدم پاسخگویی میتواند پیامهای ناخوشایندی را به دنبال داشته باشد که زنگ خطری برای ذینفعان و متولیان عرصه ارتباطات ایران است.
در ماجرای جنگ روسیه و اوکراین، روسها رسما تهدید به انهدام ماهوارههای استارلینک کردند. چینیها هم تهدید مشابهی کردهاند با این تفاوت که آنها به موازات تهدید، خود مشغول ساخت منظومه اینترنت ماهوارهای و ایجاد اینترنت چینی هم رفتهاند. این یعنی چینیها قاعده بازی و ناکارآمدی تهدیدها و نهادهای بینالمللی را میدانند و لذا با توجه به توان فنی و مالی خود، دنبال مقابله به مثل هستند.
کمااینکه تهدیدهای موشکی از سوی این دو کشور پیشرفته در عرصه نظامی و فناوری راه به جایی نبرده است.
اما در شرایطی که این چراغ سبز آمریکا و نهادهای بینالمللی به شرکتهای فناورانه محسوب میشود تا بدون نگرانی از عقوبتی، به گسترش نفوذ و کسب درآمد از کشورهای هدف بپردازند، در کشور ما از یک سو همچنان سیاست فیلترینگ و اینترنت طبقاتی و از سوی دیگر عرضه آشکار و پنهان فیلترشکنها و قاچاق ابزارهای دسترسی در حال اجراست.
این که در بلند مدت نتیجه این بازی چیست، دیر یا زود، تقریبا روشن است و آنچه در خصوص قواعد بینالمللی حریم رسانهای کشورها و خروجی اجلاس جهانی جامعه اطلاعات رخ داد، در عرصه دسترسی به اینترنت که جزو حقوق بشر شناخته شده نیز تکرار خواهد شد و از این رهگذر حقی برای کشورهای ناقض و ناتوان در تامین اعتماد عمومی باقی نخواهد ماند. (منبع: فناوران)