لایحه «حمایت از حقوق پدیدآورندگان آثار در فضای مجازی» به مجلس رفت
ششمین همایش ملی حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط روز گذشته با حضور علی جنتی و مصطفی پورمحمدی وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی، دادگستری و ابوالحسن فیروزآبادی دبیرشورای عالی فضای مجازی برگزار شد.
فناوران- دبیر شورای عالی فضای مجازی در این همایش گفت: طبق اعلام موسسات بین المللی، ایران بین ١٣١ کشور رتبه صد و یازدهمین در رابطه با رعایت حقوق تولیدکنندگان آثار و مالکیت فکری را دارد، که بسیار نگران کننده است و باید آسیب شناسی شود.
فیروزآبادی افزود: با توجه به پیشرفت های دنیای امروز یک بحث اقتصادی به اسم محصولات فرهنگی و فضای مجازی در حال شکل گرفتن است که باید نسبت به آن تامل ویژه کرد.
وی افزود: فضای مجازی بسیار متنوع و اشتغال زا است، بنابراین ما نیاز به حضور بیشتر در این حوزه داریم.
دبیر شورای عالی فضای مجازی در ادامه به دسترسی آزاد اطلاعات با رعایت قانون کپی رایت تاکید کرد.
فیروز آبادی با بیان اینکه در جامعه ای زندگی می کنیم که ذی نفع های فضای مجازی بسیار زیاد هستند و روز به روز نیز بر تعداد آنها افزوده می شود، گفت: پیچیدگی هایی که در حوزه فضای مجازی وجود دارد و هر ساله مدل های اقتصادی جدید را به وجود می آورد نشان می دهد ما به یک قانون معتبر در این حوزه نیاز داریم.
جای خالی یک رگولاتور
وی تاکید کرد: البته علاوه بر سیاست گذاری، برای قانون معتبر و محکم در این حوزه به یک سازمان تنظیم کننده ای که دائما در حال رصد فضای مجازی باشد نیاز داریم تا بحث قوانین مالکیت فکری را بررسی و لحاظ کند.
به گفته دبیر شورای عالی فضای مجازی اگر بازار مبتنی بر مالکیت فکری به اندازه کافی بزرگ نشده باشد در واقع بازاری شکل نگرفته و آن وقت است که همه به سراغ بازار جهانی می روند که برای ما تعریف و تنظیم نشده است.
فیروزآبادی گفت: متاسفانه هیچ سازمان و وزارتخانه ای متناسب با فعالیت مالکیت فکری شکل نگرفته است تا به کمک حقوق مالکیت فکری و بزرگ شدن این بازار در کشور بیاید.
وی تاکید کرد: وضع و تهیه قانون جامع مبتنی بر روندشناسی و ظرفیت های کشور در حوزه فضای مجازی باید جدی گرفته شود.
فیروز آبادی گفت: برای رسیدن به یک ادبیات جامع درباره حقوق مالکیت ادبی نیاز است ابتدا در دانشگاه ها این موضوع تدریس شود تا بتوانیم حداقل در حوزه دانشگاهی به یک توافق نظر دست پیدا کنیم.
به هدر رفتن زحمت ها در فضای مجازی
علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این همایش گفت: در حوزه سایر آثار هنری و فرهنگی هم شاهد این مساله هستیم. برخی از فیلم های سینمایی که مدت ها برای ساخت و تولید آن زحمت کشیده شده است و هزینه های بسیاری برای آن صرف شده، در سطح جامعه و در فضای مجازی منتشر می شوند و تمام زحمات تهیه کنندگان این آثار را به هدر می رود.
جنتی گفت: درحوزه موسیقی هم به همین شکل است. امروز دنیا تبدیل به یک دهکده جهانی شده است و ما می توانیم با یک کلیک با فردی در آن سوی مرزها تماس بگیریم و در واقع بزرگراهی ایجاد شده است که همه در آن سیر می کنند.
وی افزود: برخی داده ها و اطلاعات وجود دارد که افراد آن را در فضای مجازی و پایگاه های اطلاعاتی قرار می دهند تا دیگران بتوانند از آن استفاده کنند و این به گونه ای به نفع ماست اما برخی آثار وجود داردکه باید حقوق آنها محفوظ بماند و نباید افراد به خود اجاره بدهند که سایت ها را هک کنند و این آثار را بدون حفظ حقوق خالقان آن منتشر کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: خالقان آثار فرهنگی و هنری از جمله نویسندگان و هنرمندان آثار خلق شده خود را مانند فرزند خود می دانند نباید با عدم رعایت حقوق ادبی و هنری آنها این فرزند را از آنها گرفت.
وی افزود: امروز تقریبا همه آثار مکتوب و تصویری در فضای مجازی مورد استفاده است و بسیاری از کتاب ها در کتابخانه های بزرگ دنیا با آن ها دسترسی دارند و با پرداخت هزینه ای کم می توان آنها را دانلود کرد. آثار صوتی هم به همین شکل است و می توان با پرداخت هزینه های اندک به راحتی و با حفظ حقوق ادبی و هنری پدیدآورندگان آن به آنها دسترسی داشت.
جنتی با بیان راه اندازی سامانه نمایش درخواستی در سال گذشته گفت: در این سامانه بسیاری از فیلم های سینمایی قابل پخش بارگذاری شده است و به راحتی و با پرداخت هزینه ای اندک می توان به فیلم های مورد دلخواه دسترسی داشت.
وی افزود: بسیاری از افراد که تهیه کنندگان این فیلم ها هستند و هزینه بسیاری را هم در تولید فیلم خود صرف کرده اند آثار خود را در این سامانه قرار داده اند و بسیاری هم به عنوان تجمیع کنندگان این آثار نیز هزینه ای را صرف کرده اند. بنابراین ما شرعا و عرفا مجاز نیستیم که این آثار را بدون حفظ حقوق پدیدآورندگان آن مورد استفاده قرار دهیم.
جنتی تاکید کرد: در فضای مجازی کشور دچار خلا قانونی بود و نمی شد از حقوق پدیدآورندگان آثار به خوبی دفاع کرد ولی خوشبختانه با همکاری وزیر دادگستری و سایر همکاران لایحه خوبی در این زمینه تهیه شد که در حال حاضر در مجلس است و امیدوارم در مجلس جدید تصویب و ابلاغ شود زیرا می تواند راهی برای دفاع از حقوق پدیدآورندگان در فضای مجازی باز کند.
وی ادامه داد: مساله دیگری که امروزه با آن مواجه هستیم موضوع پیوستن به کنوانسیون های بین المللی در حوزه مالکیت معنوی است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات را موظف به انجام پژوهش میدانی در این باره کرده تا پیگیری کند که چقدر از آثار خارج از کشور در کشور ما استفاده می شود و همین طور چه میزان از آثار ما در خارج از کشور مورد استفاده و بهره برداری قرار می گیرد.
جنتی گفت: ما ناگزیر هستیم که به کنوانسیون های بین المللی در حوزه مالکیت معنوی بپیوندیم زیرا در دنیای به هم پیوسته امروز زندگی می کنیم و نباید خود را تافته جدا بافته بدانیم و خود را کنار بگیریم. با پیوستن به این کنوانسیون ها می توانیم از حقوق ادبی و هنر یآثار خود در جهان دفاع کنیم.