ارجاع طرح صیانت به خارج از مجلس قانونی نیست
درپی انتشار خبری مبنی بر ارجاع طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی (طرح صیانت) به شورای عالی فضای مجازی، رئیس کمیسیون مشترک بررسی این طرح گفت: طرحی که در مجلس بررسی می شود قابل ارجاع نیست.
به گزارش خبرنگار مهر، طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی و خدمات پایه کاربردی موسوم به «صیانت» پس از ۳ بار تغییر نام و اصلاح مفاد، کلیات آن در اسفند ۱۴۰۰ با عنوان طرح «نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» در کمیسیون مشترک بررسی این طرح به تصویب درآمد اما با انتقادات صورت‌گرفته از نحوه رأی گیری در مورد کلیات آن، بار دیگر به صحن مجلس بازگردانده شد.
روز دوشنبه هفته گذشته جلسه غیرعلنی در مجلس شورای اسلامی برای تعیین تکلیف این طرح برگزار شد و برای بقای آن در کمیسیون مشترک، رأی گیری استمزاجی صورت گرفت.
پس از انجام رأی گیری، حجت الاسلام علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در تشریح این جلسه گفت: «هدف از تشکیل جلسه غیرعلنی بیان استدلال موافقان و مخالفان در یک فضای منطقی بود تا تصمیمی حقوقی در این باره گرفته شود. در ابتدا رئیس کمیسیون مشترک بررسی طرح تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی توضیحاتی را ارائه داد. سپس ۳ نفر موافق و ۳ نفر مخالف صحبت کردند. یعنی کسانی که می‌خواستند این طرح در کمیسیون مشترک به صورت اصل ۸۵ بررسی شود و همچنین متقاضیان برگشت طرح به صحن علنی، هر کدام در مدت ۵ دقیقه صحبت‌هایشان را بیان کردند. در نهایت رأی استمزاجی گرفته شد.»
وی گفت: با توجه به رأی استمزاجی گرفته شده دو نظر از لحاظ حقوقی مطرح است؛ یک نظر می‌گوید کار تمام شده و همین رأی استمزاجی، رأی جلسه علنی تلقی می‌شود. نظر دیگر آن است که بر اساس مواد ۱۶۵ و ۱۶۷ آئین‌نامه داخلی مجلس باید دوباره موضوع بررسی نشدن طرح در کمیسیون مشترک طبق اصل ۸۵ و ارجاع آن به صحن علنی، در جلسه علنی رأی گیری شود. این دو نظر حقوقی به کنکاش حقوقی نیاز دارد و هر نتیجه‌ای حاصل شود، قطعاً نمایندگان در برابر آن تمکین خواهند کرد.»
درخواست قالیباف از شورای عالی فضای مجازی
با این حال روز گذشته خبری مبنی بر اینکه رئیس مجلس در نامه‌ای به دبیر شورای عالی فضای مجازی خواستار بررسی طرح صیانت در این شورا و اظهار نظر در خصوص سیاست‌های کلان مربوط به فضای مجازی شده است، منتشر شد.
ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفتگویی خبر داده که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در نامه‌ای به رئیس شورای‌عالی فضای مجازی درخواست کرده که دولت و شورای‌عالی فضای مجازی سیاست‌های کلان مربوط به فضای مجازی را مشخص کنند.
به گفته وی، «مدت زیادی است که طرح مربوط به فضای مجازی در مجلس محل بحث و بررسی است و بین کمیسیون مشترک و صحن در تردد است. هیأت رئیسه مجلس هم ورود کرده و جلسات زیادی تاکنون تشکیل شده که همه نشان می‌دهد مجلس به آرای عمومی جامعه اهمیت می‌دهد و نسبت به آن بی‌تفاوت نیست. برای همین به‌دنبال آن هستند که طرح مذکور علاوه بر مشروعیت قانونی، معقولیت اجتماعی هم داشته باشد. نامه و درخواست اخیر رئیس مجلس در راستای کسب معقولیت اجتماعی است و نظرشان این است که شورای‌عالی به‌عنوان شورای سیاست گذار کمک کند. ما هم امیدوار هستیم که خروجی مجموع این تلاش‌ها به مصلحت مملکت ختم شود و رضایت جامعه هم جلب شود.»
دبیر شورای‌عالی فضای مجازی درباره نحوه رسیدگی به درخواست مجلس افزود: «در نخستین جلسه پیش روی شورای‌عالی فضای مجازی، درخواست مربوطه بررسی خواهد شد. بعد از بررسی سیاست‌های کلان، ما طرح را به مجلس برمی‌گردانیم و سرانجام خود مجلس تصمیم خواهد گرفت که سیاست‌ها را به چه نحوی اجرا کند.»
ارجاع طرح مجلس به یک نهاد خارج از مجلس موضوعیت قانونی ندارد
رضا تقی پور انوری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون مشترک بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد اتفاقی که هم اکنون برای ادامه بررسی طرح رخ داده است، گفت: من هنوز نامه‌ای که گفته می‌شود از سوی رئیس مجلس به دبیر شورای عالی فضای مجازی ارسال شده است را ندیده ام و اطلاعی از آن ندارم. تا زمانی که متن نامه را مشاهده نکنم نمی‌توانم نظری در مورد آن بدهم.
وی ادامه داد: اما آنچه که مسلم است این است که طرحی که توسط مجلس شورای اسلامی در دست بررسی و پیگیری است، به خارج از مجلس قابل ارجاع نخواهد بود؛ حتی برای بررسی و اظهار نظر کارشناسی!
دکتر تقی پور با بیان اینکه در آئین نامه مجلس این موضوع وجود ندارد، گفت: ارجاع طرحی که در مجلس پیگیری می‌شود، به سایر نهادها طبق آئین نامه موضوعیت قانونی ندارد.
رئیس کمیسیون مشترک طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی تاکید کرد: می‌توان از افراد مختلف و نهادها و سازمان‌های مختلف دعوت کرد که با حضور در جلسات کمیسیون نظرات خود را ارائه کنند. همانطور که برای نسخه نهایی طرح نیز نظر مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات اعمال شد. برای بررسی جزئیات طرح نیز از این نهادها دعوت خواهیم کرد. اما آنچه که هم اکنون گفته شده که طرح صیانت به شورای عالی فضای مجازی ارجاع شده است، از نظر قانونی موضوعیت ندارد.
تقی پور گفت: حتی در آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی در اسفندماه ۱۴۰۰ نیز در مورد مفهوم طرح صحبت شد و در نهایت با موافقت اعضا، مقرر شد که طرح صیانت از فضای مجازی در مجلس شورای اسلامی به سرانجام برسد.