اپل بساط موسیقی رایگان را جمع میکند
اگر از شنیدن موسیقی رایگان در سایتهایی چون اسپاتیفای یا پاندورا لذت میبرید، احتمالا بهشدت با روند آزاد در موسیقی موافقاید و معتقدید جریانهای رایگان صوتی سرویسهایی عالی هستند. با این حال باید بگوییم شرکت اپل در تلاش است این نوع موسیقی رایگان را از بین ببرد و البته این اولین باری نیست که چنین اقدامی از سوی این شرکت صورت میگیرد. این شرکت برای از بین بردن این موسیقی از راهکاری استفاده میکند که در اصل پیشنهاد اولیه آن را استیو جابز داده بود.
شرکت اپل میخواهد با رجوع به هنرمندان موسیقی و عقد قرارداد با آنها کانالهای مخصوصی برایشان در سرویس بیتز (Beats) ایجاد کند. این سرویس موسیقی اپل قرار است از ماه ژوئن امسال شروع به کار کند. بیتز در حقیقت سرویسی شبیه به اسپاتیفای است، اما این محصول اپل بر خلاف رقیبش یک سرویس اشتراکی محسوب میشود.
در واقع شرکت اپل میخواهد با راهاندازی سرویس بیتز بهعنوان واسطی میان مشتریان و ضبطکنندگان موسیقی قرار بگیرد. با این حال، مشتریان همواره نشان دادهاند که تقاضای بسیاری برای موسیقی رایگان دارند، اما از دیگر سو تولیدکنندگان و هنرمندان میخواهند برای استفاده از موسیقیشان پول پرداخت شود. در این شرایط گویی اپل متوجه شده که میتواند با ورود بهعنوان یک واسط، درآمدی برای خودش کسب کند.
این اقدام اپل پیش از این هم بهصورت دیگر یعنی با تولید محصولات آیتیونز و آیپاد صورت گرفته بود. سرویس نپستر که امکان اشتراک موسیقی افراد با یکدیگر را به آنها میداد، نشان داد تقاضا برای موسیقی رایگان بهشدت زیاد است؛ نپستر تهدیدی جدی برای سیدیها محسوب میشد. در حالی که شرکتهای کپیرایت و پروندههای ایجادشده توانستند جلوی نپستر را بگیرند، سایتهای دیگر مشابه یعنی کازا (Kazaa) و لایمویر (Limewire) بزرگ و بزرگتر شدند و موسیقی اشتراکی و رایگان را زنده نگه داشتند.
با نگاهی به گذشته میتوان فهمید چگونه استیو جابز توانست بهشت این افراد را به منبع درآمد بزرگی برای اپل تبدیل کند. داستان اپل روایتی جالب است؛ چه در حقیقت اقدام یک شرکت در مقابل شرکتهای موسیقی رایگانی است که عملکردی قانونی داشتهاند.
در ماه می 1999 شرکت شاون فانینگ (Shawn Fanning) یک سرویس نظیر به نظیر اشتراک فایل و متمرکز بر موسیقی میسازد و نام برندش را به «نپستر» تغییر میدهد. سین پارکر (Sean Parker) بهدلیل اینکه تعداد اعضای این سرویس تا سال 2000 به 20 میلیون میرسد آن را ایدهای عالی تلقی میکند.
در آوریل سال 2000 گروه متالیکا از نپستر بهدلیل نقض قوانین کپیرایت شکایت میکند؛ چراکه آهنگ I Disappear پیش از انتشار رسمی در این سرویس بهطور رایگان در دسترس همه قرار میگیرد. دادگاه تجدید نظر در فوریه 2000 به نپستر دستور میدهد آثاری که قانون کپیرایت دارند، بهسرعت از این سرویس حذف شوند و این نظارت بهصورت دایمی اعمال شود.
در مارس 2001 سرویس موسیقی رایگان کازا بهوسیله نیکلاس زناستورم راهاندازی میشود؛ در همین حال برنامههای P2P دیگری از جمله لایمویر و بیتتورنت شروع به کار میکنند. صنعت موسیقی در پاسخ به این برنامهها چند پرونده حقوقی تنظیم میکند و قفلهایی روی سیدیها میگذارد تا فایلها بهصورت MP3 و رایگان در دسترس افراد قرار نگیرند.
استیو جابز این فرصت را مغتنم شمرده و در سال 2001 شاهد ظهور اولین آیپد با حافظه پنج گیگابایتی هستیم. آیتیونز در ابتدا تنها یک ابزار مدیریت موسیقی بود که تنها روی سیستمعامل مک نصب میشد.
جابز در ماه آوریل 2002 تصمیم تازهای میگیرد و معتقد است با توجه به اجتنابناپذیر بودن موسیقی دیجیتال، سازندگان باید با تولید این نوع موسیقی درآمد کسب کنند. اپل تصمیم میگیرد آهنگهای دیجیتال را به شیوهای قانونی و با قیمتی مناسب قابل دانلود کند، از اینرو نسخه بتایی از فروشگاه آیتیونز را به راه میاندازد. اپل از شرکت موسیقی وارنر (Warner Music) کارش را شروع میکند و سپس به سراغ شرکتهایی مانند یونیورسال و سونی میرود.
سرانجام در آوریل سال 2003 فروشگاه آیتیونز رسما شروع به کار میکند و در اولین هفته یک میلیون دانلود میفروشد. جابز شرکتهای موسیقی را متقاعد میکند برای هر ترک 99 سنت دریافت کنند. ارزانی و سادگی دانلود موجب میشود آیتیونز به رقیبی برای سرویسهای رایگان تبدیل شود. جابز اثبات کرد در صورتی که محصول دریافتی از هر نظر مطلوب باشد، مشتریان حاضرند برایش پول بدهند.
در حال حاضر صنعت موسیقی دستخوش تحولاتی عظیم شده است. کاربران حاضرند از سرویسهای پر از تبلیغ استفاده کنند و موسیقی مورد علاقهشان را بهصورت رایگان از اسپاتیفای، ساندکلود یا پاندورا گوش دهند. از اینرو، درآمد موسیقی اپل تا سال 2015 افت شدیدی پیدا کرده است. در نتیجه، شرکت اپل برای دومین بار تصمیم گرفته از تجربهای که در کار با صنعت موسیقی دارد استفاده کند و با ارایه محصولات مطلوبتر مشتریان را متقاعد کند به جای استفاده از سرویسهای رایگان پول کمی بدهند، اما محصول بهتری بخرند.
تاریخ نشان داده که اپل یکبار در انجام این کار موفق بوده و میتواند دوباره آن را به نحو خوبی پیش ببرد. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۴/۰۲/۲۸