تاریخچه و اهداف اجلاس جهانی جامعه اطلاعات
تکفا - اشاره: اجلاس جهانی جامعه‌ی اطلاعات بر اساس مصوبه‌ی سال 2001 مجمع عمومی سازمان ملل متحد شکل گرفت. مرحله‌ی اول این اجلاس در سال 2003 در ژنو سوییس برگزار شد و قرار است دومین مرحله‌ی آن در سال 2005 در تونس برگزار گردد. در این یادداشت با اهداف شکل گیری این اجلاس بیشتر آشنا می‌شویم.
جامعه اطلاعات، نوسازی فرآیندهای اجتماعی از جمله روش زندگی، کار، آموزش و سایر فعالیت‌ها با استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICT) است. این فناوری تمام جنبه‌های زندگی مردم را تحت‌الشعاع قرار داده است.
در این جامعه، اطلاعات برای همه تولید، پردازش و منتشر می‌شود و تمام فعالیت‌ها، از جمله فعالیت‌های دولتی، تجارتی و آموزشی به صورت الکترونیکی در می‌آید و این امر جامعه را متحول می‌سازد.
جامعه اطلاعات، انقلابی است قابل مقایسه با تغییری که انقلاب الفبا و ماشین چاپ در دنیا ایجاد کرد. فرهنگ جدید، پدیده‌ای است براساس سمبل‌ها، کدها، مدل‌ها، برنامه‌ها، زبان‌های رسمی، الگوریتم‌ها و دیدگاه فکری جدید که نیاز به "سواد اطلاعاتی" دارد. اطلاعات و علم تنها اصولی نیستند که برای تغییر جامعه لازم می‌باشند. تنها در شرایطی مشکلات جوامع بشری حل خواهند شد که اطلاعات و مهارت‌ها به‌صورت سیستمی و مساوی ایجاد و به اشتراک گذاشته شوند.
جریان فزاینده رشد و توسعه اطلاعات و ارتباطات، محصولات و کاربردهای آن، فرصت‌های بسیار زیادی را برای کشورهای دنیا ایجاد کرده است و همچنین باعث افزایش فاصله دیجیتالی بین جوامع دنیا شده است. در همین راستا اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات فرصت منحصربفردی برای کاهش فاصلة دیجیتالی و پیشبرد اهداف جامعه اطلاعات در تمام دنیا می باشد.
یوشیو اوتسومی، دبیر کل اتحادیه سازمان جهانی مخابرات (ITU) درباره اجلاس WSIS بیان داشت که "هم‌اکنون زمانی است تا در مورد اثر شگفت‌انگیز فناوری اطلاعات و ارتباطات در فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و تأثیر آن روی زندگی شخصی افراد بحث شود. اکنون فرصتی است تا رهبران دنیا مسیر درست جامعه اطلاعات را پیش روی خود قرار دهند و دنیایی درست، عادل، موفق و صلح‌آمیز ایجاد کنند. ما باید از تمام موفقیت‌ها و شکست‌های رهبران دنیا درس بگیریم و یک راهبرد نهایی را برای رسیدن به جامعه اطلاعات جهانی پیش بگیریم."
بعد از کوشش سازمان‌های بین‌المللی در دهه 90 میلادی در راستای سامان‌دهی دسترسی همگانی به شبکه‌های اطلاعاتی و ایجاد قوانین پایه‌ای برای یکپارچه‌سازی اهداف جامعه اطلاعات و تکمیل پروتکل‌های بین‌المللی، سازمان ملل متحد با همکاری اتحادیه بین‌المللی مخابرات تصمیم گرفتند تا اجلاسی را در سطح جهانی و با عنوان "اجلاس جهانی جامعه اطلاعات" در دو مرحله برگزار نمایند.
مجمع عمومی سازمان ملل، در دسامبر سال 2001، قطعنامة A/RES/56/183 را در مورد سازمان اجلاس جهانی جامعه اطلاعات (WSIS) تصویب و امضا کرد که بر اساس آن، کوفی عنان دبیر کل سازمان ملل، همراه با ITU که نقش راهنما و سرپرست را با همراهی سازمان‌های UN و کشورهای میزبان بر عهده دارند، این اجلاس را برگزار خواهند کرد.
سرچشمه این اجلاس، قطعنامة 73 کنفرانس سران تام الاختیار ITU بود که با مشورت با آژانس‌های UN و موافقت آنها، به این نتیجه رسیدند که نیاز به اجلاسی جهانی در مورد جامعه اطلاعات وجود دارد. بخش اداری ITU، در نشست سال 2001 تصویب کرد که این اجلاس را در دو مرحله داشته باشند: 1- ژنو از 12-10 دسامبر سال 2003 و 2- در تونس سال 2005.
همچنین مقرر گردید که مجموعه‌ای از نشست‌ها? مقدماتی با عنوان پریکام Precomها، برنامه‌ها و موضوعات اجلاس را تعریف نمایند که این مساله با برگزار? سه نشست تحت عنوان‌ها? Precom1, Precom2 و Precom3 تحقق پذیرفت.
این اجلاس محدوده وسیعی از مسایل مربوط به جامعه اطلاعات و پیشروی به سوی یک دید مشترک را پوشش می‌داد. در این اجلاس یک اعلامیه در مورد اصول و طرح کار? برای سهولت بخشیدن به رشد موثر جامعه اطلاعات و از بین بردن فاصله دیجیتالی به‌تصویب رسید. هدف از این اجلاس، گرد هم آوری نمایندگان سطح بالای دولت‌ها، بخش خصوصی، جوامع مدنی و سازمان‌های غیردولتی (NGO)ها بود و این اجلاس فرصتی منحصر به‌فرد برای کشورهای جهان جهت بحث و شکل دادن یک جامعه اطلاعاتی بود که تصمیمات و نتایج نهای? آن در اجلاس 2005 تونس مشخص خواهد گردید.
هدف اصلی جامعه اطلاعات از برگزاری اجلاس عبارت است از:
دسترسی به منابع اطلاعاتی وارتباطی برای همه،درتمام اوقات و همه جا با شرایط‌مساوی
از دیگر اهداف اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعات (WSIS) م? توان به موارد زیر اشاره کرد:
* ایجاد یک دیدگاه مشترک درمورد جامعه اطلاعات
* استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICT ) برای از بین بردن فقر و نیل به سایر اهداف توسعه هزاره
* کوشش در جهت از بین بردن فاصله دیجیتالی
* ایجاد مشارکت و مکانیسم‌های سرمایه‌گذاری برای دسترسی جهانی و انعطاف‌پذیر به ICT
* توجه و نیاز به تهیه چارچوب‌های قانونی و سیاسی جدید برای جامعه اطلاعات
* رشد و پرورش تنوع فرهنگی و زبانی در جامعه اطلاعات
* تقویت آزادی بیان و حق برقراری ارتباط
از میان مهمترین موضوعات? که در این اجلاس مورد بحث و مذاکره قرار گرفت و حول محوریت آنها حدود سیصد نشست جانب? در اجلاس ژنو برگزار گردید, م?توان موارد زیر را به‌صورت نمونه بر شمرد:
- ایجاد زیر ساختار
• نقش مخابرات، سرمایه‌گذاری‌ها و فناوری در ایجاد زیر ساختار جامعه اطلاعات و از بین بردن فاصله دیجیتالی.
- گشایش دروازه ها
• دسترسی جهانی و متعادل به جامعة اطلاعات .
• نشست‌هایی در مورد نیازهای جهان در حال توسعه.
• معرفی اطلاعات به عنوان یک کالای جهانی مشترک.
- خدمات و برنامه های کاربردی
• مفاهیم جامعه اطلاعات برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.
• مفاهیم جامعه اطلاعات برای علم.
- نیازهای کاربر
• حفاظت از مشتری، خصوصی سازی و امنیت مشتری .
• محتویات مناسب، انعکاس فرهنگ‌های مختلف و اصلاح ارتباطات .
• مسایل اخلاقی جامعه اطلاعات .
• آموزش کاربر .
• حفاظت از کارمندان و خصوصی سازی کاری .
- توسعه چارچوب
• نقش دولت، بخش خصوصی و جامعة مدنی در شکل دادن جامعة اطلاعات .
• اطلاعات به عنوان یک کالای جهانی مشترک ( دامنة اطلاعات‌جهانی) .
• قوانین مالکیت معنوی و موارد استثنائی قانونی .
• سیاست‌های مربوط به تعرفه‌های مخابرات ودسترسی به اینترنت.
- فناوری ICT و آموزش
• فناوری ICT به عنوان اهرمی برای تغییر تحصیلات .
• محیط آموزش : فناوری ICT ، آموزشیاران، آموزش‌گیرندگان ومحتویات .
• نیازهای کاربران استخدام شده.
- ۸۴/۰۲/۱۲