ITanalyze

علی شمیرانی - تحریم‌ موضوعی است که بالغ بر سه دهه ذهن و فکر دولت‌ها و مردم ایران را به خود مشغول کرده است. در سال‌های اخیر اما گستره این تحریم‌ها به بی‌سابقه‌ترین و جزیی‌ترین موارد در زندگی ایرانی‌ها نیز رسیده است. تقریباً روزی نیست که بیننده یا شنونده برنامه‌های خبری باشیم و چیزی از تحریم‌های جدید و تحریم‌های در دست بررسی از سوی آمریکا و اروپا نشنویم.

این تحریم‌ها اما شکل دیجیتال هم یافته و شرکت‌های خارجی نیز وارد این عرصه شده‌اند. همین اواخر سامسونگ هم بخش نرم‌افزاری خود را برای کاربران گوشی‌های این شرکت مسدود کرد تا در سیاستی دوگانه یعنی فروش محصول آری و ارایه‌ خدمات نه! به خیل گسترده شرکت‌های تحریم‌کننده دیجیتال ایران همچون نوکیا، اپل، گوگل، مایکروسافت، اچ‌پی، اوراکل، ادوب و ده نام ریز و درشت دیگر بپیوندد.

عجیب‌تر آن‌که از طرف غربی‌ها سرمایه‌گذاری‌های کلان و متعددی برای دور زدن فیلتر و ارایه فیلترشکن‌ها شده تا کاربران ایرانی بتوانند آزادانه به هر آنچه می‌خواهند دسترسی داشته باشند! این روزها اما بعد از قطع VPN استفاده از فیلترشکن‌ها نیز در کشور تقریباً غیر ممکن شده است. موضوعی که سردرگمی بخش قابل ملاحظه‌ای از کاربران ایرانی را در پی داشته است.

اندکی بی انصافی است اگر بگوییم با رشد ضریب نفوذ اینترنت در ایران تمام کاربران داخلی برای ورود به شبکه‌های اجتماعی و استفاده از سایت‌های غیراخلاقی و معاند از فیلترشکن‌ها استفاده می‌کنند. این روزها کم نیستند کاربرانی که برای به روزرسانی نرم‌افزارها ، استفاده از ابزارهای تحلیل‌گر و منابع خارجی برای تحقیقات خود نیازمند دسترسی به سایت‌هایی هستند که یا از بیرون مسدود شده‌اند.

اگر سایت‌های فیلتر شده از داخل را فاکتور بگیریم در حال حاضر کم نیستند سایت‌هایی که از ‌آن سوی آب‌ها برای ایرانی‌ها مسدود بوده و با شناسایی موقعیت یک کاربر ایرانی پیام "متاسفیم اما شما امکان استفاده از این خدمات را ندارید" را نمایان می‌کنند.

جالب آنکه شرکت‌های غربی باز هم در سیاستی دوگانه آنجا که امکان دریافت و ردگیری اطلاعات کاربران ایرانی را دارند نسبت به مسدودسازی خدمات خود اقدامی نمی‌کنند، برای مثال انواع و اقسام شبکه‌های اجتماعی و خدمات رایگان ایمیل برای ایرانی‌ها باز است. اما آنجا که ظن استفاده ایرانی‌ها از اطلاعات و خدمات ایشان می‌رود، سریعاً نسبت به مسدود‌سازی این خدمات اقدام می‌شود و بعدهم با ظاهری متاثر خود را تابع سیاست‌های بین المللی عنوان می‌کنند! نمونه این خدمات نیز کم نیستند و گوگل ارث، خدمات نرم‌افزاری، نرم‌افزارهای تحلیل‌گر و غیره نیز از این دست هستند.

از این ‌رو بد نیست تا دولتمردان و مسولان ذیربط در عرصه دیجیتال کشور با یک حرکت ابتکاری زمینه دور زدن تحریم‌های دیجیتال مخالفان ایرانی‌ها را نیز فراهم آورند. به این منظور می‌توان تمام سایت‌هایی را که اقدام به بستن IP کاربران ایرانی کرده را شناسایی و نسبت به دورزدن این سایت‌ها از مبداء اینترنت کشور اقدام لازم را به عمل آورد.

مسوولان باور‌ کنند کم نیستند کاربرانی که برای استفاده از این خدمات مجبور به استفاده از فیلترشکن هستند. اما حال که قضیه تحریم‌های دوگانه دیجیتالی برای ما روشن است چرا در کنار دورزدن تحریم‌های دنیای واقعی نسبت به بازگشایی این سایت‌ها برای کاربران ایرانی از محل اینترنت ورودی کشور اقدام نشود؟ اقدامی که بی‌شک از نظر فنی امکان‌پذیر است.