«حقوق کاربران» در برنامه وزیر ارتباطات
در 2 شماره قبلی هفته‌نامه عصر ارتباط و در حالیکه هنوز تکلیف وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت چهاردهم مشخص نشده بود، طی سه مطلب، به پیش‌بینی چالش‌های احتمالی پیش روی وزارت ارتباطات و گماردن خشت کج زیر پای این وزارتخانه پرداختیم.
هفته قبل اما این پیش‌بینی‌ها محقق شد و «فیلترینگ» از کاربران در شبکه‌های اجتماعی گرفته تا تعدادی از رسانه‌ها، سیاسیون و نمایندگان مجلس به صدر تقاضا و بحث با وزیر پیشنهادی ارتباطات رسید.
در واقع سایه فیلترینگ و سرعت اینترنت، تقریبا مجالی برای ورود و بحث پیرامون سایر برنامه‌های ارایه شده از سوی وزیر پیشنهادی باقی نگذاشت.
همانطور که تاکید کرده بودیم، فیلترینگ و مطالبه‌گری آن به ویژه از سوی اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس، موجب شد تا خشت کجی که نباید زیرپای وزارت ارتباطات قرار می‌گرفت، با فشار و همچون گذشته به این وزارتخانه تحمیل شود.
اگرچه ستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز با شناخت این چالش و حدود مسوولیت وزارت ارتباطات در رابطه با فیلترینگ، در برنامه ارایه شده خود تنها یک بار به کلمه فیلترینگ اشاره کرده بود: «اصلاح شیوه فیلترینگ در کشور از طریق اصلاح مقررات و شیوه مداخلات، کنترل‌های پسینی، گفتمان سازی در سطوح نخبگانی و آحاد مردم، ایجاد وفاق ملی بین گروه‌های مرجع، مذاکرات بین المللی، مبتنی بر اقتصاد دیجیتال»
با این حال همانطور که ذکر شد برخی نمایندگان مجلس خواستار پاسخ‌های مشروح‌تر وزیر ارتباطات در خصوص پدیده فیلترشکن‌ها و فیلترینگ بودند که ستار هاشمی نیز درباره فیلترینگ و استفاده ۶۵ تا ۸۵ از فیلترشکن‌ها، تأکید داشت که این موضوع مشکلات امنیتی جدی برای کشور ایجاد کرده است و با ارجاع به قوانین، پاسخ رسیدگی به این موضوع را داد. لذا باید دید وی در ادامه چه سیاست و تدابیری برای این مقوله پرچالش خواهد داشت.
این موضوع از آن جهت حایز اهمیت بالایی برای مجموعه وزارت ارتباطات است که با توجه به آدرس‌دهی نادرست و مخاطب قرار دادن این وزارتخانه در خصوص فیلترینگ طی سنوات قبل، اصولا بخش اعظمی از خروجی‌ها و دستاوردهای این وزارتخانه تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
لذا وزارت ارتباطات باید از نخستین روزهای کاری خود استراتژی، رویکرد و پیوست رسانه‌ای دقیق و منسجمی در حوزه مساله فیلترینگ داشته باشد، تا با کمترین حاشیه و اصطکاک، ضمن تلاش‌های پیدا و پنهان این وزارتخانه برای ورود به این مقوله، سایر مسایل و ماموریت‌هایش تحت‌الشعاع قرار نگیرد.
اگرچه در نهایت مجموع نمایندگان مجلس شورای اسلامی با 264رای اعتماد، سکان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات را به دستان ستار هاشمی سپردند تا وی به عنوان جوانترین عضو کابینه دولت چهاردهم با 48 سال سن که پیش‌تر در دولت دوازدهم به عنوان معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات فعالیت داشت، اکنون به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بار دیگر به این وزارتخانه بازگردد.
اما در بخش‌های ابتدایی برنامه ستار هاشمی، چالش‌های بخش‌های مختلف حوزه فاوا از منظر وی ارایه شده بود که کمتر در رسانه‌ها دیده شد. نکته مهم در این بخش اما توجه پررنگ به مبحث «حقوق کاربران فضای مجازی» به اشکال مختلف بود که با توجه به ضریب نفوذ بالای کاربری اینترنت و ده‌ها میلیون کاربر حایز اهمیت است.
بر این اساس برخی از چالش‌های مورد توجه وزیر ارتباطات پیرامون حقوق کاربران به این شرح است:
- وقوع رویدادهای نقض حریم خصوصی افراد در فضای مجازی.
- سطح نامطلوب ارائه خدمات ارتباطی و دسترسی عمومی.
- نگرانی‌های امنیتی و نقض حریم خصوصی در فضای مجازی که می‌تواند مانع از پذیرش و اعتماد عمومی به خدمات دولت هوشمند شود.
- عدم وجود زیرساخت‌های قانونی لازم برای حمایت از حقوق کاربران و تسهیل تجارت دیجیتال.
- کمبود زیرساخت‌های فناورانه برای حمایت از خط و زبان فارسی در فضای مجازی.
- عدم آگاهی و سواد کافی در بین کاربران فضای مجازی در خصوص استفاده امن و مؤثر از این فضا.
- نبود برنامه‌ها و زیرساخت‌های مناسب برای ایجاد فضای مجازی ایمن و مفید برای کودکان و خانواده‌ها.
- کمبود سیاست‌ها و الزامات مناسب برای حفاظت و حمایت از داده‌های شخصی کاربران در فضای مجازی.
- عدم آگاهی کافی از مزایای استفاده از خدمات پستی دیجیتال در میان عموم مردم.
در پایان هفته‌نامه عصر ارتباط برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های ستار هاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آرزوی موفقیت دارد.