داستانی تکراری و خطرناک هتاکان مجازی ایرانی
کیوان صفی - گویا همیشه باید منتظر حمله کاربران ایرانی حاضر در صحنه شبکه های اجتماعی باشیم؛ یک روز یک هنرمند داخلی، یک روز یک ورزشکار خارجی، یک روز هم دختر رییس جمهور آمریکا! این گروه از کاربران که معلوم نیست آگاهانه یا ناآگاهانه تبدیل به یک گروه شدند و با الفاظ و ادبیاتی زشت به صفحات چهره های مختلف دنیا هجوم می برند، گویی تبدیل به نماینده جامعه کاربران ایرانی شده اند و درحال ترسیم چهره کاربران ایرانی در دنیا هستند. آوازه نظراتی که کاربران ایرانی در صفحات اجتماعی ورزشکاران، هنرپیشه ها، خواننده ها، سیاستمداران و این روزها حتی خانواده سیاستمداران می نویسند، درحال عالم گیر شدن است. شاید هنگام برگزاری مسابقه ورزشی یا پخش سریال و کنسرت، بتوان دلیلی برای این حمله های گروهی به صفحات افراد صاحب نام و مرتبط با موضوع پیدا کرد که البته یافتن دلیل به منزله تایید آن نیست، اما برای حمله گروهی به صفحه کسی مانند دختر رییس جمهور آمریکا که هفته گذشته اتفاق افتاد، حتی دلیل هم نمی توان پیدا کرد.
بیایید نگاهی به هجوم گرو های ایرانی به صفحات افراد صاحبنام در شبکه های اجتماعی بیندازیم که خبرگزاری دویچه ووله آنها را یکجا جمع آوری کرده است. از آخرین هجوم شروع کنیم:
کاربران ایرانی و دختر اوباما
برخی از کاربران فارسی زبان در سالگرد برجام، صفحه اینستاگرام دختر باراک اوباما را کامنت باران کردند. برخی از این کامنت ها درخواست هایی از اوباما، رییس جمهور آمریکاست که با زبان طنز مطرح شده است. اما برخی دیگر با ادبیات نامناسبی اقدام به انتشار نظرات شان زیر یکی از عکس های دختر اوباما کردند. پس از مدتی کوتاه مالیا اوباما اکانت خود را به حالت خصوصی تغییر داد. برخی از کاربران ایرانی با ارسال پیام برای مالیا اوباما از او دلجویی کردند که او هم برخی از آنها را در صفحه خود منتشر کرد.
هجوم ایرانی ها به صفحه فیس بوک مسی
بعد از نتیجه قرعه کشی جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴، پس از اینکه مشخص شد تیم ملی فوتبال ایران با آرژانتین، نیجریه و بوسنی و هرزگوین هم گروه است، صفحه فیس بوک لیونل مسی، مهاجم بارسلونا و تیم ملی آرژانتین، پر شد از ده ها هزار کامنت توهین آمیز به زبان فارسی. حتما یادتان هست.
دیمیتری پایت، مغضوب کاربران ایرانی
چند دقیقه پس از پایان بازی فینال میان پرتغال و فرانسه در جام ملت های اروپا 2016، کاربران ایرانی به صفحه اینستاگرام دیمیتری پایت حمله و به او توهین کردند. دسته ای دیگر از کاربران هم همان جا به این توهین ها اعتراض کردند. در بازی فینال برخورد دیمیتری پایت با رونالدو باعث مصدومیت ستاره پرتغالی شد. فردوسی پور، گزارشگر این بازی در شروع نیمه دوم گفته بود: «گویا هموطنان حسابی از خجالت پایت درآمده اند».
نگرانی اینستاگرامی دی کاپریو و محبت کاربران ایرانی
لئوناردو دی کاپریو اردیبهشت ماه امسال در صفحه اینستاگرام خود عکسی از دریاچه ارومیه منتشر کرد. او در شرح عکس ارسال شده نوشت: «این دریاچه که وسیع ترین دریاچه نمکی خاورمیانه بوده، به دلیل تغییرات اقلیمی، سدسازی و کاهش بارندگی تنها ۵ درصد آبی را دارد که دو دهه پیش داشته است.» پست اینستاگرامی دی کاپریو با واکنش مثبت کاربران ایرانی روبه رو شد و پای این پست پر شد از کامنت های محبت آمیزی به زبان فارسی.
دردسری که فردوسی پور برای شکیرا درست کرد
در دیدار میان بارسلونا و رئال مادرید پس از اینکه پیکه، همسر شکیرا توانست دروازه رئال مادرید را باز کند گزارشگر این دیدار، عادل فردوسی پور (مجری برنامه ۹۰) گفت: «حتماً همسر پیکه به ورزشگاه نیامده که ما می توانیم با خیال راحت تصاویر آهسته را بی سانسور ببینیم.» پس از این جمله هزاران نفر از کاربرانی ایرانی به صفحه وی در اینستاگرام هجوم بردند.
حمله به صفحه زایتسف، بازیکن تیم ملی والیبال ایتالیا
تیم ملی والیبال ایتالیا در یکی از رقابت های لیگ جهانی ۲۰۱۴ برابر ایران با نتیجه ۳ بر صفر پیروز شده بود. ایوان زایتسف، ستاره این تیم پس از بازی در صفحه شخصی خود اظهار داشت: «تیم بزرگ پیروز شد؛ خداحافظ تریسته زیبا» و «چه اتفاقی افتاد برای دوستان ایرانی؟ ۳بر صفر؟». این جمله ها باعث شد، برخی از کاربران ایرانی به صفحه شخصی ایوان زایتسف هجوم بیاورند و به وی اعتراض کنند.
ترامپ هم در امان نیست
در صفحه اینستاگرام دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ هم می توان کامنت های کاربران ایرانی را دید؛ کامنت هایی کمتر طنز و بیشتر توهین آمیز.در کنار این فهرست می توان به ده ها نمونه از رفتارهای پرخاشگرایانه و توهین آمیز برخی از کاربران به هنرمندان داخلی پرداخت؛ افرادی که یا در شبکه های اجتماعی حضور دارند یا حضور ندارند.
به نظر می رسد اینستاگرام راه حلی برای جلوگیری از انتشار نظرات توهین آمیز ارایه داده که پیش از این توجهی به آن نشده بود. اینستاگرام هفته پیش اعلام کرد قابلیت پاک سازی نظرات از کلمات ناسزا و زشت از پیش در این سرویس وجود داشته است.
اینستاگرام می تواند نظرات ارسالی از طرف کاربران را که حاوی الفاظ زشت و زننده هستند، پاک سازی کند. برای مثال وقتی کاربری نظری ارسال می کند که حاوی کلمات نامناسبی باشد، با پیغام مسدود شدن کامنت مواجه می شود و به این ترتیب این کامنت برای سایرین قابل خواندن و مشاهده نخواهد بود. این عمل را می توان با طی کردن مسیر Option / Comment Moderation انجام داد.
هرچند اینستاگرام ادعا کرده این سرویس پیش از این هم در اینستاگرام وجود داشته و کاربران می توانستند از آن استفاده کنند، اما به نظر می رسد این امکان برای صاحبان کسب و کار فعال است و کاربران معمولی اینستاگرام به آن دسترسی ندارند.
جدا از راهکارهایی که صاحبان شبکه های اجتماعی می توانند ارایه دهند، مهم ترین کاری که باید انجام شود فرهنگ سازی و مقابله با چنین حرکت هایی است. برخی پیشنهاد ریپورت و بلاک کردن کاربرانی را می دهند که با ادبیات نامناسب و توهین آمیز در صفحات مختلف نظر منتشر می کنند. برخی حرکتی برخلاف جریان توهین آمیز را پیشنهاد می دهند و از کاربران درخواست می کنند با حضور در صفحاتی که دیگر کاربران با ادبیات نامناسب نظر گذاشته اند، به صاحب صفحه نشان بدهیم همه ایران، این کاربران نیستند.
به نظر می رسد فرهنگ سازی و مقابله با کاربرانی که با پرخاشگری و توهین و ادبیات نامناسب در شبکه های اجتماعی با دیگران تعامل دارند، نیاز به زمان و البته همت جمعی دارد. شاید بهتر باشد هنگامی که تک تک کاربران در مواجهه با کس یا کسانی که توهین آمیز با دیگران صحبت می کنند و پیام های نامناسب زیر پست های دیگران منتشر می کنند، به جای بی تفاوت گذشتن، واکنش مناسب نشان دهند، این اخلاق ناپسند به مرور کمتر و کمتر می شود. (منبع:فناوران)