درسی که دنیا از جنگ‌های سایبری آموخت
علی شمیرانی - سال 2011 بود که باراک اوباما، رییس جمهور وقت آمریکا، دستورالعملی را امضا کرد که به موجب آن، اقدامات تخریبی علیه شبکه‌ها و سامانه‌های رایانه‌ایِ نهادهای این کشور از سوی دیگر کشورها یا گروه‌های غیردولتی، اقدام جنگی (act of war) محسوب شده و نیروهای آمریکایی مجاز خواهند بود با «حمله نظامی و با استفاده از تسلیحات جنگی»، به کشور یا گروه حمله‌کننده پاسخ دهند.
از زمان این تهدید تا کنون، دنیا با انبوهی از حملات سازمان یافته سایبری مواجه بوده است و کشورهایی نظیر آمریکا، روسیه، چین، اروپا و در منطقه نیز ایران و اسراییل هم بارها طعم انواع تهاجم‌های سایبری را چشیده‌اند.
در عوض آنچه در فاز فعلی شاهد آن هستیم، اتهامات و واکنش‌های دپیلماتیک و رسانه‌ای کشورهای مختلف از شرق تا غرب دنیا به یکدیگر است و اکنون تقریبا روزی نیست که سخنگویان وزارت خارجه چین و آمریکا و روسیه در حال محکوم کردن حملات سایبری از سوی هم نباشند.
پس از جنگ روسیه و اوکراین نیز لحن و صراحت تهدیدها به ویژه میان سه کشور مذکور و از زبان مقامات نظامی ایشان تندتر هم شده است.
نکته قابل توجه آنکه شورای امنیت سازمان ملل نیز تا امروز وارد مناقشات سایبری نشده است.
اما ظاهرا به دلایلی نظیر پنهان ماندن هویت حمله‌کنندگان، استفاده از خاک کشورهای ثالث برای حملات سایبری، مشارکت چند کشور در یک حمله، استفاده از هکرها و گروه‌های نیابتی، جعل هویت هکرهای دیگر کشورها، استفاده از افراد نفوذی برای شکل دادن حملات از داخل خاک کشورها و غیره، تعیین قطعی منشاء و عامل حملات تقریبا ناممکن شده است.
و این یعنی جنگ‌های سایبری در دنیا نه تنها رو به کاهش نیست، بلکه به شکل فزاینده‌ای در حال افزایش بوده و کشورهای درگیر در این مناقشات، راه‌کاری برای حل این معضل ندارند.
درس دیگری که کشورها از جنگ‌های سایبری آموختند این است که گویی فعلا چاره‌ای جز تقویت توامان امنیت و افزایش قدرت حمله سایبری و تلافی از دیگر سو ندارند. تکلیف کشورهای ضعیف هم در این میان روشن است و به آزمایشگاه و محلی برای تمرین و مانور قدرت‌های سایبری تبدیل می‌شوند.
و در نهایت اینکه، پیام مهم و تلخ جنگ‌های سایبری این است که دنیای امروز در این بلاتکلیفی، با یک رقابت سنگین در ایجاد انبوهی از سلاح‌های سایبری مواجه است و دست برتر با کشوری است که به مثابه یک میدان مین، بیشترین سخت‌افزار، نرم‌افزار، زیرساخت و پلتفورم‌هایش را در کشورهای رقیب توسعه داده و هر لحظه امکان اجرای هر عملیاتی را دارد. (منبع:فناوران)