ITanalyze

این قسمت: جلسه 9 ماهه + پیشنهاد جدید

کاوه درفشانی - مساله بورسی شدن ایرانسل موضوعی است که سال‌ها است که وعده‌اش مطرح شده و محقق نشده است. این پرونده اکنون وارد دهمین سال بلاتکلیفی خود شده است.

از سال 94 با اعلام رسمی لزوم بورسی شدن ایرانسل توسط رگولاتوری و اعلام ضرب‌الاجل انتظار می‌رفت که عاقبت این شرکت بورسی شود اما محمود وزیر ارتباطات به یکباره اعلام کرد که "صلاح نیست شرکتی که در سال‌های سخت تحریم با وجود تمام مشکلات سرمایه‌گذاری در ایران را دنبال کرده با مشکل مواجه کنیم" تا وی نیز از این موضوع کناره‌گیری کند.

مدیر عامل ایرانسل پیش از این اظهارنظر وزیر اعلام کرده بود که 40 درصد درآمد ایرانسل به دولت پرداخت می‌شود.

تاریخچه بورسی نشدن ایرانسل

ایرانسل بر اساس قانونی که در سال 84 به تصویب رسید می‌بایست برای انطباق با شرایط و روال وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، میزان 21درصد کل سهام دارنده پروانه را طی سه سال از تاریخ لازم الاجرا شدن قرارداد از طریق بورس عرضه عمومی می‌کرد که البته با وجود اعلام چندین باره و چند ضرب‌الاجل مختلف همچنان این امر محقق نشده است.

پس از سال‌ها عدم اجرای قانون، اوایل سال93 پرونده بورسی شدن ایرانسل یک بار دیگر با ورود نهاد قضایی به جریان افتاد. در همین راستا این بار سازمان بازرسی کل کشور از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی خواست با قید فوریت این اپراتور را مکلف به ایفای تعهدات مندرج در پروانه‌اش کند. همچنین قرار شد به دلیل واگذار نشدن 21 درصد سهامی که باید از سال 1387 به بورس واگذار می‌شد، ایرانسل را متناسب با تعداد سال‌های مالی که نقض تعهد کرده (87 تا 94) جریمه کنند.

سازمان رگولاتوری در نهایت پس از 6 سال عدم پیگیری این پرونده، با توجه به ابلاغیه‌ای که سازمان بازرسی کل کشور داد، باز هم خود به ماجرا ورود نکرد و در عوض به ایرانسل 6 ماه مهلت داد تا خود شرایط ورودشان به بورس را تعیین و آماده کنند. در واقع قرار بود طی این 6 ماه چگونگی ورود ایرانسل به بورس مشخص شود که البته باز هم مطابق گذشته چنین اتفاقی رخ نداد و هیچ عقوبتی هم متوجه این اپراتور نشد.

اواخر سال 93 رسانه‌ها اخباری منتشر کردند که خبر از این می‌داد که ورود ایرانسل به بورس قطعی شده است. در این اخبار آمده بود که طبق گزارشات ارایه شده از سوی ایرانسل به کمیسیون تنظیم مقررات مقرر شده که فرآیند واگذاری 21 درصد سهام شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل در بورس از اول مرداد ماه 94 آغاز شود که این اتفاق هم محقق نشد.

جلسه 9 ماهه

سال 94 هم گذشت و سال 95 رسید. بیست و ششم مردادماه سال قبل و در حالیکه معمای بورسی نشدن ایرانسل لاینحل و روبه فراموشی بود، معاون ناشران و اعضای بورس شرکت بورس در نشستی خبری درباره پذیرش ایرانسل در بورس گفت: ایرانسل پس از مدت‌ها درخواست پذیرش را مطرح کرده است، اما ما منتظر هستیم شریک آفریقای جنوبی این شرکت نیز جلسه‌ای را با شرکت بورس برگزار کند.

حسینی‌مقدم ادامه داد: شریک آفریقایی ایرانسل پیش از این آمادگی خود را برای عرضه سهام در بورس اعلام کرده بود، اما برای اجرایی کردن لازم است جلسه‌ای با این شرکت داشته باشیم.

وی درباره زمان عرضه ایرانسل در بورس گفت: با توجه به اینکه تاکنون ایرانسل صورت مالی و گزارش خود را به بورس ارایه نکرده است، نمی‌توانیم زمان دقیق آماده‌سازی این شرکت را اعلام کنیم.

با تمام این تفاسیر این جلسه 9 ماه به طول انجامیده و همچنان نیز خبری از بورسی شدن ایرانسل نشد تا این که خبر جدیدی آمد که انتظار چند ماهه و حتی چندساله برای تحقق آن چندان دور از ذهن نیست.

پیشنهاد جدید سازمان بورس

هفته گذشته و بار دیگر از سازمان بورس و نه از شرکت ایرانسل، خبر جدیدی منتشر شد.

سازمان بورس این بار پیشنهاد پذیرش هم‌زمان سهام ایرانسل در بورس تهران و ژوهانسبورگ را برای تامین نظر شرکای خارجی و ایرانی به شکل همزمان ارایه کرده است.

اسماعیل درگاهی مدیر پذیرش اوراق بهادار بورس تهران درباره جزییات پذیرش و عرضه اولیه سهام ایرانسل در بورس تهران گفته: ایرانسل جزو شرکت‌هایی است که از پتانسیل بالایی برای حضور در بورس برخوردار است. این شرکت هم از لحاظ عملکرد و توسعه بازار و هم از لحاظ معیارهای راهبری واجد شرایط حضور در بورس در عالی‌ترین شرایط است.

وی گفت: از طرفی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به‌عنوان نهاد صدور مجوز برای فعالیت‌های ایرانسل و بورس اوراق بهادار تهران پیگیر ورود آن شرکت به مجموعه بورس هستند. ولی نکته‌ای که درباره ایرانسل وجود دارد و احتمالا اصلی‌ترین دلیل کندی فرآیند حضور ایرانسل در بورس بوده، بحث وجود سهامدار خارجی MTN در ترکیب سهامداری آن است که تا‌حدی تصمیم‌گیری برای عرضه در بورس را دشوار کرده است.

در نهایت نیز وی بدون اشاره به جلسه‌ای که 7 ماه قبل قرار بود برگزار شود، پیشنهاد داد: بورس تهران برای تامین نظر سهامداران یاد‌شده یک سری راهکارها همانند پذیرش همزمان سهام ایرانسل در بورس تهران و ژوهانسبورگ و نیز عرضه با مدل سهام ممتاز در نظر بگیرد و ابراز امیدواری کرده که این پیشنهاد مورد موافقت سهامداران ایرانسل قرار گیرد.

همانطور که در خبر آمده در این خصوص نیز هیچ تاریخ مشخص و معینی ارایه نشده است. نکته قابل توجه آنکه از وزارت ارتباطات، سازمان رگولاتوری، سازمان بازرسی و خود شرکت ایرانسل نیز اظهار نظری در این خصوص منتشر نشده است.

دلایل تعویق بورسی شدن ایرانسل

اگرچه علل مختلفی برای بورسی نشدن ایرانسل تاکنون مطرح شده است اما لااقل در خصوص علت تعلل دولت در این خصوص دلایل مشخص‌تری مطرح شده است.

سال 94 مدیر عامل ایرانسل اعلام کرد: "بزرگ‌ترین ذی‌نفع ایرانسل در ایران دولت است و به اشکال مختلف بیش از ۴۰ درصد درآمد ما به دولت پرداخت می‌شود."

وی ادامه داد: "حال اگر قرار باشد این فرآیند به اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین ذی‌نفع خود ضرر بزند، طبیعی است چه بنده به عنوان مجری این کار و چه هیات مدیره ما زیر بار این نخواهیم رفت که به بهانه بورسی شدن به دولت ضرر وارد شود مگر این‌که خود دولت متقبل این ضرر شود."

مدیر عامل اپراتور دوم ارتباطی کشور با تاکید بر این‌که ورود به بورس در شرایط فعلی بورس نوعی تیشه به ریشه زدن است، متذکر شد: "نه دولت حاضر است چنین اجحافی در حق خود کند و نه این اجحاف را در حق شرکای این پروژه و شریک خارجی ایرانسل روا می‌دارد." (منبع: ایسنا)

چیزی از این اظهار نظر مدیر عامل ایرانسل نگذشته بود که محمود واعظی وزیر ارتباطات نیز گفت: "در شرایطی که کشورهای مختلف دنیا برای سرمایه‌گذاری در ایران در حال برنامه‌ریزی هستند، صلاح نیست شرکتی که در سال‌های سخت تحریم با وجود تمام مشکلات سرمایه‌گذاری در ایران را دنبال کرده با مشکل مواجه کنیم."

وزیر ارتباطات با ادامه حمایت‌ها از این شرکت گفت: "شرکت ایرانسل شرکتی است که ۴۹ درصد سهام آن متعلق به سرمایه‌گذار خارجی است و اکنون در شرایطی که کشورهای مختلف قصد ورود به ایران و سرمایه‌گذاری در آن را دارند، لازم است شرکتی که در شرایط سخت همکاری کرده و سرمایه‌گذاری خود در ایران را رها نکرده، حمایت کنیم و حال که این شرکت اعلام می‌کند شرایط برای آن آماده نیست، ما هم کمی انعطاف‌پذیری داشته باشیم."

واعظی در توجیه این اقدام خود البته خاطرنشان ساخت: از سوی دیگر باید به این نکته توجه داشت که این شرکت فعالیت‌های خود را به طور مرتب و شفاف انجام می‌دهد و اینگونه نیست که اگر سهام آن در بورس ارایه نشود اتفاق خاصی افتاده است، اما به هرحال حالا که سرمایه‌گذاران خارجی قصد ورود به ایران را دارند اگر فضای سرمایه را آرام‌تر نگه داریم شرایط بهتری در کشور حاکم می‌شود.

در نهایت اینکه مدیر عامل ایرانسل در آخرین واکنش به بورسی نشدن این شرکت مدعی شده: "به هر حال ارائه سهام در بورس مقدماتی دارد و به عنوان مثال لازم است شرکت در ابتدا از حالت سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شود که اجرای این مراحل نیاز به مدتی زمان دارد."

با توجه به این که دولت یازدهم روزهای پایانی خود را طی می‌کند پایان ماجرای بورسی شدن ایرانسل مثل فیلم‌های اصغر فرهادی باز مانده است و باید منتظر نشست و دید در دولت آتی چه سرنوشتی برای اپراتور دوم رقم می‌خورد و آیا دولت آتی قادر به مجاب کردن این شرکت برای ورود به بورس می‌شود یا در بر همان پاشنه قبلی خواهد چرخید. (منبع:عصرارتباط)