عدم اظهار در گمرکات، مشکل واردات مسافری موبایل
عالیان گفت: سال گذشته نیم میلیارد یورو ارز از کشور خارج شد فقط برای واردات آیفون قاچاق که این ارز از کف بازار تهیه شده است و از ذخیره ارزی کشور کاست. بنابراین؛ فرق اصلی قاچاق و تجارت رسمی ضربه زدن به اقتصاد است.
محمدرضا عالیان مسئول روابط عمومی انجمن واردکنندگان موبایل، پیرامون رویه های واردات تلفن همراه به بازارنیوز گفت: از همان آغاز اجرای طرح رجیستری ، دو رویه برای واردات موبایل وجود داشت؛ اولین رویه واردات تجاری بود که شامل فرایندهای مرسوم واردات از ثبت سفارش، تخصیص ارز و در نهایت ترخیص میشود که حدودا ۲۷ مرحله برای ورود کالا به داخل کشور وجود دارد. در کنار آن، یک رویه دیگری هم بنام واردات به صورت مسافری وجود دارد.
وی افزود: طبق قانون هر مسافر میتواند تا سقف ۸۰ دلار کالا بدون حقوق و عوارض گمرک همراه خودش وارد کند، البته به شرط آنکه استفاده تجاری از کالای وارد شده نشود.
*رویه مسافری برای کمک به واردات رسمی ایجاد شد
عالیان پیرامون ایجاد رویه مسافری گفت: زمانیکه قانون رجیستری اجرا شد نگرانی پیش آمد که شرکتهای وارد کننده که در ابتدا حدود ۲۰ تا ۲۵ شرکت بودند نتوانند نیاز بازار را تامین کنند، به همین دلیل رویه مسافری قوت گرفت تا بتواند بخشی از نیاز کشور تامین شود.
وی ادامه داد: اردیبهشت ۹۸ متوجه شدند که حجم واردات مسافری موبایل بسیار زیاد شده و تقریبا سه ماهه اول سال گذشته، بخش عمده ای از واردات موبایل به کشور از طریق رویه مسافری صورت گرفت. البته معافیت رویه مسافری مبتنی بر قانون و شرط غیر تجاری بودن کالای وارداتی اجرا نشد و یک مقدار آسان گرفته شد تا بخشی از نیاز بازار تامین شود.
وی افزود: این رویه مسافری هم با همان قاعده و قانون اجرا نشد و یک مقدار سهل گرفته شد تا بخشی از نیاز بازار تامین شود. با این وجود، اردیبهشت ۹۸ متوجه شدند که حجم واردات مسافرتی بسیار زیاد شده و تقریبا سه ماهه اول سال گذشته، ۸۰ درصد کل واردات کشور از طریق مسافری بود.
*سختگیریها برای واردات مسافری بیشتر شد
سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل، پیرامون سختگیری در واردات گوشی های مسافری در پی افزایش واردات از این طریق و ضرر به شرکت های واردکننده رسمی، به بازارنیوز گفت: شرکتهای وارد کننده تعدادشان زیاد شد و حجم واردات هم بالا رفت و این شرکتها متعهد شدند تا تما نیاز بازار موبایل کشور را تامین کنند. پس از آن در خرداد ماه سال ۹۸ بود که واردات رویه مسافری موبایل کمی سخت تر شد.
وی افزود:این جریان ادامه داشت و رویه مسافری برای موبایلهای گران قیمتتر و بالای ۳۰۰ یورو فعال بود و قوت گرفت، چراکه حقوق وعوارض این مدل گوشیهای مسافری که پرداخت میشد، کمتر از عوارض واردات همان گوشیها به صورت تجاری بود بنابراین از لحاظ قیمتی واردات مسافری این گوشی ها همچنان به صرفه بود.
*عدم اظهار در گمرکات، مشکل رویه مسافری
عالیان از عدم اظهار گوشی های مسافری در گمرکات به عنوان مشکل بزرگ این طرح یاد کرد و اظهار داشت: مشکلی که وجود داشت این بود که هیچکدام از این موبایلها در گمرکات مرزی اظهار نمی شد و کسی در گمرکات نظارت نمی کرد که آیا مسافر واقعا گوشی اورده و میخواهد رجیستر کند یا خیر که این راه فراربرای سوداگران شد تا موبایلهای قاچاق که معمولا گران قیمت و عموما برند آیفون بودند را از راه قاچاق وارد کنند و از اطلاعات مسافران سواستفاده کرده و گوشی را رجیستر میکردند. آمار این سواستفاده ها زیاد شد تا جایی که بعضا خود شخص مسافر هم در جریان قرار نمی گرفت. تعداد زیاد شد که حتی خود مسافر هم مطلع نبود.
وی افزود: شکایتها و سو استفادههای زیادی شد، چون برای ثبت گوشی سیم کارت لازم است و حتما باید سیم کارت به نام کسی باشد که اطلاعات سفرش ثبت شده است؛ پس آن سوداگران با استفاده از مدارک مسافر سیم کارت تهیه کره و رجیستر میکردند. این متخلفین باید سیم کارت را امحا کرده یا به صاحبش برمی گردانند اما این کار هم صورت نمی گرفت و احتمال انجام تخلفاتی دیگر با استفاده از این سیم کارت ها قوت گرفت.
*طرح جدید دولت برای کاهش سواستفادهها
عالیان پیرامون کاهش سواستفاده ها پس از طرح جدید دولت، گفت: پس از این سواستفاده ها و به هم ریختگی نظم واردات تجاری، در اوایل پاییز سال ۹۸ تصمیم گرفته شد که تا حقوق و عوارض گوشی های مسافری نزدیک رویه تجاری شود و بنابراین سواستفاده ها به شدت کاهش یافت.
وی افزود: مسئولین امیدوار بودند که با این طرح، استقبال از واردات مسافری کم شود، اما یک مشکل وجود داشت؛ آن هم این که در گوشیهای گران قیمت، واردات مسافری کماکان به صرفهتر بود.
وی در ادامه برای بهبود اوضاع پیشنهاد داد: یک اقدام میتواند صورت بگیرد؛ گوشیهای مسافری توسط خود مسافر وارد و در گمرک اظهار شود؛ به این ترتیب مسافران واقعی می توانند گوشی مدنظر خود را وارد و رجیستر کنند.
*کرونا دست قاچاقچیان را رو کرد
سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل پیرامون افزایش آمار واردات گوشی های مسافری با وجود شیوع کرونا گفت: در ابتدای سال آمار واردات مسافری نسبت به ماهای پایانی سال گذشته بالاتر رفت، چون در چندماه اول سال با مشکل تخصیص ارز مواجه بودیم به همین خاطر واردات به میزان مصرف کشور انجام نشد.
وی افزود: در دوران کرونا مرزها بسته بود و مسافری هم نداشتیم، اما آمارها نشان می دهد از این رویه استفاده شده که مشخص این گوشی ها در اصل مسافری نبودند. سواستفادهگران از طریق رویه اتباع خارجی اقدام به ثبت گوشی های قاچاق می کردند. این در حالی بود که بسیاری از اتباع خارجی از این قضیه خبر نداشتند.
وی ادامه داد: بنابراین؛ چون این گوشی ها واقعا مسافری نیستند و به صورت قاچاق وارد شده اند، تحت تاثیر کرونا نبوده و این بیماری تاثیری بر این روند رجیستر گوشی موبایل نداشته است. باید گفت که ۹۰ درصد گوشی هایی که به صورت مسافری رجیستر می شوند، واقعا مسافری نیستند و به صورت قاچاق وارد شده اند. بنابراین؛ بزرگترین آسیب را به بدنه اقتصادی کشور، واردات مسافری میزند.
عالیان در پایان افزود: مسئله قاچاق در هر زمینهای، منابع مالی کشور را هدر میدهد؛ مثلا برای ورود هزار دستگاه موبایل قاچاق، باید ارز را از کف بازار تهیه کرد که مورد استفاده مردم است. به عنوان مثال، سال گذشته نیم میلیارد یورو ارز از کشور خارج شد فقط برای واردات آیفون قاچاق که این ارز از کف بازار تهیه شده است و از ذخیره ارزی کشور کاست. بنابراین؛ فرق اصلی قاچاق و تجارت رسمی ضربه زدن به اقتصاد است.