موبایل‌ها مضرند و مضر نیستند!
بررسی آسیب‌زایی موبایل برای سلامت انسان
سعید صباغی‌پور - انسان همواره دست به کارهایی می‌زند که برای سلامتی‌اش خوب نیستند. بسیاری از فعالیت‌های روزمره خطرات بالقوه قابل توجهی برای ما دارند، اما ما داوطلبانه آنها را انجام می‌دهیم؛ کارهایی که عده‌ای نیز آنها را فعالیت‌های مضر تشخیص می‌دهند و برای انجام آنها اقدام نمی‌کنند.
زیاد شنیده‌ایم که گوشی‌های موبایل برای سلامتی انسان ضررهایی دارند. سرطان‌زایی، آسیب مغزی و روحی از مضرات این دستگاه‌های شیطانی کوچک معرفی شده‌اند. اما با این حال، مردم بی‌پروا از این ابزارها گاهی برای احمقانه‌ترین کارها استفاده می‌کنند. آیا باید هشداری جدی از سوی دولت‌ها اعلام شود یا حتی به‌شکلی بی‌رحمانه استفاده از چنین ابزارهایی را غیرقانونی کرد؟
ما کاربران، تا زمانی که شواهدی قانع‌کننده درباره آسیب‌زایی این دستگاه‌ها نبینیم دست از آنها بر نخواهیم داشت. البته این موضوع به این بستگی دارد که حرف چه کسانی را باور داشته باشید. دانشمندان، متخصصان پزشکی و افراد حوزه‌های دیگر همواره درباره این خطرات هشدار داده‌اند. اما مدتی بعد یک سازمان سلامتی اعلام می‌کند نگران نباشید، هیچ خطری شما را تهدید نمی‌کند. این داستان تازگی ندارد؛ یعنی از همان زمانی که تلفن‌های کابلی پا به عرصه گذاشتند شروع شده است.
مشکل اینجاست که امروزه اهمیت دادن به این مساله، کار دشواری است. گزارش‌های متناقض پزشکی هر روز بیشتر و بیشتر می‌شوند، ما هیچ توجهی به ماجرا نمی‌کنیم و کسانی هم که هشدارهای جدی می‌دهند معمولا افرادی هستند که گاهی مطالبی درباره وضعیت آب‌وهوا در وبلاگ شخصی خود می‌نویسند. اما دلیل اصلی اهمیت ندادن به اخبار سلول‌های سرطانی این است که گوشی‌ها امروز به جزیی ارزشمند از زندگی مدرن تبدیل شده‌اند و ما بدون شواهد قطعی و بسیار قانع‌کننده حاضر به رهایی از آنها نیستیم. اما آیا اصلا چنین شواهدی هم وجود دارند؟
** گوشی‌ها خطر ندارند
اجازه دهید کمی درباره پژوهش‌های پزشکی در مورد تلفن همراه، به‌ویژه آنهایی که در تبرئه گوشی‌ها سخن گفته‌اند حرف بزنیم. در دسامبر 2014 دانشگاه ماساچوست مقاله‌ای منتشر کرد که بر طبق آن میدان‌های مغناطیسی ایجاد‌شده توسط گوشی و خطوط برق مشکلی برای سلامتی انسان ندارند. ظاهرا در این تحقیقات نشان داده شده که این میدان‌ها تاثیری بر پروتئین‌های خاص که قبلا تصور می‌رفت مشکلات زیادی برای سلامتی ایجاد می‌کنند ندارد. این شروع خوبی است، ولی اجازه دهید کمی به عقب‌تر بازگردیم.
در ابتدای سال 2014 جزییات یک پژوهش 11 ساله منتشر شد و نتیجه این پژوهش این بود که هیچ شاهدی مبنی بر افزایش خطر ابتلا به سرطان در استفاده از گوشی یافت نشده است. مطالعه دیگری در اوایل سال 2013 توسط اپیدمیولوژیست‌های دانشگاه آکسفورد با این نتیجه‌گیری به اتمام می‌رسد: «گوشی‌های موبایل ارتباطی با بروز گلیوما، مننژیوم یا سرطان‌های بیرون از سیستم عصبی مرکزی ندارند». این مطالعه روی بیش از 700هزار نفر صورت گرفته بود.
در پژوهش مهم دیگری در اسکاندیناوی و در اوایل 2012 هیچ شاهدی مبنی بر «ایجاد تومورهای مغزی توسط موبایل در طول بیست سال گذشته» به دست نیامد. در سال 2011 نیز پژوهشگران دانمارکی به مدت 18 سال هیچ ارتباطی با سرطان مغز و گوشی همراه نیافتند.
آخرین مورد اینکه انجمن سرطان آمریکا، با هر انتشار مطلبی، از بی‌خطر بودن گوشی‌های همراه سخن گفته و مطالعاتی را معرفی می‌کند که دقیقا این ادعا را تایید می‌کنند؛ بسیار عالی و البته قانع‌کننده!
** گوشی‌ها خطر دارند
خیلی‌ها با این گزارش‌ها قانع نمی‌شوند؛ چراکه به‌ازای هر مطالعه‌ای که گوشی را تبرئه می‌کند یک مطالعه بر ضد آن وجود دارد و جنبه شیطانی آن را بازنمایی خواهد کرد. سازمان بهداشت جهانی در سال 2011 تلفن‌های همراه را در رده سرطان‌زاهایی مثل دود اگزوز خودرو و کلروفرم قرار داد. در همین سال یک مطالعه آمریکایی نشان داد که همبستگی نزدیکی بین تومورهای مغزی و شبکه‌های مخابراتی تلفن وجود دارد و قضیه هم بسیار جدی است.
اگر کمی جلوتر برویم، دادگاهی در ایتالیا و در سال 2012 حکم داد که استفاده طولانی‌مدت از تلفن همراه باعث ایجاد یک تومور مغزی در فردی 60ساله شده است. بر طبق مطالعه‌ای در سال 2013 استفاده 20 دقیقه از تلفن همراه در روز می‌تواند خطر رشد سرطان را افزایش دهد. فرانسوی‌ها هم در اواسط 2014 اعلام کردند احتمال ابتلا به سرطان مغز در کسانی که حداقل 15 ساعت در ماه از گوشی استفاده می‌کنند بیشتر از افراد دیگر است.
کمی که از جوامع علمی دور شویم، ماجرا ترسناک‌تر هم می‌شود. می‌توان در خارج از حوزه علمی مقالاتی دید که تلفن همراه را با سیگار مقایسه کرده‌اند و حتی اسناد و مستندهای آنلاینی یافت که شرکت‌های مخابراتی با انتشار امواج، گویی توتون و تنباکو در فضا منتشر می‌کنند.
خطرات گوشی هم مثل خودرو برایمان اهمیت ندارد، چون به‌شدت مفید است!
فهرست شواهدی که در اینجا آوردیم به‌هیچ‌وجه جامع نیست. می‌توان ساعت‌ها در اینترنت پژوهش‌هایی یافت که منعکس‌کننده دو طرف جدال هستند و بیشتر از این گیج شد. اگر به خطرات این دستگاه‌ها باور دارید، کیس‌های 50 دلاری ساخته شده‌اند که با افزایش ملاتونین و روی، به کاهش آسیب‌های ناشی از تلفن همراه کمک می‌کنند.
لیکن برای خیلی از ما، گوشی‌ها شبیه به خودروها در جاده شده‌اند. خطرات‌شان اهمیتی ندارد چون به‌شدت برایمان مفیدند. شاید یک گوشی به آرامی انسان را به کشتن بدهد، اما آشکارا چیزهای مثبت آن بیشتر از منفی‌ها است،گوشی‌های همراه هنوز هم جزو 10 مورد فهرست ابزارهای خطرزا قرار نگرفته‌اند.
بیایید با این قضیه کنار بیاییم که گوشی‌ها اکنون به عضوی از خانواده ما تبدیل شده‌اند و حتی اگر سرطان‌‌زا هم باشند نمی‌توانیم از آنها چشم‌پوشی کنیم. دنیای پزشکی می‌تواند به انتشار یافته‌های مطالعاتش ادامه دهد، اما این همه مجادله برای بسیاری از مردم معنای چندانی ندارد؛ چراکه نسبت به آن بی‌تفاوت هستند. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۳/۱۰/۲۳