نقدی بر چاه ملی
محمود اروج زاده - «...حالا دیگر همه اسم طرح ملی نرم‌افزارهای آزاد/متن‌باز را شنیده‌اند، روزی و هفته‌ای نیست که خبر و یا گزارشی از فعالیت‌های نرم‌افزارهای آزاد/متن‌باز در مطبوعات و خبرگزاری‌ها منتشر نشود، حالا دیگر همه با جدیتی بیشتر، فعالیت‌های طرح را دنبال می‌کنند، همه می‌خواهند بدانند تا کجا پیش رفته‌ایم، و چقدر تا داشتن یک سیستم عامل فارسی بومی شده(سیستم عامل ملی) را باقیست...»
اینها بخشی از کاتالوگ کوچک چهار صفحه‌ای «افق لینوکس» است که با عنوان «ماهنامه علمی-پژوهشی طرح ملی نرم‌افزارهای آزاد/متن‌باز» چاپ شده و با دست‌کم یک ماه تاخیر، به دفتر مجله رسید، و ظاهرا یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های این مجموعه در زمینه اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی است. فعلا از حاشیه‌ها می‌گذرم(این که انتشار این خبرنامه فقیر و لاغر با حمایت «شورای عالی انفورماتیک» و «شورای عالی اطلاع‌رسانی» و... چقدر می‌تواند مایه شرمندگی باشد، آن هم با عنوان «پژوهشی» که کاملا خلاف قانون است، برای چیزی شبیه کاتالوگ یک شرکت برای حضور در یک نمایشگاه دست چندم داخلی و...)، سؤالات مهم دیگری هم هست که تفصیل آن را به بعد می‌گذارم، مانند بعد تجاری قضیه(کافی است اشاره کنم که چندی پیش در سمیناری که مرکز پژوهش‌های مجلس برای همین پروژه سیستم عامل ملی ترتیب داده بود، سعیدی رییس نظام صنفی رایانه‌ای هم با همین نگاه از مدل تجاری کار انتقاد کرد، یعنی این که مجموعه‌هایی با حمایت و رانت دانشگاه وارد حوزه تجاری شرکت‌های کاملا خصوصی شوند، نکته‌ای که به نظرم کاملا جای بحث دارد، هرچند در همان سمینار توانستند موضوع را درز بگیرند.)
به هر حال فعلا فقط نظرم به همان جملات ابتدایی است، که سعی دارند القا کنند که همه چیز مرتب است، و همه موافق و منتظر، و ملالی نیست جز دوری «سیستم عامل ملی». ولی با شرمندگی از این دوستان پرتلاش و برای ثبت در تاریخ اعلام می‌کنم که نه! چنین نیست! مشکل به مراحل قبل از این تعریف و تمجیدها و به اصل موضوع برمی‌گردد، مانند هر چیز «ملی» دیگر در این کشور، هنوز کسی شیرفهم نشده است، متخصصین، اهل فعالیت و تجارت این حوزه، و نیز رسانه‌های تخصصی. البته نزدیکی با یکی دو رسانه برای هیچکس کار سختی نیست، الآن دیگر برخی شرکت‌های گمنام هم به مدد رابطه با برخی خبرنگاران می‌توانند اخبار خود را به صورت محدود در خبرگزاری‌ها منتشر کنند، چه رسد به طرحی ملی با کلی بودجه.
کاش مسئولین طرح، ارزش افکار عمومی و طرز مواجهه با آن را جدی‌تر بگیرند، خصوصا در لایه‌های متخصصین این صنعت، چرا که به ادعای خودشان همه اینها به زودی کاربر محصول آنها خواهند بود. راستی اگر این پروژه نتواند توفیق یابد، چه کسی پاسخگو خواهد بود؟
یک اتفاق مهم که سال گذشته افتاد، تغییر نام پروژه برای گسترده‌تر کردن سطح پوشش آن بود، ولی جالب آن که همین کار ساده هنوز در نام سایت رسمی این پروژه عریض و طویل چندساله اعمال نشده، گویا در پیچ و خم اداری گیر کرده باشد.
نکته مهم دیگر، نقش حمایتی شرکت داده‌پردازی است. هرچند مدتی پیش در این زمینه جنجالی به پا شد و آخر هم معلوم نشد که نقش شرکت چیست، اما اوضاع و تحولات نگران کننده آن، قطعا در روند این پروژه ملی بی‌تاثیر نخواهد بود.
منبع : http://weblog.ccwmagazine.com
- ۸۵/۰۲/۰۲