ITanalyze

* ناصر فکوهی - هدیه دادن کتاب های الکترونیک، صوتی و محصولات فرهنگی باید در ذهن ما و به ویژه جوان تر ها جا بیفتد تا بتوانند هم ارزش کتاب و خواندن را درک و هم ارزش هدیه را به واقعیت آن بازگردانند و از شکل پولی خارج کنند.

پس بهتر است در آستانه فرا رسیدن نوروز 95 سری به موسسات فروش کتاب الکترونیک بزنیم و برای دوستان و کسانی که دوستشان داریم بسته ها و محصولات الکترونیک به عنوان هدیه تهیه و ارسال کنیم.
هدیه دادن کتاب رسم خوبی است که باید تا همه را به این رسم تشویق و ترغیب کرد، اما در عین حال شاید بتوان به این رسم، دست کم به شکلی محدود اندیشید و یا روندی تازه را نیز افزود.
روندی از حرکت به سوی مدرنیته فناورانه ای که در عین حال گویای دغدغه های ما و نشانه ای از آشتی ما انسان ها با طبیعت به ویژه در ایام نوروز نیز باشد، به عبارت دیگر هم آشتی ما با جهان طبیعی و هم با جهان فناوری مدرن.
این رسم، را می توان هدیه دادن های الکترونیک نامید، در حال حاضر رشد کتاب های الکترونیک در جهان به شدت سیر صعودی دارد، زیرا هم پاسخی است به دغدغه های محیط زیستی و هم به دلیل صرفه جویی که در تولید کتاب، انبارداری، حمل و نقل و غیره ایجاد می کند، امکان کاهش قیمت کتاب را می دهد و هم تولید و مصرف آن را دموکراتیک تر می کند.
این دموکراتیک شدن در دو روند موازی انجام می گیرد، در سطح تولید، افراد هر چه بیشتر می توانند دست به قلم (یا بهتر بگوییم به شاسی های رایانه ای) ببرند و کتاب ها و نوشته های خود را وارد عرصه عمومی کنند و در نتیجه میزان خلاقیت در جامعه بالا رفته و از این راه جامعه ای انسانی تر و با سرمایه اجتماعی و فرهنگی بالاتر داشته باشیم.
اما این روند در سطح مصرف باز هم می تواند مفیدتر باشد و دموکراتیزاسیون را بیشتر کند، زیرا قیمت های پایین تر تولید، قیمت های فروش را نیز کاهش داده و افراد می توانند به سوی خرید کتاب های بیشتری بروند که به آنها علاقه مند هستند.
ناشران الکترونیک خوشبختانه در کشور ما رو به فزونی دارند و عرضه در این زمینه هر روز بیشتر می شود.
در عین حال معنای اجتماعی پول دادن با معنای هدیه دادن کاملا متفاوت است، امروز هنوز در کشورهای اروپایی و آمریکایی برای کریسمس، وضعیت خانوادگی و سرمایه های خانواده ها هر چه باشد، هدیه های سال نو و کریسمس به صورتی که ما شاهدش هستیم به پول آلوده نشده اند.
هر چند در این کشورها نیز لوکس بودن هدیه، خبر از نوعی تمایل به خودنمایی، مصرف گرایی است ،اما در بیشتر خانواده های متوسط حتی در سطح بالای سرمایه اقتصادی، ارزش معنوی هدیه است که بالاترین نماد را در خود حمل می کنند.
از این رو، به گمان من، برای آنکه بتوانیم بار دیگر تلاش کنیم به جامعه ای انسانی تر، مهربان تر و دگردوستانه تر برسیم، باید بتوانیم رسم هدیه نوروزی غیرپولی را رفته رفته جایگزین رفتارهایی کنیم که در طول بیش از نیم قرن به فرهنگ ما ضربه زده اند، یعنی پولی شدن مطلق این هدایا.
- مولف و استاد دانشگاه تهران (منبع:ایرنا)