ITanalyze

میثم لطفی - بازاریابی مهم‌ترین اتفاق در شبکه‌های اجتماعی محسوب می‌شود؛ به‌گونه‌ای که در پایان سال 2014 میلادی 92 درصد بازاریابان در جهان اعلام کردند حضور در این فضا مهم‌‌ترین اولویت آنها است و حاضرند با صرف هزینه‌های فراوان، تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی را دنبال کنند. این نوع فرایند جذب مشتری طی چند سال اخیر بسیار تخصصی شده است و 89 درصد بازاریابان رسانه‌ای با استفاده از تاکتیک‌های موجود، اثرگذارترین روش را برای برقراری ارتباط با کاربران اینترنتی پیدا می‌کنند. بررسی‌ها نشان داده که گوگل‌پلاس اولویت اصلی مراکز بازاریابی برای حضور در شبکه‌های اجتماعی است و فیس‌بوک و LinkedIn نیز هر کدام به نوبه خود در این زمینه مورد توجه قرار می‌گیرند.

اما از مبحث بازاریابی در این فضا که طی یک سال گذشته به اوج خود رسید بگذریم، شبکه‌های اجتماعی در این مدت افت‌و‌خیزهای فراوان را تجربه کردند و تحولات بزرگی در این عرصه صورت گرفت که هفت مورد از مهم‌ترین این اتفاقات در قالب هفت‌سین شبکه‌های اجتماعی طی یک سال گذشته به قرار زیر گردآوری شده است.
×× تسلط فیس‌بوک بر دستگاه‌های موبایلی

مارک زاکربرگ، مدیر بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان اعلام کرد که هرگز به‌صورت رسمی یک گوشی هوشمند مخصوص فیس‌بوک را وارد بازار نمی‌کند. اما می‌توان پیش‌بینی کرد که به‌صورت غیررسمی چنین اتفاقی در آینده نزدیک رخ دهد.

به هر حال، در سالی که گذشت فیس‌بوک ابزاری را با نام Slingshot برای دستگاه‌های موبایلی عرضه کرد که امکان پیام‌رسانی آسان را برای کاربران فراهم می‌کرد. همچنین، بدون هرگونه جنجال خبری ابزار دیگری با نام Rooms از طرف فیس‌بوک معرفی شد و در کنار آن ابزار Moves برای تناسب اندام و Paper برای دریافت آخرین اخبار نیز در اختیار اعضای فیس‌بوک قرار گرفت. بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان همچنین اعلام کرد پروژه‌ای را با نام Facebook At Work توسعه می‌دهد که به‌واسطه آن ابزارهای مخصوص همکاری در سازمان‌ها و فضاهای کاری در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.

همه این اتفاقات در مجموع یک نکته را یادآوری کرد و آن هم تمرکز بیشتر فیس‌بوک بر دستگاه‌های موبایلی بود. اجبار فیس‌بوک برای بارگذاری ابزار پیام‌رسان Messenger طی یک سال گذشته موفقیت‌های فراوان را برای این شرکت بزرگ به همراه داشت و باعث شد نیمی از کاربران آن از طریق گوشی‌های هوشمند و رایانه‌های لوحی ارتباطات خود را برقرار سازند. هم‌اکنون گفته می‌شود که ده‌ها پروژه مختلف برای حضور گسترده‌تر فیس‌بوک در دستگاه‌های موبایلی در حال توسعه است و کاربران در آینده نزدیک فیس‌بوک را به‌عنوان یک شبکه اجتماعی موبایلی مورد استفاده قرار خواهند داد.
××‌ کاهش محبوبیت جهانی توییتر

سال 2014 میلادی برای توییتر چندان خوشایند نبود. این پلتفرم که زمانی عنوان دومین شبکه اجتماعی جهان را در اختیار داشت، در یک سال گذشته نتوانست به میزان قابل ملاحظه تعداد مشترکان خود را افزایش دهد و در چهار فصلی که سپری شد، به پیش‌بینی‌های محققان و کارشناسان نرسید.

مرکز eMarketer در آخرین گزارش خود اعلام کرد توییتر در سالی که گذشت موفق شد تعداد مشترکان خود را 4/24 درصد افزایش دهد و این در حالی بود که طی یک سال قبل از رشد 4/30 درصدی در این زمینه تجربه شد. البته ناموفق بودن توییتر برای حضور در عرصه رقابتی شبکه‌های اجتماعی به این مساله ختم نمی‌شود. این شرکت پیش‌بینی کرده است در سال 2018 میلادی 400 میلیون مشترک فعال داشته باشد، اما نکته مهم این است که در دوره زمانی یادشده میانگین رشد کاربران توییتر به 7/10 درصد می‌رسد.

این آمار و ارقام بر وضعیت مالی توییتر هم تاثیر گذاشت. ابتدای سالی که گذشت، ارزش هر سهم توییتر در تالارهای بورس 65 دلار بود. اما هفته گذشته سهام این شرکت با قیمت 85/35 دلار خرید و فروش شد و البته تا یک ماه قبل ارزش سهام آن حدود 50 دلار بود.

شرکت توییتر این روزها سخت کار می‌کند تا با تعریف استراتژی‌های جدید بتواند از این بحران بیرون بیاید. دیک کستولو، مدیرعامل توییتر در همین راستا اولویت‌های خود را برای حضور در بازار جهانی تغییر داده است و امضای قراردادهای مختلف با دیگر شرکت‌های بزرگ از روش‌هایی محسوب می‌شود که توییتر روی آن تمرکز کرده است.
×× تبدیل شدن به بزرگ‌ترین فضای تبلیغاتی جهان

همه کاربران به‌خوبی می‌دانند که تبلیغات مهم‌ترین عامل پول‌ساز برای شرکت‌ها محسوب می‌شود و در یک سال گذشته شبکه‌های اجتماعی موفق شدند به کاربردی‌ترین فضا برای تبلیغات تبدیل شوند. البته در این فضا برخی شبکه‌های اجتماعی نوظهور از جمله Ello اعلام کردند که به‌هیچ‌وجه حاضر نیستند اطلاعات مشترکان خود را به شرکت‌های تبلیغاتی بفروشند و در مقابل قصد دارند کسب‌و‌کار خود را بدون درج هرگونه آگهی رونق بخشند.

با این وجود، Snapchat در اکتبر گذشته ابزار ویژه‌ای عرضه کرد که آگهی‌های تبلیغاتی در آن به مدت 24 ساعت برای هر کاربر نمایش داده‌ می‌شوند و سپس آگهی جدید جایگزین می‌شود. شبکه اجتماعی Pinterest نیز چندی پیش نخستین ابزار تبلیغاتی خود با نام Promoted Pins را عرضه کرد و چند ماه قبل توضیح داد که برای گسترش فعالیت‌های خود در این زمینه با شرکت‌های اینترنتی بزرگ قراردادهای همکاری امضا کرده است. فیس‌بوک نیز که از مدت‌ها قبل بر آگهی‌های تبلیغاتی تمرکز داشت، در این سال برای نخستین بار آگهی‌های تبلیغاتی ویدیویی را برای مشترکان خود نمایش داد و امکان انتشار این آگهی‌ها را در بخش NewsFeeds خود فراهم کرد. فیس‌بوک در آخرین گزارش خود اعلام کرد که در هر ماه بیش از یک میلیارد تصویر ویدیویی تبلیغاتی را میان کاربران خود به‌اشتراک می‌گذارد.
×× رسوایی‌های Snapchat

شبکه اجتماعی Snapchat در سال گذشته به پیشرفت‌های فراوان دست یافت و در راستای آن مرکز تحقیقاتی Pew اعلام کرد یک‌دهم کاربران جهانی روی دستگاه موبایلی خود ابزار مخصوص Snapchat را در اختیار دارند. همچنین گفته شد مشترکان این پلتفرم در هر روز بیش از 350 میلیون اسنپ ارسال می‌کنند که این رقم از 200 میلیونی که برای سال قبل از آن اعلام شده بود، بیشتر است. اما باید توجه داشت که حضور در عرصه رقابتی شبکه‌های اجتماعی کار چندان آسانی نیست.

چند ماه قبل بود که گفته شد ایوان اسپیگل، مدیرعامل، رابرت مورفی، مدیر مرکز فناوری و رجی براون، از مدیران اسبق Snapchat با یکدیگر مشکلاتی داشتند و برای مدیریت این شرکت با یکدیگر اتفاق نظر ندارند. این مشکلات به‌قدری گسترش یافت که ماه گذشته این سه نفر راهی دادگاه شدند و جلسات مختلفی در این زمینه برگزار شد که اطلاعات آن به‌صورت عمومی منتشر نشده است.

همزمان با درگیری مدیران ارشد Snapchat، حملات هکری گسترده این شبکه اجتماعی را مورد هدف قرار داد که مهم‌ترین آنها در ماه اکتبر رخ داد و باعث شد تصاویر شخصی بسیاری از کاربران به‌صورت عمومی منتشر شود.

به هر حال، Snapchat سال پرفراز و نشیبی را پشت ‌سر گذاشت و این رسوایی‌ها موجب کاهش محبوبیت آن نزد کاربران جهانی شد.
×× فیس‌بوک ، WhatsApp را خرید

یکی از بزرگ‌ترین واگذاری‌هایی که طی سال گذشته انجام شد، خرید WhatsApp توسط فیس‌بوک با قیمت 22 میلیارد دلار بود. به‌جز این رقم قابل ملاحظه، واگذاری ابزار محبوب WhatsApp یک اتفاق مهم بود و طی آن بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان موفق شد محبوب‌ترین ابزار پیام‌رسان را در اختیار بگیرد.

پس از آنکه خبر این واگذاری منتشر شد، تمرکز کاربران جهانی بر سیستم‌های پیام‌رسان اینترنتی افزایش یافت و در راستای آن برخی واگذاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌های دیگر نیز صورت گرفت. شرکت Alibaba از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های اینترنتی جهان برای توسعه ابزار Tango حدود 215 میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرد، شرکت ژاپنی Rakuten با پرداخت 900 میلیون دلار، شرکت Viber را خرید و ابزار پیام‌رسان Bubbly برای ارتباطات نوشتاری و صوتی توسط شرکت هندی Altruist خریداری شد.

این روزها گفته می‌شود کاربران آسیایی بیشتر از دیگر کاربران جهانی ابزارهای پیام‌رسان اینترنتی را مورد استفاده قرار می‌دهند. اما فیس‌بوک معتقد است برای موفقیت در این زمینه باید به‌صورت جهانی سرمایه‌گذاری کند و همه کاربران جهانی را تحت پوشش قرار دهد.
×× آرزوهای Whisper برای تبدیل شدن به توییتر

در نگاه اول به‌نظر می‌رسد توییتر و Whisper هیچ وجه مشترکی نداشته باشند. هدف توییتر جمع کردن کاربران جهانی در کنار یکدیگر، انتشار اطلاعات در لحظه و به‌اشتراک‌گذاری ویدیوهای کوتاه است. در مقابل، Whisper پلتفرمی در اختیار کاربران می‌گذارد تا تفکرات خود را به‌اشتراک بگذارند و البته در این فرایند محدودیت‌های فراوانی پیش‌رو دارند.

اما چند ماه قبل با یک اتفاق مشخص شد Whisper می‌تواند مانند توییتر بر کاربران جهانی تاثیر بگذارد. یک مرد آمریکایی که در محاصره ماموران پلیس بود، از این شبکه اجتماعی استفاده کرد تا اسناد مربوط به جنایتی را که مرتکب شده به‌نمایش بگذارد و در راستای آن تصاویر مربوط به این حادثه را منتشر می‌کرد.

در آن زمان از ‌نیتزان زیمرمن، مدیر Whisper پرسیده شد که این شبکه اجتماعی با ایجاد فضایی برای انتشار اسناد و اطلاعات مربوط به حوادث مختلف بدون نگرانی از تبعات آتی مانند توییتر عمل می‌کند و پس از گذشت مدتی می‌تواند به یک فضای کاربردی برای اقدامات تروریستی تبدیل شود. زیمرمن در پاسخ گفت که توییتر نمی‌تواند در این زمینه مورد استفاده قرار بگیرد و افراد برای به‌اشتراک‌گذاری توییت‌های خود محدودیت فراوان دارند. اما Whisper به‌گونه‌ای طراحی شده است که می‌تواند ابعاد مختلف زندگی روزانه را پوشش دهد و بر این اساس، اتفاقات مختلف مثبت یا منفی می‌تواند در آن بازتاب داشته باشد. این پلتفرم به‌گونه‌ای ساخته شده است که مردم می‌توانند مطالب خود را در آن بیان کنند و به همین دلیل می‌تواند یک کاربری ویژه و انحصاری در اختیار کاربران جهانی قرار دهد.
×× سفر LinkedIn به چین

برای شبکه‌های اجتماعی قدیمی‌تر که توسعه را مهم‌ترین عامل موفقیت‌های آتی خود می‌دانند، حضور در بازار چین اولویت اصلی محسوب می‌شود. این کشور 618 میلیون کاربر اینترنتی دارد که 500 میلیون نفر از آنها با دستگاه موبایلی در اینترنت گشت‌وگذار می‌کنند و البته فیس‌بوک و توییتر هنوز نتوانسته‌اند تمام آنها را تحت پوشش خ قرار دهند.

دیک کستولو، مدیرعامل توییتر سال گذشته برای نخستین بار به کشور چین سفر کرد و در جریان این اتفاق مذاکراتی را با مقامات اصلی شانگهای به انجام رساند. شبکه اجتماعی توییتر از سال 2009 به بعد در چین فیلتر شد و این ملاقات اساس روابط بهتر توییتر و دولت چین در مراحل آتی بود. فیس‌بوک نیز طی یک سال گذشته نخستین گام را در این زمینه برداشت و نخستین مرکز فروش در کشور چین را تاسیس کرد. مدیرعامل فیس‌بوک همچنین ملاقات‌هایی را با مقامات ارشد چین انجام داد. البته باید بدانید که فیس‌بوک هم از سال 2008 به بعد در چین فیلتر شده است.

اما تنها شبکه اجتماعی که توانست در این زمینه به موفقیت برسد، LinkedIn بود. ‌جف وِینر، مدیرعامل این شرکت سیاست‌های خود را به‌گونه‌ای پیش‌برد که شبکه اجتماعی آن در چین فیلتر نشده است و با پشتیبانی از سیاست‌های دولت این کشور، توانسته است بخش اعظم کاربران اینترنتی چینی را تحت پوشش قرار دهد. این روزها بخش اعظم کارشناسان و متخصصان چینی در LinkedIn حضور فعال دارند.(منبع:عصرارتباط)