هک انتخابات از امکان تا اقدام
علی شمیرانی - اصطلاح هک انتخابات نخستین بار با پایان یافتن انتخابات جنجالی آمریکا و به قدرت رسیدن ناباورانه دونالد ترامپ مطرح شد.
اگرچه این ترم جدید هنوز تعریفی از جنس عبارات مندرج در دیکشنری‌ها ندارد، اما به شکل خلاصه می‌توان « نفوذ و تاثیرگذاری بر فرایند شکل‌دهی و تصمیم‌گیری رای‌دهندگان به کمک ابزارهای فناورانه اعم از اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های موبایلی را "هک انتخابات" نامید.»
با این تعریف یعنی کشورها به کمک ابزار فناورانه و پرکاربرد در هر کشور بر نتیجه انتخابات آن کشور (له یا علیه یک کاندیدای مشخص) تاثیرگذاری کنند. در جریان انتخابات آمریکا بود که آژانس‌های اطلاعاتی این کشور با انتشار گزارشی مدعی شدند، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه شخصا دستور داده بود یک کمپین مخفی چند جانبه به منظور اعمال نفوذ بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به نفع دونالد ترامپ عمل کند.
موضوعی که همچنان گریبان ترامپ را رها نکرده و هر روز در رسانه‌های مخالف رییس جمهور فعلی نام فردی به اتهام همکاری با روس‌ها مطرح شده و روند برکناری افراد نزدیک ترامپ و دست‌اندرکاران تحقیقات در این خصوص هنوز هم ادامه دارد.
در جریان انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نیز این بار هک انتخابات البته به زیان امانوئل ماکرون رییس جمهور منتخب مطرح شد. یک روز مانده به دور نهایی انتخابات ریاست جمهوری فرانسه بود که، حجم عظیمی از ایمیل های هک شده (بالغ بر 9 گیگابایت) منتسب به ستاد انتخاباتی امانوئل ماکرون روی سایتی به نام Pastebin در اینترنت منتشر شد. نکته قابل توجه آنکه هویت کاربر ناشر این اطلاعات و اصالت ایمیل‌ها زیر سوال بود و برخی نیز درهم کردن برخی اطلاعات واقعی با جعلی را مطرح می‌کردند.
Pastebin تارنمایی برای ذخیره داده‌های متنی خام است که اجازه ذخیره به صورت بی‌نام را می‌دهد و بیشتر برای ذخیره منابع کد برنامه‌نویسی استفاده می‌شود.
کمیسیون انتخابات فرانسه اما به سرعت به این مساله واکنش نشان داد و از رسانه‌ها و شهروندان این کشور خواست که محتوای ایمیل‌ها و مدارک مربوط به ستاد انتخاباتی امانوئل ماکرون، نامزد ریاست جمهوری را که هک شده، افشا نکنند.
این کمیسیون با صدور بیانیه‌ای هشدار داد که اگر کسی محتوای این ایمیل‌ها و مدارک را افشا کند، قانون دوره منع تبلیغات را نقض کرده و محاکمه خواهد شد. اقدام و هشداری که موثر افتاد و کار به جاهای باریک‌تر نکشید. البته در این خصوص انگشت اتهام به سمت کشور دیگری نشانه نرفت.
در جریان دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز اگرچه هیچ خبر، ابهام و هشداری در خصوص هک انتخابات مطرح نشد، اما با این تفاسیر نشانه‌هایی از رفتارهای هک‌گونه و البته پتانسیل وقوع اقداماتی از این دست در آینده مشاهده می‌شد.
شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های موبایلی کشور در ایام انتخابات در تسخیر اخبار و اطلاعات غلط، دروغ و تحریف‌شده بود. شدت پمپاژ اخبار نادرست در فضای مجازی به حدی بود که حتی برخی فعالان سیاسی فرصت نگاه به سطر سوم یک خبر دروغ را نداشته و برای جا نماندن از جریان ترویج اخبار آن را دست به دست می‌چرخاندند و جالب آنکه برخی از این اخبار دروغ و هدایت شده بعدها به عنوان دروغی از سمت خود رقیب جازده می‌شد.
خود من، البته از مدتی قبل، الگویی برای مطالعه اخبار و مطالب در پیام‌رسان‌های موبایلی پیدا کرده‌ام و آن نگاه به تصویر و ID ارسال‌کننده پیام‌ها بود نه خود پیام‌ها. به این ترتیب بخش انبوهی از پیام‌های غلط را با شناسایی ارسال‌کنندگان آن نادیده گرفته و در وقت و انرژی و البته اعصاب صرفه‌جویی می‌کردم!
اما آنچه در جریان انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری گذشت و پیش‌بینی می‌شود تا روزهای آینده نیز ادامه یابد، نشان از وجود پتانسیل‌هایی دارد که می‌تواند احتمال نفوذ به انتخابات در بستر سایبری را به یک امکان بلقوه تبدیل کند. موضوعی که توجه به عبارت جدید "هک انتخابات" را به عنوان یکی از ارکان مهم در دفاع سایبری کشور تبدیل می‌کند. (منبع:عصرارتباط)