ITanalyze

فناوران- الوین تافلر، نویسنده مشهور آمریکایی، سال ها پیش، دگرگونی ژرف اقتصادی و اجتماعی تاریخی جوامع بشری را در چارچوب نظریه «امواج سه گانه» تحلیل کرده بود. بنا به نظریه امواج سه گانه همه عرصه های زندگی اعم از عرصه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در این فرایند سه گانه تاریخی دگرگون شده اند. اینک اما سخن از انقلاب صنعتی چهارم است. 

به باور این نویسنده بشریت در حال تجربه فرایند دگرگونی جوامع بشری و خیز به سمت انقلاب صنعتی چهارم است. به گمان نویسنده انقلاب صنعتی چهارم تنها ادامه ساده انقلاب پیش از خود یعنی انقلاب صنعتی سوم نیست، بلکه بسیار بزرگتر و پیچیده تر از آن است. در چارچوب این انقلاب است سطوح فیزیکی، دیجیتال و بیولوژیکی به همگرایی می رسند. چنین امری دارای پیامدهای در عرصه زندگی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بشر نیز هست و عرصه های یاد شده در این فرایند دستخوش دگرگونی می شوند.

 فرایند انقلاب های صنعتی بر اساس موتور محرکه آن به چهار دوره تقسیم می شود: نخستین انقلاب صنعتی نیروی آب و بخار را برای مکانیکی کردن تولید به کارگرفت. در ادامه دومین انقلاب صنعتی، نیروی برق برای تولید انبوه به کارگرفته شد. سومین انقلاب صنعتی، نیروی برق و فناوری اطلاعات به شکل توامان را برای خودکارکردن تولید به کارگرفت. انقلاب چهارم که در شرایط کنونی برپایه انقلاب سوم پدید می آید ترکیبی از به کارگیری همزمان فناوری های نو در عرصه فیزیکی، دیجیتال و زیست شناسی است.

اما مهم ترین پیامد انقلاب صنعتی چهارم، به گمان کلاوس شواب، شاید این باشد که همه عرصه های زندگی از اقتصاد، شغل مدیریت و حتی چگونگی سکونت و زیست فرهنگی را به شکلی فراگیر و پیوسته تحت تاثیر قرار می دهد.

او می نویسد: هم اکنون، بسیاری از این پدیده ها نظیر هوش مصنوعی، از اتومبیل خودکار و پهپاد ها، و نرم افزارهای که در کار ترجمه و یا سرمایه گذاری به کار گرفته می شوند در اطراف ما مشاهده می شوند. پیشرفت شگفت آمیز در زمینه فناوری هوش مصنوعی در سال های اخیر که به شکل تصاعدی در توانایی کامپیوتری که به واسطه دسترسی به انبوه اطلاعات فراهم آمده و در زمینه داروهای جدید به کار گرفته شده است این امکان را فراهم آورده تا حتی بتوان با الگاریتم های مناسب حتی علائق فرهنگی ما را هم کشف کرد.

فناوری ساخت دیجیتال همزمان موجب تعامل روزمره با جهان بیولوژیک و زیست شناسانه شده است. مهندسان، طراحان و معماران ترکیب طراحی محاسباتی، مهندسی مواد و زیست شناسی مصنوعی به پیشگام همزیستی بین میکروارگانیسم ها، بدن ما، محصولات مورد مصرف ما، و حتی ساختمان های مسکونی تبدیل شده اند.

پیامدهای انقلاب صنعتی چهارم بسیار گسترده است تا جائی که این انقلاب عرصه آموزش و مهارت آموزی، بهداشت و سلامت، و حتی احساس نسبت حریم خصوصی نیز دگرگون خواهد کرد. نویسنده بر این باور است: انقلاب صنعتی چهارم، در نهایت، نه تنها آنچه ما انجام می دهیم، بلکه آنچه هستیم را تغییر خواهد داد. 

هویت ما و تمام موضوعاتی که مرتبط با است را تحت تاثیر قرار خواهد داد: احساس ما از حریم خصوصی، درک ما از مالکیت، الگوهای مصرف ما، زمان اختصاص یافته ما به کار و اوقات فراغت، چگونگی توسعه فرصت های شغلی، پرورش مهارت ها، رابطه میان مردم، و روابط را پخته خواهد کرد. به گمان کلاوس شواب، انقلاب صنعتی چهارم مانند انقلاب های صنعتی پیش از خود به معنای چالش ها و فرصت های تازه ای است. 

انقلاب صنعتی چهارم نیز همانند انقلابهای پیش از خود، این توان را دارد که سطح درآمد جهانی و کیفیت زندگی برای جمعیت در سراسر جهان را افزایش دهد.