چرا اینترنت دورویی را افزایش می‌دهد
در شوروی سابق، آن دسته از روشنفکران غرب را که از شوروی دیدار می‌کردند و متوجه نمی‌شدند که برای ساختن آرمان‌شهر کمونیستی چه جان‌ها که بر باد نرفته و چه هزینه‌ها که بر دوش مردم نیفتاده است، ابلهان سودمند می‌نامیدند.
شبیه همین عبارت، یعنی «دوروهای سودمند» را می‌توان در عصر حاضر به‌کار برد. سردمداران جهان دیجیتالی به این چشم به مردم عصر حاضر می‌نگرند و دلایل خوبی هم برای چنین نگاهی دارند. مردم مدام راجع به حریم خصوصی، امنیت، پایشگری و غیره شکایت دارند، اما با وجود این شکایت‌ها و سوء‌ظن‌ها بیکار نشسته‌اند و کاری نمی‌کنند؛ یعنی گفتار و کردار مردم با هم نمی‌خواند و این معنایی جز دورویی ندارد.
دادن چنین لقبی به مردم خوشایند نیست، اما داده‌ها نیز حاکی از درستی چنین لقبی هستند. در حال حاضر اکثر داده‌ها مربوط به ایالات متحده است، ولی وضعیت در جاهای دیگر نیز چندان تفاوتی ندارد. چندی پیش گروه پیو، یافته‌های بررسی آماری در مورد برداشت‌های مردم از حریم خصوصی و امنیت در دوران پسا ادوارد اسنودن را منتشر کرد. روزنامه نیویورک‌تایمز سرخط جالبی برای خبر مربوط به این یافته‌ها برگزید: آمریکایی‌ها از حفظ حریم خصوصی دم می‌زنند، اما در عمل چنین خواستی ندارند. در واقع آمریکایی‌ها می‌گویند عمیقا دلواپس حریم خصوصی‌شان در فضای وب و تلفن‌های همراه هستند و معتقدند که به شرکت‌های فراهم‌ساز خدمات اینترنتی اعتماد ندارد و دولت باید آستین بالا بزند. اما همچنان به استفاده از این خدمات ادامه می‌دهند و اطلاعات شخصی‌شان را روی دایره می‌ریزند.
طبق بررسی آماری پیو، پس از افشاگری‌های اسنودن بی‌اعتمادی به ارتباطات تلفنی و برخط افزایش یافته است. هشتاد و یک درصد پاسخ داده‌اند که از اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی در شبکه‌های اجتماعی حس خوبی ندارند. بیش از دوسوم نیز همین حس را در مورد گفت‌وگوهای برخط دارند، 59 درصد در مورد پیامک، 57 درصد در مورد رایانامه و 46 درصد درمورد حرف زدن با تلفن همراه. حتی به تلفن ثابت هم اعتماد ندارند و 31 درصد پاسخ‌دهندگان می‌گویند که با آن احساس امنیت نمی‌کنند.
پاسخ‌دهندگان می‌گویند به دولت و شرکت‌های بزرگ اینترنتی هم اعتماد ندارند. با این همه بیش از نیمی از پاسخ‌دهندگان گفتند که حاضرند در قبال دریافت خدمات رایگان اطلاعات خودشان را در اختیار شرکت‌ها بگذارند. بیش از یک‌سوم پاسخ‌دهندگان معتقدند که با استفاده از اطلاعات شخصی‌شان می‌توان کارایی خدمات را افزایش داد.
هشتاد درصد کسانی که از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند می‌گویند از دسترسی تبلیغات‌گران به داده‌های‌شان در این شبکه‌ها نگران هستند. در واقع بزرگسالان به‌طور گسترده‌ای در مورد امنیت کانال‌های ارتباطات برخط بی‌اعتماد هستند و حتی یک کانال الکترونیکی وجود ندارد که به نظر اکثر کاربران آمریکایی خیلی ایمن باشد تا بتوان اطلاعات شخصی را در آن به‌اشتراک گذاشت.
در کل به نظر اکثر آمریکایی‌ها خطوط برخط و تلفن امن نیست، ولی همین افراد همچنان کاربر چنین خطوطی هستند؛ یعنی اکثر کاربران اینترنت دچار معضلی هستند که روان‌شناسان ناهمخوانی شناختی می‌نامند؛ یعنی داشتن افکار، باورها یا نگرش‌های ناهمخوان به خصوص در رفتار و تصمیمات.
به‌راستی چرا مردم به خطوط ارتباطات اعتماد ندارند، ولی همچنان کاربر آن هستند؟ پاسخ متعارف این است که چاره دیگری ندارند. گاهی هم در چمبره قدرت پدیده‌ای به نام پدیده شبکه قرار می‌گیریم؛ یعنی حتی اگر فیس‌بوک را دوست نداشته باشیم احساس می‌کنیم باید در آن حضور داشته باشیم. در سایر حوزه‌ها مثل استفاده از خدمات رایانامه‌ای گوگل، مایکروسافت یا یاهو نیز بحث رایگان بودن در میان است، زیرا مردم تمایل چندانی به استفاده از رایانامه‌های پولی ندارند.
برای حفاظت از حریم شخصی، فناوری‌هایی هم وجود دارد؛ مثلا می‌توان رایانامه را رمزگذاری کرد، اما اکثر مردم از این فناوری‌ها استفاده نمی‌کنند چون پیاده‌سازی‌شان خیلی دشوار است. (منبع:عصرارتباط)
- ۹۳/۱۰/۰۱