چین شبکه رایانهای نفوذناپذیر میسازد
چین بهزودی صاحب امنترین شبکه رایانهای بزرگ در جهان خواهد بود، بهطوریکه ارتباطات بین پکن و شانگهای در برابر رخنهگران غیرقابل نفوذ خواهد بود و چین در نبرد سایبری بیسروصدایی که با ایالات متحده دارد، بهگونهای چشمگیر تقویت میشود.
خط نوری بین این دو شهر، در عرض دو سال آینده بستر انتقال کلیدهای رمزگذاری کوانتومی خواهد شد که اطلاعات حکومتی، مالی و نظامی را کاملا در برابر شنود مصون خواهد کرد.
پان جیانوی، استاد فیزیک کوانتوم دانشگاه علم و فناوری چین(USTC) در شهر هفای که رهبر این طرح است، میگوید: «بعد از ماجرای ادوارد اسنودن متوجه شدیم که همیشه در معرض رخنه هستیم، چون اکثر محصولاتی که میخریم از شرکتهای بیگانه است. دوست داشتیم به برنامهمان شتاب بدهیم. این طرح خیلی اضطراری است، چون رمزبندی کلاسیک در چین ابداع نشده بود و میخواستیم فناوری خاص خودمان را ابداع کنیم.»
این کابل 60 میلیون پوندی که توسط دولت مرکزی تامین اعتبار میشود و از پشتیبانی کمیسیون نظامی مرکزی برخوردار است. در آغاز عمدتا برای انتقال پولهای بزرگترین بانک دنیا (ICBC) بهکار میرود، اما به گفته پان نهایتا تمام ارتباطات در چین حتی عکسهای قرار گرفته در رایانههای خدماتدهنده فضای ابرواره هم تحت رمزبندی کوانتومی قرار میگیرد.
پان میگوید: «ده سال پیش نمیشد بهآسانی برای تحقیقات نظری، اعتبار کافی تامین کرد، ولی از سال 2006 و 2007 به بعد که وضع اقتصادی بهراستی خوب شد، پول بیشتری صرف تحقیقات شد و پس از آن کاری بهراستی سرعت گرفت.»
در نزدیکی دفتر پان در شرکت فناوری ارتباطات کوانتومی که برای تجاریسازی این فناوری تشکیل شده است، شواهدی بهچشم میخورد که بهخوبی اهمیت این طرح را نشان میدهد. روی دیوارها پر است از عکس دیدار مقامات بلندپایه از مرکز اجرای این طرح؛ از جمله عکس دیدار رییسجمهور چین.
نمایشگر بزرگی هم 56 پایانه در سراسر شهر را نشان میدهد که هماکنون از رمزبندی کوانتومی استفاده میکنند؛ یعنی هر کس بخواهد پیام محرمانهای از طریق اینترنت ارسال کند، ارتباطات مربوطه طوری رمزبندی میشود که فقط مخاطبی که شناسه درست را داشته باشد میتواند رمزگشایی کند.
اما سازمان امنیت ملی ایالات متحده رایانههایی آن قدر نیرومند دارد که شناسههای رمزگذاریشده را رمزگشایی کند و در حال ساخت رایانهای کوانتومی است که بتواند محاسبات را چنان سریع انجام دهد که بهآسانی رمزشکنی کند؛ یعنی آمریکاییها اگر به کابلهای نوری چین راهی پیدا کنند و رونوشتی از دادههای گذری از آن بردارند، قادر به رمزگشایی از این اطلاعات هستند.
رمزبندی کوانتومی متکی به نوشتن کلیدها یا شناسههای رمزبندی روی تک فوتونهای نور است که ذرات کوانتومی هستند. اگر رخنهگری سعی کند روی چنین خطی شنود انجام دهد رمزبندی فوتون به هم میخورد و لو میرود.
پان میگوید: «ارتباطات کوانتومی میتوانند اصولا امنیت مطلق به دست دهند، اما در عمل باید با انجام انواع آزمونهای رخنهگری این موضوع را ثابت کنیم. از همین رو از زبردستترین رخنهگرها دعوت کردهایم که به سامانه ما حمله کنند.»
ریموند لافلام، رییس موسسه رایانش کوانتومی دانشگاه واترلو کانادا میگوید: «چینیها بهراستی پیشرفت کردهاند و با سرعت چشمگیری دارند جلو میروند. چنین برنامههای بلندپروازانهای در هیچ جای جهان بهچشم نمیخورد. چین میخواهد اطلاعات خصوصیاش را چنان ایمن کند که قابل شنود نباشد.»
دستکم شش شبکه دیگر که کلیدهای کوانتومی را انتقال میدهند در جهان ساخته شده است؛ از جمله شبکهای که سازمان طرحهای تحقیقاتی پیشرفته دفاعی ایالات متحده در ماساچوست اداره میکند، اما تمامشان خیلی کوچکتر از شبکه چین هستند.
چین در سال 2016 ماهوارهای مختص تحقیق در مورد ارتباطات کوانتومی به فضا پرتاب میکند و پیشرفت چین احتمالا باعث بروز رقابتی جهانی میشود. پان میگوید: «شنیدیم که ناسا دارد بین لسآنجلس و سانفرانسیسکو خط کوانتومی ایجاد میکند. آیبیام و گوگل هم در حال سرمایهگذاری سنگینی هستند.»
البته ساختن سامانه کوانتومی کار زیادی میبرد. فوتون فقط میتواند مسافت کوتاهی را طی کند، به همین دلیل خط جدید پکن به شانگهای 20 گره دارد که همه در برابر رخنهگران آسیبپذیر هستند. سرعت ارسال کلیدها نیز همچنان اندک است. پان میگوید: «در حال حاضر این فناوری فقط برای کاربران بزرگ مثل حکومت مناسب است.» (منبع:عصر ارتباط)
- ۹۳/۰۹/۰۱