ITanalyze

حضور تجهیزات اینترنت ماهواره ای استارلینک در ایران با واکنش های زیادی همراه شده است این خبر که ابتدا از سوی ایلان ماسک بنیانگذار اسپیس ایکس مطرح شد و از حضور 100 دستگاه در ایران خبر داده بود ، زمانی حائز اهیمت شد که رئیس اتحادیه دستگاه های مخابراتی در ادعایی تعداد آنها را بالغ بر 800 دستگاه عنوان کرد که همگیاز طریق قاچاق به کشور وارد شده اند .

البته این مسئول تشکلی خواستار جلوگیری از ورود قاچاق این دستگاه ها شد ، اما به نظر می رسد با وجود استقبال وزیر ارتباطات برای حضور قانونی استرلینک در ایران با توجه به سیاستهای که این شرکت برای دسترسی خارج از محدودیت کاربران ایرانی دنبال می کند عملا هیچگاه جنبه واقعیت به خود نخواهد گرفت و حداقل تاز زمانیکه ادعای ایلان ماسک برای امکان دسترسی تمامی گوشی های همراه به این ماهواره تا 2 سال اینده خبر داده متقاضیان باید هزینه های بالایی را برای تهیه قاچاق آن پرداخت کنند . موضوعی که با توجه به قیمت 600 دلاری آن با نرخ 30 تا 70 میلیون تومان بسته به نیاز متقاضیان و البته طمع فروشنده قیمت پیدا می کند.

ایلان ماسک در تاریخ 6 دی ماه سال جاری در یک توییت، خبر از فعال شدن 100 دستگاه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران داد. توییت جنجالی مدیرعامل پر حاشیه شرکت اسپیس ایکس، منجر به واکنش عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات کشور شد که در واکنش به خبر فعال شدن 100 دستگاه استارلینک گفته بود اگر استارلینک چهارچوب و قوانین ایران را بپذیرد و در راستای آن گام بردارد، از آن استقبال خواهد شد. سخنانی که البته باعث تعجب و شگفتی بسیاری از کارشناسان نیز شد، چرا که هر چند حالا دیگر کمتر کسی است که از تمایل مدام مسئولان ایرانی به حضور شرکت‌های بزرگ فناوری در ایران خبر نداشته باشد، اما چنین واکنشی از سوی وزیر ارتباطات درباره استارلینگ بیش از زمانی که به دنبال حضور شرکت هایی چون مالکان فیس بوک و توییتر و اینستاگرام و ... در ایران بودند شگفتی آفرید.

البته ماجرا به همین موضوع ختم نشد و حالا آمار و ارقام تازه‌ای از دیش‌های استارلینک فعال در ایران منتشر شده است. در این رابطه مهدی محبی، رئیس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی ارتباطی و لوازم جانبی تهران، با تایید فروش تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در پایتخت، از غیر قانونی بودن خرید و فروش این دستگاه‌ها خبر داد.

محبی در ادامه صحبت‌های خود البته گفت: ورود دستگاه‌ها و تجهیزات استارلینک به داخل کشور، به‌صورت قاچاق و کاملا غیرقانونی صورت می‌گیرد. دستگاه‌های مربوط و افراد ذی‌صلاح وظیفه دارند تا جلوی ورود این تجهیزات را بگیرند. بخش قابل توجهی از این موضوع به وزارت ارتباطات مربوط می‌شود و مسئولین مربوطه در این وزارتخانه، باید اقدامات لازم را انجام دهند.

رئیس اتحادیه دستگاه‌های مخابراتی ارتباطی و لوازم جانبی تهران همچنین در ادامه سخنانش گفت که با استناد به گفته‌های یک مقام مسئول، اکنون دیش‌های اینترنت ماهواره‌ای استارلینک فعال در ایران 800 عدد است و خاطرنشان کرد که به‌علت قاچاق این تجهیزات، این رقم مدام بالاتر رفته و امکان استفاده از آن روز به روز راحت‌تر خواهد شد! لبته بازهم تناقضات درخصوص تعداد دستگاه های موجود در ایران ادامه داشته به گونه ایکه اخیرا یکی از روزنامه های آمریکا تعداد آن را بالغ بر 200 دستگاه عنوان کرده است

به گفته این روزنامه قیمت هر دستگاه حدود 600 دلار است که دارنده آن باید ماهانه 110 دلار نیز آن را شارژ کند. رقمی که قیمت خرید آن را در مبدا با نرخ دلار 40 هزار تومانی به 24 میلیون تومان می رساند که بر اساس شنیده ها در بازار ایران تا 70  میلیون تومان  نیز قیمت خورده است. همچنین ماهانه باید حدود 4.5 میلیون تومان نیز به پول ایران برای پان هزینه کرد

برای مثال شخصی ادعا می‌کرد که برای وارد کردن تجهیزات استارلینک به کشور در ابتدا 350 دلار (14 میلیون تومان) دریافت می‌کند و پس از 15 روز تجهیزات را در ازای 1500 دلار (60 میلیون تومان) دیگر تحویل می‌دهد و این به آن معناست که رقمی حدود 71 میلیون تومان خرید تجهیزات هزینه خواهد داشت.

در مورد دیگری نیز شخص در ابتدا 500 دلار دریافت می‌کند و در زمان تحویل 1000 دلار دیگر می‌خواهد و این یعنی تجهیزات رقمی حدود 60 میلیون تومان هزینه دربرخواهد داشت. (منبع:آرمان امروز)

«کاهش سرعت اینترنت» سه کلمه تکراری است که در طول سال‌های اخیر بارها و بارها از سوی روسا و وزرای وقت به گوش‌مان خورده است. اما این سه کلمه زمانی بیشتر مورد توجه قرار گرفت که از اواخر شهریورماه دو اپلیکیشن خارجی و بسیاری از سایت‌ها با دستور مقام‌های امنیتی فیلتر شد و سرعت اینترنت به شدت کاهش پیدا کرد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در این باره گفت، پهنای باند کاهش پیدا نکرده و این موضوع را به صورت مستمر رصد می‌کنند و به خاطر مسائل امنیتی و برخی از بحث‌ها، ممکن است گاهی محدودیت‌هایی توسط دستگاه‌های امنیتی تصمیم‌گیری و اعمال شود، ولی در کل ما هیچ کاهش پهنای باندی نداشته‌ایم و پهنای باند مورد نیاز کشور را به صورت روتین تامین می‌کنیم.

اما بر خلاف گفته‌های وزیر ارتباطات در۱۰۰روز اخیر ما در اکثر مواقع  برای بارگذاری و ارسال یک فایل چند مگابایتی بارها وبارها با گزینه‌ی «یک بار دیگر تلاش کنید روبه رو می‌شویم»، اما از سوی دیگر در برگزاری کلاس‌های آنلاین دانش آموزان به دلیل سرعت پایین اینترنت چند ساعت باید منتظر باشند تا بتوانند ویدیویی حاوی مطالب درسی خود را دانلود کنند. این کندی به حدی محسوس است که بسیاری از کارهای ساده بر بستر اینترنت قفل شده است.

امروز تنها راه دسترسی مردم به اینترنت آزاد فیلترشکن‌ها هستند و این در حالی است که وزیر ارتباطات در یک برنامه تلویزیونی استفاده از فیلترشکن را اصلی‌ترین دلیل تجربه ناخوشایند مردم در استفاده از اینترنت دانست اما چرا که عده‌ای از کارشناسان معتقدند استفاده از فیلترشکن‌ها، سرعت بهتری را در اختیار کاربران می‌گذارد حال این کندی را می‌توان در آمار سایت اسپید تست که شاخص‌های جهانی اینترنت را در کشورها بررسی می‌کند نیز مشاهده کرد؛ آمار اخیر این سایت حاکی از آن بود اینترنت موبایل دو پله و اینترنت ثابت سه پله افت کرده است.

اما برخلاف شاخص‌های جهانی زارع‌پور چندی پیش در واکنش به خبرگزاری ایسنا گفت: «چرا می‌گویید که سرعت اینترنت پایین آمده است؟ بر چه اساسی می‌گویید سرعت پایین آمده است؟! حتی وی در این برنامه تلویزیونی بازهم مانند همیشه تاکید کرد که محدودیت ایجاد شده روی برخی پلتفرم‌ها در اختیار این وزارتخانه نیست و این محدودیت‌ها به دستور مراجع امنیتی صورت گرفته و همین مراجع هم باید دستور به رفع این محدودیت‌ها دهند، چون در این زمینه وزارت ارتباطات فقط یک مجری است».

حال این سلب مسئولیت تنها به وزیر دولت سیزدهم برنمی‌گردد بلکه ابراهیم رئیسی هم قبل از اینکه وارد پاستور شود گفت: دولت مردمی وعده‌ای نمی‌دهد که‌ نتواند عمل کند؛ اینترنت و فضای مجازی مانند برق و تلفن از مهم‌ترین ساخته‌های دست بشر است که زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است، برخی اقشار در جامعه امکان پرداخت هزینه اینترنت را ندارند و ما برای تأمین نیازها و تسهیل دسترسی آنها به اینترنت و فضای سایبر، یک میزان حداقلی از اینترنت را به صورت رایگان ارائه می‌دهیم.

وی با اشاره به فقدان زیرساخت‌های لازم برای توسعه و تقویت فضای مجازی گفت، «دولت آینده تأمین زیرساخت‌ها و اجرا طرح‌هایی چون تخصیص اینترنت تخصصی به اقشار خاص را پیگیری می‌کند»، اما در شهریورماه قبل از شروع موج اعتراضات در ایران رییس دولت سیزدهم درباره ی کاهش سرعت اینترنت گفت، «پایین بودن سرعت اینترنت به خاطر مشکلات زیرساختی به جا مانده از دولت پیش است!»

 

 

• از نظر ما دولت و وزیر ارتباطات در این حوزه پاسخگو هستند
   
  در این خصوص غلامرضا نوری قزلجه از اعضای کمیسیون ویژه طرح صیانت مجلس در خصوص رد مسئولیت وزیر ارتباطات و دولت از سرعت پایین اینترنت در کشور به «جماران» گفت: دولت مقداری کوتاهی کرده است؛ حداقل در شورای عالی فضای مجازی خود دولت با مصوبه‌ای که از دست خود خارج می‌کند می‌توانست جلوی آن را بگیرد نه اینکه بگوید دست من نیست و این می‌تواند ناشی مسئولیتشان باشد. وقتی در آن جلسه‌ای که رئیس جمهور حضور دارد و اختیارات را واگذار می‌کردند باید فکر امروز را می‌کردند. بالاخره از نظر ما دولت و وزیر ارتباطات در این حوزه پاسخگو هستند. اگر جایی می‌خواهند اختیارات را بگیرند باید محکم سرکار بایستند چون این اختیارات اجرایی برای دولت است نمی‌توانند که هم سکوت کنند و هم رضایت داده و اختیارات را از دست بدهند و بگویند دست ما نیست! این قابل قبول نیست.

نوری تاکید کرد: ما که نمی‌توانیم ارتباط خود را با دنیا قطع کنیم و اسم آن را اینترنت ملی بگذاریم و البته از لحاظ تکنولوژی این قابل قطع کردن و ممکن نیست و تنها هزینه‌ها افزایش پیدا می کند و عده‌ای از طریق فیلترشکن‌ها به سودهایی می‌رسند. امروز نیز امکان بسته بودن وجود ندارد.

این نماینده مجلس یادآور شد: بسیاری افراد در دولت سیزدهم در مقابل پاسخگویی به رسانه‌ها در خصوص کاهش سرعت اینترنت به دولت یازدهم و دوازدهم حسن روحانی می‌پردازند؛ اما گفته می شد حسن روحانی به خاطر مخالفت اکید با فیلترینگ تلگرام به دستگاه‌های ذیربط فشار می‌آورد تا جایی که حتی به وزیر ارتباطات خود دستور داد که خیلی در این حوزه ورود نکند!

همه این کشمکش‌ها درحالی رخ می‌داد که تبلیغات پیام‌رسان سروش به‌طور جدی در کشور شیوع یافته بود و حتی برخی نهادها مانند آموزش و پرورش به زیرمجموعه‌هایشان دستور داده‌ بودند که از پیام‌رسان سروش استفاده کنند. پیام‌رسانی که تقریبا هر روز سیلی از انتقادات به تیم پشتیبانی آن برای عدم حفظ حریم شخصی کاربران وارد می‌شد و حتی حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفته بود، من اطلاع دارم که روحانی سفت و سخت مقابل فیلترینگ تلگرام ایستاده و حتی برای این مسأله گوش بعضی‌ها را هم پیچانده است!

در همان زمان موضوع «پهنای باند» محل مناقشه‌ سیاسی بین دو قوه مجریه و قضاییه کشور شده بود، این مناقشه از زمانی شروع شد که روابط عمومی وزارت ارتباطات خبری را منتشر کرد که آذری جهرمی جهت پاره ای از توضیحات به دادسرا احضار شده است. روحانی هم در دفاع از وزیر ارتباطات خود در هیئت دولت، گفت: کسی را به خاطر پهنای باند نمی‌توانند محاکمه کنند. این دستور من بوده است. اگر می خواهید کسی را احضار کنید باید من را احضار کنید. وزیر من را نمی توانید احضار کنید.

 

• میلیاردها تومان خرج کردند تا مردم را به اپلیکیشن‌های داخلی ببرند و آن هم جواب نداد

 
جلیل جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در مورد وضع اینترنت در دولت سابق به «جماران» گفت: در زمان حسن روحانی هم در بحث ارتباطات ایراداتی بود، اما نه در این حد! ولی در مقطعی که حوادثی رخ داد اینترنت برای یک یا دو هفته قطع و سپس وصل و به سرعت قبل برگشت و فضا برای بازگشت سایت‌ها و برنامه‌هایی چون اینستاگرام واتس‌اپ فراهم بود و تنها تلگرام فیلتر شد که آن هم به خواست دولت نبود، بلکه به خواست یک قاضی بود که کشور را دچار مشکل کردند و سپس میلیاردها تومان خرج کردند تا مردم را به اپلیکیشن‌های داخلی ببرند و آن هم جواب نداد.

وی ادامه داد: زمانی که وزیر ارتباطات اعلام می کند من در قطع ارتباطات اختیاری ندارم و شورای امنیت کشور تصمیم می‌گیرد، به نظرم این ضعف او و کابینه رییسی است؛ مردم به رییسی رأی دادند که از حقوق‌شان حمایت کند! یکی از حقوق رییس‌جمهور اجرای قانون اساسی و نظارت بر آن است. شما که نمی‌توانید به هر بهانه‌ای اجازه دهید که شورای امنیت کشور و هر نهاد دیگری در کشور حقوق مسلم در قانون اساسی را نقص کنند، آن هم به این بهانه اینکه شش نفر در خیابان یا دور میدانی جمع شده اند! ما کشوری مبتنی بر دموکراسی و رأی مردم هستیم و مردم حق دارند راه پیمایی و اعترض کنند؛ شاید ۱۰ یا ۲۰ سال بعد دیگر هم در هر خیابان و شهری چهار نفر شعار دادند؛ این دلیل نمی‌شود که اینترنت مردم را قطع کنید و وزیر ارتباطات هم خود را بی‌مسئولیت نشان دهد و نسبت به هزینه‌ی سنگینی که به زندگی مردم وارد می‌شود بی‌اعتنا باشد

 

 

• طرح صیانتی که در این روزها مطرح است ما نماینده‌ها آن را ندیدیم و صحبتی هم در مجلس نشده است
   
  یکی از مسائل مهم دیگری که امروز اینترنت را تحت تاثیر خود قرار داده طرح صیانت است طرحی که در مجلس شورای اسلامی توسط یک کمیسیون مشترک در حال بررسی بود متوقف شد و به تصویب مجلس نرسید. اما همان رویکردی که در طرح صیانت دنبال میشد این  بار از طریق شورای عالی مجازی به تصویب رسید‌ حال می‌گویند ابن به معنای تصویب طرح صیانت نیست، بلکه به معنای به روزرسانی قوانین داخلی شورای عالی فضای مجازی است. اما به همین اندازه به شفاف سازی و اطلاع رسانی از این طرح بسنده کرده‌اند  و در فضای فعلی هر احتمالی می‌تواند درست باشد که شاید علت کاهش سرعت اینترنت به طرح صیانت برمی‌گردد؛

آرا شاودریان عضو کمیسیون عمران مجلس هم به «جماران» گفت: در کشور بستر و زیرساخت اینترنت کامل نیست و این موضوع به دولت فعلی مربوط نیست، بلکه در دولت‌های گذشته هم به همین صورت بوده و البته مسائل اجتماعی نیز در این موضوع دخیل بوده است، در دولت گذشته ما با مسائل و بحران اجتماعی رو به رو نبودیم، وزرای مختلف به سرکار می‌آیند و هر ساله بودجه‌های سنگین لحاظ می‌شود اما در آخر عملکرد مناسبی ندارند.

طرح صیانتی که در این روزها مطرح است ما نماینده‌ها آن را ندیدیم و صحبتی هم در مجلس نشده است. متاسفانه این روزها هر اتفاقی که در کشور میفتد همه به مجلس ربط می‌دهند و می‌گویند نمایندگان انجام دادند و یا در مجلس مطرح شده است. گاهی برخی نمایندگان اظهارات شخصی خود را  بیان می‌کنند و این به معنای اینکه باید در دستور کار مجلس باشد و یا خواهد بود نیست و نباید اینطور برخورد شود که عملکرد یک دستگاه یا نهاد را زیر سوال ببریم. باید در این شرایط ملتهب فضا تلطیف کنیم. بیایم با تمام کسانی که از لحاظ تفکر با مجلس یا دولت همسو نیستند کشور و ارکان نظام را در نظر بگیریم و در راستای آن تلاش کنیم تا مجلس بتواند بر عملکرد دولت ناظر باشد نه اینکه به حواشی بپردازد.

وی تاکید کرد: به این صورت نیست که ما در مجلس بگوییم سرعت اینترنت را بالا یا پایین بیاورید اگر روند فضای مجازی درست طی شود فکر نمی کنم کسی مخالف آن باشد؛ فضای مجازی، کسب وکار، سامانه‌ها، سایت‌ها در حالی که تاکید بر دولت الکترونیکی است همه این‌ها احتیاج به اینترنت مناسب است و این به بستر زیرساخت‌ها مربوط است که دولت‌ها در این موضوع کوتاهی کردن.د

 

 

• وزیر باید بیاید فضا را اقناع سازی کند
   
  عیسی زارع‌پور جایی دیگر در خصوص عملکرد پیام‌رسان‌های داخلی اظهار کرد: استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی می‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد. از این جهت می‌تواند یک فرصت باشد که تنوع زیادی دارد و هر کاربری این امکان را دارد که با سلیقه خود یکی از آنها را برای فعالیت انتخاب کند، اما از این نظر که نمی‌توان مانند شبکه‌های اجتماعی همه کاربران را در یک محیط مشترک تجمیع کرد، تهدید محسوب می‌شود.

حسن محمدیاری عضو کمیسیون اجتماعی در همین زمینه به «جماران» گفت: در موضوع اینترنت من در مجلس به عنوان مخالف صحبت کردم؛ اینترنت توانسته بستر خود اشتغالی را فراهم کند، اما باید نظام‌مند و هدف‌مند در اختیار افراد باشد و البته در همه جای دنیا نیز این چنین است و یله و رها نیست که کسی صحبتی کند و پاسخگو نباشد. ما دوره اغتشاشات را پشت سر گذاشتیم و نیروهای امنیتی صلاح دانستند اینترنت محدود شود و نظر دولت رییسی هم همین بود. من اعتقاد دارم باید سازوکاری را تهیه کنیم، زیرا اینترنت دو لبه است از یک طرف خانواده‌ها نگران فرزندان خود هستند از یک طرف فضای کسب و کار دچار مشکل شده است. در ماه‌های اخیر در مورد کسب وکار بیشترین مراجعه به نمایندگان میشود و انتظار داریم فضا بهبود بیابد.

وی تصریح کرد: ما باید اول زیرساخت‌‌ها را آماده کنیم بعد هرکاری که خواستیم انجام دهیم و انتخاب را به عهده مردم بگذاریم. من فکر میکنم اعتماد عمومی تا امروز ایجاد نشده است من با نصب اپلیکیشن‌های داخلی به زحمت می‌توانم استفاده‌کنیم و هنوز تبیین نشده است.تصمیم شورای امنیت مقطعی است و وزیر باید بیاید فضا را اقناع سازی کند، زیرا این فضا سوال برانگیز شده و باید شفاف سازی کنند که در آینده چه می‌خواهند انجام دهند.

 

• ما قبل از اعتراضات وزیر را به مراجع قضایی به عنوان استنکاف از قانون معرفی کردیم

 
درحالی‌که وزیر ارتباطات بارها اعلام کرده تصمیمات مبنی بر محدودیت یا فیلتر اینترنت در دست این وزارتخانه نیست و آن‌ها در این حوزه صرفاً مجری هستند. وی در یک گفت و گوی تلویزیونی تأکید کرد، وزارت ارتباطات تکالیف متعددی دارد و اینترنت تنها ۲ درصد از وظایف این وزارتخانه است و در حاشیه جلسه هیات دولت نیز تصریح کرد که اینترنت دارای اختلال نیست و مشکلی نداریم

در این راستا در روزهای اخیر نامه‌هایی از سوی شرکت‌های ایرانسل، شاتل و مبین‌نت توسط یک گروه هکری منتشر شده است که همگی از آسیب به این اپراتورها در نتیجه محدودیت‌های اعمال‌شده برای اینترنت و فیلترینگ خبر می‌دهند.

مدیران عامل این سه شرکت در نامه‌هایی جداگانه خطاب به رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با بیان مشکلات خود پس از اعمال تغییرات در وضعیت اینترنت کشور، به کاهش درآمدشان اشاره کرده‌اند. تاریخ نگارش این نامه‌ها نشان می‌دهد که دست‌کم از اواخر مهرماه تا اوایل آذرماه این مشکلات برای اپراتورهای مختلف وجود داشته است

خلیل بهروزی فر عضو کمیسیون اجتماعی به «جماران» گفت: ما هم از وزیر ارتباطات به دلیل شرایط موجود گله‌مند هستیم، زیرا سرعت اینترنت پایین و پایین‌تر می‌آید. امروز شرایط کشور به ثبات رسیده است و مشکلی از این بابت وجود ندارد که بهانه‌ای برای کاهش سرعت اینترنت باشد. ایشان قول دادند وضعیت بهتر بشود و نسبت به گذشته وضعیت بهتر شود ما چه بخواهیم و چه نخواهیم دنیا رو به جلو است و ما نمی‌توانیم از آن عقب بیافتیم بلکه باید به آن‌ها برسیم زیرا امروز ارتباطات در همه امور حرف اول را میزند.

وی خبر داد: باید اعتماد مردم جلب و پلتفرم‌های داخلی تقویت شود و زارع‌پور هم اعلام کرد ما پلتفرم‌ها داخلی ایتا، بله و سروش و ... تقویت می‌کنیم و اگر شرایط مهیا باشد می‌توانند اعتماد مردم را جلب کنند. ما قبل از اعتراضات وزیر را به مراجع قضایی به عنوان استنکاف از قانون معرفی کردیم، ایشان وظایف و مسئولیتی دارند که خود باید پاسخگوباشد.

به گفته کارشناسان اقتصادی حدود یک میلیون شغل در ایران وابسته به اینستاگرام است و بازاری بالغ بر ۴۰ هزار میلیارد تومان را در سال ایجاد می کند و بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، تقریبا یک میلیون و ۷۰۰ هزار کسب و کار در فضای اینستاگرام به وجود آمده است و درآمد ۱۰ میلیون نفر وابسته به اینستاگرام است و این اعداد و ارقام را قطعا روی میز دولت است اما با وجود اینکه ۳ ماه از فیلتر شدن پیام‌رسان‌ها و کاهش سرعت اینترنت می‌گذرد تا امروز مسئولان تنها به اطلاع از اوضاع بد کسب و کار مجازی بسنده می‌کنند و در عمل هیچ اقدامی را شاهد نیستیم.

 نوری قزلجه هم در این باب به جماران، گفت: هفته‌ قبل که از نقاط مختلف بازدید می‌کردم آثار محدودسازی‌ها را در مشاغلی دیدم که من در طول یک سال و خورده‌ای که با اساتید و کارشناسان در این حوزه در ارتباط هستم به عمق موضوع پی نبرده بودم که زندگی مردم تا این اندازه به اینترنت و اپیکیشن‌های متعارفی که مردم با آن کار می‌کنند وابسته است. واقعا نباید با اقتصاد مردم اینگونه برخورد کرد و اکثرا با اقتصاد مردم در طبقات پایین جامعه است و این را نباید دستاویز مسائل دیگری قرار داد و حتما تاکید دارم وضعیت اینترنت را حداقل به قبل از ۳ ماه برسانند. در حالی که روزانه اتفاقات جدید رخ میدهد دوست داریم دسترسی‌ها آسان و کم هزینه‌تر شود و امیدواریم به وضعیت قبل برگردیم..

یکی از دلایلی که به گفته برخی از فعالان حوزه فناوری منجر به کندی اینترنت شده، کاهش پهنای باند بین‌الملل است که وزیر ارتباطات از ابتدای سال چندین مرتبه آن را رد و اعلام کرده است، «برای تأمین پهنای باند بین‌الملل نیز هیچ مشکلی نداریم و افزایش پهنای باند بر اساس نیاز مردم و کشور انجام می‌شود و کاری خواهیم کرد که طعم شیرین سرعت‌های چند صد مگابیت بر ثانیه‌ای را مردم تا پایان دولت سیزدهم بچشند! این در حالی‌ست که کشوری چون سوئیس با اینترنت 230 مگابیت بر ثانیه، پنجمین اینترنت سریع جهان را دارد و با وعده چندصد مگابیت بر ثانیه وزیر ارتباطات، باید منتظر سبقت ایران از سوئیس باشیم!»

امروز بیش از یک سالی که از روی کار آمدن عیسی زارع‌پور بر مسند وزارت ارتباطات می‌گذرد نه تنها کیفیت اینترنت براساس وعده‌های او بهبود پیدا نکرده است بلکه وضعیت دسترسی به اینترنت برای کاربران بغرنج‌تر هم شده است. تجربه نشان داده ایجاد محدودیت در دسترسی کاربران به سرویس‌های اینترنتی فقط آمار استفاده از فیلترشکن‌ها در کشور را بالا برده است، استفاده از فیلترشکن‌های مختلف باعث شده تا مردم دست به هر اپلیکیشن و روشی بزنند و حتی امنیت خود و خانواده‌های‌شان را به مخاطره بیندازند تا بتوانند چند دقیقه از اینترنت استفاده کنند که این بسیار نگران کننده است.

او در اولین نشست خبری خود در ۲۷ آذرماه ۱۴۰۰ گفتید: سیاست دولت ایجاد محدودیت در دسترسی به اینترنت و ترافیک خارجی کاربران نیست. اینترنت حق‌الناس است.

درحالی که تا همین چند هفته پیش سیاستگذاران بر جزئی بودن محدودیت‌های اعمال شده بر اینترنت کشور تاکید کرده و مدعی کفایت پلتفرم‌های داخلی در پاسخ به نیاز کاربران بودند، اخبار جدید حاکی از آن است که مکررا بر تعداد گروه‌های مستثنی شده از این محدودیت‌ها افزوده می‌شود. در نتیجه به نظر می‌رسد پروژه‌ طبقاتی‌سازی اینترنت که پیش‌تر نیز نسبت به آن هشدار داده شده بود درحال پیاده‌سازی است و قرار است حق بدیهی دسترسی به اینترنت آزاد، محدود به گروه‌های خاصی شود.
توجیه اعطا‌کنندگان و دریافت‌کنندگان این امتیاز تبعیض‌آمیز آن است که کسب‌و‌کار و فعالیت حرفه‌ای این گروه‌ها به دسترسی بدون‌محدودیت به اینترنت آزاد گره خورده؛ با این حال منتقدان با تاکید بر نقض صریح حق شهروندی طی اجرای این طرح اظهار می‌کنند تا زمانی که عموم مردم به اینترنت دسترسی نداشته باشند، بهره‌مندی از این امتیاز حتی برای مستثنی‌شدگان نیز مزیت چندانی ایجاد نخواهد کرد. گفته می‌شود اجرای چنین طرح‌هایی احتمالا مقدمه‌ای بر احراز هویت تمامی کاربران اینترنت کشور و ایجاد سیستمی مشابه آن چیزی است که کاربران چینی تجربه می‌کنند. در آخرین رده‌بندی استاتیستا از کشورهای دارای بسته‌ترین اینترنت، چین در رتبه اول و ایران در رتبه سوم قرار دارد.

 

• اینترنتی برای خواص

همزمان با آنکه فضای مجازی بسته‌ترین روزهای خود را پشت سر می‌گذارد و حتی انجام معمولی‌ترین کارها هم بدون ‌VPN غیرممکن شده، وزارت ارتباطات درصدد پیاده‌سازی طرحی است که امکان دسترسی به اینترنت بدون فیلتر را برای گروه‌های خاص فراهم می‌کند. پس از آنکه طرح طبقاتی‌سازی اینترنت با ماجرای «محدودسازی دسترسی اینترنتی کودکان روی سیم‌کارت‌های مخصوص» و از سوی دیگر اعطای امکان استفاده از اینترنت بدون فیلتر به بعضی اصحاب رسانه و اعضای اتاق بازرگانی آغاز شد، به نظر می‌رسد این طرح قرار است به زودی وارد فاز جدی‌تری شود.

در همین راستا اخیرا امیر محمدزاده‌لاجوردی، رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت در گفت‌وگویی که روز پنج‌شنبه با خبرگزاری مهر داشته، از برنامه وزارت ارتباطات برای ارائه یک سرویس اینترنتی باکیفیت برای گروه‌های خاصی مانند برنامه‌نویسان و کاربران حرفه‌ای در ماه جاری خبر داده است. وی در تشریح علل کندی اینترنت کشور در مدت اخیر اظهار کرده است: «اغلب شکایاتی که در حوزه کندی اینترنت مطرح می‌شود مربوط به فیلترشکن‌هاست؛ اتصال به اینترنت از طریق فیلترشکن غیر از آسیب‌های امنیتی که به دستگاه کاربر می‌زند باعث کند شدن سرعت اینترنت هم می‌شود.

معاون وزیر ارتباطات در ادامه افزود: مشکل دیگر برخی از کاربران مخصوصا برنامه‌نویسان و کاربران حرفه‌ای، مربوط به دسترسی به سایت‌ها و خدماتی است که ما را تحریم کرده‌اند و تا پیش از این، این‌گونه کاربران از طریق فیلترشکن به آنها دسترسی داشتند. محمدزاده با اشاره به اینکه در همکاری با بخش خصوصی تلاش شده سرویس‌هایی ارائه شود که بخشی از این مشکلات را حل کند، تاکید کرد: «در همین ماه سرویسی با کیفیت مناسب‌تر برای این دسته کاربران معرفی خواهد شد.»
پیش از این نیز اتحادیه فناوران رایانه با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود که طی مذاکرات انجام شده قرار است دارندگان پروانه کسب اتحادیه فناوران از امکان ویژه‌ای برای دسترسی به اینترنت بدون فیلتر برخوردار شوند. محمدرضا فرجی، رئیس این اتحادیه در مصاحبه‌هایی که با رسانه‌ها داشت، اظهار کرد: «اجازه رفع فیلتر پلتفرم‌های فیلتر شده پرکاربرد -مانند اینستاگرام، واتس‌اپ و تلگرام- برای دارندگان پروانه کسب از متولیان اینترنت گرفته شده است.» طبق اظهارات وی قرار است اعضای این اتحادیه با ارائه تعهداتی، درخواست خود برای بهره‌مندی از اینترنت آزاد را ارائه کنند و سپس با پذیرش مسوولیت توسط صاحب پروانه، محدودیت‌ها برای هر تعداد آی‌پی که توسط آن واحد صنفی اعلام شده باشد، رفع شود.

 

• تبعیضی از جنس اینترنت

این روزها مطالب مختلفی در رسانه‌ها منتشر می‌شوند که در آنها مدیران شرکت‌ها از محدودیت‌های اینترنتی گلایه‌مندند و نسبت به آینده کسب‌وکار خود با ادامه وضع موجود ابراز نگرانی می‌کنند؛ اما همزمان شرطی‌سازی بهره‌مندی از اینترنت آزاد را نیز محکوم کرده و از پذیرش امتیاز اینترنت بدون فیلتر سر باز زده‌اند. در همین راستا اخیرا حسن هاشمی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز در یک توییت، سیاست‌های غلط فیلترینگ را عامل بحران اقتصاد دیجیتال دانست و نوشته است: «اول صدها هزار کسب‌وکار را از نان خوردن می‌اندازند و حالا هم به دنبال اجرای اینترنت طبقاتی هستند.» وی تاکید کرد که سازمان نصر از همان ابتدا با اینترنت طبقاتی مخالف بود و این پیشنهاد را نپذیرفت. حسین اسلامی، رئیس سازمان نصر تهران نیز با محکوم کردن محدودیت‌های اینترنتی و امتیازدهی به گروه‌های خاص برای بهره‌مندی از اینترنت آزاد اظهار کرد: «از دید این سازمان، اینترنت طبقاتی به هیچ‌وجه قابل پذیرش نیست و از رئیس‌جمهور به عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی خواسته‌ایم تا همه اختیارات خود را به کار گیرند و از ایجاد محدودیت در دسترسی‌های اینترنتی جلوگیری کنند.»

پس از مستثنی شدن برخی اصحاب رسانه‌، اعضای اتاق بازرگانی، اعضای اتحادیه‌های کسب‌وکارهای مرتبط با فناوری و برنامه‌نویسان حتی شنیده می‌شود که قرار است امکان مشابهی نیز برای اعضای حقیقی و حقوقی عضو پارک‌های علم و فناوری و کارخانه‌های نوآوری از یک سرویس اینترنتی باکیفیت یا همان اینترنت بدون فیلتر فراهم شود و احتمالا در گام‌های بعدی دانشگاهیان و گروه‌های دیگر نیز به این لیست اضافه شوند. حالا تعدد گروه‌های مستثنی شده از محدودیت‌های اینترنتی این سوال را مطرح می‌کند که اساسا اگر دسترسی به اینترنت آزاد و باکیفیت تا این اندازه برای حیات انواع کسب‌وکارها ضروری است اصلا چرا باید محدود بماند؟

 

• مقدمه‌ای برای احراز هویت کاربران اینترنت

دفاع از طرح اینترنت طبقاتی محدود به برخی اصناف نیست و بسیاری از سیاستگذاران نیز طرفدار پروپاقرص اجرای این طرح هستند. در حالی که روسیه در فهرست «استاتیستا» از بسته‌ترین اینترنتی‌های جهان در رتبه پنجم قرار دارد، جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مردم مرودشت در مجلس از آن به عنوان یکی از نمونه‌های موفق تعیین سطوح دسترسی مختلف در ارتباطات اینترنتی یاد کرده و اجرای چنین طرحی را در کشور ضروری خوانده است. وی با بیان اینکه فیلترینگ به شیوه فعلی کارآیی ندارد، ادامه داد: «مثلا در روسیه برای هر مکانی وای‌فای تعبیه شده بود و هر کدام از آنها سطح دسترسی مشخصی داشتند و برای اتصال به آن نیز باید احراز هویت صورت می‌گرفت و مسائل به راحتی قابل پیگیری بود. دسترسی وای‌فای در خیابان برای امور روزمره بود، اما در مترو وضعیت متفاوت بود؛ به‌طوری که تماس صوتی و تصویری واتس‌اپ و اینستاگرام فیلتر بود، اما به بقیه امکانات دسترسی وجود داشت.» رشیدی‌کوچی با اشاره به اینکه در مجلس این کشور همه به همه موارد دسترسی داشتند، گفت پیشنهاد داده‌ایم، نمی‌توان همه دسترسی‌ها را بست و افزود: «به جای این کار وای‌فای را فعال کنید. فیلترشکن نیز امنیت را به‌شدت کاهش می‌دهد. این شیوه فیلترینگ راهگشا نخواهد بود.» او تاکید کرده: «اگر دانشجو نیاز به دسترسی به سایت‌های خاصی دارد، باید سطح بالاتری از دسترسی نه روی سیم‌کارت بلکه وای‌فای داشته باشد.»

تاکید بر داشتن آی‌پی ثابت برای بهره‌مندی از امتیاز اینترنت بدون محدودیت، تعریف طرحی در قالب اعطای VPNقانونی و لزوم احراز هویت کاربران پلتفرم‌های کاربرمحور داخلی از طریق سامانه‌هایی مانند «شاهکار»، همگی تکه‌هایی از پازلی هستند که از عزم احتمالی سیاستگذار برای کنترل کامل فعالیت کاربران در فضای مجازی خبر می‌دهد. به موجب چنین طرح‌هایی، هویت واقعی هر کاربر در فضای مجازی کاملا مشخص شده و امکان رصد هرگونه فعالیت‌ آنها وجود خواهد داشت. پیش از این کشورهایی مانند چین طرح احراز هویت کامل کاربران فضای مجازی را کلید زده‌اند. در همین راستا به تازگی CNN در گزارشی از ابلاغ دستورالعمل‌های جدیدی در چین خبر داده که به موجب آنها حتی لایک پست‌های اعتراضی به سیاست کووید-صفر در این کشور امتیاز منفی داشته و زمینه‌ساز برخورد با کاربر خاطی باشد. در این طرح افرادی که امتیاز پایین داشته باشند، «فریب‌کار» معرفی می‌شوند و در فهرست مسدودسازی قرار می‌گیرند.

اجرای جدی طرح اینترنت طبقاتی و استثنا کردن گروه‌های مختلف درحالی انجام می‌شود که تا همین ماه پیش، سیاستگذاران و مدیران وزارت ارتباطات معتقد بودند پلتفرم‌های بومی به خوبی پاسخ‌گوی نیاز تمامی کاربران و کسب‌وکارها هستند؛ آنها با بیان اینکه محدودیت‌های اعمال شده بر اینترنت کشور در کاهش سطح دسترسی به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های خارجی خلاصه می‌شود، تاکید کرده بودند که این محدودیت‌ها خللی در پیشبرد امور ایجاد نخواهد کرد و با کوچ کسب‌وکارها و کاربران به پلتفرم‌های داخلی رونق به اقتصاد دیجیتال کشور باز می‌گردد. اما حالا قرار است با هدف کاهش زیان کسب‌وکارها از محدودیت‌های اینترنتی، دسترسی مشروط برخی گروه‌ها به اینترنت آزاد و بدون فیلتر فراهم شود.

 منبع: دنیای اقتصاد

اینترنت در تهران از حدود 2 ساعت قبل تا کنون با اختلال و قطعی و کندی و فیلترینگ مواجه است.

به گزارش آی‌تی آنالیز، این در حالیست که طبق معمول وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت هیچ اطلاعیه‌ای در خصوص مشکلات مذکور منتشر نکرده ‌اند.

در ساعات گذشته، اینترنت دچار قطع و وصل شده است به نحوی که سایت‌های داخلی و اینترانت نیز غیر قابل استفاده می‌شوند.

همچنین در لحظاتی سایت‌های گوگل و جی‌میل نیز با قطع و وصل مواجه می‌شوند.

به دلیل قطع و وصل و کندی شدید اینترنت استفاده از فیلترشکن‌ها نیز ناممکن شده و پروکسی‌های تلگرام نیز مرتبا قطع و وصل می‌شود.

در لحظات اتصال اینترنت نیز سرعت بسیار کند و تقریبا غیر قابل استفاده است.

به دلیل شرایط موجود اطلاعی از وضعیت اینترنت و اینترانت در دیگر نقاط کشور در دست نیست.

رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت ضمن توضیح در خصوص علت کندی اینترنت، از وعده وزارت ارتباطات برای حل این مشکل خبر داد.

امیر محمدزاده لاجوردی، رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت در گفتگو با خبرنگار مهر، در خصوص انتشار اخباری مبنی بر کاهش پهنای باند اینترنت بین‌الملل اظهار کرد: لازم به ذکر است که هم اکنون بیش از ۳ برابر نیاز مردم ظرفیت برای اینترنت بین‌الملل وجود دارد. بنابراین موضوع کاهش پهنای باند درست نیست.

وی افزود: در شبکه داخل نیز وضعیت مناسب است و کمبود ظرفیت در شرایط فعلی وجود ندارد. اختلال اشاره شده توسط وزیر ارتباطات نیز ناشی از مشکل یکی از اپراتورها بود که با کمک وزارت ارتباطات رفع شد.

لاجوردی افزود: به دلیل وجود ظرفیت کافی، آنلاین‌شدن مدارس و دانشگاه‌ها تأثیری در ایجاد اشباع در شبکه نداشته و سرویس‌های داخلی بدون هیچ مشکلی فعالیت می‌کنند.

رئیس شرکت زیرساخت درباره شکایات کاربران در خصوص کاهش سرعت اینترنت تصریح کرد: اغلب شکایاتی که در حوزه کندی اینترنت مطرح می‌شود مربوط به فیلترشکن‌هاست. اتصال به اینترنت از طریق فیلترشکن غیر از آسیب‌های امنیتی که به دستگاه کاربر می‌زند باعث کند شدن سرعت اینترنت هم می‌شود.

وی افزود: یک مشکل دیگر برخی از کاربران مخصوصاً برنامه نویسان و کاربران حرفه‌ای، در دسترسی به سایت‌ها و خدماتی است که ما را تحریم کرده‌اند و تا پیش از این اینگونه کاربران از طریق فیلترشکن به آن‌ها دسترسی داشتند.

لاجوردی اظهار داشت: برای حل مشکل این دسته از کاربران در وزارت ارتباطات و نیز توسط بخش خصوصی، سرویس‌هایی برای حل این مشکلات ارائه شده است و هم اکنون دسترسی به بسیاری از سایت‌های تحریمی بدون نیاز به فیلترشکن امکان پذیر است. با این وجود در همین ماه سرویسی با کیفیت مناسب‌تر برای این دسته کاربران معرفی خواهد شد. این موضوعات ارتباطی به حملات ندارد.

وزیر ارتباطات از ابلاغ قوانین سرزمینی به اپراتورهای استارلینک و وان وب خبر داد و گفت: از فعالیت اپراتورهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی ماهواره‌ای در کشور به شرط رعایت قوانین استقبال می‌کنیم.

به گزارش خبرنگار مهر، عیسی زارع پور امروز در حاشیه هیأت دولت در خصوص فعالیت شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت ماهواره‌ای مانند استارلینک در کشور اظهار کرد: ما از فعال شدن اپراتورهایی که اینترنت را به صورت ماهواره‌ای ارائه می‌دهند، استقبال می‌کنیم؛ در حال حاضر هم دو مورد از اپراتورها برای ارائه خدمات به روستاهای دورافتاده از اینترنت ماهواره‌ای استفاده می‌کنند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکید کرد: طبق قوانین، هر اپراتور ماهواره‌ای که قصد ارائه خدمات اینترنتی در جمهوری اسلامی ایران را دارد، باید قوانین کشور را رعایت کند، در حال حاضر هم این قوانین به همه اپراتورهای ارائه دهنده خدمات اینترنت ماهواره‌ای از جمله استارلینک و وان وب ابلاغ شده است، در صورت پذیرش این قواعد و قوانین، ما از فعالیت آن‌ها در کشور استقبال می‌کنیم.

زارع پور در پایان با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۳ هزار روستا در کشور وجود دارند که امکان اتصال به اینترنت را ندارند، از پیگیری و بررسی برای حل این مسئله در این روستاها خبر داد.

وی در مورد گزارش اعلام شکایت برخی از اپراتورها در خصوص تحمیل خسارات چند میلیاردی به آن‌ها در پی فیلترینگ نیز گفت: ورشکستگی را تنها رایتل اعلام کرده است، سایر اپراتورها نیز نامه‌هایی ارسال کرده‌اند که در حال بررسی هستیم.

وی گفت: «این درست است که تعرفه ترافیک داخلی کمتر و نیم‌بها‌ست، اما به‌هر‌حال درآمدی برای اپراتورها به‌همراه دارد.‌ ضمن اینکه درآمد از صوت و مکالمات مردم هم طی این مدت افزایش یافته است.»

به گزارش مهر، ایلان ماسک، مالک شرکت اسپیس ایکس به تازگی در پیامی در حساب خود در فضای مجازی، از فعال شدن ۱۰۰ دستگاه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران خبر داده است.

۱۰۰ روز از اتفاقات و اعتراضات در کشور گذشته است و امروز فضای کشور  تقریبا آرام شده است، اما با این وجود تا این لحظه خبری از برداشتن فیلتر پیام‌رسان‌های خارجی به گوش نمی‌رسد، اما موضوع تنها به فیلترشدن اپلیکیشن‌ها برنمی‌گردد، بلکه سرعت اینترنت هم هر روز یک پله پایین‌ و پایین‌تر می‌آید و در کمال تعجب عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات در این باره می‌گوید، سرعت پایین به دلیل استفاده از فیلترشکن‌ها است!

در خصوص جلیل رحیمی جهان‌ آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در گفت و گو با خبرنگار جماران،  با بیان اینکه استفاده از ارتباطات در جهان یکی از حقوق مسلم مردم است، یادآور شد: اگر در اسناد حقوق بشری در جهان مراجعه کنیم، این امر در زمره حقوق بشر و انسانی تعریف شده است. ارتباطات دسترسی حق نشر افکار و ارتباط با دیگران است. زندگی امروزی ما برای کار، تحصیل، پژوهش، فعالیت اقتصادی و اجتماعی به اینترنت و افزایش سرعت و بهبود زیرساخت‌ها ارتباط مستقیم پیدا کرده است. از پیدا کردن پزشک، یک آدرس، دارو و یا خرید از یک سایت تا ارتباطات شخصی به اینترنت با سرعت و کیفیت مناسب احتیاج داریم. به دلیل اتفاقات اخیر عده‌ای اغتشاشات را بهانه قرار دادند و نقص آشکار حقوق مردم را در حوزه ارتباطات انجام می‌دهند.

وی ادامه داد: زمانی که وزیر ارتباطات اعلام می کند من در قطع ارتباطات اختیاری ندارم و شورای امنیت کشور تصمیم می‌گیرد، به نظرم این ضعف او و کابینه رییسی است؛ مردم به رییسی رأی دادند که از حقوق‌شان حمایت کند! یکی از حقوق رییس‌جمهور اجرای قانون اساسی و نظارت بر آن است. شما که نمی‌توانید به هر بهانه‌ای اجازه دهید که شورای امنیت کشور و هر نهاد دیگری در کشور حقوق مسلم در قانون اساسی را نقص کنند، آن هم به این بهانه اینکه شش نفر در خیابان یا دور میدانی جمع شده اند! ما کشوری مبتنی بر دموکراسی و رأی مردم هستیم و مردم حق دارند راه پیمایی و اعترض کنند؛ شاید ۱۰ یا ۲۰ سال بعد دیگر هم در هر خیابان و شهری چهار نفر شعار دادند؛ این دلیل نمی‌شود که اینترنت مردم را قطع کنید و وزیر ارتباطات هم خود را بی‌مسئولیت نشان دهد و نسبت به هزینه‌ی سنگینی که به زندگی مردم وارد می‌شود بی‌اعتنا باشد.

وی یادآور شد: امروز کسب و کار مردم در بستر اینترنت دچار مشکل شده است؛ ارتباطات فردی، دسترسی به فعالیت آزاد، سایت‌ها و مراکز پژوهشی دچار مشکل شده است. ما امروز در باز کردن یک ایمیل هم دچار مشکل هستیم، برخی سایت‌ها بدون جهت فیلتر شده است. مثل این می‌ماند که به خاطر چند تصادف کل خیابان را ببندند! بر چه اساسی وزیر یا هر مقامی در کشوری حقوق مردم را محدود می‌کنند؟!

 

 اقدام وزیر ارتباطات نشانه‌ی ضعف مدیریتی شدید در حوزه نظارتی خودش است

 این نماینده مجلس تاکید کرد: من به عنوان یکی از نمایندگان مجلس معتقدم اقدام وزیر ارتباطات نشانه‌ی ضعف مدیریتی شدید در حوزه نظارتی خودش است؛ نقص آشکار حقوق مردم در حال وقوع است. اگر ما در مجلس همراهی پیدا کنیم در مقابل وزارت ارتباطات به دلیل پایین بودن سرعت اینترنت و محدود کردن حقوق مردم اقدام نظارتی شکل می‌دهیم. من طرح سوال از وزیر کرده بودم که هنوز در کمیسیون مربوطه است و به صحن نیامده که بپرسم چرا سرعت اینترنت پایین است و چرا ایشان اقدامی نمی‌کند، ولی متأسفانه هنوز این سوال از سوی هیئت رییسه و کمیسیون مربوطه به صحن نیامده است.

وی در مورد وضع اینترنت در دولت سابق گفت: در زمان حسن روحانی هم در بحث ارتباطات ایراداتی بود اما نه در این حد! ولی در مقطعی که حوادثی رخ داد اینترنت برای یک یا دو هفته قطع و سپس وصل و به سرعت قبل برگشت و فضا برای بازگشت سایت‌ها و برنامه‌هایی چون اینستاگرام واتس‌اپ فراهم بود و تنها تلگرام فیلتر شد که آن هم به خواست دولت نبود، بلکه به خواست یک قاضی بود که کشور را دچار مشکل کردند و سپس میلیاردها تومان خرج کردند تا مردم را به اپلیکیشن‌های داخلی ببرند و آن هم جواب نداد.

 

 وزیر ارتباطات وظیفه دارد به بهبود ارتباطات در کشور کمک کند و از نقص حقوق مردم جلوگیری کند
 جهان‌آبادی در پایان افزود: نمی‌دانم چرا ما ساز را از سر گشادش فوت می‌کنیم و فکر می‌کنیم عقل کل هستیم و با تکنولوژی و پیشرفت و هر چه بشر در طول قرن‌ها تا امروز آموخته خود را ‌درگیرمی‌کنیم؟! ارتباطات برای خود تعریف، زیرساخت و نیاز دارد که این نیاز در کل جهان به سمت ارتباطات و در عین حال با آموزش به مردم پیش می‌رود، ولی در اینجا ما فکر می‌کنیم با بستن و مصمون سازی فضای اینترنت خود را مصون کنیم یا خود را از معرض انتقاد مردم خارج کنیم. این شیوه اشتباه است و اثر عکس داده و حاصلی هم نداشته است. وزیر ارتباطات وظیفه دارد به بهبود ارتباطات در کشور کمک کند و از نقص حقوق مردم جلوگیری کند.

وقتی نامه شرکت رایتل مبنی بر درخواست جبران خسارات این شرکت ناشی از اختلال و قطع اینترنت منتشر شد، وزیر ارتباطات که مکررا اوضاع اینترنت را مناسب ارزیابی کرده، مدعی شد که مشکل رایتل ارتباطی به اینترنت ندارد و ناشی از عملکرد نادرست این اپراتور است؛ اما حالا افشای نامه‌های سه اپراتور اینترنت ثابت و سیار و اعلام زیان‌های میلیاردی آنها، نشان می‌دهد که وضعیت این کسب‌وکارها از تداوم قطع و اختلال اینترنت بحرانی است و ممکن است حتی به ناتوانی آنها در سرمایه‌گذاری و توسعه و در نهایت کاهش شدید کیفیت و عقب‌ماندگی ارتباطات اینترنتی در ایران بینجامد.

آی‌تی‌من- در دو روز گذشته، نامه‌های ارسال از سوی سه اپراتور ایرانسل، شاتل و مبین‌نت خطاب به مدیران وزارت ارتباطات در اینترنت افشا شده است.

هر سه این اپراتورها با تاکید بر خساراتی که از اختلال اینترنت متحمل شده‌اند، از وزارت ارتباطات خواسته‌اند که به نحوی این خسارت‌ها جبران
 شود.

بیشترین رقم در بین این سه اپراتور، طبیعتا مربوط به ایرانسل است. این شرکت ارتباطی در نامه افشا شده اعلام کرده که در عرض دو ماه تا پایان هفته اول آبان‌ماه، متحمل 800 میلیارد تومان خسارت ناشی از محدودیت ترافیک ورودی بین‌الملل شده است. ایرانسل خواسته است که راهکارهایی مانند کسر مبلغ تسهیم درآمد برای جبران این خسارات در نظر گرفته شود.

ایرانسل در نامه دیگری خطاب به رییس سازمان تنظیم مقررات نیز به اصول کلی حاکم بر موافقتنامه پروانه این شرکت تاکید کرده که بر اساس آن، اعمال محدودیت‌ در سرویس دهی که موجب ایجاد هزینه یا از دست رفتن درآمد گردد، باید از سمت دولت جبران شود.

نامه مذکور به این شرح است: «چنانچه مستحضرید اعمال محدودیت‌ها در حوزه خدمات ارتباطی و پهنای باند اینترنت بین الملل طی هفته‌های گذشته و اعمال فیلترینگ بر روی پلتفرم‌های پرکاربرد خارجی منجر به بروز خسارات مالی قابل توجه به به این شرکت گردیده است؛ به طوریک‌ه در نتیجه اعمال محدودیت و افت مصرف و کاهش ترافیک دیتا عملا نیمی‌از ظرفیت شبکه کاهش یافته است، لذا ادامه روند فعلی و استمرار محدودیت‌های اعمال شده در پهنای باند اینترنت بین‌الملل مانعی جدی در ادامه فعالیت این شرکت خواهد شد که بی شک نیازمند مساعدت و انجام اقدامات حمایتی لازم از سوی آن مقام عالی می‌باشد.

مطابق اصول کلی حاکم بر موافقتنامه پروانه این شرکت، هرگونه اعمال تغییر در پروانه توسط دولت اعم از اعمال محدودیت در سرویس دهی و ... که سبب ایجاد هزینه و یا از دست رفتن درآمد گردد، می‌بایست مورد جبران قرار گیرد. بر اساس ماده ۲۲ موافقت نامه پروانه این شرکت چنانچه تغییرات بدون توافق کتبی بین دارنده پروانه و سازمان صورت پذیرد و چنانچه تغییرات تأثیر نامطلوب عمده بروضعیت دارنده پروانه یا چشم انداز تجاری وی داشته باشد، در آن صورت دارنده پروانه حق خواهد داشت که خسارت عادلانه و کافی دریافت کند و مبلغ این غرامات در قبال مبالغ تسهیم درآمد که باید حسب مورد به سازمان پرداخت شود، تهاتر خواهد شد. سیاق ماده مزبور با توجه به تکرار عبارت چنانچه تغییرات... مؤید این مطلب است که هر یک از قیود فوق تاثیر نامطلوب عمده و تغییرات بدون توافق (اپراتور به عنوان شروط مستقلی برای تحقق جبران خسارت بوده و لزومی‌به جمع شرایط به منظور استقرار حق مطالبه خسارت وجود ندارد. لذا، اعمال محدودیت در ارائه خدمات دیتا از مصادیق تأثیر نامطلوب عمده تغییرات بر وضعیت دارنده پروانه و چشم انداز تجاری بوده و موجد حق قانونی برای مطالبه خسارت خواهد می
‌باشد.

با عنایت به حسن تعامل و همکاری این شرکت در رعایت کلیه الزامات امنیتی ابلاغی و با توجه به اینکه اعمال محدودیت‌های مزبور منتسب به نهاد حاکمیت بوده است و در حال حاضر تداوم شرایط موجود سبب افزایش خسارات خواهد گردید، خواهشمند است دستورات مساعد جهت پیش بینی تمهیدات لازم در راستای جبران خسارت وارده از محل تهاتر خسارات با سهم دولت و یا اتخاذ اقدامات حمایتی مناسب از جمله در زمینه بازنگری و افزایش تعرفه‌های ارتباطی به ویژه خدمت دیتا افزایش تعرفه ترافیک داخلی تعدیل کاهش حق السهم دولت از درآمد اپراتورهای تلفن همراه کاهش و تعلیق تعهدات توسعه شهری جاده‌ای روستایی و .... را صادر فرمایید.»

نامه افشا شده از شرکت ارتباطی شاتل نیز خطاب به عباسی شاهکوه، رییس سابق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بوده و در آن اشاره به کاهش بیش از 40 درصدی درآمدهای این شرکت ناشی از محدودیت اینترنت شده است.

شاتل در این نامه چنین آورده است: «حوادث اخیر در کشور و به دنبال آن ایجاد محدودیت‌های گسترده در دسترسی کاربران به شبکه‌های اجتماعی پیام رسان‌ها و بسیاری از وبسایت‌ها و آدرس‌های اینترنتی، تاثیر بسیار جدی بر مصرف پهنای باند و درآمد این شرکت داشته است.

در حقیقت چالش یاد شده میزان پهنای باند اینترنت این شرکت را بیش از ۶۰ درصد و درآمدها را بیش از ۴۰ درصد کاهش داده است. این در حالی است که به جز هزینه‌های مستقیم پهنای باند دیگر هزینه‌های این شرکت که حدود ۸۰ درصد هزینه‌ها را شامل می‌شود، همچنان ثابت مانده یا با تورم کشور رو به افزایش است.

با اوصاف گفته شده این شرایط بحرانی تحت هیچ شرایطی قابل تحمل نیست و اگر بی‌درنگ برای آن چاره اندیشی نشود نه تنها توسعه شبکه را که در دستور کار وزارتخانه و این شرکت است متوقف خواهد کرد، بلکه منجر به توقف فعالیت و سرویس‌دهی به مشتریان در سراسر کشور خواهد شد.

بر این اساس مایه سپاسگزاری ما خواهد بود اگر برای این بحران در زودترین هنگام ممکن چاره اندیشی شود.»

مبین نت نیز در نامه‌ای که به تاریخ 23 مهرماه خطاب به عباسی شاهکوه، معاون وقت وزیر ارسال شده، تاکید کرده که تا آن تاریخ در حدود 10 میلیارد تومان در ماه زیان دیده است.

در نامه مبین‌نت آمده است: «به‌دلیل محدودیت‌های ایجاد شده در شبکه‌های اینترنت کشور در روزهای اخیر، شرکت ارتباطات مبین نت در اثر افت شدید ترافیک دیتا معادل ۳۰ (درصد) متحمل ضرر و زیان ۲۵ درصد درآمد (در حد ۱۰میلیارد تومان در ماه) گردیده است. لذا خواهشمند است مقرر فرمایید در رابطه با چگونگی جبران ضرر و زیان یاد شده رهنمودهای لازم ارائه فرمایند.»

افشای این نامه‌ها که البته فناوران نمی‌تواند مستقلا اصالت آنها را تایید کند، نشان می‌دهد که محدودیت‌های اعمال شده روی اینترنت که برای کنترل بر اعتراض‌ها اجرا شده، آثار مخرب شدیدی داشته و شرکت‌های ارتباطی را در شرف ورشکستگی قرار داده یا با زیان‌های هنگفتی مواجه کرده که عملا امکان توسعه و سرمایه‌گذاری را از آنها سلب می‌کند.

از سوی دیگر، وزیر ارتباطات دیگر نمی‌تواند مشکل را به گردن نادرست بودن مدل اقتصادی شرکت‌ها بیندازد؛ بنابراین انتظار می‌رود با صداقت وارد میدان شده و با تلاش برای برقراری مجدد اینترنت پرسرعت و بدون محدودیت‌های تحمیلی، به وظیفه خود مبنی بر توسعه ارتباطات اینترنتی و حمایت از صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور عمل کند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه استفاده از فیلترشکن‌ها باعث کُندی سرعت اینترنت می‌شود، گفت: قابلیت‌های پلتفرم‌های داخلی قابل دفاع است و اکنون این پلتفرم‌ها قابلیت تماس صوتی دارند.

 

به گزارش ایرنا، «عیسی زارع‌پور» در یک برنامه تلویزیونی شایعه قطع اینترنت را تکذیب کرد و اظهار داشت: کُندی اینترنت به دلیل استفاده کاربران از فیلترشکن‌ها است.

وی افزود: ما طیف مختلفی از خدمات را به مردم ارائه می‌دهیم، از فیبرهای نوری ته دریا گرفته تا مدار ۳۶ هزار کیلومتری فضا؛ اما مردم بیشتر وزارت ارتباطات را با اینترنت و سرعت آن می‌شناسند که نتایج این خدمت تنها ۲ درصد از حجم وظایف ما را در برمی‌گیرد، البته تهیه زیرساخت‌های آن جز عمده تکالیف ما است.

 

• مشکلات حوزه ارتباطی کاربران را بررسی می‌کنم

وزیر ارتباطات گفت: سعی می‌کنم به صورت حضوری و در شبکه‌های اجتماعی مشکلات حوزه ارتباطی کاربران را بررسی می‌کنم. فارغ از گزارش‌های روزانه، شخصاً و بی‌واسطه هر زمان فرصت کنم به صورت حضوری و مجازی در کنار مردم هستم.

وی درباره پنجره ملی خدمات هوشمند دولت بیان کرد: ایجاد این پنجره یک آرزو در کشور بود و اولین قدم بزرگی بود که امسال برداشته شد و اکنون بیش از ۹۰ درصد دستگاه‌ها به اینترنت متصل شده‌اند و دستگاه‌های باقیمانده نیز تا پایان دی ماه امسال متصل می‌شوند.

 

• استفاده از هوش مصنوعی در دولت هوشمند

زارع‌پور با اشاره به اینکه پنجره ملی خدمات دولت هوشمند با همکاری سازمان امور اداری و استخدامی کشور راه‌اندازی شده است، تصریح کرد: امسال هر دستگاهی باید حداقل یک خدمتش را هوشمند کند و این فرایندی است که در نهایت منجر به چابکی دولت می‌شود. در قدم بعدی تلاش داریم از هوش مصنوعی و داده‌های دستگاه‌های دیگر بدون مراجعه حضوری و مداخله انسانی به دستگاه‌ها بهره ببریم.

وی درباره مقاومت‌هایی که در برخی دستگاه‌ها در مقابل هوشمندسازی خدمات وجود دارد، بیان کرد: یکی از دلایل عمده آنها مسئله امنیت داده‌ها است، البته دستگاه‌ها متولی امنیت داده‌های خود هستند و قرار نیست پنجره واحد، جایگزین سیستم آنها باشد.

زارع‌پور درباره حمایت از کسب و کارهای دیجیتال افزود: دولت بهمن ماه سال قبل کارگروه اقتصاد دیجیتال تشکیل را داد و هدف این بود که موانع سر راه توسعه کسب و کارهای دیجیتال برداشته شد. وظیفه ما حمایت از پلتفرم‌هایی است که اکنون بسیاری از کارهای روزمره مردم با سکوهایی که داخل کشور توسط نخبگان کشور راه‌اندازی شده است، انجام می‌شود.

وزیر ارتباطات تصریح کرد: در جلسات کارگروه به دنبال مزیت‌بخشی برای پلتفرم‌های بومی خصوصاً پیام رسان و شبکه‌های اجتماعی بودیم و ۲ کار انجام دادیم تا بتوانند با نسخه‌های خارجی برابر کنند.

 

• مزیت بخشی و مزیت‌سازی برای پیام‌رسان‌های داخلی

وی افزود: نخستین گام این بود که بتوانند قابلیت‌های خود را ارتقا بدهند و در کارکرد پیام‌رسانی با نسخه‌های خارجی رقابت کند. همچنین مزیت‌هایی بسازیم که در نسخه‌های خارجی وجود ندارد. تا اگر روزی این محدودیت‌ها برداشته شد بتوانند با نسخه‌های خارجی رقابت کنند. معافیت مالیاتی، استقرار در پارک‌های علمی و فناوری و مجموعه حمایت‌ها از کسب‌وکارهایی که قرار است روی این سکوها فعالیت کنند از جمله تسهیلاتی است که در قالب این آیین‌نامه برایشان مهیا شده است.

وزیر ارتباطات تاکید کرد: در حوزه خرید و فروش اینترنتی، اعتماد مقوله بسیار مهمی است. ممکن است خریدی انجام شود، اما جنسی ارسال نشود. بسیار مهم است که کاربران و خریداران فضای مجازی بدانند که چه فردی پشت اکانت حضور دارد و در صورت بروز مشکل بتوانند این مسئله را پیگیری کنند.

وی با تاکید بر اینکه محدودیت ناخواسته اینترنت در اثر تصمیم برخی نهادها بوده و تصمیمات دیگر را نیز خودشان باید ابلاغ کنند و وزارت ارتباطات مجری است، تاکید کرد: تلاش ما در وزارت ارتباطات در این مدت این بود که فعالیت مردم دچار اختلال نشود. سال ۹۷ زمانی که تلگرام فیلتر شد، مردم وارد پیام‌رسان‌های داخلی شدند، اما آن‌ها پاسخگوی نیاز مردم نبودند. در این مدت شخصاً و حتی در روزهای تعطیل پیگیر رفع مشکلات و ارائه زیرساخت مناسب برای فعالیت پلتفرم‌های داخلی بودم.

 

• قابلیت‌های پلتفرم‌های داخلی قابل دفاع است

زارع‌پور تصریح کرد: در شرایط ناخواسته‌ای قرار گرفتیم و می‌توانستیم بگوییم پیام‌رسان‌ها پاسخگو بودند که هستند، اگر چنین نبود مردم سراغ پلتفرم دیگری می‌رفتم اما بنده و همکارانم تمام قد در کنار این پلتفرم‌ها ایستادیم و به آن‌ها کمک کردیم تا بتوانند پیشرفت کنند.

وزیر ارتباطات ادامه داد: تلاش کردیم در این سه ماه که محدودیت‌ها به وجود آمده، سازوکاری ایجاد کنیم که کسب‌وکار مردم تسهیل شود. اختلال‌هایی در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و واتساپ نیز در گذشته داشتیم، اما روند کلی و قابلیت‌های پلتفرم‌های داخلی قابل دفاع است. اکنون پلتفرم‌های داخلی قابلیت تماس صوتی دارند که در سفرهای خارجی نیز از آن استفاده کردم.

وی با بیان اینکه تنوع پیام‌رسان‌ها و تهدید و فرصت را در کنار یکدیگر دارد، افزود: واتساپ جزو ضعیف‌ترین پیام‌رسان‌هاست و محدودیت‌های زیادی دارد. تعدد پیام‌رسان‌های داخلی فرصت است، چرا که تنوع دارد و هر کسی می‌تواند با سلیقه خود انتخاب کند؛ اما تهدیدش این است که پیشرفت آن منوط به حضور تمام مردم است. تلاش کردیم که رقابتی بین پیام‌رسان‌های داخلی ایجاد شود؛ اما برنامه داریم تا دهه فجر یا نهایت پایان امسال کار ویژه‌ای انجام دهیم تا تمام پیام‌رسان‌های داخلی به یکدیگر متصل شوند.

 

• رقابت با پیام‌رسان‌های خارجی

زارع‌پور اضافه کرد: اتحادیه اروپا قانون خدمات دیجیتال و بازار دیجیتال را تصویب کرده و از ابتدای ژانویه ۲۰۲۴ در اروپا اجباری می‌شود که هر پلتفرم فعالی که ۴۰ هزار کاربر و ۱۰۰ هزار کسب و کار دارد، این امکان را داشته باشد تا به پلتفرم‌هایی مانند فیس‌بوک و اینستاگرام متصل شوند. جهت گیری دنیا به این سمت است و ما نیز آن را دنبال می‌کنیم. آرزوی بنده این است که ظرفیت‌های داخلی ما زمانی این‌قدر پیشرفت کند که اگر یک پیام‌رسان قوی نیز وارد کشور شد بتوان با آن رقابت کنند.

وی در خصوص استفاده از فیلترشکن‌ها و تمایل مردم برای استفاده از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی گفت: تعدادی از کاربران تمام فعالیت‌های خود را به سمت پیام‌رسان‌های داخلی هدایت کردند، برخی در هر ۲ شبکه داخلی و خارجی حضور دارند و تصمیم محدودیت‌ها شفاف نیست که چه اتفاقی رخ نداده است و عده‌ای از مردم دل نکنده‌اند تلاش ما این است که با ایجاد مزیت‌های خارجی اگر محدودیت‌ها برداشته شد به پلتفرم‌های داخلی مهاجرت کنند. برنامه ما در وزارت ارتباطات از ابتدا همین بوده و اکنون به دلیل محدودیت‌ها سرعت گرفته است.

 

• استقرار شبکه ملی به معنای قطع اینترنت نیست

زارع‌پور درباره شبکه ملی اطلاعات گفت: برخی استقرار شبکه ملی اطلاعات را به معنای قطع اینترنت می‌دانند که بارها اعلام کرده‌ام چنین موضوعی صحت ندارد. این شبکه پرسرعت، با کیفیت و در گستره جغرافیایی جمهوری اسلامی ایران است که در آن خدمات با کیفیتی ارائه می‌شود. هرچقدر سرعت این شبکه بیشتر باشد، اینترنت نیز با کیفیت بیشتر ارائه می‌شود.

وزیر ارتباطات تاکید کرد: اگر خدمتی را در داخل کشور می‌توانیم به مردم بدهیم، لزومی ندارد از ترافیک بین‌الملل استفاده و هزینه زیادی پرداخت کنیم. اکنون تمام خدمات دولتی و خدمات پرکاربرد دولتی در داخل کشور میزبانی می‌شود و سرعت افزایش پیدا می‌کند.

وی درباره سرعت اینترنت اظهار داشت: در این ایام برخی از هموطنان از سرعت اینترنت گلایه دارند که بخشی از آن به دلیل استفاده از فیلترشکن‌ها است. اثری که آنها روی دستگاه خود دارند کُندی سرعت اینترنت است، چرا که با واسطه اطلاعات را ارسال می‌کند. استفاده از فیلترشکن‌ها امنیت را نیز به مخاطره می‌اندازد، گاهی از این طریق ممکن است باج‌افزارهایی روی تلفن همراه نصب شود و مشکلاتی را ایجاد کند.

وی درباره سرعت اینترنت گفت: رتبه اینترنت ایران بر اساس رتبه‌بندی سایت اسپیدتست در یک سال گذشته ۳۴ پله ارتقا پیدا کرده و در این ماه نیز ۲ پله افت داشتیم.

روزنامه آمریکایی "وال استریت ژورنال" مدعی شده است که حدود ۲۰۰ دستگاه دریافت کننده اینترنت ماهواره‌ای استارلینک برای مقابله با محدودیت‌های اینترنتی به ایران فرستاده شده است. 

به گزارش عرشه آنلاین ، طبق این گزارش ۲۰۰ دستگاه استارلینک طی چند محموله توسط فعالان ایرانی-آمریکایی به داخل ایران به طور مخفیانه ارسال شده است. 

فعالان ایرانی-آمریکایی مقیم کالیفرنیا به این روزنامه گفتند برای گمراه کردن ماموران گمرک، تجهیزات استارلینک را گاهی در جعبه لوازم خانگی مثل مایکروویو قرار می‌دادند و از مسیرهای آبی خلیج‌فارس و یا مسیرهای زمینی از مرز عراق وارد ایران کردند.

چیزی که در ایران اتفاق می‌افتد و محدودیت‌هایی که در ماه‌های اخیر شاهد هستیم، اجازه نمی‌دهد خوش‌بین باشیم. گام‌به‌گام مسیر جداسازی اینترنت ایران از جهان در حال وقوع است.
روزنامه فرهیختگان نوشت: در روز‌هایی که فضای کشور به‌تدریج در حال فاصله گرفتن از اتمسفر ناآرامی‌هاست، مشخص نیست که چرا محدودیت‌های وضع‌شده بر اینترنت با وجود کاهش بحران‌های امنیتی روزبه‌روز افزایش یافته و چه لزومی به وضع محدودیت‌های تازه است؟ محدودیت‌هایی نظیر نامه‌نگاری با شبکه‌های اجتماعی زیرمجموعه شرکت متا مثل اینستاگرام و واتسپ و اعلام ضرب‌الاجل به آنها، تشدید فیلترینگ، به‌روز‌رسانی میدلباکس‌های محدود‌کننده، اعمال محدودیت بیشتر از طریق فایروال‌ها و درنهایت ضرب‌الاجل شرکت شاپرک به پرداخت یار‌ها برای تعویض دامنه. com به ir که اقدامی نگران‌کننده به نظر می‌رسد.

این روزنامه در ادامه با مرضیه ادهم، پژوهشگر سیاستگذاری در فضای مجازی صحبت کرده و به نقل از او نوشته است: من نمی‌خواهم بدبین باشم ولی چیزی که در ایران اتفاق می‌افتد و محدودیت‌هایی که در ماه‌های اخیر شاهد هستیم، اجازه نمی‌دهد خوش‌بین باشیم. گام‌به‌گام مسیر جداسازی اینترنت ایران از جهان در حال وقوع است چه با فیلتر کردن و چه با تعریف‌هایی که وزیر اعلام می‌کند خیلی از مشکلات اخیر در شبکه مسیر جداسازی را نشان می‌دهند.

او سپس تاکید کرده است: اگر ترس از تحریم‌ها و دستکاری شدن است، می‌توانستند بگویند در کنار درگاه پرداختی خود در دامنه دات‌کام، به‌عنوان پلن دیگر دامنه دات‌آی‌آر را هم داشته باشید که اگر آن دچار مشکل شد درگاه دات‌آی‌آر وجود داشته باشد ولی وقتی به پرداخت‌یار‌ها می‌گویید جایگزین کنید و در دامنه دات‌کام نباشید، این نمی‌تواند توصیه‌ای برای پشتیبانی و راهکاری برای مواقع بحرانی باشد. بیشتر به نظر می‌رسد قرار است بعدها اتفاقی رخ دهد.

طبق بررسی های صورت گرفته، سرعت اینترنت در روزهای جاری با افت مواجه بوده و برخی کاربران اختلالاتی در این زمینه را گزارش کرده اند.
به گزارش تسنیم، به نظر می رسد که سرعت این روزهای اینترنت ثابت بخش خانگی و به خصوص اینترنت همراه با کندی مواجه شده است و همین امر باعث کلافگی مردم شده است.

طبق گزارشات مردمی که به تسنیم رسیده، اختلال در برخی برنامه های کاربردی اینترنتی و همچنین قطعی اینترنت همراه در بعضی از ساعات روز، در هفته­­ اخیر بیشتر شده است که به نظر می رسد با توجه به کم شدن محدودیت هایی که اخیرا در شبکه اعمال شده بود، این اختلالات بیشتر مربوط به زیرساخت های فنی باشد. علی رغم اتصال به اینترنت برخی از اپلیکیشن هایی که تا هفته های گذشته محدودیت در اتصال به پایگاه های داده نداشته اند، با کندی عجیبی روبرو شده اند.

همچنین گفتنی است طبق بررسی های صورت گرفته متوسط سرعت بارگیری اینترنت تلفن های همراه در روز های گذشته از Mbps 43.74 به Mbps 41.08 رسیده است که حاکی از افت سرعت در این روزها دارد.

همچنین گفتنی است سرعت اینترنت بخش خانگی (ثابت) نیز با افت 1Mbps مواجه بوده است.

اگر چه با شروع رفتارهای جانب دارانه­ برخی اپلیکیشن های امریکایی در اغتشاشات داخل کشور و برهم زدن نظم عمومی برخی محدودیت ها بر این اپلیکیشن ها اعمال شد اما چند وقت پیش عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در جمع خبرنگاران در حاشیه جلسه هیات دولت در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه به نظر می‌رسد برای اخلال در این اپلیکیشن ها، پهنای باند را کاهش داده است، گفت: پهنای باند کاهش پیدا نکرده است. ما این موضوع را به صورت مستمر رصد می‌کنیم. بخاطر مسائل امنیتی و برخی از بحث‌ها که این روزها است، ممکن است گاهی اوقات محدودیت‌هایی توسط دستگاه‌های امنیتی تصمیم گیری و اعمال شود، ولی در کل ما هیچ کاهش پهنای باندی نداشته‌ایم و پهنای باند مورد نیاز کشور را به صورت عادی تامین می‌کنیم.

همچنین عیسی زارع‌پور، در حاشیه نشست امروز هیئت دولت در جمع خبرنگاران، درباره کندی اینترنت در روزهای گذشته، گفت: در بخش سخت افزارها خصوصا تجهیزات شبکه اتفاقات مثبت و خوبی افتاده است به صورتی که برخی از این تجهیزات قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارند، همچنین ما اولویت های بومی سازی زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز کشور را با همکاری وزارت صنعت معدن تجارت اعلام کردیم.

وی افزود: اختلالات جزئی در روزهای گذشته به وجود آمده بود که هم اکنون به طور کامل این مشکلات رفع شده است و اگر تست کنید دیگر اختلالی وجود ندارد.

براساس گزارش جدید وب سایت اسپید تست جایگاه ایران در رده بندی جهانی سرعت اینترنت برای موبایل ۲ پله و برای اینترنت ثابت ۳ پله سقوط کرده است.

به گزارش مهر، جدیدترین گزارش وب سایت اسپید تست نشان می دهد در یازدهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل جهان ۳۳.۹۷ و اینترنت ثابت جهان ۷۴.۵۴ مگابیت برثانیه بوده است.

این در حالی است که در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل جهان ۳۳.۴۳ مگابیت برثانیه و اینترنت ثابت جهان ۷۲.۴۰ مگابیت برثانیه بوده است.

 

سقوط ایران در رده بندی اینترنت موبایل و ثابت

همچنین طبق این رده بندی میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در نوامبر ۲۰۲۲ میلادی ۴۰.۹۷ مگابیت برثانیه بوده است. در فهرست کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان جایگاه ایران ۲پله سقوط کرده و در رده ۴۸ است.

همچنین میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در یازدهمین ماه میلادی ۱۱.۶۲ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه آن در رده بندی جهانی با ۳ پله سقوط ۱۴۴ اعلام شده است.

همچنین در رده بندی وب سایت اسپید تست براساس میانگین سرعت اینترنت موبایل کشورها جایگاه ایران نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده و رده ۶۲ اعلام شده است. میانگین سرعت اینترنت موبایل کشور ۵۴.۹۳ مگابیت برثانیه است.

در رده بندی میانگین اینترنت ثابت کشورها ایران با سرعت ۲۴.۶۱ مگابیت برثانیه در رده ۱۴۳ قرار دارد و جایگاه آن نسبت به ماه قبل یک پله رشد کرده است.

 

رشد ۱۳ پله ای ماکائو در رده بندی سرعت اینترنت موبایل

در رده بندی کشورها براساس میانه سرعت اینترنت موبایل در نوامبر ۲۰۲۲ میلادی، رده نخست به قطر (۱۷۶.۱۸ مگابیت برثانیه) قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه اکتبر ۲ پله رشد کرده است.

در رده های دوم و سوم به ترتیب امارات متحده عربی (۱۳۹.۴۱ مگابیت برثانیه) و نروژ (۱۳۱.۵۴ مگابیت برثانیه) قرار دارند که جایگاه هرکدام از آنها نسبت به ماه گذشته یک پله سقوط کرده است.

در رده چهارم مانند ماه گذشته کره جنوبی با میانه سرعت اینترنت موبایل ۱۱۸.۷۶ مگابیت بر ثانیه قرار دارد. پس از آن دانمارک با میانه سرعت ۱۱۳.۴۴ و چین با سرعت ۱۰۹.۴۰ مگابیت برثانیه به ترتیب در رده های پنجم و ششم قرار دارند.

جایگاه دانمارک در این فهرست ۲ پله رشد و چین یک پله سقوط کرده است.

در رده هفتم نیز هلند با میانه سرعت ۱۰۹.۰۶ مگابین بر ثانیه قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه گذشته یک پله سقوط کرده است.

ماکائو با ۱۳ پله رشد در رده هشتم قرار دارد و میانه سرعت اینترنت موبایل آن ۱۰۶.۳۸ مگابیت برثانیه ثبت شده است. در رده های نهم و دهم به ترتیب بلغارستان (۱۰۳.۲۹ مگابیت برثانیه) و برونئی (۱۰۲.۰۶ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه بلغارستان نسبت به ماه قبل یک پله سقوط و برونئی یک پله رشد کرده است.

 

شیلی سریع ترین اینترنت ثابت جهان را ارائه می کند

در رده بندی وب سایت اسپید تست از کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت شیلی (۲۱۶.۴۶ مگابیت برثانیه) و چین (۲۱۴.۵۸ مگابیت برثانیه) به ترتیب در رده های اول و دوم قرار دارند. جایگاه هریک از این شرکت ها در رده بندی نسبت به ماه گذشته یک پله رشد کرده است.

در جایگاه سوم سنگاپور با ۲ پله سقوط قرار دارد. میانه سرعت اینترنت ثابت این کشور ۲۱۴.۲۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است.

در رده های چهارم و پنجم به ترتیب تایلند (۲۰۵.۶۳ مگابیت برثانیه) و هنگ کنگ (۱۹۴.۳۵ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه تایلند در این فهرست نسبت به ماه گذشته یک پله رشد و جایگاه هنگ کنگ یک پله سقوط کرده است.

آمریکا (۱۸۹.۴۸ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۸۸.۳۵ مگابیت برثانیه) و امارات متحده عربی (۱۸۶.۷۶ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه این کشورها در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در نوامبر ۲۰۲۲ نسبت به ماه قبل از آن تغییری نکرده است.

در رده نهم و دهم نیز به ترتیب موناک و(۱۸۱.۲۶ مگابیت برثانیه) و رومانی (۱۷۰.۲۵ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه موناکو در رده بندی ماه نوامبر نسبت به ماه قبل (اکتبر) ۵ پله و رومانی ۲ پله رشد کرده است.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه می‌گوید با کنار رفتن مشکلات بانکی و ارزی و البته کاهش محدودیت‌های اینترنت می‌توان انتظار داشت که تجارت مشترک میان دو کشور اوج بگیرد.

به گزارش ایسنا، هادی تیزهوش تابان با اشاره به سفر ماه قبل هیات بزرگ تجاری روسیه به ایران گفت: در جریان این سفر جلسات مختلف کاری و B۲B برگزار شد. شرکت‌های مختلف آمدند و تجار دو طرف ارتباطات خوبی برقرار کردند. این‌ها اتفاقات خوبی بود و حتماً این ارتباطات به نتایج خوبی در زمینه تأمین نیازهای دو طرف خواهد رسید. چه در بخش صادرات و چه در بخش واردات مواد اولیه و نیازهای ما در زمینه تأمین غلات ارتباطات خوبی برقرار شد.

او با اعلام این خبر که قرار است هیات بزرگ تجاری نیز در بهمن ماه از ایران به ریاست مهندسی شافعی به روسیه برود، ادامه داد: این سفر در چارچوب گفت‌وگوهای رئیس اتاق ایران و رئیس اتاق بازرگانی و صنعت روسیه و در تکمیل سفر هیات روسی به ایران انجام خواهد شد تا بتوان ارتباطات بیشتری برقرار کرده و موضوعات را به صورت عملیاتی و حضوری دنبال کرد.

رئیس اتاق ایران و روسیه با اشاره به موانع تجاری میان ایران و روسیه گفت: همچنان مهم‌ترین مانع میان تجار دو کشور، مشکلات مالی و بانکی است که باید هر چه زودتر حل شود. دو طرف در این زمینه به راه‌حل‌هایی هم رسیده‌اند، فقط باید هر چه زودتر این راه‌ها اجرایی شود. همچنین باید زیرساخت‌های ارتباطی خودمان را تجهیز کنیم. ما می‌توانیم حجم بزرگ صادرات به روسیه داشته باشیم؛ اما به این شرط که لجستیک هوایی، زمینی و دریایی آماده باشد.

تیزهوش با بیان اینکه روسیه کشور بزرگی است و نیازهای متنوعی دارد که بسیاری از آن‌ها به ویژه در حوزه مواد غذایی جزو مزیت‌های ما محسوب می‌شود به سایت اتاق ایران گفت: متأسفانه قطع یا محدودسازی اینترنت و فیلترینگ تأثیر منفی بر مراودات ما با تجار خارجی از جمله تجار روس گذاشته است. در واقع این موضوع را هم باید به عنوان مانع جدید در مسیر مراودات تجاری خارجی تعریف کرد. انتظار داریم هر چه زودتر با رفع این مشکل بتوانیم امکان ارتباطات مستقیم و با کیفیت را مثل گذشته برقرار کنیم.

طبق آمار رسمی وزارت ارتباطات،‌ میزان ترافیک عبوری از کشور از 1.3 ترابیت بر ثانیه به 2.5 رسیده، یعنی تقریبا دو برابر شده است.
به گزارش خبرنگار گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس، افزایش ترانزیت ترافیک اینترنت از خاک کشور، یکی از ده کلان اقدام راهبردی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت سیزدهم است.

عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم بارها بر افزایش ترانزیت ترافیک اینترنت به عنوان یکی از برنامه های جدی خود یاد کرده است. 

همچنین مصوبات شورای عالی فضای مجازی هم بر تحقق این هدف تاکید دارد.

پروژه افزایش ترانزیت ترافیک اینترنت از خاک کشور یکی از پروژه های همیشگی وزارت ارتباطات است که البته وزارت ارتباطات  معتقد است که استفاده حداکثری از ظرفیت خدادادی کشور برای ترانزیت ترافیک اینترنت از خاک کشورمان یکی از طرح های مهم است که در گذشته مورد غفلت واقع شده بود.

از ابتدای دولت تاکنون میزان ترافیک عبوری از کشور از 1.3 ترابیت بر ثانیه به 2.5 رسیده است یعنی تقریبا دو برابر شده است. 

رئیس اداره اطلاع رسانی و فضای مجازی گفت: کاهش سرعت اینترنت گاهی مواقع موجب شده تا سایت در زمان کوتاهی از دسترس خارج شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، قاسم خاکی جوان در خصوص مشکل به وجود آمده مجدد  در سایت فروش فوق العاده کوییک گفت: روز گذشته متاسفانه به دلیل مشکل فنی در زیر ساخت سایت که زیر نظر شرکت دیگری است از دسترس خارج و قطع شد.

وی گفت: باتوجه به حجم بالای ثبت نام از سوی متقاضیان و کاهش سرعت اینترنت، گاهی مواقع سایت در زمان کوتاهی از دسترس خارج می شود.

خاکی جوان گفت: هم اکنون سایت طبق روال عادی وصل و ثبت نام انجام می شود.

 علی رمضانیان - اتفاقات اخیر سیاسی و اجتماعی، تصمیم دولت مبنی بر قطع اینترنت را به دنبال داشت. اگرچه انگیزه‌های محدودیت، سیاسی بود، اما تاثیر این قطعی بر فضای کسب و کار قابل کتمان نیست.

در واقع در کنار قطعی اینترنت، فیلترینگ نیز به بحرانی‌تر شدن شرایط کمک کرده است. در زمان ناآرامی‌‌‌‌‌‌‌‌های سه سال گذشته که اتفاقاتی شبیه قطع اینترنت و فیلترینگ رخ داد، کمتر شاهد تاثیر بر فضای کسب‌وکار شرکت‌های بورسی بودیم، اما این بار اوضاع کاملا متفاوت است چراکه زمان ناآرامی‌ها طولانی‌تر بوده و قطعی اینترنت و فیلترینگ در بازه زمانی بیشتری رخ داده است. از همه مهمتر وضعیت شرکت‌ها در سه سال گذشته به‌مراتب بهتر از شرایط امروز بود چراکه وضعیت هزینه‌کرد و درآمدهای شرکت‌ها به مراتب با امروز متفاوت بود.

 

قطع ارتباط با دنیای خارج و بی‌تفاوتی سازمان بورس
بعد از برجام و گشایشی که به‌وجود آمده بود، بسیاری از ایرانیان خارج از کشور تلاش کردند تا در بازار سهام ایران حضور پیدا کرده و سرمایه‌گذاری کنند و بعد از رخدادهای مربوط به خروج آمریکا از برجام، همچنان در ایران مانده و اقدام به خروج دارایی خود نکردند، اما در دو ماه‌ اخیر دسترسی آنها به پلتفرم‌های بورسی حتی دسترسی به سامانه کدال نیز امکان‌پذیر نبوده است. از طرف دیگر سامانه‌های برخط که سامانه معاملات سهام نیز است، برای فعالان خارج از ایران قابل دسترسی نبوده و میلیاردها تومان سرمایه این افراد به‌صورت بلوکه در سامانه برخط مانده و از همه مهمتر اینکه در زمانی که بازار سرمایه و کشور نیاز به سرمایه‌گذاری جدید داشت، این امکان مقدور نبود.

 

مشکلات دسترسی شهروندان به پلتفرم‌های بورسی

اولین و اصلی‌ترین مشکلی که فعالان بازار سرمایه در تمام این دو ماه گذشته از محدودیت و قطعی اینترنت متحمل شده‌اند، عدم دست‌یابی به منابع اطلاعاتی است. اکثر فعالان بازار در دو سال اخیر تلگرام را منبع اصلی اطلاعات بازار قرار داده‌اند و از کانال‌های فعال در این پیام‌رسان برای شناخت بهتر بازار و سهم‌ها استفاده می‌کردند. محدود کردن اینترنت و در کنار آن غیرفعال شدن فیلترشکن‌ها دسترسی تلگرام را تا حدی غیرممکن کرده است و این اتفاق باعث شده تا افرادی که روزانه از این منبع اطلاعاتی استفاده می‌کردند به صورت کور معامله کنند یا ترجیح دهند معاملات سهام خود را به تعویق بیندازند. ضربه بزرگ دیگری که فعالان بازار طی این مدت با آن دست به گریبان بوده است، قطع شدن اینترنت‌های همراه است. این اتفاق افرادی را که هرروزه به صورت برخط به وسیله اینترنت همراه به معامله می‌پرداختند را با مشکل اساسی روبه‌رو کرده است. راه‌حل این اتفاق نیز مراجعه حضوری به کارگزاری‌ها و دفاتر سازمان بورس یا تماس تلفنی با آن‌ها بوده است، اما با توجه به صحبت‌های تجربه‌گران، این مراکز توان پاسخگویی به نیاز فعالان بازار را در این شرایط ندارند. قطع شدن اینترنت همراه علاوه بر غیرممکن کردن معاملات برخط، دسترسی به تمام سایت‌های داخلی را با مشکل روبه‌رو می‌کند و باعث می‌شود تا اطلاعات سامانه‌هایی همچون کدال، تی‌اس‌ای و دیگر سامانه‌های خبری بازار سرمایه از دسترس خارج شود. این عدم دسترسی به اطلاعات نیز موجب افزایش نارضایتی فعالان بازار سرمایه و رکود بیشتر معاملات می‌شود. هرچند که سازمان بورس فقط تکذیب می‌کند.

 

تاثیر قطعی اینترنت بر بنگاه‌های اقتصادی

تقریبا تمامی کارشناسان متفق‌القول هستند که قطعی اینترنت بر فضای کسب و کارهای مختلف تاثیر می‌گذارد و حتی برخی بر این باورند که قطعی اینترنت 30 تا 50 درصد بر روند فعالیت بنگاه‌های اقتصادی کشور تاثیر گذاشته ‌است. همین وضعیت بر شرکت‌های بورسی نیز حاکم است. شرکت‌های اینترنتی بزرگی در بورس فعال هستند. این شرکت‌ها در هفته‌های اخیر به دلیل قطعی اینترنت فروش کمتری را به نمایش گذاشته و حتی می‌توان گفت که قطعی اینترنت صددرصد بر کسب‌وکار شرکت‌هایی که در این فضا کار می‌کنند تاثیر گذاشته و فعالیت آنها را مختل کرده است.

براساس این گزارش، اعمال محدودیت اینترنت در کشور طی ماه گذشته علاوه بر کسب‌وکارها، روی اپراتورهای تلفن همراه نیز تاثیر گذاشته و آنها به واسطه این قطعی‌ها متضرر شده‌اند، چراکه آنها از طریق مراکز بین‌المللی اقدام به خرید پهنای باند کرده‌اند و قطعی اینترنت آنها را متحمل زیان‌هایی کرده است، چون بهای خرید پهنای باند را در یک بازه زمانی خاص پرداخت کرده‌اند، اما با توجه به قطعی اینترنت، امکان عرضه آن را نداشته‌اند و درآمدی از این محل کسب نکرده‌اند. در عین حال مشتریان آنها تمایل کمتری به تمدید یا خرید اشتراک و بسته اینترنت دارند که این موضوع در زیان‌دهی آنها بی‌تاثیر نیست.

این وضعیت حتی بر عملکرد بانک‌ها نیز تاثیر گذشته است. در مهرماه سال 1401، بالغ بر 3711 میلیون تراکنش با ارزش 705 هزار میلیارد تومان در شبکه الکترونیک پرداخت‌کارت پردازش شده که نسبت به شهریورماه 24/4درصد کاهش در تعداد و 14/2درصد کاهش در ارزش ریالی داشته‌است.

یک عضو کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران اخیرا اعلام کرده بود که بنا بر داده‌های اتاق بازرگانی اختلالات قطع اینترنت طی هفته‌های اخیر 35 هزارمیلیارد تومان خسارت مستقیم و 45 هزارمیلیارد تومان خسارت غیرمستقیم به صنایع کشور تحمیل کرده است. دردسرهای برآمده از کاهش سرعت، فیلترینگ و قطعی اینترنت فارغ از دغدغه‌هایی که برای جامعه و افکار عمومی آفریده، دست‌وپای صنایع و بخش تولید و تجارت را هم بسته است. چنان‌که بررسی‌ها نشان می‌دهد این اتفاق در یک ماه اخیر فقط به بخش صنایع و بازرگانی زیان 80 هزار میلیارد تومانی تحمیل کرده است. درهمین زمینه حسین سلاح‌ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی، اخیراً اعلام کرد که آسیب‌های ناشی از قطعی اینترنت بر کارکرد خطوط تولید صنایع مختلف از لبنیات و دارو گرفته تا فولاد و نساجی تاثیر منفی گذاشته است. چراکه خطوط تولید مبتنی بر اینترنت، هوش مصنوعی، تکنولوژی‌های آی‌تی و آی‌سی‌تی فعال‌اند و خارج از کارخانه هم موضوعاتی مانند لجستیک، ثبت سفارش، بازاریابی و برنامه‌های مالی و ارزی برپایه اینترنت کار می‌کنند. با این شرایط، اختلال در اینترنت پیامدهایی از قبیل کاهش فروش و سود و در پی آن کاهش اشتغال را دربرخواهد داشت.

 

اوضاع بدتر شرکت‌های مخابراتی، اینترنتی و تلکام

همین وضعیت در صنعت اپراتورها نیز تکرار شده‌است. بررسی گزارش ماهانه درآمدهای برخی اپراتورهای همراه به‌وضوح کاهش درآمد اپراتورها را نشان می‌دهد. به‌طوری که درآمد یکی از اپراتورها از محل کارکرد خطوط تلفن همراه در مهرماه (دوره اختلال اینترنت) نسبت به شهریورماه بیش از 743 میلیارد تومان کاهش یافته است.

این در حالی است که نزدیک به 60 تا 70 درصد از درآمد اپراتورهای همراه از اینترنت است و طبق آمار و برآوردهای انجام‌شده با اعمال محدودیت بر اینترنت در کشور، حدود 30 تا 35 درصد مصرف و فروش اپراتورها در زمینه اینترنت کم شده و در نتیجه مشخص است که این موضوع تأثیر حداقل درصدی در کل درآمد، مصرف و اینترنت آن‌ها داشته و به‌عبارتی درآمدشان کم شده است. در همین رابطه، محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات ایران، در کانال تلگرامی خود از «پیش‌بینی کاهش درآمد 10هزار میلیارد تومانی اپراتورها تا پایان سال جاری» و «افت شدید ارزش سهام بخش تلکام در بورس» خبر داد. پیشتر اتاق بازرگانی ایران هم تاکید کرده بود که محدودیت‌های اینترنت به کل صنعت اطلاعات و ارتباطات ایران آسیب می‌رساند.

همچنین محمد کشوری؛ کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات به ایسنا گفته بود: «اپراتورها از بزرگترین زیان‌کنندگان شرایط فعلی اینترنت در کشور چه از بعد قطعی و چه از محل اعمال فیلترینگ هستند. طبیعی است زمانی که فروش اپراتوری کم شود، سود آن هم کم می‌شود و این امر خود از یک جنبه به معنای زیان است.»

برهمین اساس می‌توان گفت که با محدودیت پهنای باند اینترنت، اپراتورها از بخشی از درآمد خود محروم می‌شوند، بدون اینکه جبرانی برای آن‌ها انجام شود و این در آینده نزدیک به معضلی برای اپراتورها به عنوان بزرگ‌ترین بازیگران این عرصه تبدیل خواهد شد. زیرا با ضرر و خروج اپراتورها از عرصه اقتصادی، سایر بخش‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات هم تأثیر خواهند پذیرفت.

به اعتقاد کارشناسان، پیش‌بینی کاهش درآمد اپراتورها تا پایان سال جاری، افت شدید ارزش سهام بخش تلکام در بورس و مشکلات جدی نقدینگی این شرکت‌ها، بعضا ممکن است در عدم پرداخت مطالبات پیمانکاران یا تاخیر زیاد در پرداخت حقوق کارکنان نمایان شود. با ادامه این روند اکنون این شائبه به‌وجود آمده که اپراتورهای موبایل جهت جبران کاهش درآمدهای خود دنبال راهی برای جبران کاهش درآمدها هستند. آیا ممکن است این ضرر از راه‌هایی از جمله تغییراتی در قبوض مشترکان یا کاهش کیفیت خدمات یا تغییر در بسته‌های اینترنت اعمال شود؟ این در حالی است که عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات دولت ابراهیم رئیسی آمارهای ارائه‌شده درباره ضررهای ناشی از اختلالات اینترنت در ایران را زیر سوال برده است.

 

دست‌انداز بزرگ برای‌ های‌وب

شرکت داده‌گستر عصر نوین معروف به های‌وب از جمله شرکت‌های اینترنتی بورسی است که در ماه‌های اخیر شرایط خاصی را پشت سرگذاشته است.

شرکت «های وب» در سال‌های اخیر با حواشی زیادی مواجه بود، اما مهمترین موضوعی که برای این شرکت اتفاق افتاد، مسئله حواشی‌های تخصصی شرکت است. این شرکت از ابتدای عرضه اولیه نیز با حواشی زیادی همراه شد. عرضه این شرکت به دلیل برخی عدم شفافیت‌ها با چالش جدی مواجه شده و این موضوع سبب دخالت سازمان بورس شد. با این وجود، سهام شرکت روز چهارشنبه مورخ 22شهریور 1396 از 400 میلیون سهم عرضه‌شده، تعداد 360 میلیون سهم به بازار و 40 میلیون سهم به کارکنان عرضه شد که معادل 10درصد از سهام شرکت داده‌گستر عصر نوین «های‌وب» است و به شیوه ثبت سفارش به قیمت هر سهم 285 تومان در بورس تهران کشف قیمت و معامله شد.

اما عدم شفافیت، تنها مشکل این شرکت نبود. چراکه عرضه اینترنت این شرکت نیز با انتقادات زیادی مواجه شده است. یکی از مهمترین موضوعات مربوط به اینترنت شرکت پایین بودن کیفیت اینترنت است. کاهش سرعت اینترنت بر ارائه خدمات این شرکت تاثیر بیشتری نسبت به شرکت‌های دیگر دارد چراکه کیفیت خدمات این شرکت پایین‌تر از بقیه شرکت‌هاست. این شرکت نسبت به رقبایی مانند همچون آسیاتک ضعیف‌تر عمل کرده همچنین پشتیبانی ضعیف‌تری نیز دارد. اما همه این موارد را وقتی کنار قطعی اینترنت می‌گذاریم شرایط شرکت به مراتب بدتر می‌شود و می‌توان گفت که این سیاست دولت، شرکت را به دست‌انداز بزرگی انداخته و به همین دلیل بیشترین کاهش فروش را این شرکت بورسی به دلیل قطعی اینترنت تجربه کرده است.

 

وضعیت روند سهام‌ های‌وب

روند قیمتی سهام شرکت نیز تحت تاثیر رخدادهای اخیر قرار گرفته است. فروش این شرکت نسبت به دیگر شرکت‌های این صنعت، کاهش بیشتری داشته است. به‌طوری که فروش ‌های‌وب که در شهریور سال جاری به 256 میلیارد تومان رسیده بود، در مهرماه به

100 میلیارد تومان سقوط کرد و طی سه ماه کاهشی 60درصدی را تجربه کرد. این اتفاقات سبب کاهش قیمت سهام شرکت نیز شده است. چنانچه قیمت سهام در 15 شهریور از قیمت 337 تومان به 225 تومان در 11 آبان رسید و فقط طی روزهای اخیر کمی رشد داشت. نکته مهم اینکه نقدشوندگی شرکت طی این دوره افت داشته و به منفی شش درصد رسیده است. یعنی این شرکت با صف فروش سنگینی مواجه شده و سهامداران توان فروش سهام خود را نداشته‌اند.

 

افت شدید درآمدی

در دو سال گذشته وضعیت مالی شرکت خوب پیش رفت. سود خالص شرکت از فروش، سود ناخالص از فروش، حاشیه سود عملیاتی و بازدهی دارایی و سرمایه شرکت وضعیت مناسبی را تجربه کرد. حاشیه سود خالص یعنی سود خالص از فروش است که در سه سال گذشته روند افزایشی داشت. نسبت بدهی شرکت که نشان از وضعیت بدهی شرکت نسبت به دارایی و دیگر موارد است، روندی کاهشی داشت و در نهایت نسبت مالکانه یعنی حاصل تقسیم حقوق صاحبان سهام به کل دارایی‌ها نیز روند رو به رشدی داشت.

اما در سال جاری این روند به دلیل فروش پایین و بدهی بالا کاملا معکوس شده است. به عنوان نمونه، بازدهی دارایی شرکت در پایان شهریور با کاهش 50درصدی به 17 درصد رسید. نسبت مالکانه نیز با همین میزان کاهش به 28 درصد رسید.

شرکت داده‌گستر عصر نوین با نام تجاری ‌های‌وب به عنوان یکی از شرکت‌‌های وابسته به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و همچنین به عنوان یک شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی شامل خدمات دسترسی به اینترنت و برقراری ارتباط با شبکه‌‌های محلی (اینترانت) و همچنین شبکه‌های جهانی (اینترنت) شامل ADSL (یا خط اشتراک دیجیتال نامتقارن) و اینترنت پرسرعت بر بستر فناوری 4G (نسل چهارم شبکه تلفن همراه) با اخذ پروانه فعالیت از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در سال 1382 شمسی در شهر تهران پایه‌گذاری شد. با واگذاری شرکت‌ های‌وب به بخش خصوصی در سال 1388 شمسی، فعالیت‌‌های این شرکت خصوصی بیش از پیش توسعه یافت. برند های‌وب در حال حاضر به عنوان دارنده پروانه ایجاد و بهره‌برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP) در میان دیگر شرکت‌‌های صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران مشغول به فعالیت است. در حال حاضر شرکت‌ های‌وب با بیش از 800 نفر نیروی انسانی در قالب شبکه‌ای یکپارچه در اکثر استان‌‌های ایران (دارای 31 دفتر استانی در سراسر ایران) و در بیش از 800 مرکز مخابراتی، به ارائه سرویس‌‌های مختلف شبکه از جمله خدمات گسترده دسترسی به اینترنت پرسرعت (ADSL2+)، خدمات اینترنت بی‌سیم (Wireless)، خدمات پهنای باند اینترنت و اینترانت، ارائه شبکه اختصاصی مجازی شهری، بین‌شهری و بین استانی و همچنین ارائه خدمات مرکز داده‌‌ها همچون میزبانی وب، اشتراک فضا و سرور اختصاصی می‌پردازد.

 

700 میلیارد تومان ضرر همراه

برای بررسی دقیق‌تر تاثیر قطعی اینترنت بر فضای کسب‌وکار کشور، صنعت مخابرات را نیز به عنوان الگوی مورد مطالعه انتخاب کردیم تا مشخص شود که آیا قطعی اینترنت موثر بوده است یا خیر. برای این مسئله به جای بررسی فضای بیرونی کسب‌وکار به‌عنوان مثال تاثیر بر شهروندان، به‌طور مستقیم گزارش‌های خود شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات بررسی می‌شود.

مهمترین شرکتی که در این حوزه قابل بررسی است، شرکت ارتباطات سیار ایران است. شرکت ارتباطات سیار که در بورس به عنوان «همراه» شناخته می‌شود، یکی از مهمترین شرکت‌ها در این حوزه است که تاثیر قطعی اینترنت بر کسب‌وکار این شرکت را مورد بررسی قرار دادیم.

در مرداد امسال شرکت همراه حدود 34 هزار میلیارد ریال فروش داشت که براساس روند طبیعی شرکت این فروش در شهریور 1401 به 35 هزار میلیارد ریال رسید، اما بعد از رخدادهای جاری، فروش شرکت نزدیک به 30 درصد کاهش داشته و به حدود 29 هزار میلیارد ریال رسیده است.

خود شرکت نیز با اذعان به این مسئله، چندی پیش اعلام کرد که در مهرماه که دسترسی به اینترنت در ایران با اختلالات فراوانی مواجه بود، ضرری بیش از 700 میلیارد تومانی را متحمل شده است. نکته دقیق‌تر اینکه کارکرد مشترکان دائمی و اعتباری این شرکت در دوره یک‌ماهه منتهی به 30 مهر 1401، به حدود 2500 میلیارد تومان رسید. این رقم در ماه قبل از آن یعنی یک‌ماهه منتهی به 31شهریور سال جاری بیش از 3200 میلیارد تومان بود.

 

2 هزار میلیارد تومان زیان برای مخابرات

این وضعیت برای شرکت مخابرات کمی متفاوت بود، چراکه این شرکت ضرر کمتری را متحمل شد. مخابرات ایران در مرداد امسال 581 میلیارد تومان فروش داشت که در شهریور با جهش محسوسی به رقم 835 میلیارد تومان رسید. اما در مهرماه این روند منفی شده و به فروش 800 میلیارد تومان کاهش یافته است.

گروه مخابرات ایران با سود 5/1هزار میلیارد تومانی مواجه بوده و سود خوبی را برای سهامداران خود محقق کرد و در شش ماهه منتهی به شهریور 1401 مبلغ 24 هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که 20 هزار میلیارد تومان بهای تمام‌شده داشته و در نهایت درآمد ناخالص شرکت چهار هزار میلیارد تومان بوده است. اما با قطعی اینترنت، قطعا شرکت با مشکل بیشتری مواجه می‌شود چراکه در شش ماهه ابتدای امسال، شرکت 2/3هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته و هزینه بهای تمام شده شرکت 8/5هزار میلیارد تومان بوده، بنابراین زیان خالص شرکت در نهایت 6/2هزار میلیارد تومان شده است. این مسئله نشان‌دهنده زیان‌ده بودن شرکت مخابرات است و نمی‌توان آن را منکر شد اما مسئله این است که نباید در مجموع شرکت مخابرات را به تنهایی بررسی کرد. هرچند که عملکرد ضعیف مدیران شرکت و بذل و بخشش‌های عجیب و غریب مانند هزینه تبلیغات هفت میلیارد تومانی در کنار زیان دوهزار میلیارد تومانی نشان از بی‌کفایتی در کنترل هزینه دارد. شرکتی که دو هزار میلیارد تومان ضرر کرده است چرا باید یک‌سوم این زیان متعلق به هزینه تبلیغات باشد.

زیان آسیاتک و مبین‌ وان

شرکت آسیاتک نیز به عنوان یکی از شرکت‌های خدمات‌دهنده در این حوزه با مشکلات جدی مواجه شده است. در مرداد امسال این شرکت 100 میلیارد تومان فروش داشته که در شهریور این رقم به 115 میلیارد تومان افزایش یافت، اما در مهر امسال با کاهش قابل تامل به رقم 96 میلیارد تومان رسید. آسیاتک یکی از ارائه‌دهنده‌های راهکارهای ارتباطی در ایران، طیف جامعی از راهکارهای ارتباطی را به مشترکین خانگی و سازمانی ارائه می‌کند. این شرکت ارائه‌دهنده خدماتی از جمله ارائه پورت روی بستر ای‌دی‌اس‌ال، وایرلس، فیبر و همچنین خدمات تلفن ثابت و خدمات مشابه است.

شرکت مبین وان کیش از جمله شرکت‌های کوچکتر این گروه نیز با ضرر‌هایی مواجه شد. در مرداد امسال این شرکت فروش 7/21میلیارد تومانی داشت. در شهریور این رقم به 1/21میلیارد و در نهایت در مهر به 15 میلیارد تومان رسید. شرکت مبین وان شرکت سهامی عام و فعال در بورس است که در صنایع دانش‌بینان حوزه فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات فعالیت می‌کند و سبد کسب و کاری آن گستره متنوعی از فین‌تک، پلتفرم و خدمات رایانش ابری است.

آخرینپربازدیدترینمنتخب

• جواد خیابانی یا جوکر فوتبالی؟ ۲۴ ساعت07 آذر 1401
• خواب زمستانی عروسک‏ها ۲۴ ساعت07 آذر 1401
• جام‌جهانی واقعی در خانه برگزار می‏‌شود ۲۴ ساعت07 آذر 1401
• بدهی میراث دووزیر اقتصاد07 آذر 1401
• فعالان خصوصی اقتصاد07 آذر 1401

• شماره ۱۱۰

  

خراسان نوشت:بحث «اینترنت طبقاتی» یا «اینترنت تخصصی» از سال‌ها پیش مطرح بوده است. با این حال طی یکی دو ماه اخیر و فیلترینگ گسترده پلتفرم‌های بین‌المللی، بار دیگر صحبت از اینترنت طبقاتی شده است.
قبل از انتشار این آیین نامه هم برخی رسانه‌ها مانند سایت زومیت و اقتصادآنلاین از شروع تست و خطا برای فیلترینگ طبقاتی خبر دادند. اینترنت طبقاتی، یعنی اینترنتی که هر دسته از عامه مردم، به یک سری چیزها دسترسی داشته و از یک سری چیزها محروم باشند. مثلا دانشگاهیان به یوتیوب دسترسی داشته باشند ولی برای عموم مردم، یوتیوب فیلتر باشد.
دانشجویان و محققان به برخی سایت‌ها و سرویس‌ها دسترسی داشته باشند ولی مردم عادی از این سرویس‌ها محروم باشند. طرحی که طبق آن دانش‌آموزان و دانشجویان به یک اینترنت، کسب‌وکارها به یک اینترنت دیگر، سیاسیون و مدیران و مسئولان به شکل دیگری از اینترنت و خلاصه هر طیف و طبقه از مردم به سطحی از اینترنت دسترسی پیدا کنند. موضوعی که از حدود 10 سال پیش مطرح شد. برای مثال، در سال ۱۳۹۸، آذری جهرمی، وزیر ارتباطات دولت دوازدهم در اظهارنظری گفت: «بدون سامان دهی نمی‌شود موضوع فیلترشکن‌ها را بررسی کرد. نمی‌شود سطح دسترسی برای پزشک، برای استاد دانشگاه یا برای خبرنگار با یک کودک هشت، نه ساله برابر باشد.»
در فروردین ماه ۱۴۰۰ زمزمه‌هایی از دسترسی دانشجویان و خبرنگاران به یوتیوب بدون فیلتر شنیده شد و حتی دادستان کل کشور این خبر را تایید کرد و گفت که رفع فیلتر برای دستگاه‌ها در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه تصویب شده‌ است. حدود 5 ماه پیش هم، عیسی زارع‌پور گفت: برخی پلتفرم‌های فیلتر شده برای برخی اقشار جامعه باز می‌شوند و دو هفته بعد اعلام شد اینترنت بدون فیلتر به استادان دانشگاه تعلق گرفت تا عملا بخش‌هایی از اینترنت طبقاتی اجرایی شده باشد.
معاون وزیر ارتباطات: یک سری از دسترسی های بیشتری برخوردارند اما برای عموم جامعه دسترسی ها ثابت است
ماجرای اینترنت طبقاتی یا اینترنت تخصصی با توجه به این که محدودیت های جدی در دسترسی افراد مختلف به اینترنت ایجاد می کند، از چند روز پیش خبرساز شده است. برای پیگیری بیشتر به سراغ معاون وزیر ارتباطات و رئیس سابق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی رفتیم. 

صادق عباسی شاهکو به خبرنگار خراسان می گوید: «من باید اصل این آیین نامه را ببینم تا اظهار نظری دقیق تری درباره یکی از بندهای آن داشته باشم.»

او در پاسخ به این سوال که در کشورمان برنامه ای برای دسترسی ها با سطوح مختلف برای هر فردی وجود دارد یا خیر، می گوید: «بالاخره در اپلیکیشن ها یا دامنه های مدیریت معمولا دسترسی ها را متناسب با مسئولیت هر کسی تعیین می کنیم بنابراین این که یک سری افراد به اینترنت دسترسی بیشتری داشته باشند، صحت دارد اما به صورت عمومی و برای همه کاربران نمی توانم اظهار نظر کنم چون تخصصی در این موضوع ندارم اما سامانه های اداری و مدیریتی کاملا متناسب با اختیارات هرکسی، سطح دسترسی های مختلفی تعریف می کنند.» او در پاسخ به این سوال که برای اقشار مختلف جامعه سطح دسترسی های مختلفی هم داریم یا خیر، می گوید: «تا به حال چنین چیزی نداشتیم و لازم است که باز هم آیین نامه حمایت از فریلنسرها را بخوانم تا اظهارنظر دقیق تری درباره این موضوع داشته باشم.»

در ادامه این گزارش هم سهیل یحیی زاده عضو کمیسیون تخصصی فنی اقتصادی تنظیم مقررات گفت: «تا حالا چیزی درباره تفاوت سطح دسترسی افراد نشنیدم اما این که اطلاع ندارم به معنای تکذیب این موضوع نیست و باید درباره آن مطالعه کنم.»
به طور کلی قرار بر این بوده که اینترنت در شرایط عادی و نه خاص یا امنیتی به جز برخی پلتفرم های خاص یا سایت های غیراخلاقی در دسترس باشد و محدودیت دسترسی حداکثر بر اساس سن تعریف شود و در همین راستا باید با ایجاد بسترهای شناسایی هویتی استفاده کنندگان از اینترنت به جز کودکان و نوجوانان همه افراد بالای 18 سال امکان دسترسی به اینترنت را داشته باشند و طبیعتا همچون سایر کشورها کاربران درباره عملکرد خود در فضای مجازی پاسخگو باشند. البته در طرف دیگر هم دولت ها موظف هستند بسترهای اینترانت یا شبکه ملی اطلاعات را فراهم کنند تا دولت الکترونیک و سامانه های حاکمیتی نه بر بستر های خارجی بلکه بر بسترهای داخلی باشند تا امکان هک یا موارد مشابه یا اختلال فراهم نباشد و در همین راستا باید بسته های حمایتی برای استفاده از شبکه ملی اطلاعات داخلی به گونه ای طراحی شود که تولیدکنندگان محتوا و بخش‌های خصوصی استفاده از بسترهای داخلی را به طور طبیعی و نه اجباری به بستر های خارجی ترجیح دهند.

رئیس فراکسیون راهبردی مجلس تأکید کرد برای توسعه کسب‌وکار خانگی، اقتصاد دیجیتال و ایجاد شبکه اطلاعات ملی نیازمند اینترنت باکیفیت، پرسرعت و نامحدود هستیم که صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری می‌تواند در این حوزه کارگشا باشد.
محمدرضا میرتاج الدینی در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به طرح الحاق یک ماده به قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات که یک فوریت آن در جلسه امروز (چهارشنبه، 25 آبان ماه) در صحن علنی رأی آورد، گفت: این طرح برای توسعه شبکه فیبر نوری در کشور است به این معنا که اگر بخواهیم اینترنتی با کیفیت، پرسرعت و با اطلاعات نامحدود داشته باشیم باید از شبکه فیبر نوری استفاده کنیم که از سیاست های نظام نیز است.

نماینده مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه از برنامه های نظام رسیدن تعداد مشترکان اینترنت به 20 میلیون نفر است، اظهار داشت: در حال حاضر اینترنت ما به صورت سیار بوده و بیش از صد میلیون مشترک دارد اما در ازای آن اینترنت خانگی کم است که از این صد میلیون اشتراک نیز 80 درصد مسی بوده و نیاز به ADSL دارد.

وی در ادامه با بیان اینکه توسعه شبکه فیبر نوری به ایجاد شبکه ملی اطلاعات هم کمک می کند که بستر مناسبی برای اقتصاد دیجیتال و گسترش کسب و کار خانگی است، عنوان کرد: ما نیاز به 70 هزار میلیارد تومان تا صد هزار میلیارد تومان منابع برای اجرای این طرح داریم چون هر پورت نیاز به 3.5 میلیون تومان زیرساخت دارد البته امروز برخی اپراتورها تماس گرفتند و گفتند این میزان به 5 میلیون رسیده که ما نیز بر این اساس گفتیم به 70 تا 100 همت نیاز داریم.

میرتاج الدینی در ادامه با بیان اینکه با توجه به وضعیت فعلی تنها می توان 5 تا 6 هزار میلیارد تومان هزینه کرد لذا لازم است منابعی تأمین شود که برای آن ایجاد صندوقی نیاز است، گفت: با تأسیس صندوق می توانیم ظرف چند سال آینده شبکه فیبر نوری را گسترش دهیم که کمیته ارتباطات فراکسیون راهبردی روی این طرح کار کارشناسی انجام داد و دولت، کمیسیون صنایع و سایر نمایندگان نیز با آن موافق هستند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در خصوص تأمین منابع صندوق، ابراز داشت: اپراتورها باید هر ساله 28 درصد از حق کل امتیاز خود را به دولت بدهند که برخی به میزان 3 و برخی به میزان 28 درصد است و مخابرات نیز 3 درصد پرداخت می کند و از این میزان دولت در نهایت حدود 8 درصد را به خود اپراتورها باز می گرداند تا برای ایجاد زیرساخت ها هزینه و شبکه فیبر نوری ایجاد شود.

وی در ادامه با بیان اینکه این منبع مالی تبدیل به انحصاری در دست اپراتورها شده که مشخص نیست چگونه و در کجا هزینه می شود، عنوان کرد: ما با این طرح در نظر داریم به جای اینکه این 8 درصد به اپراتورها باز گردند در دست دولت و در سازمان تنظیم مقررات در صندوقی متمرکز باشد که نظارت و برنامه ریزی بهتری نیز روی آن صورت بگیرد و فیبر نوری به مناطق محروم و روستایی هم برود.

میرتاج الدینی ادامه داد: وقتی انحصار برداشته شود، در مناقصه ها نیز هزینه ها پایین تر می آید و می توانیم سرعت عمل داشته باشیم همچنین پس از نهادینه شدن صندوق توسعه فیبر نوری در وزارت ارتباطات، می توان برای آن منابع جدید تعریف کرد که انشعاب های خانگی است و دولت می تواند در بودجه سنواتی برای آن منابعی در نظر گیرد. با این تفاسیر این طرح مشکل اصل 75 هم ندارد چون از منابع موجود برداشته می شود.

وی ادامه داد: در حال حاضر  یک فوریت این طرح در صحن مجلس رأی بالایی آورد و ظرف یک ماه آینده در کمیسیون نهایی شده و به صحن می آید.

رئیس فراکسیون راهبردی مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه شبکه فیبر نوری یک زیرساخت پیشرفته و گران قیمت است و بخش خصوصی نمی تواند به خاطر بازگشت 10 ساله سود به آن ورود کند و نیاز به ورود دولت دارد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر شبکه فیبر نوری تا نزدیک ساختمان می رود که FTTB نام دارد و آنهایی که به خانه می رود، FTTH نام دارد که ما قصد داریم آن را به FTTP تبدیل کنیم که یعنی برای هر اشتراک در نظر گرفته می شود.

به گزارش خانه ملت، عنوان و متن طرح طراحی شده از سوی این نماینده به شرح زیر است:

عنوان طرح: پیشنهاد طرح تصویب قانون بند الحاقی به ماده 7 قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص تأسیس صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری

به منظور مدیریت عادلانه مالی و استفاده حداکثری از ظرفیت های زیرساختی کاروران مخابراتی و توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر، صندوقی تحت عنوان «صندوق توسعه شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری» وابسته به کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به عنوان مجری این صندوق تأسیس شود. منابع مالی صندوق شامل درصدی از درآمدهای ناخالص کاروران ارتباطی و فناوری اطلاعات با تصویب هیأت وزیران و وجوهی که از محل قانون اجازه تعیین و وصول حق امتیاز فعالیت بخش غیردولتی در زمینه پست و مخابرات خواهد بود و منابع این صندوق برای توسعه عادلانه و متوازن شبکه دسترسی نهایی اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کل کشور اختصاص یابد.

تبصره یک- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است با استفاده از منابع این صندوق و سرمایه گذاری کاروران مخابراتی سالیانه حداقل 5 میلیون اشتراک اینترنت ثابت مبتنی بر فیبر نوری در کشور ایجاد کند و گزارش عملکرد در خصوص این صندوق را به کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی ارائه کند.

تبصره دو- اساسنامه صندوق شامل ارکان، وظایف، اختیارات، نحوه فعالیت، مدیریت و نظارت بر صندوق در چارچوب این قانون باید ظرف مدت 3 ماه از تاریخ تصویب این قانون، توسط کمیسیون تنظیم مقررات تهیه و به تصویب هیأت وزیران برسد. همچنین تمامی فرایندهای اجرایی این صندوق بدون مجوز هیچگونه افزایش ساختار سازمانی و اجرایی بر عهده سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی است.

طبق جدیدترین گزارش اسپید تست جایگاه ایران در میان سایر کشورهای جهان در سرعت اینترنت موبایل با رشد همراه بوده است.

به گزارش خبرنگار مهر، گزارش جدید اسپید تست نشان می دهد در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل جهان ۳۳.۴۳ مگابیت برثانیه و اینترنت ثابت جهان ۷۲.۴۰ مگابیت برثانیه بوده است. حال آنکه در نهمین ماه میلادی (سپتامبر) میانه جهانی سرعت اینترنت موبایل ۳۳.۱۷ و اینترنت ثابت ۷۱.۳۹ مگابیت بر ثانیه بوده است.

 

رشد ۸ پله ای ایران در رده بندی میانه سرعت اینترنت موبایل

طبق گزارش اکتبر ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت موبایل ایران ۴۲.۹۵ مگابیت برثانیه و اینترنت ثابت آن ۱۱.۵۴ مگابیت برثانیه بوده است. طبق رده بندی این وب سایت جایگاه ایران در کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل ۴۶ بوده که نسبت به ماه قبل ۸ پله رشد کرده است. همچنین ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در رده ۱۴۱ قرار دارد که نسبت به ماه گذشته ۶ پله رشد کرده است.

از سوی دیگر میانگین سرعت اینترنت موبایل ایران در دهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی ۵۷.۴۰ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی پله ۶۱ بوده که نسبت به ماه سپتامبر ۶ پله رشد کرده است.

میانگین سرعت اینترنت ایران در اکتبر سال جار میلادی ۲۴.۲۵ مگابیت برثانیه و جایگاه آن ۱۴۴ است که نسبت به ماه گذشته ۲پله سقوط کرده است.

 

رشد ۳ پله ای اینترنت موبایل کره جنوبی در رده بندی جهانی

در جدول رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در اکتبر ۲۰۲۲ میلادی رده نخست به امارات متحده عربی (۱۳۸.۸۲ مگابیت برثانیه) تعلق دارد. جایگاه این کشور نسبت به ماه قبل یک پله رشد کرده است.

در رده دوم و سوم به ترتیب نروژ (۱۲۹.۸۱ مگابیت برثانیه) و قطر (۱۲۶.۰۳ مگابیت برثانیه) قرار دارد. هرچند جایگاه نروژ نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده اما جایگاه قطر در این رده بندی هیچ تغییری نکرده است.

در رده چهارم کره جنوبی با میانه سرعت اینترنت موبایل ۱۲۵.۱۷ مگابیت برثانیه قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۳ پله رشد کرده است.

در رده های پنجم، ششم وهفتم به ترتیب چین (۱۱۳.۵۰ مگابیت برثانیه)، هلند (۱۰۹.۴۵ مگابیت برثانیه) و دانمارک (۱۰۹.۲۹ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه هریک از این کشورها در رده بندی یک پله سقوط کرده است.

در رده هشتم بلغارستان با میانه سرعت اینترنت موبایل ۱۰۶.۸۸ مگابیت برثانیه قرار دارد و نسبت به ماه قبل هیچ تغییری نکرده است.

در رده نهم ودهم به ترتیب کویت (۱۰۲.۷۳ مگابیت برثانیه) و عربستان سعودی (۹۷.۸۱ مگابیت برثانیه) قرار دارند. طبق گزارش اسپید تست جایگاه کویت در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل یک پله رشد و عربستان سعودی یک پله سقوط کرده است.

 

سقوط ۳پله ای ژاپن در رده بندی پرسرعت ترین های اینترنت ثابت

در جدول رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت جهان رده نخست به سنگاپور (۲۱۹.۵۷ مگابیت برثانیه) تعلق دارد که جایگاه آن نسبت به ماه گذشته یک پله رشد کرده است. در رده دوم شیلی قرار دارد که میانه سرعت اینترنت ثابت آن ۲۱۹.۳۴ مگابیت برثانیه اعلام شده و جایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه قبل (سپتامبر) یک پله کاهش یافته است.

در رده سوم این فهرست چین با میانه سرعت ۲۰۳.۵۰ مگابیت برثانیه قرار دارد وجایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه گذشته تغییر نکرده است. جایگاه چهارم این فهرست به هنگ کنگ قرار دارد که نسبت به ماه قبل یک پله صعود کرده است. میانه سرعت اینترنت ثابت این کشور نیز ۱۹۸.۲۴ مگابیت برثانیه ثبت شده است.

در رده پنجم تایلند با میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۹۶.۴۶ مگابیت برثانیه قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه گذشته یک پله سقوط کرده است.

در رده های ششم، هفتم و هشتم به ترتیب آمریکا (۱۸۲.۶۳ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۷۴.۶۷ مگابیت برثانیه) وامارات متحده عربی (۱۶۶.۵۳ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه آمریکا و دانمارک در این رده بندی هر کدام یک پله و امارات متحده عربی ۴ پله سعود کرده است.

در رده نهم و دهم به ترتیب ژاپن (۱۶۵.۵۳ مگابیت برثانیه) و ماکائو(۱۵۹.۸۰ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه ژاپن در این رده بندی ۳ پله و ماکائو یک پله سقوط کرده است.

معاون وزیر ارتباطات گفت: «از یک ماه پیش تاکنون پس از مسدود شدن ۲ پلتفرم واتس‌اپ و اینستاگرام، ترافیک داخل بیش از ۷۰ درصد افزایش داشته و این آمار در حال افزایش است.»

به گزارش فارس، امیر محمدزاده لاجوردی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت، در پاسخ به این سوال که پس از مسدود شدن ۲ پلتفرم واتس‌اپ و اینستاگرام چه تغییراتی در میزان ترافیک اینترنت مصرفی کشور ایجاد شده است؟ گفت: «از یک ماه پیش تاکنون در ترافیک داخل بیش از ۷۰ درصد افزایش داشته ایم و این آمار هم در حال افزایش است.»

وی در پاسخ به این سوال که آمار پیک و متوسط ترافیک پهنای باند داخل به تفکیک چگونه است؟ گفت: «افزایش پیک ترافیک داخل بیش از ۷۰ درصد است و در برخی از مواقع تا ۹۰ درصد هم افزایش می یابد.»

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: «متوسط ترافیک هم ۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.»

مدیرعامل شرکت زیرساخت در پاسخ به این سوال که ترافیک خارجی در این مدت چه تغییری کرده است؟ گفت: «ترافیک خارجی تقریبا نصف شده است.»

بررسی سایت‌های فروش تجهیزات استارلینک و صحبت با برخی فروشندگان نشان می‌دهد قیمت این تجهیزات که به صورت قاچاق، بیشتر از بانه به کشور وارد شده ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان است و این در حالی است که هنوز هیچ مرجع رسمی کارکرد این تجهیزات در ایران را تایید نکرده است.

به گزارش ایسنا، برخی از کانال‌های تلگرامی و صفحات اینستاگرام شروع به تبلیغ فروش تجهیزات استارلینک کرده‌اند. فروشندگان قیمت‌های مختلف بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار، معادل ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان را برای این تجهیزات مطرح می‌کنند.

عده‌ای از فروشندگان می‌گویند در منزل مبلغ را دریافت خواهند کرد، اما برخی دیگر بیعانه حدود ۱۰ میلیون تومانی درخواست می‌کنند.

یکی از فروشندگان در پاسخ به اینکه آیا برای اتصال به اینترنت باید هزینه ماهانه پرداخت شود؟ می‌گوید: «نه. کل هزینه همین ابتدا پرداخت می‌شود. فعلا اعلام شده استفاده از این اینترنت رایگان است و تا زمانی که اعلام کنند شرایط همین است.»

اما صحبت‌های فروشندگان متناقض است. برای مثال فروشنده دیگری می‌گوید که خریداران باید ماهانه ۱۰۰ دلار هزینه شارژ پرداخت کنند.

همچنین طبق گفته‌ فروشندگان، هر تجهیزات برای فضایی به اندازه یک استادیوم فوتبال اینترنت تامین می‌کند.

یکی از فروشندگان در پاسخ به اینکه اگر بعدا تجهیزات به مشکل بخورد چه کسی مسئول است؟ نصب کننده تجهیزات را معرفی کرده و می‌گوید: «این فرد همواره برای پاسخ دهی و تعمیرات در دسترس خواهد بود.» البته مشخص است که تضمینی برای این ادعا وجود ندارد.

او همچنین در پاسخ به اینکه چه تضمینی برای فعال بودن این تجهیزات در ایران وجود دارد؟ گفت که بعد از پرداخت بیعانه، نصاب در محل نصب حاضر می‌شود، اما اگر تجهیزات کار نکرد، پول را پس می‌دهد و تجهیزات را می‌برد.

به گفته خود فروشندگان، تجهیزات استارلینک بیشتر از شهر بانه وارد می‌شود.

البته به نظر می‌رسد با توجه به قاچاق بودن کالا و همچنین ناشناخته بودن آن، امکان سوء استفاده‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد.

 

معیار، سود است

در این رابطه، حمید حسینی،  عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مرزی وجود دارد که برخی کالاها از آن ترانزیت شده، به عراق برده می‌شود، در ۱۰ کیلومتری مرز پیاده و دوباره به صورت کولبری به ایران وارد می‌شود. این کالاها عمدتا لوازم الکترونیک، موبایل، لوازم خانگی، لوازم آرایشی، پوشاک و سایر کالاهایی هستند که بازار دارند؛ بنابراین هیچ چیزی بعید نیست و ترانزیت هم از ایران سخت نیست.

به گفته وی عمده کالاها ابتدا وارد بندرعباس می‌شود، بعد به صورت ترانزیت به اقلیم کردستان می‌رود و دوباره به صورت کولبری به ایران برمی‌گردد. در حال حاضر در بانه پاساژهای شیک ساخته شده و انواع لوازم خانگی و سایر کالاها در آن‌ها فروخته می‌شود. تجهیزات استارلینک هم اگر بازار جذابی داشته باشد، وارد می‌شود، چرا که معیار افراد فعال در این حوزه منافع و سود است.

عضو هیئت رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با این که دولت باید درایت کند و فیلترینگ اینترنت را بردارد تا مردم به مسیری وارد نشوند که دیگر قابل کنترل نباشد، تصریح کرد: این تجهیزات هم ممکن است ابتدا گران باشد، اما در آینده ارزان‌تر می‌شود و هیچ کنترلی روی آن نخواهد بود.

حسینی در پاسخ به اینکه آیا احتمال کلاهبرداری در فروش تجهیزات استارلینک وجود دارد؟ گفت: معمولا شاهد این قبیل اتفاق‌ها هستیم، اما مردم این ریسک را پذیرفته‌اند.

 

وضعیت مبهم تجهیزات استارلینک در ایران

اینترنت ماهواره‌ای بیشتر در مواردی به‌کار می‌رود که دسترسی معمولی به اینترنت (کابلی، فیبرنوری، دایال-آپ و بی‌سیم) امکان‌پذیر نیست یا از کیفیت پایینی برخوردار است. در تعریف این نوع از اینترنت باید گفت امواج از طریق ماهواره ارسال می‌شود و کاربر برای دریافت آن باید از تجهیزات مخصوص آن یعنی دیش و دریافت کننده امواج استفاده کند. اگر این نوع از اینترنت فراگیر شود احتمال تولید تجهیزات آن با قیمت کمتر هم ممکن خواهد بود یا حتی سیم کارت‌هایی مانند آنچه در تلفن ماهواره‌ای استفاده می‌شود تولید می‌شود اما هنوز برای رسیدن به این مراحل زود است.

اوایل مهرماه برخی از کارشناسان هشدار دادند که استفاده از اینترنت ماهواره ای نیازمند زیرساخت‌هایی در داخل کشور است و به این زودی‌ها خبری از اینترنت ماهواره‌ای نخواهد شد. همچنین به گفته آن‌ها فایل‌ها و اپلیکیشن‌هایی در فضای مجازی منتشر شده که به کاربران وعده دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و استارلینک را می‌دهند، بی‌استفاده و البته خطرناک هستند.

عیسی زارع پور هم اخیرا گفته بود که اگر کشورهای دیگر بخواهند خدمات استارلینک به ایران بدهند، باید ضوابط ایران را رعایت کنند و بعید است به این زودی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران فعال شود.

پس از این اظهارات، اخبار عجیبی در فضای مجازی به نقل از ایلان ماسک خطاب به وزیر ارتباطات منتشر شد که رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در واکنش به این توئیت منتسب به ایلان ماسک مبنی بر خطاب قراردادن عیسی زارع پور، آن را جعلی دانست و نوشت: فیک نیوزسازان مشغول کارند.

استارلینک توسط شرکت اسپیس ایکس اداره می‌شود و طبق اطلاعات مندرج برروی سایت رسمی این شرکت، اکنون ۴۰ کشور را تحت پوشش خدمات خود قرار داده است و راه‌اندازی سرویس تلفن همراه جهانی پس از سال ۲۰۲۳ را هم هدف‌گذاری کرده است.

در صفحه نقشه وب سایت استارلینک، مناطق تحت پوشش خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در جهان با سه رنگ مختلف برای مناطق تحت پوشش، مناطقی که در لیست انتظار هستند و مناطقی که به زودی به استارلینک دسترسی خواهند داشت، نشان داده می‌شود اما طبق این اطلاعات، چندین کشور از جمله ایران و چین شامل مناطق تحت پوشش نیستند.

اکنون داخل سایت  اسپیس ایکس  و در صفحه مربوط به سفارش استارلینک، برای بخش خانگی، هنگامی که نام محله‌ای را مثلا در تهران وارد می‌کنیم، با این پیام روبرو می‌شویم که استارلینک هنوز در محدوده شما به دلیل عدم دریافت تاییدیه رگولاتوری، موجود نیست و با دریافت مجوز رگولاتوری، محدوده مورد پوشش ما گسترش پیدا خواهد کرد، بنابراین لطفا قابل دسترس بودن استارلینک در محدوده زندگی خود را بعدا دوباره بررسی کنید. همین پیام برای سفارش استارلینک برای کاربران تجاری هم تکرار می‌شود.

با این اوصاف، با توجه به راه افتادن بازار فروش این کالاها در ایران و همچنین اظهارات دیگر ایلان ماسک مبنی بر فعال شدن اینترنت ماهواره‌ای در ایران، مشخص نیست که آیا واقعا استفاده از تجهیزات در کشور امکان پذیر هست یا نه؟ به نظر می‌رسد در خلاء اطلاع رسانی درست در این رابطه و مبادله غیرقانونی، امکان سوء استفاده بیش‌تر خواهد بود.

در همین رابطه مسعود اسدپور، رئیس آزمایشگاه شبکه‌های اجتماعی دانشگاه تهران اخیرا گفته بود که احتمالا فروشندگان این تجهیزات در فضای مجازی یا تجهیزات غیر واقعی می‌فروشند یا تبلیغ دروغ می‌کنند. شاید یک سال دیگر  اینترنت استارلینک برای تعداد زیادی قابل استفاده باشد، اما ادعای فعلی دروغ است چون برای این موضوعات تبلیغ عمومی نمی‌کنند.

نشریه فوربز در گزارشی نوشت که پایانه‌های ارتباطی ماهواره‌ای استارلینک در تلاش برای دور زدن محدودیت‌های اینترنتی به ایران قاچاق می‌شوند.
به گزارش همشهری آنلاین، این نشریه با اشاره به حوادث اخیر در ایران نوشت: ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس، با هیاهوی زیادی اعلام کرد که در حال فعال کردن استارلینک در ایران است و دولت آمریکا بر این اساس، کنترل صادرات بر روی خدمات ارتباطی را کاهش داده است.

این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا از طریق گیرنده‌های زمینی به مجموعه‌ای متشکل از هزاران ماهواره در مدار پایین زمین دسترسی داشته باشند که سرعت دانلود تا ۳۵۰ مگابیت بر ثانیه و به لطف ارتفاع کم ماهواره‌ها، تأخیر بین ۲۰ تا ۴۰ میلی ثانیه را ارائه می‌دهد.

فوربز می‌نویسد: با ممنوعیت تراکنش‌های بانکی بین‌المللی در ایران، ایرانیان نمی‌توانند پایانه‌های مورد نیاز برای دسترسی به این سرویس را خریداری کنند.

با این حال، اکنون گزارش‌هایی مبنی بر قاچاق ترمینال‌های استارلینک به این کشور منتشر شده است.

در این رابطه ویدئویی در توییتر به اشتراک گذاشته شده است که تجهیزاتی در مسیر این کشور را نشان می‌دهد.

در همین حال، فیروز نادری، مدیر سابق ناسا می‌گوید که حدود ۳۰ پایانه استارلینک در حال حاضر در ایران فعال است که توسط تعدادی از گروه‌ها تامین شده است.

او می‌گوید: «به‌عنوان یک مورد آزمایشی، این گام مهمی است و شاید موارد بیشتری در پی داشته باشند.»

این نشریه ادامه داد: با این حال، مشکلات بزرگی وجود دارد، از جمله هزینه ۵۹۹ دلاری یک ترمینال. پایانه‌های استارلینک فقط به دسترسی به ماهواره‌ها نیاز ندارند؛ آنها همچنین باید در چند صد کیلومتری ایستگاه زمینی قرار داشته باشند که در ایران هیچکدام از آنها وجود ندارد. بنابراین، آنها فقط در اطراف کشور کار می‌کنند که در آن ترمینال‌های کشورهای همسایه مانند ترکیه، آذربایجان یا عراق قابل دسترسی باشند.

در همین حال، بحث مخفی نگه داشتن دستگاه‌ها نیز وجود دارد. در حالی که به راحتی می‌توان آنها را از نظر بصری پنهان کرد، اما طبیعتاً انتقال و همچنین دریافت دیتا، تشخیص آنها با تجهیزات مناسب را ساده می‌کند.

طبق گزارش اسپید تست ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۹ پله رشد کرده است.

به گزارش خبرنگار مهر، جدیدترین گزارش اسپیدتست نشان می‌دهد در نهمین ماه میلادی (سپتامبر) میانه جهانی سرعت اینترنت موبایل ۳۳.۱۷ و اینترنت ثابت ۷۱.۳۹ مگابیت بر ثانیه بوده است. طبق اطلاعات موجود درآگوست ۲۰۲۲ میلادی میانه سرعت اینترنت جهانی موبایل ۳۰.۷۹ و ثابت ۶۹.۱۴ مگابیت برثانیه بوده است.

 

رشد اینترنت ثابت و موبایل ایران

همچنین در این رده بندی اشاره شده میانه سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۳۵.۳۶ مگابیت برثانیه بوده است. علاوه بر آن جایگاه ایران در رده بندی کشورهایی با بیشترین سرعت اینترنت موبایل جهان با ۱۵ پله رشد، رده ۵۴ اعلام شده است.

از سوی دیگر میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در نهمین ماه ۲۰۲۲ میلادی ۱۰.۴۴ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت ۱۴۷ بوده است. طبق این رده بندی جایگاه ایران نسبت به اگوست ۲۰۲۲ هیچ تغییری نکرده است.

از سوی دیگر طبق رده بند اسپید تست میانگین سرعت اینترنت موبایل ایران در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۴۹.۳۳ مگابیت برثانیه و جایگاه آن رده ۶۷ بوده که نسبت به ماه گذشته ۹ پله رشد کرده است.

در بخش اینترنت ثابت نیز میانگین سرعت اینترنت ثابت ایران در ماه گذشته میلادی ۲۳.۴۷ مگابیت برثانیه ثبت شده و جایگاه آن در رده بندی کشورهایی با بیشترین متوسط سرعت اینترنت ثابت در جهان با ۳ پله رشد ۱۴۲ بوده است.

یکی از قابلیت‌های جدید و تازه ای که وب سایت اسپید تست اضافه کرده، رده بندی اینترنت موبایل و ثابت شهرها در هر کشور است. براساس رده بندی مذکور، میانه سرعت اینترنت موبایل تهران در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۳۴.۲۴ مگابیت برثانیه بوده و جایگاه آن نسبت به ماه قبل ۱۸ پله رشد کرده است. همچنین در رده ۸۲ نیز مشهد با میانه سرعت ۳۲.۷۱ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن در رده بندی شهرهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان ۱۹ پله رشد کرده است.

در بخش اینترنت ثابت نیز تهران با میانه سرعت ۱۱.۹۰ مگابیت بر ثانیه در رده ۱۶۲ رتبه بندی جهانی شهرهایی با بیشترین سرعت اینترنت ثابت قرار دارد. جایگاه تهران در این رده بندی نسبت به ماه قبلی هیچ تغییری نکرده است. همچنین میانه سرعت اینترنت ثابت مشهد نیز ۷.۸۵ مگابیت برثانیه و جایگاه آن در رده بندی ۱۷۶ ثبت شده است. جایگاه این شهر در رده بندی نسبت به ماه قبل ۲ پله سقوط کرده است.

 

نروژ همچنان پیشتاز اینترنت پر سرعت موبایل

طبق این رده بندی نروژ کشوری با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان در ۲۰۲۲ میلادی بوده است. میانه سرعت اینترنت این کشور ۱۲۶.۹۴ مگابیت برثانیه ثبت شده و جایگاه آن نسبت به ماه قبل تغییری نکرده است.

در رده دوم فهرست امارات متحده عربی با یک پله جهش (۱۲۶.۸۵ مگابیت برثانیه) قرار داشته است. در جایگاه سوم کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان قطر (۱۲۴.۲۹ مگابیت برثانیه) قرار دارد که جایگاه آن نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده است.

در رده‌های چهارم و پنجم این فهرست به ترتیب چین (۱۱۶.۴۲ مگابیت برثانیه) و هلند (۱۰۵.۵۲ مگابیت برثانیه) قرار داشتند. جایگاه چین در رده بندی ماه سپتامبر ۵ و هلند یک پله صعود کرده است.

در رده ششم، هفتم و هشتم این فهرست به ترتیب دانمارک (۱۰۵.۴۰ مگابیت برثانیه)، کره جنوبی (۱۰۴.۸۱ مگابیت برثانیه) و بلغارستان (۱۰۳.۹۰ مگابیت برثانیه) قرار دارند. جایگاه دانمارک یک پله، کره جنوبی ۳ پله و بلغارستان یک پله در این رده بندی سقوط کرده است.

در رده نهم کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت موبایل در جهان عربستان سعودی (۹۷.۱۵ مگابیت برثانیه) در رده نهم و کویت با سرعت اینترنت ۹۵.۰۴ مگابیت برثانیه در رده دهم قرار دارند.

طبق این جدول هرچند جایگاه عربستان سعودی در رده بندی یک پله صعود کرده، اما جایگاه کویت ۲ پله سقوط کرده است.

 

صعود دو پله‌ای چین در رده بندی اینترنت ثابت جهان

در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در جهان شیلی با یک پله صعود در رد ه نخست قرار دارد. میانه سرعت اینترنت این کشور ۲۱۷.۴۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است. در رده دوم سنگاپور (۲۱۵.۸۳ مگابیت برثانیه) و در رده سوم چین با سرعت اینترنت ۱۹۶ مگابیت برثانیه قرار دارند.

هرچند جایگاه سنگاپور در این رده بندی نسبت به ماه قبل یک پله سقوط کرده، اما جایگاه چین ۲ پله صعود کرده است.

در رده‌های چهارم و پنجم به ترتیب تایلند (۱۹۵.۲۲ مگابیت برثانیه) و هنگ کنگ (۱۸۶.۰۲ مگابیت برثانیه) قرار دارند که جایگاه هرکدام ا ز آنها در رده بندی کشورهایی با بیشترین میانه سرعت اینترنت ثابت در جهان یک پله سقوط کرده است.

در رده ششم ژاپن با سرعت اینترنت ۱۷۲.۹۴ مگابیت برثانیه قرار دارد و جایگاه آن در رده بندی نسبت به ماه قبل ۴ پله رشد کرده است.

در رده هفتم، هشتم و نهم به ترتیب آمریکا (۱۷۲.۳۰ مگابیت برثانیه)، دانمارک (۱۷۱.۵۹ مگابیت برثانیه) و ماکائو (۱۵۸.۷۱ مگابیت برثانیه) قرار دارند. طبق اطلاعات موجود جایگاه آمریکا یک پله و ماکائو ۲ پله سقوط کرده است. این درحالی است که جایگاه دانمارک در رده بندی مذکور نسبت به ماه قبل هیچ تغییری نکرده است.

در رده دهم این فهرست نیز اسپانیا با یک پله جهش قرار دارد. میانه سرعت اینترنت ثابت این کشور در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی ۱۵۴.۷۳ مگابیت برثانیه ثبت شده است.

اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد می‌شود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه می‌شود.

برخلاف گفته‌های وزارت ارتباطات و ایلان ماسک که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای در ایران منوط به دریافت مجوز است؛ اما ظاهرا قاچاق تجهیزات استارلینک در برخی از شهرهای ایران آغاز شده و حتی برخی آگهی‌ها از قیمت ۶۰ میلیون تومانی این تجهیزات خبر می‌دهند.

به نظر می‌رسد تجهیزات استارلینک از قائله کالاهای قاچاق مستثنی نبوده و اکنون وارد کشور شده است. این خبر را عضو سابق اتاق ایران و عراق به تجارت‌نیوز اعلام کرد و گفت تجهیزات استارلینک با قیمت ۳۵۰ دلار از عراق به ایران قاچاق می‌شود.

دیاکو افخم گفت: «در شهرهای مرزی تجهیزات استارلینک با قیمت‌های نجومی به فروش می‌رسد و فروشندگان ادعا می‌کنند که تجهیزات را طی ۱۵ روز به دست مشتریان در سراسر کشور می‌رسانند. آنطور که می‌گویند هر یک دستگاه مودم می‌تواند به ۲۰۰ دستگاه تلفن همراه به طور همزمان اینترنت ارائه دهد. همچنین این مودم‌ها تا شعاع ۴۰۰ متری نیز قابل استفاده هستند.»

آنطور که تجربه‌های مختلف در سال‌های گذشته گویاست محدودسازی یا مسدودسازی راه‌های قانونی ورود تجهیزات مورد نیاز فناوری‌های نوین، موجب توسعه بازار قاچاق آن محصول می‌شود. حالا هم به نظر نوبت به اینترنت ماهواره‌ای رسیده است.

 

تجهیزات استارلینک در بانه، ۶۰ میلیون!
پیگیری‌ها از افرادی که ادعا دارند می‌توانند تجهیزات استارلینک به کشور وارد کنند، هم نشان‌دهنده این است که برخی به صورت قاچاقی تعداد محدودی از تجهیزات را وارد ایران کرده‌اند.

یکی از این افراد می‌گوید که برای وارد کردن تجهیزات استارلینک به کشور در ابتدا ۳۵۰ دلار (۱۱ میلیون تومان) به عنوان پیش پرداخت از مشتریان دریافت می‌کند و پس از ۱۵ روز تجهیزات را تحویل می‌دهد. اگر مشتری بخواهد می‌تواند حضوری به شهر بانه جهت دریافت تجهیزات مراجعه کند یا ارسال تجهیزات در بسته‌بندی‌های جعلی به‌وسیله تاکسی‌ها و اتوبوس‌های برون شهری ممکن است!

دریافت تجهیزات با هزینه ۳۵۰ دلاری تمام نمی‌شود. این فرد می‌گوید مشتری استارلینک باید ۱۵۰۰ دلار (۴۹ میلیون تومان) علاوه بر ۳۵۰ دلار پیشین برای دریافت کامل تجهیزات بپردازد. همچنین، طبق ادعای این فرد هزینه اشتراک اینترنت ماهواره‌ای در ایران تا دو ماه رایگان است.

بنابراین، طبق ادعای این افراد اگر کاربران ایرانی بخواهند تجهیزات اینترنت ماهواره‌ای را تهیه کنند، حدود ۶۱ میلیون تومان باید هزینه کنند. از آنجایی که تجهیزات به صورت غیرقانونی وارد می‌شود، هزینه آن طبق نرخ آزاد ارز محاسبه می‌شود.

برخی آگهی‌های دیگری هم وجود دارد که در آن ادعا می‌شود «اینترانت را به اینترنت» تبدیل می‌کنند.

این در حالی است که دستگاه استارلینک در آمریکا با قیمت ۴۹۹ دلار به فروش می‌رسد. در حال حاضر هم کاربران عادی برای دریافت اینترنت ماهواره‌ای، باید ماهانه ۹۹ دلار پرداخت کنند. البته ۴۹۹ دلار نیز برای خرید تجهیزات اولیه از قبیل روتر و بشقابک استارلینک نیاز است.

به گفته این فرد، اینترنت ماهواره‌ای اکنون در دسترس تعدادی از افراد داخل کشور قرار دارد و سرعت دانلود آن چیزی حدود ۳۰۰ مگابایت برثانیه است.

با اینکه قرار بود که این فرد برای اثباث ادعای خود برای تجارت‌نیوز فیلم و عکس ارسال کند، اما هیچ مستندی مبنی براینکه تجهیزات استارلینک وارد کشور شده و قابل استفاده است، وجود ندارد.

همچنین، تعدادی از کاربران نیز در شبکه اجتماعی توییتر ادعا کردند که دسترسی به اینترنت ماهواره‌ای و تجهیزات آن با قیمت‌های متفاوت در کشور امکان‌پذیر شده است.

 

استارلینک در ایران قابل استفاده است؟
در سه هفته گذشته ایلان ماسک خبر از پیگیری معافیت تحریم‌های ایالات متحده برای استارلینک داده بود. وزارت خزانه‌داری امریکا نیز برای این کار به ماسک چراغ سبز نشان داد. پس از آن ایلان ماسک ایران را به لیست خود در وبسایت استارلینک اضافه کرد و به کاربران اجازه داد تا برای خود نمایه کاربری ایجاد کنند.

با وجود اینکه مسئولان از ابتدا اعلام کردند که فعالیت اینترنت ماهواره‌ای نیاز به دریافت مجوز از ایران دارد و پیش از داشتن مجوز فعالیت آن غیرقانونی محسوب می‌شود. اما ایلان ماسک پنجشنبه ۲۱ مهر اعلام کرد که چند پایانه اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران فعال شده.

در پروژه استارلینک، هزاران ماهواره کوچک در مدارهای پایینی زمین قرار گرفته‌اند و سیگنال‌های اینترنت پرسرعت را به سمت زمین مخابره خواهند کرد. به‌طوری که به گفته برخی انتقال دیتا با سرعتی نزدیک به سرعت نور انجام خواهد شد. براساس آنچه ایلان ماسک اعلام کرده است نیز در حال حاضر اینترنت استارلینک در هر نقطه از زمین قابل دسترسی است.

 

پرحجم‌ترین و بهترین بسته‌ی اینترنت کشور معرفی شد!
گزارش‌ها نیز حکایت از این دارد که شرکت اینترنت ماهواره‌ای اسپیس ایکس جهت فعالسازی این پروژه در ایران، دکل‌هایی با بُرد ۸۰۰ کیلومتر را در ترکیه مستقر کرده است.

پیش از این نیز فرامرز رستگار، دبیر سندیکای صنعت مخابرات به تجارت‌نیوز گفته بود که تجهیزاتی که به صورت قاچاق وارد کشور شده، امکان فعال شدن را خواهند داشت. دسترسی. به اینترنت استارلینک نیازمند تجهیزات است که هر کسی که آن در اختیار دارد می‌تواند به آن متصل شود.

با اینکه هنوز مشخص نیست که پایانه‌های فعال شده در دسترس کدام افراد یا سازمان‌ها قرار دارد. اما به نظر می‌رسد که رونق قاچاق بار دیگر روند ورود تجهیزات را آسان و استفاده گسترده کاربران از این تکنولوژی را امکان‌پذیر می‌کند و به همین خاطر در حال حاضر هم تعدادی از کاربران این تجهیزات را در اختیار دارند.(منبع:تجارت نیوز)

 

در همین رابطه: اینترنت ماهواره‌ای، قابل ردیابی و پارازیت است

وزارت ارتباطات اعلام کرد: محدودیت‌هایی که بنا به ملاحظات و دستور مراجع ذی‌صلاح، در روزهای گذشته و در بعضی ساعات روز در سطح بین‌المللی ایجاد می‌شد، هم اکنون برداشته شده است.

به گزارش ایرنا، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در واکنش به گزارش روزنامه خراسان با عنوان «سرگردانی کسب و کارهای اینترنتی» در توضیحاتی اعلام کرد:

«همان طور که عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شنبه گذشته ۱۶ مهرماه در حاشیه مراسم افتتاح مرکز کنترل و عملیات ماهواره های سنجش از دور به آن تاکید کرد، ایجاد محدودیت برای دو پلتفرم خارجی براساس تصمیم وزارت ارتباطات نبوده و ادامه آن نیز منوط به تصمیم مراجع امنیتی و کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه است.

وی همچنین در روز چهارشنبه ششم مهرماه در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره محدودیت‌های اعمال شده برای این دو پلتفرم آمریکایی گفت: مرجع تصمیم گیری در  این زمینه وزارت ارتباطات نیست و برخی محدودیت‌ها بنا به شرایط کشور و به تشخیص مراجع ذی صلاح در کشور ایجاد شده است و برداشته شدن این محدودیت‌ها برعهده مرجعی است که محدود شدن آن را ابلاغ کرده است.

حال با توجه به این که وزیر ارتباطات در نوبت‌های مختلف درباره وضعیت محدودیت‌های دو پلتفرم اظهارنظر واحد و صریحی داشته است، اطلاق عبارت «اظهارات متناقض و مبهم» به ایشان گزارش مذکور، کمی عجیب و غیرمنصفانه به نظر می‌رسد.

علی‌ای‌حال؛ خوشبختانه هم اکنون همه خدمات داخلی بر بستر شبکه ملی اطلاعات در حال انجام است و هیچ خدمت و سرویس داخلی مختل نشده است. ضمن اینکه محدودیت‌هایی که بنا به ملاحظات و دستور مراجع ذی‌صلاح، در روزهای گذشته و در بعضی ساعات روز در سطح بین‌المللی ایجاد می‌شد، هم اکنون برداشته شده است و تنها محدودیت موجود برای دو پلتفرم مذکور است که تصمیم‌گیری درباره آنها به دلیل نقض قوانین حاکمیتی و نقشی که در ایجاد آشوب داشتند باید در مراجعی که ذی‌صلاح هستند، صورت گیرد.

رییس سازمان فضایی ایران گفت: برای ساخت منظومه ماهواره‌ای شبیه به استارلینک در کوتاه‌مدت، نیاز به شکل‌گیری یک کنسرسیوم بین‌المللی برای همکاری با کشورهای علاقه‌مند به این کار داریم که رایزنی‌هایی در این‌باره انجام شده و ظرف چند سال آینده به آن دست پیدا خواهیم کرد.

مدتی قبل برخی اعلام کردند که سازمان فضایی ایران باید چیزی شبیه به استارلینک برای ایران بسازد. ساخت چنین منظومه‌ای اما کار زمان‌بر، پر هزینه و سختی است.

«حسن سالاریه» رئیس سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با ایرنا درباره اینکه آیا ما می‌توانیم چیزی شبیه استارلینک داشته باشیم، توضیحاتی ارائه کرد.

سالاریه گفت: سازمان فضایی ایران در خصوص ساخت منظومه‌های ماهواره‌ای برنامه مدونی دارد. برنامه به این صورت است که از شکل‌گیری شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در این حوزه حمایت کنیم تا به‌مرور زمان به یک کنسرسیوم تبدیل و سازنده ماهواره‌های مخابراتی کوچک (تا ۳۰۰ کیلوگرم) شوند.

معاون وزیر ارتباطات تأکید کرد: در گام نخست قصد داریم یک منظومه مخابراتی تشکیل شده از ریز ماهواره‌ها طراحی کرده و بسازیم. این منظومه برای کارهای باند باریک و اینترنت اشیا مورد استفاده قرار می‌گیرند. منظومه‌های ریز ماهواره‌ای کوچک و زیر ۵۰ کیلوگرم است و بخش خصوصی به‌راحتی می‌تواند آن را بسازد. در این خصوص مطالعات امکان‌سنجی زیادی انجام‌گرفته است و امیدواریم شرکت‌های دانش‌بنیان در این بخش با جدیت به کار خود ادامه بدهند.

رییس سازمان فضایی تصریح کرد: منظومه ریز ماهواره، برنامه‌ای است که ما در افق کوتاه‌مدت خود قرار دادیم. تا پایان ۱۴۰۱ سازمان فضایی، آگهی ثبت‌نام شرکت‌های دانش‌بنیان برای حضور در مناقصه و پلتفرمی که باید برای این کار ساخته شود را اعلام می‌کند. پس از حضور شرکت‌ها در مناقصه و بررسی‌هایی که انجام می‌گیرد ما با آن‌ها قرارداد منعقد می‌کنیم.

وی افزود: در این گام ما شرکت‌ها را شناسایی و آن‌ها را توانمند می‌کنیم تا بتوانند به سمت گام اصلی که ساخت ماهواره برای ارائه خدمات پهن‌باند است، حرکت کنند. این اتفاق منجر به ارائه اینترنت می‌شود، همان کاری که منظومه ماهواره‌ای استارلینک توانایی انجام آن را دارد.

سالاریه تصریح کرد: ساخت منظومه ماهواره‌ای در کشور ما به‌صورت انفرادی جلو نخواهد رفت. برای رسیدن به این هدف باید برای ارتفاعات مختلف چند ۱۰۰ و چند هزار ماهواره در زمان کوتاه به مدار موردنظر پرتاب شوند.

وی تأکید کرد: اگر اکنون پرسیده شود در آینده نزدیک (۲ ساله) و صرفاً با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی می‌توان منظومه ماهواره‌ای ساخت، پاسخم منفی است. در اهداف این‌چنینی باید کنسرسیوم بین‌المللی شکل بگیرد. نقشه راه ما این است که ایران همراه با چند کشور علاقه‌مند دیگر که با آن‌ها رایزنی کرده‌ایم، برای ساخت منظومه ماهواره‌ای همراه شوند.

رییس سازمان فضایی کشور اعلام کرد: با تشکیل این کنسرسیوم یک پلتفرم را به‌صورت مشترک طراحی و آن را به منظومه تبدیل خواهیم کرد. شکل‌گیری این منظومه می‌تواند رقیبی برای منظومه استارلینک باشد.

سالاریه درباره بازه زمانی دستیابی به منظومه ماهواره‌ای برای رقابت با استارلینک گفت: قطعاً در بازه زمانی ۲ تا ۳ ساله این کار انجام‌شدنی نیست، اما هر چقدر مشارکت بالاتر برود، قطعاً در مدت‌زمان کوتاه‌تری می‌توانیم به این هدف دست پیدا کنیم. دستیابی به منظومه ماهواره‌ای IOT (اینترنت اشیا) و پهن‌باند هر دو در برنامه ما هستند.

به گزارش ایرنا، استارلینک (Starlink) یک منظومه ماهواره‌ای است که از سوی شرکت اسپِیس‌اِکس برای فراهم کردن اینترنت ماهواره‌ای شکل گرفته است. این صورت فلکی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایینی زمین تشکیل شده است که در ترکیب با فرستنده و گیرنده‌های زمینی کار می‌کنند.

فعالان اقتصادی در نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگو، تاکید کردند: اینترنت، زیرساخت توسعه است و قطعی آن و فیلتر شدن پلتفرم‌های خارجی، سرمایه‌‌گذاری‌ها را کاهش داده و مانع از ورود صنایع مختلف در مسیر هوشمندسازی می‌شود.

اتاق ایران - دبیرخانه شورای گفت‌وگو در نشستی با حضور نمایندگان وزارت کشور و مشاورز وزیر ارتباطات به بررسی پیامدها و آسیب‌های وارد شده بر کسب‌وکارها ناشی از قطعی سه هفته‌ای اینترنت پرداخت. بر اساس آنچه عنوان شد، فیلترینگ کارآمدی موردنظر را نداشته و عواقب اقتصادی دارد.

رصد و پیگیری چالش‌ها و مشکلات مترتب بر کسب‌وکارها، از وظایف مرکز  بهبود کسب‌وکار اتاق ایران و دبیرخانه شورای گفت‌وگوست. بر این اساس نشستی به همت دبیرخانه برگزار شد تا در آن پیامدهای ناشی از قطعی اینترنت و فیلترینگ برخی پلتفرم‌های خارجی بر انواع فعالیت‌ها و کسب‌وکارها بررسی شود.

در این نشست حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رئیس اتاق ایران و قائم‌مقام دبیر شورای گفت‌وگو  به شرایط سه هفته گذشته، قطعی اینترنت بین‌المللی و فیلتر شدن پلتفرم‌های خارجی به عنوان ابزار ارتباطی فعالان اقتصادی با طرف‌های تجاری و بروز مشکلات برای صاحبان کسب‌وکارها، اشاره کرد.

او از بروز اختلال در ارائه خدمات و پیگیری امور جاری در کنار  افزایش ۳۰ برابری استفاده از انواع فیلترشکن‌ها سخن گفت و تاکید کرد: مجموع این رویدادها، کاهش یک سومی درآمدهای جابه‌جایی مرسولات فروشگاه‌های اینترنتی را طبق اظهارات مدیرعامل پست، توقف فعالیت کسب‌وکارهایی که در اینستاگرام حضور داشتند، اختلال در زیرساخت انواع صنایع از جمله سیستم حمل‌ونقل و غیره را به دنبال داشته است.

اضافه شدن قطعی اینترنت به معضلات دیگر چون تحدیدهای تحریمی و ایجاد فضای ناامیدی در بین جوانان از دیگر موضوعاتی بود که نایب‌رئیس اتاق ایران به آن اشاره کرد.

به اعتقاد سلاح‌‌ورزی برگزاری جلساتی به منظور بررسی عواقب قطعی اینترنت موجب می‌شود تا سیاست‌گذاران متوجه ابعاد گسترده و پیامدهای ناشی از این محدودیت‌ بشوند.

 

باید از هرگونه بی‌ثباتی در فضای اقتصادی اجتناب کرد

در ادامه محسن عامری، رئیس مرکز بهبود کسب‌وکار اتاق ایران به درخواست‌ فعالان اقتصادی برای پیگیری و ورود پارلمان بخش خصوصی کشور به مسئله قطعی اینترنت اشاره و تصریح کرد: طبق قانون، شورای گفت‌وگو باید روی اثرات تصمیمات و سیاست‌های دولت و حاکمیت بر کسب‌وکارها متمرکز باشد و مشکلات ناشی از اجرای این برنامه‌ها را شناسایی و ضمن اعلام آنها، راهکارهای پیشنهادی خود را نیز مطرح کند.

بر اساس اظهارات او امروز حضور کسب‌وکارها در شبکه‌های اجتماعی بسیار گسترش پیدا کرده و با استقبال خوبی مواجه شده است؛ اما متاسفانه قطعی اینترنت و فیلتر شدن پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام که در دنیا یک و نیم میلیارد و در ایران بالغ بر ۴۸میلیون کاربر دارد، موجب شده تا فعالیت آنها مختل و یا متوقف شود که تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی در پی خواهد داشت.

او به آمارهایی که درباره تعداد کسب‌وکارهای فعال در فضای اینستاگرام، منتشر شده اشاره و آن را بین ۹ تا ۱۱ میلیون مورد برآورد کرد و گفت: با توجه به وضعیت اقتصادی امروز کشور هرگونه عدم ثبات و تغییر می‌تواند شرایط را برای فعالان اقتصادی مشکل‌تر کند. برای همین باید باید فضای اطمینان‌بخشی را برای این حوزه ایجاد کنیم و طبق قانون باید هرگونه سیاست‌گذاری پیش از اجرا به اطلاع فعالان اقتصادی برسد تا خود را برای مواجه با آن مهیا کنند.

عادی‌سازی قطعی اینترنت، نگران‌کننده است

افشین کلاهی، رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران وظیفه اولیه هر دولت را تامین رفاه در جامعه دانست و تاکید کرد: بعد از تامین رفاه، موضوع امنیت قرار می‌گیرد؛ اما متاسفانه گاهی در کشور نگاه‌های امنیتی بر حفظ رفاه اولیه در جامعه پیشی می‌گیرد و با همین توجیه، به راحتی اینترنت را که یک زیرساخت کلیدی در صنعت است را قطع می‌کنیم. هنوز باور نکردیم، اینترنت مانند برق، جاده، اتومبیل است و دیگر تنها یک ابزار نیست که به راحتی بتوان آن را قطع کرد.

این فعال اقتصادی اتخاذ تصمیمات برمبنای اطلاعات یک عده خاص و بدون درنظر گرفتن ابعاد مختلف یک موضوع را مشکل جدی این روزهای کشور عنوان کرد و گفت: این یک شوخی تلخ است که در سال جاری، توسعه و جذب سرمایه‌گذاری در حوزه دانش‌بنیان‌ها مورد بحث قرار گرفت. از طرفی عادی شدن قطعی اینترنت موضوعی است که فعالان اقتصادی را بسیار نگران می‌کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران خاطرنشان کرد: راه‌هایی که در گذشته رفتیم و به نتیجه نرسیده را نباید مجدد رقت. فیلترینگ نتیجه نمی‌دهد و باید بدانیم که اینترنت تنها IT نیست و روی همه جوانب صنعت اثر دارد.

او اینترنت را یک حق اولیه برای همه مردم دانست و خواستار اجتناب از قطعی آن شد. به اعتقاد کلاهی در این حوزه سال‌ها تلاش شده و جذب سرمایه اتفاق افتاده، از طرفی قانون تدوین شده و زیرساخت‌های توسعه و تقویت آن شکل گرفته است؛ اما خیلی راحت همه آنها از بین رفت.

رئیس کمیسیون کسب‌کارهای دانش‌بنیان ابزار اصلی حوزه فناوری را اینترنت عنوان کرد و افزود: این طنز است در سالی که شاهد قطعی اینترنت هستیم از اقتصاد دانش‌بنیان حرف بزنیم . در این وضعیت در حدود 3 هزار میلیارد تومان کسب‌وکار دچار تهدید است. برندینگ آسیب دیده، مهاجرت اوج گرفته و شاهد عادی‌سازی قطعی اینترنت هستیم.

 

افت سهم صنعت ‌ICT از تولید ناخالص داخلی

فرزین فردیس، نایب‌رئیس کمیسیون کسب‌وکارهای دانش‌بنیان اتاق ایران بر اساس آمارهای موجود سهم صنعت ICT در GDP کشور را برابر با ۳.۳ درصد برآورد کرد و گفت: متاسفانه با توجه به شرایط به وجود آمده شاهد افت جدی در فرآیند تولید و کاهش سهم این حوزه در تولید ناخالص داخلی هستیم. بی‌انگیزگی‌ها و عوامل غیرمستقیم روی این موضوع اثر دارد.

او درباره اثرگذاری صنعت ICT روی بسیاری از صنایع دیگر سخن گفت و افزود: قطع شدن اینترنت، صادرات کشور را نیز دچار خدشه کرده است. صنعت ICT یک صنعت فانتزی نیست بلکه صنعت زیرساختی است که نمی‌توان به همین راحتی کنار گذاشته شود. هرچند در این وضعیت سرمایه‌گذاران  دیگر انگیزه‌ای برای ورود به این حوزه ندارند.

به باور این فعال اقتصادی هر کشوری برای حفظ بازارهای خود باید مجهز به فناوری باشد که در حال حاضر برعکس آنچه باید اتفاق افتد، شاهد از دست دادن جوانان و زیرساخت‌های فناورانه خود هستیم. متاسفانه در طول تاریخ همیشه قدرت فناوری و علم روز را نادیده گرفتیم.

 

بدون دسترسی به بسترهای ارتباطی چگونه به دنبال توسعه اقتصادی باشیم

افشین شکرخدایی، رئیس کمیسیون توسعه پایدار، محیط زیست و آب اتاق ایران از درگیری برای استفاده از فواید انقلاب صنعتی سوم که به حوزه ارتباطات مربوط می‌شود انتقاد کرد و پشیمانی دولت و حاکیمت درباره ایجاد بسترهای توسعه سطح ارتباطات بین افراد را نادرست خواند و گفت: امکان ندارد جامعه به عقب برگرد. شاید دیگر به انقلاب صنعتی جهارم ورود نکنیم؛ اما دیگر به عقب هم نمی‌رویم. بنابراین دولت و حاکمیت باید نسبت به این مسئله هشیار باشد و رویکردهای خود را مورد بازنگری قرار دهد.

او از تدوین برنامه هفتم توسعه که در حال انجام است، سخن گفت و افزود: امروز برنامه هفتم توسعه در دست تدوین است؛ اما چطور می‌توان بدون دسترسی به بسترهای ارتباط جهانی، کسب‌وکاری داشت، صادرات را توسعه داد و به فکر حفظ و تقویت بازارهای خود بود. در این شرایط چگونه باید برای توسعه برنامه‌ریزی کرد.

 

امکان ادامه فعالیت کسب‌وکارهای اینترنتی در هاله‌ای از ابهام

هومن حاجی‌پور، معاون کسب‌وکار اتاق تهران با بیان اینکه فرآیند توسعه بنگاه‌ها به دلیل شرایط اینترنتی موجود دچار خدشه شده است، گفت: نه تنها فرآیند توسعه دچار ابهام است بلکه بنگاه‌ها به تعطیلی واحدها و انتقال سرمایه به خارج از کشور می‌اندیشند. از طرفی سرمایه‌گذاری تحت تاثیر این شرایط کاهش پیدا کرده است و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی رغبتی به حضور در این این بازار ندارند.

او تاکید کرد: امکان ادامه فعالیت کسب‌وکارهای خانگی و اجابت تعهدات قبلی آنها، امکان فعالیت کسب‌وکارهای حوزه گردشگری و غیره همگی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و بدون هیچ آینده‌نگری دچار گرفتاری جدی هستند. حتی از بعد اقدامات پژوهشی و دسترسی به اطلاعات در حوزه‌های مختلف برای انجام مطالعات علمی دچار اختلالات جدی هستیم.

 

دادستانی کل کشور به داد کسب‌وکارهای آسیب دیده از قطعی اینترنت برسد

سادینا آبایی، فعال حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و نایب‌رئیس کمیسیون احداث، خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران دریافت مالیات از واحدهای فروشنده فیلترشکن را یکی از مطالبات خود از دولت عنوان کرد و افزود: این سئوال برای فعالان اقتصادی و صاحبان کسب‌وکار مطرح است که دولت چگونه و با چه سازوکاری به حمایت از آنها خواهد پرداخت. دولت چگونه می‌خواهد خسارت آنهایی که به دلیل شرایط پیش آمده و قطع شدن اینترنت دچار ضرر و زیان و هزینه‌های هنگفت مالی شدند، را جبران کند؟ و آیا دادستانی کل کشور وضعیت کسب‌وکارهای آسب دیده از قطعی اینترنت را بررسی می‌کند؟

 

اقتصاد به کمک بخش خصوصی خوشحال و امیدوار توسعه می‌یابد

در واکنش به آنچه در این نشست از سوی فعالان اقتصادی مطرح شد، حسین میرزاپور، عضو کمیسیون تنظیم مقررات و مشاور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: اعضای کمیسیون تنظیم مقررات معتقدند اگر بخش خصوصی خوشحال و امیدوار در صحنه نباشد، تنظیم‌گری و مقررات‌گذاری معنا ندارد و توسعه محقق نمی‌شود. پس تلاش می‌کند در مسیر حرکت خود با انحصارگری در دولت مقابله کند و راه را برای حضور پررنگ‌‎تر بخش خصوصی بگشاید.

او ادامه داد: از طرفی وزارت‌خانه بارها به طور شفاف اعلام کرده که پلتفرم‌های داخی با سخت‌گیری‌های بسیار زیادی مواجه هستند و به راحتی نمی‌توانند در فضای داخلی با وجود انواع قوانین و مجوزهای محدودکننده، فعالیت کنند. در این رابطه پیشنهاد این است که تعامل و گفت‌گو بین دولت و بخش خصوصی همیشگی باشد و تنها به همین روزها معطوف نشود چراکه متاسفانه پشت میزهای تصمیم‌گیری به اندازه کافی با هم صحبت نمی‌کنیم.

میرزاپور تصریح کرد: بحث اینترنت و استفاده از پلتفرم‌های خارجی ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و امنیتی دارد؛ اما باید باور داشت که امنیت بدون توسعه اقتصادی، پایدارنیست. امروز اقتصاد جنبه بسیار مهم است و باید برای آن فکری کرد.

مشاور وزیر ارتباطات موضع‌گیری بخش خصوصی نسبت به بومی‌سازی پلتفرم‌ها را مبهم ارزیابی کرد و افزود: انچه در این بین اهمیت دارد این است که بدانیم بخش خصوصی نسبت به بومی‌سازی انواع پلتفرم‌ها چه رویکردی دارد هرچند در این رابطه بسته سیاستی مشخصی هم نداریم. البته نگاه وزارت‌خانه نسبت به این موضوع این است که نباید به بهانه حمایت از بومی‌سازی، انحصار ایجاد کرد؛ اما باید بدانیم که نسبت به سرمایه‌گذاری داخلی در این حوزه چه رویکردی وجود دارد؛ باید در این رابطه تصمیم گرفت.

او از اینکه سرگذشت اینترنت به سرگذشت بنزین دچار شود ابراز نگرانی کرد و افزود: نگرانم از اینکه صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرنوشت صنعت خودروسازی دچار شود . هیچکس حاضر نباشد از آن دفاع کند.

عضو کمیسیون تنظیم مقررات از پیگیری برای رسیدن به فرمول‌هایی که به کسب‌وکارهای خرد آسیب‌دیده، کمک کند خبر داد و گفت: حمایت از این کسب‌وکارها برای وزارت ارتباطات مهم است و این بخش اعتقاد دارد که با اقتصاد دستوری و انحصارطلبی، رو به جلو حرکت نخواهیم کرد.

او همچنین از پیگیری برای رسیدن به متر و ابزاری برای دست یافتن به اطلاعات آماری دقیق در حوزه ICT خبر داد.

 

سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی تحت تاثیر قطع اینترنت، کاهش می‌یابد

قاسم خداوردی‌لو، کارشناس محتوا و مدیرکل تشکل‌های معاونت محتوای مرکز ملی فضای مجازی با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد تعداد کسب‌وکارهای فعال در اینستاگرام از ۳۹۰ هزار تا ۱۱ میلیون متغیر است، خاطرنشان کرد: این آمارها نشان می‌دهد  که در هر حال برای کشوری که مشکل شغل دارد حتی کمتر از ۳۹۰ هزار کسب‌وکار هم که درگیر این فضا باشند، وضعیت نگران‌کننده است. سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی به شدت تحت تاثیر قرار گرفته و باید مورد توجه باشد.

او با بیان اینکه فعالیت پلتفرم‌های داخلی در جامعه خواهان دارد و باید از آنها حمایت شودف تصریح کرد: در عین حال که دولت باید برای حمایت از این پلتفرم‌‎ها برنامه داشته باشد، باید برای جبران خسارت‌های وارد شده به کسب‌وکارهای اینترنتی، کارجدی انجام دهد. پیشنهاد مالیاتی که در این رابطه داده شده شاید از دید سازمان مالیاتی بزرگ است؛ اما برای بخش خصوصی کفاف هزینه‌ها را نمی‌دهد.

در این نشست کاهش میزان تراکنش‌های مالی از محیط اینترنتی، ورود انواع VPN ها و امکان هک شدن صنایع مختلف و بالا رفتن سطح ریسک آنها، عدم سرمایه‌گذاری بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی برای ورود به حوزه هوشمندسازی صنعت، از دست رفتن امکان فعالیت عشایر و روستاییانی که در چارچوب پلتفرم‌هایی چون اینستاگرام بازاریابی کرده بودند نیز به عنوان آسیب‌های ناشی از قطع شدن اینترنت و فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی مطرح شد.

در نهایت عامری با بیان این مطلب که در سال حمایت از تولید دانش‌بنیانف فیلترینگ راه درستی نیستف تاکید کرد: تمامی کسب‌وکارها از وضعیت به وجود آمده آسیب دیدند و باید توجه داشت که حمایت از بومی‌سازی پلتفرم‌ها به معنای از دسترس خارج کردن دیگر پلتفرم‌ها نیست. از سوی دیگر اگر قانون صریحی تصویب شود که اطلاعات شخصی کاربران در پلتفرم‌های داخلی حفظ شوند، سطح استقبال از انها بیشتر خواهد شد.

او از دولت و حاکمیت خواست برای سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی کشور، هر چه سریع‌تر تکلیف اتصال اینترنت بین‌المللی را مشخص کنند.

رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی از ارسال نامه در آینده نزدیک به همتایانش در اروپا درباره وصل اینترنت در ایران، خبر داد.

به گزارش ایسنا، وحید جلال زاده با بیان این که نقش آمریکا در حوادث اخیر برجسته است، تاکید کرد: دستگاه های مختلف باید نقش آمریکا در تزریق مالی به تروریست ها در این حوادث را گوشزد کنند.

وی افزود: بنده به زودی نامه ای را به همتایان خود در اروپا می‌فرستم مبنی بر اینکه شما شبکه‌های معاند علیه ایران در فضای مجازی را قطع کنید تا اینترنت در ایران وصل شود.

جلال زاده یادآور شد: در اروپا دست زدن به کوکتل مولوتوف مصداق اقدام غیرقانونی و تروریستی است اما در شبکه های مجازی آن را برای استفاده علیه ملت و کشور ما آموزش می دهند. از این روست که ما تاکید داریم دشمن درجه اول ایران، آمریکاست و نباید این را به هیچ وجه فراموش کنیم.

اظهارات جلال زاده در این ارتباط در در دومین جلسه هماهنگی «ستاد یوم الله ۱۳ آبان» که وی رییس ستاد برگزاری ۱۳ آبان نیز هست، مطرح شد.

عباس پور خصالیان – همزمان با برگزاری تجمع‌های اعتراضی ذیل شعار -زن، زندگی، آزادی- و در روزهای آغاز تکرار تراژدی محدودسازی مهندسی شدۀ دسترسی به اینترنت و مسدودسازی چند رسانۀ اجتماعی بزرگ مثلِ: -واتس‌اَپ-، -اینستاگرام- و -چتِ جیمیل- علیه دسترسی آزاد کاربران داخل کشور، سناریوهایی برای رفع این معضل از سوی دوست و دشمن، در داخل و خارج کشور مطرح شده و می‌شوند، بدون آن که افق چشم اندازی از واقع گرایی در آنها مشاهده شود.
بر اساس سناریوی -خارج-از-کشوریان-، ایلان ماسک مالک شرکت اسپیس‌ایکس وعده می‌دهد که امکان ارایه خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک به کاربران ایران را بررسی می‌کند؛ بعد بررسی کرد و چون مطمئن شد که دسترسی کاربران ایران به اینترنت ماهواره‌ای امکان‌پذیر است، روز دوشنبه 28 شهریور 1401 (۱۹ سپتامبر) در توییت خود نوشت در پی اخذ معافیت از تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ‌ایران است؛ چهار روز بعد، شماری از نمایندگان کنگره ایالات متحده روز جمعه اول مهر (۲۳ سپتامبر) در نامه‌ای به ژانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا (اعلام کننده و آرشیودار تحریم‌های علیه ایران) می‌نویسند: خزانه‌داری آمریکا باید به سرعت مجوز فعالیت‌ استارلینک در ایران را تأیید کند.
سپس، همین که راه دور زدن یکطرفۀ یکی از تحریم‌ها باز می‌شود، در شامگاه همان روز (جمعه اول مهر 1401) وزیر خارجه ایالات متحده نیز در توییت خود اعلام می‌کند که برای پشتیبانی از آزادی اینترنت و دسترسی آزاد ایرانیان به جریان آزاد اطلاعات تدابیری اتخاذ شده و برای بهبود دسترسی شهروندان ایران به ارتباطات دیجیتالی و مقابله با سانسوری که حکومت ایران اعمال می‌کند مجوز عمومی‌ صادر شده است. در نهایت، مدیرعامل شرکت اسپیس‌ایکس در واکنش به توییت وزیر خارجه آمریکا خبر می‌دهد که شبکه استارلینک برای شهروندان ایران فعال می‌شود.
در داخل کشور اما عده‌ای می‌پرسند: کِی؟ و چگونه می‌توان به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک متصل شد؟ آیا اصلاً می‌توان به اینترنت آزاد امید بست؟

 

اختلاف نظر در مورد اینترنت خودی و غیر خودی
البته در ایران، طبق معمول، چند نوع نگرش درهم و برهم نسبت به اینترنت (به طور کلی)، و خصوصاً در مورد اینترنت ماهواره‌ای وجود دارد:
در مورد نگرش‌های مختلف به اینترنت، کافی است به یاد بیاوریم: سال‌ها‌ست که در این کشور چند نوع دسترسی تبعیضی به اینترنت (خودی و غیر خودی و نخودی) واگذار می‌شود.
از کی؟ – از 25 سال پیش تا کنون (!) یعنی از هنگامی‌که برگزاری اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی ‌(1376/9/21) در ساختمان اجلاس سران افتتاح شد! [در آن زمان من در ساختمانی مخابراتی کار می‌کردم که خبرنگاران خارجی دعوت شده به اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی ‌نیز مجوز ورود به آنجا را داشتند تا آنها از درون یکی از اتاق‌های آن ساختمان، بدون استفاده از VPN به اینترنت جهانی متصل شوند تا گزارش خود را به سردبیری روزنامه مربوط بفرستند، در حالی که می‌دانستند یا احساس می‌کردند که در ایران چند دسترسی تبعیضی به اینترنت وجود دارد.
در مورد اینترنت ماهواره‌ای نیز به یاد بیاوریم که در سال 1399، هنگامی‌که مجلس یازدهم شورای اسلامی ‌داشت روی بودجۀ سال 1400 کار می‌کرد، ردیف بودجه‌ای را تصویب کرد برای مقابله علیه اینترنت ماهواره‌ای!
حالا این واکنش مجلسیان در مقابل اینترنت ماهواره‌ای را مقایسه کنید با اظهار دبیر شورای عالی فضای مجازی در گفت وگو با ایرنا، در اسفندماه سال 1399:
– هیچ مخالفتی با استفاده از اینترنت ماهواره‌ای نداریم!
– برای این تحول بزرگ در جهان ارتباطات، باید تمهیدات مناسبی پیش‌بینی و زیرساخت‌های مناسب را آماده کرد، آن هم در حوزۀ مقررات و در حوزۀ فنی.
– در شورای عالی فضای مجازی کارگروه‌های مقررات‌گذاری و شناخت حقوق بین‌الملل در کنار کارگروه‌های توسعه حوزه فضایی و توسعه شبکه ثابت کشور تشکیل شده‌اند.
– تلاش ما بر این است که تا جایی که امکان دارد از منظومه‌های ماهواره‌ای بی‌نیاز باشیم، اما به هیچ وجه به دنبال ممنوعیت استفاده از این تحول بزرگ که در دنیای فناوری به وجود آمده نیستیم.
– شبکه ثابت باید توسعه یابد و سرویس‌هایِ به مراتب بهتری را نسبت به خدمات منظومه‌های ماهواره‌ای به مردم کشور ارایه کند.
بالاخره در روز دوشنبه چهارم مهر 1401، نوبت جبهه گیری در مقابل اینترنت ماهواره‌ای به ناصر کنعانی رسید.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، نیز برای خنثی کردن اثرِ خبرِ قوت گرفتنِ احتمالِ دسترسیِ ایرانیان داخل کشور به اینترنت ماهواره‌ای، آمریکا را به -تلاش‌ برای نقض حاکمیت ایران- متهم کرد و گفت که تسهیلات (!) ایالات متحده در این رابطه -بی‌پاسخ نخواهد ماند.-
در حالی که پاسخ دبیر شورای عالی فضای مجازی به خبرِ قوت گرفتنِ احتمالِ دسترسیِ ایرانیان داخل کشور به اینترنت ماهواره‌ای، (نقل به مضمون) این است: در حالی که ورود اینترنت ماهواره‌ای می‌تواند خطری جدی علیه موجودیت شبکۀ ملی اطلاعات ایران باشد، -به هیچ وجه- به دنبال ممنوع شدن یا ممنوع کردن استفاده از این تحول بزرگ که در دنیای فناوری به وجود آمده نیستیم (!) پس بیاییم سازوکار و تمهیداتی مناسب برای استفاده مناسب از آن را پیش بینی کنیم.

 

نبود استراتژی کلان ارتباطات، دلیل اختلاف نظرها
دربارۀ تفاوت میان استراتژی کلان و اقدام‌های تاکتیکی گفته می‌شود که اولی بلندمدت و عمدتاً یک بار مصرف است به این معنی که غیر قابل تکرار یا به زحمت قابل تکرار و کپی‌برداری در کشوری و شبکه‌ای و دوره‌ای دیگر است و به چرایی توسعه در مقیاسی کلان می‌پردازد؛ در حالی که دومی، به چگونگی اقدامی ‌کوتاه مدت و کنشی در مقیاس کوچک می‌پردازد، و می‌تواند چند بار مصرف و لذا قابل تکرار و کپی برداری در موارد مشابه باشد. نکتۀ مهم آن است که تاکتیک‌ها، تصمیماتی مستقل از استراتژی کلان نیستند و مستقیماً از استراتژی کلان منبعث و استخراج می‌شوند.
واقعیت تلخ این است که ‌ایران فاقد استراتژی کلان ارتباطات است!

 

ماتریس استراتژی کلان
پی ریزیِ یک استرتژی کلان برای آیندۀ شبکۀ ملی ارتباطات کشور، وابسته است به پیداکردن رُبع مربوط و مناسب با شرایط بازار مخابرات و ارتباطات ایران در ماتریس چهار رُبعی استراتژی کلان.
ماتریس استراتژی کلان، توسط نظریه‌پرداز آمریکایی پل جوزف دی ماجیو در سال 1980 ایجاد و استانداردی برای ارزیابی کنش مدیریت‌ها شد. این که آیا ماتریس استراتژی کلان به مدیران شرکت مخابرات ایران کمک می‌کند یا کمکی نمی‌کند تا موقعیت کنونی خود را در اکوسیستم بازار مخابرات دریابند و استراتژی‌های آلترناتیو عملی دیگری را بر اساس موقعیت رقابتی و رشد صنعت خود برنامه‌ریزی کنند و توسعه دهند، پرسشی است اساسی.
ماتریس استراتژی کلان معمولاً برای هر کسب‌وکار و هر شرکتی، چه در مراحل اولیۀ رشد خود باشد یا به اواخر چرخۀ حیات صنعت خود رسیده باشد، مفید است.
در حقیقت، ماتریس استراتژی کلان گزینه‌های استراتژیک عملی را برای تقریباً هر کسب و کاری – صرف نظر از صنعت، اندازه، یا مرحلۀ چرخۀ حیات آن صنعت نشان می‌دهد.
ماتریس استراتژی کلانِ -پل جوزف دی ماجیو- تنها ابزار تحلیل برنامه‌های استراتژیکی نیست بلکه یکی از چندین ابزار مشابه است در کنارِ:
– تجزیه و تحلیل SWOT (strengths, weaknesses, opportunities, and threats)
– ماتریس SPACE (Strategic Position and Action. Evaluation)
– ماتریس BCG (The Boston Consulting Group Matri-)
– ماتریس IE (The Internal-E-ternal Matri-).

 

موقعیت یک سازمان در ماتریس استراتژی کلان
ماتریس چهار رُبعی (یا چهار خانه‌ای) استرتژی کلان، روی محورهای – و… (محور مختصات کارتزین) رسم می‌شود، به طوری که:
– قدرت رقابت- روی محورها نشان داده می‌شود: نیمۀ سمت چپ محور ها به -رقابت ضعیف- و نیمۀ سمت راست محور ها به -رقابت قوی- اختصاص دارد.
-رشد بازار- نیز روی محورها نشان داده می‌شود، به طوری که نیمۀ بالای محورها به -رشد سریع- و نیمۀ پایینی محورها به -رشد کُند- تعلق دارد.

 

نمودار چهار رُبعی ماتریس استراتژی کلان
1-رقابت قوی و رشد سریع بازار
2-رقابت ضعیف و رشد سریع بازار
3-رقابت قوی و رشد کُند بازار
4-رقابت ضعیف و رشد کُند بازار
بسته به میزان برآورد درجۀ رقابت و رشد بازار، هر کشور و هر کسب و کار در درون یکی از چهار ربع مذکور (در نمودار بالا) جای می‌گیرد.
در مجموع، این چهار ربع‌، چهار گزینۀ استراتژیکی گسترده را مدل‌سازی می‌کنند که هریک از آنها می‌تواند برای رفع نیازهای کشور، شرکت یا سازمان مربوط در یک دورۀ زمانی بلندمدت مورد استفاده قرار گیرد.
– رُبع اول (موقعیت رقابتی قوی در عین رشد سریع بازار)
کشورها و شرکت‌هایی در این ربع واقع می‌شوند که از موقعیت استراتژیک عالی برخوردار هستند. این موقعیت عالی، کشور یا شرکت مربوط را قادر می‌سازد تا منابع را روی توسعه بازار، نفوذ به بازارهای موجود و توسعه محصول، متمرکز کنند. در ربع اول، حفظ موقعیت مسلط باید در اولویت باشد.
– رُبع دوم (موقعیت رقابتی ضعیف همراه با رشد سریع بازار)
کشور یا شرکت‌هایی که در رُبع دوم جای می‌گیرند باید تعیین کنند که چرا قادر به رقابت در بازاری با رشد سریع نیستند؟ برای بهبود موقعیت رقابتی آنها باید استراتژی‌هایی مانند توسعه بازار، نفوذ در بازارهای دیگر یا بازار دیگران، ادغام افقی و تمرکززدایی در نظر گرفته شود.
– رُبع سوم (موقعیت رقابتی قوی همراه با رشد کُند بازار)؛
کشورها یا شرکت‌هایی که در ربع سوم قرار می‌گیرند باید با استفاده از منابع موجود خود، متنوع سازی مخاطبان و حضور در بازارهای دست نخورده را در نظر بگیرند. تنوع ممکن است افقی، عمودی یا ترکیبی باشد. مازاد منابع نیز ممکن است به سرمایه‌گذاری مشترک هدایت شود
– رُبع چهارم (موقعیت رقابتی ضعیف در عین رشد کُند بازار)
در این رُبع، کشور یا کسب و کار مربوط، با ترکیبی غیر قابل قبول از رقابت ضعیف و رشد کُند، ضعیف و آهستۀ بازار مواجه است. در نتیجه، اقدامات اساسی ویژه‌ای لازم است تا وضع بازارهای کشور یا شرکت بهبود یابد. این اقدامات ممکن است شامل تعدیل ساختار سازمانی، متنوع سازی محصول، یا در برخی موارد، انحلال قسمت‌هایی معین باشد.
با بازگشت به ماتریس استراتژی کلان، می‌بینیم که سخت است برای ایران، رُبعی مناسب تر از ربع چهارم را پیدا کرد: موقعیت رقابتی ضعیف در عین رشد کُند بازار!
لذا اقداماتی اساسی که باید اتخاذ شوند تا وضع بازارهای مخابرات و ارتباطات ایران بهبود یابد (همان طور که ذکر شد) شامل تعدیل سازمانی، متنوع سازی محصول، یا در برخی موارد، انحلال قسمت‌های از شرکت می‌تواند باشد؛ به علاوۀ توسعۀ تولیدات و خدمات و ایجاد -تنوع متحدالمرکز- شامل سرمایه گذاری در محصولاتی است که کمی ‌متفاوت از محصولات قبلاً فروخته شده هستند و اقدام به یکپارچه سازی از طریق -یکپارچه سازی پس سو- شکلی از یکپارچگی عمودی که در آن یک شرکت تامین کنندۀ محصولات یا خدمات را برای تکمیل زنجیرۀ تامین خود خریداری می‌کند.

 

جمع بندی
یافتن رُبعی مناسب برای تعریف استراتژی کلان ارتباطات، برای ایران و شرکت‌های ارتباطاتی‌اش سخت است و برای شورای رقابت یا شورای عالی فضای مجازی یا شورای اجرایی فناوری اطلاعات به این زودی‌ها ممکن نخواهد شد!
در نتیجه: افق چشم اندازِ تعریف استراتژی محدودیت‌زدایی از اینترنت ایران، بسیار کدر و تاریک است!

وزیر ارتباطات تاکید کرد که برداشته شدن محدودیت پلتفرم‌های محدود شده در روزهای اخیر، بر عهده مرجعی است که محدود شدن را به ما ابلاغ کرده است.

به گزارش ایسنا، عیسی زارع‌پور در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره برداشته شدن فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ اظهار کرد: همانطوری که قبلاً هم مراجع ذیصلاح مصاحبه کردند و گفتند برخی از پلتفرم‌های عمدتاً آمریکایی در این مدت در اغتشاشات نقش سازماندهی داشتند و موجب واردآمدن خسارات زیادی به مردم شدند و بستری برای اغتشاشات شده بودند که بنا به صلاحدید مراجع ذیصلاح محدودیت‌هایی روی برخی پلتفرم‌ها اعمال شده است.

وی افزود: طبیعتاً برداشته شدن این محدودیت‌ها به تشخیص همان مراجعی است که این محدودیت‌ها را به ما ابلاغ کرده‌اند.

وزیر ارتباطات یادآور شد: آنچه که مهم است این است که ما در این ایام تلاش می‌کنیم که مشکلات موجود سرراه کسب‌وکارهای مردم برای کار عادی و روزمره را برطرف کنیم و داریم ظرفیت‌های لازم را در پلتفرم‌های داخلی فراهم می‌کنیم تا در شرایط فعلی که این محدودیت‌ها به وجود آمده است مردم برای برقراری ارتباطات و کسب‌وکار خود به مشکل برنخورند.

زارع‌پور تاکید کرد: همچنان‌که کسب‌وکارهای فیزیکی در این مدت آسیب دیدند و مجبور بودند زودتر تعطیل کنند و دیرتر باز کنند و خساراتی به آنها وارد شد، هزینه خساراتی که به مردم چه در فضای فیزیکی و چه مجازی وارد شده است مستقیماً متوجه کسانی است که این اغتشاشات و آشوب‌ها را به وجود آوردند و باید پاسخگو باشند.

وی ادامه داد: تا وقتی که این پلتفرم‌ها بستر آشوب و اغتشاش و خسارت زدن به مردم باشند طبیعتاً این محدودیت ممکن است ادامه پیدا کند که مرجع تشخیص آن من نیستم و نهادهای ذیصلاح هستند.

وزیر ارتباطات در پاسخ به این پرسش که واکنش وی به اینکه آمریکا بر آماده‌سازی اینترنت ماهواره‌ای برای ایران اشاره کرده چیست، اظهار کرد: اهداف آنان روشن است که آمریکایی‌ها هیچوقت در چهل سال گذشته دنبال منافع جمهوری اسلامی و مردم عزیز کشور نبودند و در هر برهه‌ای هر اقدامی که از دستشان برآمده برای ضربه زدن به مردم انجام داده‌اند و این اقدام را هم در همین راستا می‌بینیم.

وی تصریح کرد: من پیش از این هم عرض کردم که هر اپراتور ارائه دهنده‌ خدمات اینترنت ماهواره‌ای که قانون جمهوری اسلامی ایران را براساس قواعدی که اتحادیه بین‌المللی مخابرات دارد و طی آن حقوق سرزمینی باید به رسمیت شناخته شود، فعالیت کند، ما دست او را می‌فشاریم.

زارع‌پور یادآور شد: حدود ۱۰ درصد از روستاهای‌مان که عمدتاً در مناطق کوهستانی هستند به اینترنت دسترسی ندارند و رساندن زیرساخت‌های ارتباطی با سختی دارد انجام می‌شود و هر اپراتور خدمات ماهواره‌ای که قانون جمهوری اسلامی را رعایت کند مورد استقبال ما خواهد بود تا مخصوصاً در جاهایی که ما زیرساخت نداریم بیاید و سرویس دهد.

وی در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود شورای‌عالی فضای مجازی فیلترینگ اینستاگرام را همیشگی دانسته است، تصریح کرد: شورای عالی فضای مجازی در این مدت اساساً جلسه‌ای نداشته است و گفتم که تصمیم‌گیری درباره ادامه فیلترینگ با مراجع ذیصلاح است.

وزیر ارتباطات اظهار کرد: پیشنهاد می‌کنم که کاسبان در کسب‌وکار خود روی پلتفرم‌هایی که پایبند به قوانین جمهوری اسلامی نیستند سرمایه‌گذاری نکنند. هرچند که حتی مجدداً این پلت‌فرم‌ها باز شود. می‌بینید که در هر بزنگاهی آن مسئولیت‌های بین‌المللی خود را هم ایفا نمی‌کنند و طبیعتاً ممکن است با محدودیت‌هایی روبه‌رو شوند.

زارع‌پور تاکید کرد: پلتفرم‌های داخلی هم ظرفیت‌های خوبی دارند و ما در این مدت شبانه‌روز مشغول هستیم تا ظرفیت‌های فنی لازم را برای پلتفرم‌هایی که می‌توانند مشکل مردم را در این بخش‌ها حل کنند فراهم کنیم که قابلیتهای خیلی خوب و مزیت‌های رقابتی خوبی هم دارند.

وزیر ارتباطات درباره میزان پیوستن دستگاه‌ها به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند اظهار کرد: کمیته‌ای متشکل از وزارت ارتباطات، سازمان اموری استخدامی اداری و سازمان برنامه و بودجه و دبیرخانه شورای عالی فناوری اطلاعات دارد تک تک دستگاه‌ها را بررسی می‌کند که کدام یک متصل شده‌اند و کدام یک با چه کیفیتی متصل شده‌اند. گزارش این کمیته به مردم ارائه خواهد شد.

وی افزود: الان حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد دستگاه‌ها به اشکال گوناگون متصل شده‌اند و پیگیر هستیم که مابقی دستگاه‌ها هم به این پنجره ملی هوشمند بیپوندند. این فرصت یک‌ماهه برای بارکردن پنجره ملی خدمات دولت هوشمند خود این دستگاهها بوده است ولی تا دی ماه فرصت دیگری در قانون برای پیوستن آن‌ها به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند وجود دارد.

زارع‌پور در پاسخ به پرسشی درباره علت کندی خدمات‌دهی پیام‌رسان‌های داخلی در روزهای اخیر، اظهار کرد: این پیام‌رسان‌ها با حجم بالایی از درخواست‌ها مواجه شدند که ترافیک برخی از آنها را چهار یا پنج برابر افزایش داد. در این مدت تأمین برخی از زیرساخت‌ها به دلیل تعطیلی‌ها به سختی صورت گرفت.اما از امروز به بعد با تلاشهای همکاران ما در وزارت ارتباطات مردم شاهد افزایش کیفیت، سرعت و قابلیت‌های این پلتفرم‌ها خواهند بود.

جلال رشیدی کوچی نماینده مردم مرودشت در مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا شما کاهش سرعت و کیفیت اینترنت را به دنبال اجرای پنهانی طرح صیانت تلقی می‌کنید، گفت: آنچه که در قالب طرح صیانت در مجلس و کمیسیون ویژه در حال بررسی بود دیگر عملا وجود خارجی ندارد متاسفانه نوع برخورد ما با مسائل کلیدی اجتماعی بعضا غلط است اما ممکن است افرادی که هم در مجلس حضور دارند و هم در شورای عالی فضای مجازی وقتی دیدند طرح آنها در مجلس به نتیجه نرسیده است، اهداف خود را در شورای عالی فضای مجازی دنبال کنند. بنده در تمام صحبت هایی که در خصوص طرح صیانت داشتم تاکیدم بر این بود که شورای عالی فضای مجازی باید در این زمینه تصمیم‌گیری کند چراکه متولی امر فضای مجازی است. دیگر دست بنده به شورای عالی فضای مجازی نمی‌رسد. باید ناظر باشیم و امیدوار که تصمیمات خوبی در بحث اینترنت در شورای عالی فضای مجازی اتخاذ شود. تمام حرف بنده از روزی که به مجلس آمدم این بود که سرمایه این نظام و کشور مردم هستند و ما باید مردم داری کنیم. اگر این مردم نباشند عملا این نظام هم نیست.

به گزارش ایسنا وی افزود: اگر در خصوص طرح صیانت یا گشت ارشاد یا خودرو انتقادهایی مطرح می کنم به دلیل همین مردم است. بنده نه خودم ماشین خارجی سوار شدم و نه قصد دارم سوار شوم. ولی به دنبال این بودم که این رضایتمندی در بین مردم ایجاد شود. امروز در بحث اینترنت سوال بنده این است که آیا واقعا از زمانی که قیمت تعرفه ها افزایش یافت و بسته های حجیم حذف شد شهروندان تغییری در سرعت اینترنت احساس کرده اند؟ بعد می گوییم چرا مردم ناراضی می شوند. نوع عمل و برخورد ما با مسائل کلیدی اجتماعی صحیح نیست.