مجوز جدید اوفک علیه فیلترینگ در ایران
سمیه مهدوی پیام – دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده (OFAC)، در ۱۱ ژانویه 2023، سوالات متداول (FAQ)، مرتبط با ایران درباره اجرای مجوز عمومی GL D-2 (جی‌ال‌دی 2) صادرشده توسط این نهاد در 23 سپتامبر 2022 را به‌روزرسانی کرد.
علاوه بر سوالات متداول جدید، اوفک همچنین بیش از 20 پرسش متداول مرتبط با ایران را که قبلا منتشر شده بود، اصلاح کرد تا تغییرات ایجادشده در GL D-2را لحاظ کند. اکنون GL D-2 جایگزین GL D-1 شده که برخی از خدمات، نرم‌افزار و سخت‌افزار را برای ارتباطات شخصی مدنظر قرار می‌داد.
همان‌طور که اوفک مشخص کرده، از زمان صدور GL D-1 در سال 2014، «انواع نرم‌افزارها و خدماتی که ارتباط از طریق اینترنت را پشتیبانی می‌کنند، تغییر کرده‌اند.»
جی‌ال‌دی۲، بازتاب پیشرفت‌های فناوری است و قصد دارد هم خدمات نرم‌افزاری را گسترش دهد و هم روشن کند ایالات متحده، چه نرم‌افزار و خدماتی را بر اساس برنامه تحریم‌های اوفک در دسترس ایرانیان قرار می‌دهد.
- تغییرات کلیدی
جی‌ال‌دی ۲ (GL D-2)، مسیر حمایت بیشتر از ارایه ابزارهای ارتباطی به شهروندان ایرانی و کمک به تلاش آنها برای مقاومت در برابر سانسور اینترنت و ابزارهای نظارتی استقراریافته توسط دولت ایران است.
جی‌ال‌دی 2، مجوزهای مربوط به صدور و صدور مجدد نرم‌افزارها و خدمات خاص را که به ارتباطات از طریق اینترنت از ایالات متحده یا توسط یک شخص آمریکایی اتفاق می‌افتد، گسترش داده و شفاف‌سازی می‌کند. پرسش‌های متداول 1110، تغییرات زیر را که توسط GL D-2 انجام شده، برجسته می‌سازد:
در این زمینه، عبارت واجد شرایط «شخصی» موجود در مجوزهای قبلی مربوط به «ارتباطات شخصی» حذف می‌شود. اوفک تشخیص داده این گزینه مشروط در مجوزهای قبلی، منجر به بار مسوولیت در زمینه انطباق برای شرکت‌هایی شده که به دنبال تایید ماهیت ارتباطات پشتیبانی‌شده توسط نرم‌افزار یا خدمات خود هستند. همچنین مجوز جی‌ال‌دی 2، نمونه‌هایی از خدمات و نرم‌افزارهای مجاز، مبتنی بر هزینه یا بدون هزینه را روشن می‌کند و گسترش می‌دهد.
در حال حاضر، شرکت‌ها به صراحت در زمینه‌هایی مانند رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های مشارکتی، کنفرانس ویدئویی، بازی‌های الکترونیکی، پلتفرم‌های آموزش الکترونیکی، ترجمه خودکار، نقشه‌های وب، و نرم‌افزارها و سرویس‌های ابری که از اقدامات مجاز یا معاف پشتیبانی می‌کنند، فعالیت دارند.
مجوز GL D-2، ویژه رخداد نرم‌افزار مبتنی بر هزینه یا بدون هزینه، شامل مواردی است که خدمات را برای ارتباطات اینترنتی فعال می‌کند، مانند سرویس‌های مبتنی بر ابر.
این مجوز تصریح می‌کند که مجوز صادرات یا صادرات مجدد خدمات اتصال به اینترنت، دارای درجه غیرتجاری و شامل فضای ابری است. بر اساس این مجوز، خط‌مشی صدور مجوز مورد به مورد برای فعالیت‌هایی که عموما مجاز یا معاف نیستند، گسترش می‌یابد.
این امر شامل خدماتی می‌شود که از آزادی اینترنت ایران پشتیبانی می‌کنند. این موضوع، شامل فعالیت‌های مربوط به توسعه و میزبانی نرم‌افزار ضدنظارت است.
- پرسش‌های متداول
شفاف‌سازی بیشتر، از طریق پرسش‌های متداول اصلاح‌شده ارایه می‌شود. علاوه بر پرسش‌های متداول 1110، اوفک بسیاری از سوالات متداول قبلی را اصلاح کرد تا به‌روزرسانی‌های GL D-2 را منعکس کند. اگرچه تمام پرسش‌های متداول اصلاح‌شده، منتشر شده اما در زیر، موارد برجسته ارایه شده‌اند:
پرسش متداول 853، بیان می‌کند برخی موسسات و افراد دانشگاهی ایالات متحده، مجاز به ارایه خدمات و نرم‌افزارهای خاص به دانشجویان در ایران هستند. از جمله این مجوزها، GL D-2 است که اوفک به آن، مجوز نرم‌افزار کنفرانس ویدئویی و خدمات مرتبط، و نیز نرم‌افزار فناوری آموزشی و خدمات مرتبط را داده است.
پرسش متداول 441، روشن می‌کند GL D-2، صدور سرویس ابر مبتنی بر هزینه را مجاز می‌داند. بنابراین سرویس‌های رایانش ابری به ایران که از تبادل ارتباطات اینترنتی پشتیبانی می‌کنند، مورد حمایت هستند.
پرسش متداول440، به‌وضوح نشان می‌دهد GL D-2 صادرات «نرم‌افزار توزیع دسکتاپی مبتنی بر هزینه و مجموعه‌های نرم‌افزار بهره‌وری» را به ایران مجاز می‌کند. این مجوز به نرم‌افزار مدیریت سازمانی تعمیم نمی‌یابد.
پرسش متداول 438، مشخص می‌کند صادرات قطعات یا اجزای سخت‌افزار مجاز، توسط GL D-2 مجاز نیست.
پرسش متداول 437، روشن می‌کند GL D-2 صدور برخی موارد مانند لوازم جانبی تلفن همراه و رایانه را مجاز می‌کند.
پرسش متداول 435، مشخص می‌کند GL D-2 صادرات برخی نرم‌افزارهای ضدویروس، ضدبدافزار، ضدردیابی و ضدسانسور مجاز است.
پرسش متداول 434، به‌وضوح نشان می‌دهد GL D-2 صادرات برخی از برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها، از جمله برنامه‌هایی که از طریق فروشگاه‌های آنلاین دانلود می‌شوند، مجاز است.
پرسش متداول 348، روشن می‌کند افراد آمریکایی نمی‌توانند از نمایندگانی در ایران برای تسهیل فروش، ایجاد یا تامین مالی حضور فیزیکی در فروش یا استفاده از خدمات بازاریابی تجاری ایران استفاده کنند. آنها مجاز نیستد صادرات بیشتر از طریق GL D-2 داشته باشند. با این حال، معافیت‌های قبلی برای برخی از مواد تبلیغاتی آماده کپی، همچنان به قوت خود باقی می‌ماند.
پرسش متداول 346، مقرر می‌دارد وقتی شرکت‌ها، خدمات، نرم‌افزار یا سخت‌افزار مبتنی بر هزینه‌های مجاز می‌فروشند، باید اقدامات منطقی و مبتنی بر ریسک را برای اطمینان از آنها انجام دهند و مطمئن شوند که محصولات به افرادی صادر نمی‌شوند که دارایی یا منافع آنها توسط برنامه‌های تحریم اوفک مسدود شده است.
پرسش متداول 341، روشن می‌کند GL D-2 صادرات، صادرات مجدد یا ارایه سخت‌افزار و نرم‌افزار خاصی را توسط افراد غیرآمریکایی در خارج از ایالات متحده، مشمول مقررات اداره صادرات نیز می‌کند.
پرسش متداول 340، به‌وضوح نشان می‌دهد اگر شخصی مطمئن نیست که یک مورد یا خدمات توسط GL D-2 مجاز است، باید از طریق تلفن با بخش انطباق و ارزیابی تحریم‌های اوفک تماس بگیرد یا ایمیل ارسال کند و یا درخواست راهنمایی را با بخش صدور مجوز اوفک به صورت آنلاین ارسال نماید.
پرسش متداول 337، مشخص می‌کند همه نرم‌افزارها و سرویس‌هایی که در GL D-1 مجاز بودند، در GL D-2 نیز مجاز هستند.
در مجموع،GL D-2 ، به جای حذف یا محدودسازی مجوزهایی که قبلا توسط اوفک صادر شده، مجوزها را گسترش می‌دهد. به عنوان مثال GL D-2، الزام قبلی را مبنی بر اینکه خدمات، نرم افزار یا سخت‌افزار را منوط به ارتباطات «شخصی» می‌کرد، حذف کرد. با مجوزهای اضافی که تغییرات ارتباطات اینترنتی در دهه گذشته را به رسمیت می‌شناسد، اوفک، دامنه ارتباطات اینترنتی را که شرکت‌های آمریکایی و غیرآمریکایی، می‌توانند مجوز ارایه در ایران داشته باشند، گسترش داده است. (منبع:عصرارتباط)