تاخیر دستگاه‌های متولی در ایجاد سامانه مهار قاچاق سوخت
معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با اشاره به وظیفه دستگاه‌های متولی تعیین سهمیه سوخت در نظارت بر نحوه مصرف سوخت تخصیصی گفت: بارنامه‌های جعلی بسیاری در کشور صادر و منجر به قاچاق گازوئیل شده است.
جلیل سالاری امروز چهارشنبه ۸ فروردین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره وضعیت مصرف بنزین در ایام تعطیلات نوروز گفت: بیشترین میزان مصرف بنزین در ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ بود که به ۱۵۲ میلیون لیتر رسید که ۸ میلیون لیتر بیشتر از مدت مشابه سال گذشته بود.
وی ادامه داد: طی ایام نوروز هم به طور میانگین حدود ۱۱۸ میلیون لیتر در روز بنزین مصرف می‌شود که نسبت به سال گذشته ۳ میلیون لیتر افزایش داشته است.
معاون وزیر نفت گفت: طبق اعلام پلیس راهور، طی روزهای اخیر نزدیک به ۱۳۹ میلیون تردد بین شهری داشتیم. همچنین عمده ۵ میلیون مسافری که در ایام نوروز به مشهد مقدس سفر کردند با خودروهای شخصی به این استان رفتند. چون ظرفیت ناوگان هوایی و ریلی به میزان کافی نیست و همچنین مردم با در نظر گرفتن قیمت سوخت، ترجیح می‌دهند سفرها را با خودروی شخصی انجام دهند. همه این موارد باعث شد مصرف سوخت به میزان چشمگیری افزایش یابد.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اظهار داشت: مصرف سوخت استان تهران در روز ۲۹ فروردین به ۲۱ میلیون لیتر رسید که علت این بود که خانوارهای تهرانی برای آغاز سفرهای خود اقدام به تامین سوخت از مبدا کردند و همین باعث افزایش چشمگیر مصرف سوخت در تهران شد.
وی با اشاره به اینکه روند افزایش مصرف سوخت تنها در بنزین نیست؛ بلکه در تمام انواع سوخت وجود دارد، تصریح کرد: ناوگان حمل و نقل باید نوسازی شود همچنین خودروهای تولیدی باید به گونه‌ای طراحی شود که مصرف آنها کمتر باشد چراکه قرار نیست تمام فرآورده تولیدی نفت در شبکه حمل و نقل مصرف شود.
سالاری گفت: امروز مصرف ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین با وجود حدود ۲۴ میلیون خودرو و حدود ۵ میلیون موتورسیکلت بسیار بالاست که با هیچ استاندارد جهانی تطبیق ندارد.
هدررفت روزانه ۴۰ میلیون لیتر بنزین و ۶۰ میلیون لیتز گازوئیل به دلیل مصرف بالای خودروها
معاون وزیر نفت تاکید کرد: اگر حدود ۱۸ میلیون خودروی شخصی مصرف سوخت ۶ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر داشته باشند، می‌توانیم ۴۰ میلیون لیتر در روز صادرات بنزین داشته باشیم. این نشان می‌دهد خودروهای ما استانداردهای لازم را ندارد و مصرف سوخت بسیار بالاست. البته مساله در بخش‌های دیگر هم وجود دارد. به عنوان مثال چرخه حمل و نقل ما دچار اشکال است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی همچنین اظهار داشت: در حوزه خودروهای گازوئیلی هم همین مشکلات وجود دارد. خودروهای سنگین دیزلی فعلی در کشور که حدود یک میلیون دستگاه است، مصرف سوختشان در ۱۰۰ کیلومتر حدود ۶۵ لیتر است در حالی که در دنیا، استاندارد مصرف حدود ۳۰ لیتر است. این اختلاف باعث می‌شود روزانه حدود ۶۰ میلیون لیتر گازوئیل هدر رود.
دستگاه‌هایی که سهمیه سوخت تعیین می‌کنند، موظف به پایش مصرف هستند
سالاری افزود: نکته بعدی بحث پایش‌ها است. قانون در سال‌های گذشته تکلیف کرده بود که دستگاه‌های متولی، سامانه‌های پایش را راه اندازی کنند. اکنون گازوئیل در داخل کشور لیتری ۳۰۰ تومان فروخته می‌شود که این رقم حتی هزینه حمل هر لیتر گازوئیل را هم پوشش نمی‌دهد. بنابراین نیاز است که یک سامانه پایشی ایجاد شود که به طور مثال بارنامه‌های جعلی که بسیار زیاد صادر می‌شود را شناسایی و با آن مقابله کند.
وی اظهار داشت: همچنین دستگاه‌هایی که متولی تعیین سهمیه سوخت برای بخش‌های مختلف اعم از فعالان اقتصادی هستند، کار پایش را به خوبی انجام دهند. بالغ بر ۱۶ دستگاه متولی تعیین سهمیه سوخت هستند که از جمله آنها می‌توان به وزارتخانه‌های سمت کشاورزی و کشور اشاره کرد.
معاون وزیر نفت اعلام کرد: این دستگاه‌ها باید وظیفه پایش مصرف سوخت حوزه‌های خود را به خوبی انجام دهند. یعنی این دستگاه‌ها باید مجموعه‌ای که امروز درخواست سهمیه سوخت می‌کند را پایش کنند که آیا این مجموعه فعال است یا غیرفعال؟
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی گفت: صنایعی که در شهرک‌های صنعتی به شبکه گاز متصل نیستند و سهمیه سوخت می‌گیرند، باید پایش شوند تا مشخص شود که آیا سوخت تحویلی به آنها صرف فعالیت اقتصادی و تولید می‌شود یا به سمت قاچاق منحرف می‌شود؟
قاچاق ۱.۵ میلیارد لیتری گازوئیل به دلیل نظارت نکردندستگاه‌ها بر مصرف سهمیه‌های سوخت
سالاری گفت: با این حال مشاهدات ما نشان می‌دهد که بخش زیادی از سهمیه سوخت این مجموعه‌ها به سمت قاچاق منحرف می‌شود. یعنی وقتی همکاران من وضعیت فعالیت مجموعه‌های اقتصادی که سهمیه سوخت آنها توسط دستگاه‌های متولی تایید شده را پایش می‌کنند، انحراف حدود یک و نیم میلیارد لیتری میان توزیع و مصرف را مشاهده می‌کنیم.
وی تصریح کرد: این عدد، عدد قابل توجهی است. ما که نمی‌توانیم مرتب عملکرد همه متقاضیان سوخت را پایش کنیم. ما در شرکت پالایش و پخش نیروی انسانی محدودی داریم که مشغله‌های بسیاری در کنترل مجاری عرضه و دیگر حوزه‌ها دارند. بنابراین دستگاه‌های متولی باید وظیفه خود را در پایش عملکرد متقاضیان سوخت انجام دهند.
بارنامه‌های جعلی ابزار قاچاق گازوئیل شده است
معاون وزیر نفت گفت: بسیاری از بارنامه‌های جعلی در کشور صادر و منجر به این شده که سهمیه سوخت تخصیص یافته به این خودروها به سمت قاچاق منحرف شود. این موارد باعث اتلاف حجم بسیار بالایی از سرمایه‌های کشور شده است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اظهار داشت: بنابراین بهینه‌سازی مصرف انرژی و همچنین مدیریت مسیرهای تخصیص سوخت از اقدامات مهمی است که برای کاهش مصرف سوخت باید انجام شود. مجموعه‌هایی که متقاضی سوخت هستند طبیعتاً باید در سامانه جامع تجارت یا سامانه مودیان مالیاتی اطلاعاتشان ثبت شده باشند. یعنی تولیدی باشد که ما سوخت را به تولید بدهیم.
مبنای تخصیص سهمیه سوخت، باید تولید و بهره وری مصرف انرژی باشد
سالاری تاکید کرد: ما باید سوخت را بر اساس عملکرد و همچنین بهره وری مصرف انرژی تخصیص دهیم. قرار نیست که مجموعه‌ای که بهره وری مصرف انرژی پایینی دارد، ما به هر میزان که مصرف داشت به آن مجموعه سوخت بدهیم. بنابراین باید شرایطی ایجاد شود که مجموعه‌های تولیدی صرفاً به دنبال رانت انرژی نباشند بلکه به دنبال بهینه‌سازی مصرف انرژی باشند.
مشکلی در تامین گازوئیل نداریم
معاون وزیر نفت در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا درباره گلایه برخی کامیون داران از کمبود گازوئیل طی هفته‌های اخیر گفت: توزیع گازوئیل اکنون به صورت پیمانه‌ای انجام می‌شود. یعنی بر اساس بارنامه‌ای که صادر می‌شود، سهمیه گازوئیل تخصیص داده می‌شود.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی گفت: با توجه به اختلاف قیمت بسیار زیادی که گازوئیل در داخل و خارج کشور دارد، فروش سهمیه گازوئیل در مبادی مرزی به مراتب بیشتر از اجرت حمل بار سود دارد. این مساله موجب مهاجرت تعداد زیادی از کارت‌های سوخت به مرزها شده و صاحبان این کارت‌ها از فروش سهمیه گازوئیل درآمد کسب می‌کنند.
وی اظهار داشت: بنابراین سامانه رصد پیمایش برای جلوگیری از صدور بارنامه‌های جعلی باید هرچه سریع‌تر راه‌اندازی و اجرا شود. ما حتی آمادگی این را داریم که اگر دستگاه‌های متولی اقدام به راه اندازی این سامانه‌ها نکنند، خودمان این سامانه را راه اندازی کنیم. حتی زیرساخت‌های آن را نیز فراهم کرده‌ایم و در صورت صدور مجوز، آن را اجرایی خواهیم کرد. بنابراین مساله کمبود گازوئیل نیست.
سالاری همچنین اعلام کرد: ما حتی در هر استان یک جایگاه با یک کارت ویژه سوخت قرار داده‌ایم که اگر به هر دلیلی نیاز اضطراری به گازوئیل بود، بتوانند از آن جایگاه نیاز خود را تامین کنند. بنابراین ما در بخش گازوئیل، با وجود اینکه حدود یک میلیون خودروی سنگین دیزلی داریم که روزانه به آنها حدود ۶۴ میلیون لیتر گازوئیل تخصیص می‌دهیم، با همه این شرایط هیچ مشکلی در حوزه تامین و توزیع گازوئیل نداریم.
معاون وزیر نفت همچنین در پاسخ به سوالی درباره احتمال تغییر سهمیه‌بندی و همچنین تعیین سهمیه سوم اعلام کرد: تا کنون هیچ صحبتی درباره این موضوعات نشده و هیچ برنامه‌ای برای این موارد مطرح نشده است.
