آغاز کلان‌پروژه شرکت مخابرات ایران؛ جایگزینی سیم مسی با فیبرنوری
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه کابل مسی بطور کامل در پروژه فیبرنوری برچیده و جمع آوری خواهد شد، گفت: شماره تمامی کسانی که مشترک مخابرات هستند، حفظ می شود ولی اگر نخواستند از دیتای آن استفاده کنند، یک مودم ارزان قیمت در اختیار آنها قرار می گیرد تا بتوانند از تماس آنها نیز استفاده کنند.
محمد جعفرپور روز شنبه در نشست خبری با بیان اینکه هزینه اجرای پروژه فیبرنوری یک میلیارد دلار خواهد بود، تصریح کرد: در آینده درآمد شرکت‌ها مخابرات از مکالمه نخواهد بود اما این شرکت به دنبال درآمد از اقدامات جانبی خواهد بود.
وی با اشاره به منابع مورد نیاز برای اجرای این پروژه نیز اظهار داشت: از واگذاری تجهیزات فرسوده شرکت مخابرات از جمله کابل های مسی و همچنین آزاد شدن مراکز مخابراتی می توان بخش اعظم منابع مورد نیاز را تامین کرد.
وی با اشاره به تغییر رویکرد شرکت مخابرات ایران در سال‌های اخیر و تلاش برای ایجاد تحول اساسی در فناوری ارتباطات کشور اظهار داشت: بزرگ‌ترین پروژه این شرکت، توسعه شبکه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها است که در پاسخ به نیازهای رو به رشد ارتباطی در کشور و جایگزینی فناوری قدیمی کابل مسی است.
جعفرپور خاطر نشان کرد: این پروژه از سال ۱۳۹۵ شروع شده و در سال ۱۴۰۱ با حمایت دولت، مجدداً روح تازه‌ای در آن دمیده شد؛ هدف نهایی، طی پنج سال آینده، جمع‌آوری کامل شبکه مسی و جایگزینی آن با فیبر نوری است که می‌تواند صنعت ICT کشور را متحول کند.
وی اظهار داشت: در این پروژه، تأکید بر استفاده حداکثری از تجهیزات بومی و تولید داخلی است تا صنعت ICT کشور زنده شود و فرصت‌های کارآفرینی و رشد اقتصادی در حوزه تجهیزات فیبر نوری و شبکه‌های فعال فراهم شود. پیمانکاران بخش خصوصی نقش مهمی در اجرای این پروژه دارند و برآورد شده است که هر یک میلیون اتصال فیبر نوری، حدود ۱۰ هزار فرصت شغلی در حوزه‌های مختلف از جمله در پیمانکاری، تولید تجهیزات و خدمات شبکه ایجاد می‌کند.
جعفرپور خاطرنشان کرد: همچنین، شرکت مخابرات ایران در حال توسعه خدمات جدید است. در نمایشگاه تلکام سال گذشته، سرویس‌های B2B و B2C معرفی شدند و اکنون در حال ارائه آنها در بازار است؛ تمرکز اولیه بر بازارهای سازمانی و بزرگ است، به‌ویژه در حوزه خدمات مبتنی بر پردازش ابری برای بانک‌ها، صنایع نفت و گاز و صنایع دیگر. سیاست اصلی، توسعه شبکه فیبر نوری در مراکز استان‌ها است، زیرا در این مناطق نیازهای ارتباطی مشترکین بیشتر احساس می‌شود و شبکه‌های موبایل پاسخگو نیستند، به‌خصوص در زمان پیک ترافیک.
مدیرعامل شرکت مخابرات کشور اظهار داشت: در حال حاضر، طراحی شبکه فیبر نوری برای ۳۱ مرکز استان انجام شده و عملیات اجرایی در این مراکز آغاز شده است. هدف این است که تا پایان سال ۱۴۰۴، تمامی این مراکز به فناوری فیبر نوری مجهز شوند.
وی افزود: در کنار این، تعداد مراکز مخابراتی در کشور بیش از ۱۱ هزار است که در شعاع حدود ۴ کیلومتر از هم قرار دارند و در تهران بیش از ۸۰ مرکز فعال وجود دارد. برنامه‌ریزی شده است که مراکز تلفن قدیمی و بزرگ جمع‌آوری شده و به فناوری VoIP (Voice over IP) مهاجرت شود که این امر مصرف برق مراکز مخابراتی را کاهش می‌دهد و هزینه‌های عملیاتی را کم می‌کند.
وی در ادامه گفت: در حوزه خدمات تلفنی، شرکت مخابرات ایران در حال حاضر خدمات مبتنی بر فناوری‌های نوین ارائه می‌دهد و قصد دارد تمامی مشترکین را به سمت خدمات مبتنی بر SIP (سیپ) سوق دهد. این تغییر فناوری، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به بهبود کیفیت و کاهش مصرف برق کمک می‌کند. همچنین، در راستای توسعه خدمات، تماس‌های تلفنی درون استانی و بین‌استانی رایگان شده است و برنامه‌ریزی برای ارائه تسهیلات بیشتر در آینده وجود دارد.
جعفرپور ادامه داد: در مجموع، شرکت مخابرات ایران در حال انجام تحولات گسترده‌ای است که شامل مهاجرت فناوری، توسعه شبکه فیبر نوری، کاهش هزینه‌های عملیاتی و ارائه خدمات نوین است. این اقدامات، در کنار نقش رسانه‌ها و اصحاب رسانه در اطلاع‌رسانی و ایجاد امید، می‌تواند صنعت ICT کشور را به سمت توسعه و پیشرفت سوق دهد.
وی همچنین با اشاره به برنامه‌ها و تحولات شرکت مخابرات ایران در حوزه فناوری و خدمات خاطرنشان کرد: ایجاد تسهیلات جدید برای انتقال از تلفن‌های تی دی ام (تلفن دیجیتال خطی) به تلفن‌های آی پی در نظر گرفته شده که به زودی توسط معاونت مشتریان خانگی این شرکت ارائه خواهد شد. این بسته‌های جدید، شامل مکالمات نامحدود درون استانی و بین استانی برای مشترکین فیبر نوری با تخفیف‌های ویژه است و هدف از آن افزایش جذابیت خدمات و تشویق مشترکین به مهاجرت به فناوری آی پی است.
وی با بیان اینکه در این فرآیند، حفظ شماره تلفن مشترکین در حین انتقال نیز در دستور کار قرار دارد، خاطر نشان کرد: به دنبال بهبود حوزه پشتیبانی مشترکین هستیم و قول می‌دهیم تا پایان سال ۱۴۰۴، تغییرات قابل توجهی در پیگیری و حل مشکلات مشتریان رخ دهد.
جعفرپور اظهار داشت: در حوزه نیروی انسانی، سامانه ارزیابی عملکرد پیاده‌سازی شده است که از اسفند ماه سال گذشته آغاز شده و در حال حاضر برای حدود ۴۶ هزار نفر از کارکنان شرکت اجرا شده است. این سامانه به شایسته‌سالاری و اعطای مزایای بیشتر به افراد با عملکرد برتر کمک می‌کند و نقش مهمی در پیشبرد اهداف شرکت دارد. ارزیابی‌های دوره‌ای در تیر، مرداد و شهریور ادامه خواهد داشت و انتظار می‌رود تاثیر مثبت آن بر کیفیت خدمات شرکت مشهود شود.
وی با تاکید دوباره بر انجام تغییرات گسترده در شرکت مخابرات که شامل توسعه فناوری، بهبود خدمات، کاهش هزینه‌ها و ارتقاء نیروی انسانی است، افزود: این اقدامات در کنار نقش رسانه‌ها در اطلاع‌رسانی و ایجاد امید، می‌تواند صنعت ICT کشور را به سمت توسعه و پیشرفت سوق دهد.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در بخش دیگری از سخنانش و در پاسخ به سوالات خبرنگاران، با اشاره به اینکه تغییر تکنولوژیک از کابل مسی به فیبرنوری، نه تنها بهبود سرعت و کیفیت خدمات ارتباطی را در پی دارد، بلکه نقش مهمی در توسعه زیرساخت‌های شهری و شهر هوشمند ایفا می‌کند، اظهار داشت: در حال حاضر، پیشرفت پروژه در تهران حدود ۳۰ درصد است که به دلایل مختلفی از جمله محدودیت‌های محلی و نیاز به حفاری‌های گسترده برای اجرای فیبرنوری، کند شده است.
وی افزود: در کشورهای پیشرفته، مانند چین، این فرآیند بسیار سریع و در عرض چند ساعت انجام می‌شود، اما در ایران، به دلیل نیاز به مجوزهای حفاری و همکاری نداشتن شهرداری‌ها، این روند زمان‌بر است. با این حال، با تغییر رویکرد، تمامی مشترکین، چه نیازمند سرویس دیتا باشند چه نباشند، فیبرنوری دریافت می‌کنند؛ حتی در موارد نیاز، سرویس‌های دیتا نیز در آینده ارائه خواهد شد.
جعفرپور با اشاره به اینکه پروژه در شهر مشهد به عنوان بزرگ‌ترین کارگاه فیبر نوری کشور، در حال اجرا است و تا پایان سال ۱۴۰۴، قرار است کل شهر به این فناوری مجهز شود، تصریح کرد: در این شهر، نصب فیبرنوری در ۵۰۰ سایت تلفن همراه برای اپراتورهای مختلف در دستور کار قرار دارد که می‌تواند کیفیت ارتباطات را به طور قابل توجهی ارتقاء دهد. همچنین، توافق‌نامه‌هایی در شهرهای کرمانشاه و تهران برای توسعه فیبرنوری منعقد شده است.
وی با بیان اینکه در کنار این، بهبود زیرساخت‌های مراکز مخابراتی و نوسازی باتری‌ها و دیزل ژنراتورها برای جلوگیری از قطعی ارتباط در مواقع قطع برق، در حال انجام است، خاطر نشان کرد: این اقدامات شامل بهینه‌سازی تجهیزات و افزایش قابلیت اطمینان شبکه است. در بخش مالی، با توجه به مشکلات مالی گذشته، شرکت مخابرات ایران توانسته است بخشی از هزینه‌های پروژه را از طریق فروش کابل‌های مسی فرسوده و املاک خود تأمین کند. این استراتژی، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، به آزادسازی منابع و تسهیل روند توسعه کمک می‌کند.
مدیرعامل شرکت مخابرات اظهار داشت: از نظر مالی، شرکت مخابرات ایران توانسته است بخشی از هزینه‌های پروژه را از طریق فروش کابل‌های مسی فرسوده و املاک خود تأمین کند، که این استراتژی به کاهش هزینه‌ها و آزادسازی منابع کمک می‌کند. در جلسات و همایش‌های تخصصی، مدل همکاری با پیمانکاران و سرمایه‌گذاران نهایی شده است و برنامه‌ریزی برای برگزاری همایش بزرگ در تابستان آینده جهت معرفی فناوری جدید و جذب مشارکت‌کنندگان داخلی و خارجی در جریان است. این همایش قرار است تنها و فقط درباره تغییر تکنولوژی از کابل مسی به فیبر نوری باشد و در آن تولیدکنندگان تجهیزات، پیمانکاران و سرمایه‌گذاران حوزه فیبر نوری حضور خواهند داشت.
وی تصریح کرد: در بخش فنی، تلاش می‌شود استانداردهای مشخص و قیمت ثابت برای اجرای فیبر نوری در داخل ساختمان‌ها تعیین شود تا شفافیت و رضایت مشترکین افزایش یابد. برنامه‌ریزی برای اجرای فیبر در شهر مشهد و تهران انجام شده است، به‌طوریکه در تهران، تمامی پیمانکاران فعال در این حوزه وارد شده‌اند و می‌توان در کمترین زمان، پس از اتمام هر منطقه، سرویس فیبرنوری را در آن منطقه فعال کرد. هدف این است که پس از اعلام پوشش، حداکثر طی یک هفته خدمات فیبرنوری به مشترکین ارایه شود.
جعفرپور افزود: همچنین، در راستای کاهش هزینه‌ها و بهبود خدمات، فیبرنوری به صورت اجباری و برای تمامی مشترکین، چه نیازمند سرویس باشند چه نباشند، ارائه می‌شود تا جمع‌آوری کابل مسی و هزینه نگهداری آن کاهش یابد. در مناطق مختلف، از جمله مرکز شهر تهران و شهر جدید گلبهار، برنامه‌ریزی برای اجرای این پروژه در حال انجام است.
وی در پاسخ به سوالی درباره افزایش آبونمان و تعرفه های شرکت مخابرات نیز تصریح کرد: در حوزه تعرفه‌ها، مخابرات ایران ارزان‌ترین تعرفه‌ها را در میان اپراتورها دارد و قصد دارد با کاهش قیمت‌ها و ارائه بسته‌های رایگان تماس‌های صوتی ثابت و موبایل، جذابیت خدمات خود را افزایش دهد. در حال حاضر، میانگین درآمد هر مشترک از اینترنت ثابت حدود ۷۸ هزار تومان در ماه است، که نسبت به اینترنت همراه بسیار ارزان‌تر است و این موضوع برای جذب و نگهداری مشترکین بسیار مؤثر است. سیاست شرکت بر این است که حجم زیادی از مشترکین را با کمترین قیمت ممکن نگه دارد و خدمات با کیفیت و قیمت مناسب ارائه دهد.
مدیرعامل شرکت مخابرات با اشاره به اینکه قیمت تمام شده خدمات ثابت در ایران، به‌ویژه در حوزه تلفن ثابت، همچنان بالا است، اظهار داشت: این موضوع باعث کاهش کیفیت و توسعه شبکه‌های ثابت شده است. در مقابل، شبکه موبایل در ایران بسیار گسترده است و حدود ۷۰ درصد ارتباطات کشور از طریق شبکه موبایل انجام می‌شود، اما زیرساخت‌های تلفن ثابت و اینترنت ثابت نیازمند بهبود و توسعه هستند تا بتوانند جایگزین مناسبی برای موبایل باشند و فشار روی شبکه‌های موبایل کاهش یابد.
وی خاطر نشان کرد: اگر کیفیت اینترنت ثابت در محل‌های مسکونی و کاری افزایش یابد، مردم تمایل بیشتری به استفاده از اینترنت ثابت پیدا می‌کنند و این امر به نوبه خود باعث بهبود کیفیت شبکه موبایل و کاهش بار آن می‌شود. همچنین، توسعه زیرساخت‌های فیبرنوری در داخل کشور، به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران و مشهد، در حال انجام است. پروژه فیبرنوری در مشهد، که بزرگ‌ترین کارگاه فیبرنوری کشور است، تا پایان سال ۱۴۰۴ به پایان می‌رسد و در این شهر نصب فیبر در ۵۰۰ سایت تلفن همراه برای اپراتورها برنامه‌ریزی شده است تا کیفیت ارتباطات به طور قابل توجهی ارتقاء یابد.
جعفرپور اظهارداشت: در حوزه تجهیزات، شرکت مخابرات ایران توانسته است هزاران کیلومتر فیبر نوری داخلی تولید کند و این تجهیزات در پروژه‌های مختلف در استان‌های خراسان رضوی و اصفهان به‌کار گرفته شده است. تولید تجهیزات بومی در حوزه فیبرنوری و تجهیزات انتقال، به‌ویژه در سیستم‌های انتقال فیبرنوری، با کیفیت بالا و قابلیت صادرات، در حال توسعه است. همچنین، تجهیزات مربوط به مودم‌های فیبرنوری، که فناوری قدیمی محسوب می‌شوند، در داخل کشور طراحی و تولید می‌شوند و در پروژه‌های ملی به‌کار گرفته می‌شوند.
وی با بیان اینکه در بخش شبکه‌های انتقال، شرکت مخابرات ایران پروژه نوسازی کامل شبکه‌های درون استانی در ۳۱ استان کشور را با تجهیزات بومی در حال انجام دارد، افزود: این نوسازی‌ها شامل استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، فارس و خوزستان است و هدف، بهبود کیفیت و افزایش ظرفیت شبکه است. در کنار این، تلاش می‌شود تجهیزات بومی جایگزین تجهیزات وارداتی شوند تا هم اشتغال زایی داخلی تقویت شود و هم وابستگی به واردات کاهش یابد.
مدیرعامل شرکت مخابرات کشور ادامه داد: در مقایسه با کشورهای اطراف، ایران در حوزه فیبر نوری و توسعه شبکه‌های زیرساختی، نسبت به بسیاری از کشورها عقب‌ماندگی دارد، اما زیرساخت‌های موجود در کشور، به‌ویژه در شهر تهران، بسیار قوی است و حجم زیادی از کابل‌های فیبر نوری در زیرزمین‌ها و کانال‌ها قرار دارد که در کشورهای دیگر کمتر دیده می‌شود. در کشورهای اروپایی و منطقه، توسعه شبکه‌های موبایل و فیبرنوری سریع‌تر و پیشرفته‌تر است، اما در ایران، با وجود عقب‌ماندگی‌هایی، زیرساخت‌های موجود ظرفیت‌های قابل توجهی دارند و در حال توسعه هستند.
وی با تاکید بر اینکه توسعه زیرساخت‌های ثابت، نقش مهمی در کاهش فشار بر شبکه‌های موبایل، ارتقاء کیفیت خدمات و توسعه شهرهای هوشمند دارد، ادامه داد: باید با همکاری نهادهای مختلف، این پروژه‌ها به صورت کامل و با تجهیزات بومی و استانداردهای جهانی اجرا شوند.
جعفرپور با اشاره به وضعیت توسعه زیرساخت‌های مخابراتی در ایران و مقایسه آن با کشورهای منطقه و جهان تصریح کرد: در غرب آسیا، ترکیه و عربستان اپراتورهای متعددی دارند و حجم فعالیت‌های مخابراتی در این کشورها بالاتر است، اما شرکت مخابرات ایران به‌طور کلی در سطح کشور سرویس ارائه می‌دهد و در مقایسه با این کشورها، حجم کار، تعداد نیروهای انسانی و میزان دیتای ارائه شده در ایران قابل مقایسه نیست. با وجود این، شرکت مخابرات ایران یکی از بزرگ‌ترین اپراتورهای منطقه است و وضعیت آن نسبتاً مطلوب ارزیابی می‌شود.
وی به تعاملات شرکت مخابرات ایران با اپراتورهای کوچک در حوزه کابل مسی و فیبر نوری اشاره کرد و افزود: پس از جنگ ۱۲ روزه، برخی شبکه‌ها دچار اختلال شده‌اند و علت آن نیاز به تغییر تکنولوژی و همکاری با اپراتورهای کوچک برای توسعه شبکه‌های فیبرنوری است. این اپراتورها در شهرهای محدود فعالیت می‌کنند و با همکاری‌های محدود، در حال توسعه فیبرنوری هستند. هدف اصلی، افزایش سرعت توسعه و تنوع اپراتوری است و شرکت مخابرات ایران آمادگی کامل برای همکاری و مشارکت با تمامی اپراتورها را دارد.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران اظهار داشت: در حوزه زیرساخت‌های فیبرنوری، توجیه اقتصادی توسعه در مخابرات ایران وجود دارد، زیرا زیرساخت‌های اولیه در کشور موجود است، اما برای اپراتورهای کوچک، این توجیه ممکن است کافی نباشد. بنابراین، همکاری در قسمت‌های انتهایی شبکه و توسعه مشترک در دستور کار قرار دارد. در این راستا، برنامه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای پرجمعیت مانند تهران و مراکز استان‌ها طراحی شده است و هدف است که طی پنج سال آینده، این پروژه‌ها به نتیجه برسند. شرکت مخابرات ایران قصد دارد از تمام ظرفیت‌های کشور، چه در حوزه پیمانکاری و چه در حوزه اپراتوری، بهره‌برداری کند و از رقابت‌های ناعادلانه و سیاست‌های اشتباه که باعث کندی توسعه شده است، جلوگیری کند.
وی همچنین در باره برنامه‌های شرکت مخابرات برای ارتباطات در مناسبت‌هایی مانند اربعین و توسعه ارتباطات مرزی و موکب‌ها گفت: این شرکت، با ایجاد بسترهای فیبرنوری و سرویس‌های اینترنت پرسرعت، توانسته است حجم زیادی از خدمات را در این مناطق ارائه دهد و ارتباطات مرزی و موکب‌ها را پشتیبانی کند. همچنین، در داخل کشور، پروژه‌های توسعه فیبرنوری در شهرهای پرجمعیت در حال اجرا است و برنامه‌ریزی شده است که این توسعه در تمامی شهرها و روستاها طی پنج سال آینده کامل شود.
جعفرپور با بیان اینکه در شهر تهران برخی از دستگاه ها برای اجرای پروژه فیبرنوری همکاری نمی کنند، تصریح کرد: با وجود اینکه شرکت مخابرات ایران اعلام کرده است که مانع توسعه نیست و حتی کمک می‌کند، اما سیاست‌های نادرست و محدودیت‌هایی باعث کندی روند توسعه فیبرنوری شده است. در حال حاضر، تقسیم‌بندی‌های انجام شده در گذشته، که بر اساس آن اپراتورها در هر شهر تعهداتی داشتند، دیگر معتبر نیست و وزارت ارتباطات و شرکت مخابرات در حال هماهنگی برای حذف این محدودیت‌ها و تسهیل توسعه هستند. در این راستا، دولت عدد مشوق ۶ میلیون تومان به ازای هر اتصال فیبرنوری را در نظر گرفته است که انگیزه مناسبی برای توسعه است و هیچ مانعی برای اپراتورها در توسعه شبکه وجود ندارد.