آمارهایی که پیش رفتند و انتظاراتی که ماندند
محمدرضابهنام رئوف - خبرگزاری رسمی دولت، ایرنا، دیروز گزارش داد که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در 30 ماهگی فعالیت دولت، 30 دستاورد مهم این بخش را منتشر کرد که مهمترین آن رسیدن ظرفیت پهنای باند داخل به چهار هزار گیگابیت برثانیه است.
این خبرگزاری نوشته که مروری بر فعالیت 30 ماهه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نشان می دهد که تلاش های صورت گرفته سبب پیشرو بودن فناوری اطلاعات و ارتباطات در عرصه توسعه کشور شده است. این درحالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان درصد موفقیت اکثر برنامه های ذکر شده در این گزارش را تنها روی کاغذ عنوان می کنند.
به هر حال برخی از فعالیت های 30 ماهه این بخش به صورت فهرست وار به شرح زیر است:
رشد قابل توجه سرمایه گذاری در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات بیش از 101 هزار میلیارد ریال است که 36 هزار میلیارد ریال آن توسط بخش دولتی و 65 هزار میلیارد ریال نیز توسط بخش خصوصی غیردولتی انجام شده است.
افزایش پهنای باند داخل از 624 گیگابیت برثانیه به حدود 4 هزار گیگابیت برثانیه و افزایش پهنای باند اینترنت بین الملل از 72 گیگابیت برثانیه به 276 گیگابیت برثانیه. این آمار درحالی ارایه می شود که با وجود افزایش پهنای باند اما همچنان کیفیت و سرعت اینترنت دغدغه اصلی کاربران اینترنت کشور است. این مهم را می توان به راحتی از انتقاداتی که در صفحات رسمی شبکه های اجتماعی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت می گیرد، دریافت.
توسعه شبکه فیبر نوری از51 هزار کیلومتر به 57 هزار کیلومتر و افزایش ترانزیت ترافیک بین الملل از116 گیگابیت برثانیه به 364 گیگابیت برثانیه.
افزایش تعداد کابران اینترنت پرسرعت (ثابت و همراه) از 3.5 میلیون کاربر به 30 میلیون کاربر از دیگر عملکردهای مورد اشاره در این خبر است. در مورد این آمار نیز حرف و حدیث های بسیاری وجود دارد چرا که بر اساس مشاهدات هم اکنون بسیاری از کاربران اینترنت در کشور با داشتن چند ابزار قابل اتصال به اینترنت به شکل همزمان از اینترنت تلفن همراه و هم در محیط کار و منزل به اینترنت پرسرعت دسترسی دارند.
افزایش ظرفیت ذخیره سازی محتوای بومی در داخل کشور از 50 درصد به 70 درصد، راه اندازی پنج پایگاه داده اصلی متصل به شبکه ملی اطلاعات، راه اندازی نهضت تولید محتوی و حمایت از فعالیت شبکه های اجتماعی داخلی، اجرای نظام جامع امنیت شبکه ملی اطلاعات و هوشمندسازی مدیریت محتوای فضای مجازی برای صیانت اجتماعی فرهنگی، ساخت مرکزهای هم مکانی، راه اندازی مرکز تبادل ترافیک اینترنتی کشور و کاهش تعرفه خدمات اینترنتی ارایه شده توسط شبکه ارتباطات زیرساخت از دیگر اقداماتی است که در گزارش خبرگزاری رسمی دولت به آن پرداخت شده است.
اگرچه در خصوص نهضت تولید محتوای الکترونیکی و برخی دیگر از موارد مطرح شده در پاراگراف اخیر، همانطور که در گزارش عملکرد وزارت ارتباطات نیز نیامده است، هیچ عدد، آمار و شاخص روشنی برای اندازه گیری مشاهده نمی شود.
در ادامه این گزارش به کاهش شکاف در برخورداری از خدمات ارتباطات و فناوری اطلاعات بین مناطق شهری و روستایی از طریق توجه ویژه به روستاها با سرمایه گذاری دولت و استفاده از توان بخش خصوصی و تامین اینترنت برای 18هزار روستا و آبادی پرداخت شده است. موضوعی که چندی پیش با توجه به انتقادات رو به افزایش از اختلال های اینترنت در شهرهای بزرگ به یک مساله فانتزی تشبیه شد، اگرچه وزیر ارتباطات از نحوه تجهیز روستاها به اینترنت دفاع کرد و آن را فانتزی ندانست.
ایجاد مرکز ملی تبادل اطلاعات برای توسعه زیرساخت های دولت الکترونیک که تاکنون 100 دستگاه اجرایی به آن متصل شده اند و شناسنامه خدمات 67 دستگاه مورد تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفته است.
در مورد شناسنامه خدمات دستگاه ها نیز روز گذشته بود که معاون سازمان فناوری اطلاعات از کامل نبودن اطلاعات سایر دستگاه ها و عقب ماندگی 8 ماهه این طرح از برنامه زمانبندی شده خبر داد.
اجرای پروژه سیگنال رسانی زمینی به ایستگاه های صداوسیما در 135 نقطه با پیشرفت 80 درصدی برای اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی و کاهش وابستگی به خدمات مبتنی بر ماهواره های خارجی، تعریف و ایجاد فاز نخست شبکه اصلی ارتباطی بومی با عنوان شبکه توانا با تامین 100 درصد تجهیزات بومی از طریق بخش خصوصی و تضمین خرید خدمت، سرمایه گذاری در طراحی و تولید ابزارهای زبان فارسی و بهره برداری بیشتر و بهتر از فضای مجازی شامل نرم افزار ترجمه فارسی و لاتین، ایجاد و توسعه موتور جستجوی بومی (افزایش دو برابری پوشش های محتوایی موتور جستجوی پارسی جو و افزایش قابلیت های موتورجستجوی یوز از بیش از یک میلیارد صفحه به چهار میلیارد صفحه) نیز از دیگر کارهایی است که وزارت ارتباطات در 30 ماه گذشته انجام داده است. در همین بخش هم اکنون انتقادات بسیاری در بخش موتورهای جستجوی بومی و میزان استقبال از آن ها وجود دارد. به نحوی که برخی این طرح را به علت حمایت موازی و همزمان از چند مدل شکست خورده می دانند.
برقراری رومینگ ملی بین اپراتورهای همراه کشور و اتمام طرح هم کدسازی تلفن ثابت استان های کشور در کنار آزادسازی و رفع انحصار در استفاده از فناوری های نوین برای ارایه خدمات تازه و افزایش خدمات مبادله ارتباطات پرسرعت و پر ظرفیت بربستر تلفن همراه در سراسر کشور هم از دیگر طرح های پر سر و صدای وزارت ارتباطات بوده است. بخصوص بحث هم کدسازی که منجر به کاهش درآمد شرکت مخابرات ایران و چالش بین این شرکت خصوصی با دولت بر سر افزایش تعرفه مکالمات شد.
یکپارچه سازی پروانه ها برای ارایه خدمات پهن باند به صورت ثابت و صدور پروانه ارتباطات ثابت(FCP) و اعطای تسهیلات وام وجوه اداره شده برای حمایت از بخش غیردولتی فعال در صنعت و خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات هم در حالی به عنوان دیگر عملکرد وزارت ارتباطات عنوان شده است که تحلیلگران به نحوه بررسی و اعطای وام به پروژه های معرفی شده انتقاد دارند.
چراکه بسیاری از پروژه هایی که اکنون توانسته اند در این بخش از حمایت برخوردار شوند یا پروژه های تکراری بوده است که قبلا در کشور انجام شده است و یا خود آنقدر موفق هستند که اکنون به عنوان اسپانسر های تبلیغاتی در رخدادهای عمومی ظاهر می شوند. از سوی دیگر بخش قابل توجهی از این تسهیلات به اعضای هیات مدیره یک سازمان صنفی اعطا شده است که این مورد نیز انتقاداتی در پی داشت.
این در حالیست که برخی دارندگان پروانه FCP نیز با توجه به بلاتکلیفی سرنوشت اپراتور فیبرنوری و احتمال تمدید دوره انحصار آن تا حدودی سردرگم و بلاتکلیف هستند.
از سوی دیگر طرح های پر سر و صدایی همچون سرنوشت شبکه ملی اطلاعات، فیلترینگ هوشمند، پیوست های فرهنگی موبایل و برخی طرح های در دست اجرای پژوهشگاه ICT و سازمان فناوری اطلاعات از جمله مواردی هستند که سرنوشت آنها همچنان دارای ابهام است.(منبع:فناوران)