آنچه از نیمه تاریک توییتر نمی‌دانید
شبنم کهن چی - چند بار هنگام عضویت در شبکه های اجتماعی، توافق نامه این شبکه ها را خوانده اید؟ بسیاری از ما تنها به تیک زدن کنار آن توافق نامه بسنده می کنیم و به سرعت وارد شبکه می شویم. اما آیا می دانید در بیشتر شبکه های اجتماعی آنچه با آن موافقت می کنید، چه مجوزها و دسترسی هایی به اطلاعات خصوصی خود را می دهید؟ حتما این روزها شما هم در جریان رسوایی فیس بوک و فشاری که از سوی کنگره آمریکا روی مدیران این کمپانی است خبر دارید؟ آیا فکر می کنید این تنها فیس بوک است که اطلاعات کاربرانش را جمع آوری و از آن استفاده می کند؟ آیا می دانید هنگام عضویت در توییتر شما به صورت رسمی و قانونی اجازه جمع آوری و استفاده از اطلاعات شخصی تان را به توییتر می دهید؟ این روزها بخشی از مردم، سیاستمدارها و فعالان اجتماعی از حجم اطلاعاتی که در دسترس صاحبان رسانه های اجتماعی است به وحشت افتاده اند؛ از سواستفاده، باج گیری، حملات تروریستی و هر کار دیگری که بتوان با اطلاعات آنها انجام داد.
این در حالی است که کمتر از یکی دو سال پیش، اطلاعات برای خود کاربران اهمیت چندانی نداشت. بسیاری از آنها با خودشان فکر می کردند که نه فعالیت سیاسی دارند و نه جاسوس اند. بنابراین نیازی نیست نگران باشند چون از این ابزار فقط برای امور روزمره شان استفاده می کنند؛ احوال پرسی، درد دل، تعاملات خانوادگی و دوستانه، گپ زدن و کمی تفریح. اما آیا می دانید با همین اطلاعات ساده، غیر مهم و مهم، رسانه های اجتماعی، اقتصادی شکل داده اند که در آن نه تنها پول های کلان در گردش است بلکه آینده جوامع مختلف نیز در چرخه این اقتصاد شکل می گیرد؟ شبکه اجتماعی توییتر که به سرعتش در اطلاع رسانی و جریان سازی شهرت دارد و محبوب فعالان اجتماعی، سیاسی و منتقدان و سیاستمداران است یکی از کمپانی هایی است که به صورت وحشتناکی کاربرانش را رصد و کالبدشکافی می کند.
همه اطلاعات جمع می کنند
همه رسانه های اجتماعی اطلاعات کاربران را جمع آوری می کنند. فیس بوک، توییتر، پینترست، لینکدین و بسیاری از شبکه های اجتماعی و برنامه های آنلاین دیگر. تقریبا هر سایتی که دکمه به اشتراک گذاری و لایک دارد و ما می پنداریم این ابزار کمکی به ماست تا ساده تر محتوای مورد نظرمان را پیدا کنیم یا با دیگران به اشتراک بگذاریم به جمع آوری اطلاعات کاربران مشغولند.
گوگل، توییتر و بسیاری از کمپانی های مشابه تبلیغات خود را بر اساس رفتار کاربران به صورت تصادفی به آنها نمایش می دهند. این نشان می دهد آنها پست های کاربران را می خوانند و از محتوای پست های مورد علاقه آنها و کسانی که دنبال می کنند با خبرند. در حقیقت بسیاری از سایت ها و برنامه ها، هر بار که کاربران از آنها بازدید می کنند اطلاعات کاربران را جمع آوری می کنند. بسیاری از آنها اطلاعات را جمع می کنند تا بتوانند کاربران را بهتر بشناسند در مورد علایق و سلایق آنها بیشتر بدانند تا هنگام تبلیغ جامعه مورد نظرشان را بهتر مورد هدف قرار دهند. اما این اطلاعات تنها برای صنعت تبلیغات سودمند نیست. صنایع و سازمان ها و نهادهای مختلفی نیازمند این اطلاعات هستند تا بهتر کار کنند؛ از تولیدکنندگان مواد خوراکی و پوشاک گرفته تا سیاستمداران و فعالان اقتصادی.
با وجودی که اطلاعات ما اینقدر ارزشمند و گران قیمت است، بسیاری از ما هنگامی که به عضویت شبکه های اجتماعی درمی آییم یا از برنامه های آنلاین استفاده می کنیم از سیاست عمومی و سیاست حفظ حریم خصوصی خودمان در آنها بی خبریم. چقدر خوب بود پیش از تیک زدن گزینه موافقت هنگام عضویت در شبکه ها، این سیاست ها را می خواندیم. ما تلاش می کنیم با انتشار سلسله گزارشاتی، به شکل خلاصه تاریک و روشن سیاست های کمپانی های بزرگ رسانه های اجتماعی در حوزه حریم خصوصی کاربران را مرور کنیم.
توییتر؛ بنگاه اطلاعاتی
توییتر یکی از شبکه هایی است که دنیایی از اطلاعات هر روز در آن جا به جا می شود. شاید به صفحه تنظیمات شخصی توییتر سری زده باشید (https://twitter.com/settings/personalization) در این صفحه می بینید که توییتر می تواند تبلیغاتی متناسب با علایق شما برایتان به نمایش بگذارد و شما می توانید به توییتر اجازه دهید که شما را بشناسد و با شناختی که از شما پیدا می کند تبلیغ و پیشنهاد به شما نشان دهد.
توییتر می تواند با دقت شما را رصد کند و بر اساس بازنشرها، کامنت ها، لایک ها، محتوا و لینک هایی که به اشتراک می گذارید و حتی کلیکی که روی توییت ها می کند، تبلیغات مناسب شما را نمایش دهد.
توییتر می تواند رصد کند در چه مکان هایی بودید و مکان فعلی شما کجاست تا در نمایش محتوایی که به شما نشان می دهد آن را لحاظ کند. البته این در زمانی است که به هر دلیلی جی پی اس کاربر روشن باشد.
فهرست توییتر
شاید برایتان عجیب باشد و ندانید که توییتر اعلام کرده برنامه هایی که کاربران روی دستگاه خود نصب کرده اند را لیست می کند. سپس گرافی تهیه می کند از نوع این برنامه ها و به این ترتیب می تواند بفهمد آیا کاربر حساس است؟ مذهبی است؟ گرایش جنسی دارد؟ نسبت به سلامتی خود وسواس دارد؟ به بازی علاقه مند است؟ و غیره.
احتمالا نمی دانید که خودتان با توییتر موافقت کرده اید که این کار را انجام دهد. چون توییتر در توضیحات خود اعلام کرده برای اینکه کمک کند کاربر تجربه بهتری از کار با توییتر داشته باشد، برنامه های نصب شده روی دستگاه کاربر را بررسی و اطلاعات را جمع آوری و به روز می کند تا بتواند محتویاتی که مورد علاقه کاربر است به نمایش بگذارد.
پیام های خصوصی که عمومی است
هنگامی که می خواهید با یکی از کاربران توییتر به صورت خصوصی صحبت کنید به او دایرکت می دهید و خیال تان از خصوصی بودن پیام تان جمع است. اما آنقدرها هم خیال تان جمع نباشد. توییتر اطلاعات پیام های مستقیم و ارتباطات غیر عمومی کاربران را نیز جمع آوری می کند. این کمپانی اعلام کرده «هنگامی که شما برای برقراری ارتباط با دیگران به صورت خصوصی از توییتر استفاده می کنید ما ارتباطات و اطلاعات مربوط به پیام شما را ذخیره و پردازش خواهیم کرد. همچنین توجه داشته باشید اگر شما یک توییت را با دیگران در بخش دایرکت به اشتراک بگذارید و این محتوا عمومی باشد پیام خصوصی شما نیز عمومی تلقی می شود».
ورود و خروج زیر ذره بین
درست مانند یک سازمان بزرگ که ورود و خروج کاربرانش را ثبت می کند و تحت نظر دارد، توییتر نیز ورود و خروج شما به این شبکه را ثبت می کند. اما کاش فقط ثبت ورود و خروج بود، ماجرا فراتر از این است. توییتر اطلاعات ریزتری را از ورود و خروج کاربران جمع می کند؛ چه زمانی با چه ابزاری وارد توییتر می شوید، چه زمانی از آن خارج می شوید، IP شما چیست و با این IP از چه سایت های دیگری بازدید کردید، روی چه توییت هایی کلیک کرده بازشان کردید، چه چیزی جست وجو کردید یا چه توییت هایی را با چه کسانی در کجا به اشتراک گذاشته اید، مرورگر شما چیست، سیستم عامل شما چیست، اطلاعات صفحه اینترنتی ارجاع شده، صفحات بازدید شده، موقعیت مکانی، حامل تلفن همراه شما، اطلاعات دستگاه (از جمله دستگاه و شناسه برنامه) واطلاعات کوکی. پس می بینید که یک ورود و خروج ساده نیست.
مکان یابی و کوکی ها
برخی از ما دوست داریم اعلام کنیم اکنون کجا هستیم. کسانی که عاشق به اشتراک گذاشتن موقعیت مکانی شان هستند البته از برنامه هایی مانند سوآرم استفاده می کنند. برخی از کاربران توییتر به روشن کردن جی پی اس اکتفا می کنند. برخی برای برنامه دیگری از جی پی اس استفاده می کنند و فراموش می کنند خاموشش کنند. برخی هم اصلا از جی پی اس استفاده نمی کنند. برای توییتر همه این کاربران در یک حالت قرار دارند. توییتر اعلام کرده ممکن است مکان کاربران را با استفاده از سایر داده های دستگاه کاربر مانند جی پی اس، شبکه های وای فای یا برج های سلولی که نزدیکی موبایل وجود دارد و آدرس آی پی آنها تعیین کند.
این کمپانی حتی از کوکی مرورگر کاربرانش نیز برای جمع آوری اطلاعات استفاده می کند اما گفته برای حمایت از حریم خصوصی کاربران هرگز به اطلاعات مرورگر کاربران وابسته نیست. می بینید که جایی نیست که توییتر شما را نبیند.
شما موافق افشا هستید
این کمپانی اعلام کرده هنگامی که از سرویس توییتر در وب استفاده می کنید یا از طریق پیامک یا از برنامه های مک، آندرویید یا توییت دک استفاده می کنید، در حقیقت موافقت خود را برای جمع آوری، انتقال، ذخیره، افشا و استفاده از اطلاعات خود را همانطور که در سیاست حریم خصوصی توییتر عنوان شده اعلام می کنید.
ماهی یک به روز رسانی
خود توییتر اعلام کرده اطلاعاتی که از کاربران جمع آوری می کند هر سی روز یک بار به روز می شود. شاید برایتان جالب باشد بدانید این اطلاعات کجا نگهداری می شود: اطلاعات کاربران آمریکایی در دفتر سانفرانسیسکو ذخیره و کنترل می شود و اطلاعات کاربرانی که خارج از امریکا زندگی می کنند توسط دفتر بین المللی توییتر که در ایرلند است نگهداری می شود.
قانون توییتر
تا اینجا احتمالا متوجه شدید که این خیال که توییتر به اطلاعات شخصی شما دسترسی ندارد و آنها را جمع نمی کند، خیال خامی است. اما اگر هم هنوز متوجه هولناک بودن میزان دسترسی توییتر به اطلاعات خود نشده اید کافی است بدانید توییتر به وضوح در سیاست حریم خصوصی اش عنوان کرده فارغ از اینکه شما کاربر آمریکایی، ایرلندی یا هر جای جهان باشید، به آنها اجازه می دهید اطلاعات شما را ذخیره و استفاده کند. این کمپانی حتی اشاره کرده است که در برخی از کشورها قوانین حفظ حریم خصوصی و قوانین دسترسی به داده ها ممکن است متفاوت با قوانین توییتر باشد اما توییتر پیرو قانون خود و قانون مورد تایید اتحادیه اروپاست. اما این کمپانی بارها اشاره می کند کاربران در تنظیمات خود می توانند تغییراتی در دسترسی به اطلاعاتشان ایجاد کنند.
وقتی منع افشا نداریم
تازه همه این جمع آوری ها در حالی است که توییتر در اطلاعیه هایی که روی سایتش منتشر کرده مواردی که برای افشای اطلاعات منع ندارد نیز اعلام کرده است. این کمپانی اعلام کرده برای افشای اطلاعات با ارایه دهندگان خدمات در شرایطی محرمانه با امنیتی مناسب همکاری می کند. همچنین هنگامی که درخواست قانونی دریافت کند برای محافظت از افراد یا حفظ حقوق و اموال دیگران و مسایل امنیتی برای افشای اطلاعات همکاری خواهد کرد. توییتر گفته در صورتی که این کمپانی ورشکسته شود یا نقل و انتقالی داشته باشد، ممکن است اطلاعات کاربرانش را نیز به عنوان بخشی از معامله بفروشد یا منتقل کند. همچنین این اطلاعات را در اختیار شرکت های وابسته قرار خواهد داد تا آنها بتوانند خدمات بهتری ارایه دهند.(منبع:فناوران)