ابهام در فیلتر و رفع فیلتر تلگرام
سیاوش روشنی - موضوع فیلتر و رفع فیلتر تلگرام از آن دست موضوعاتی بود که در سایه ابهامات فراوان و در حالی که اظهارنظرهای متناقضی در خصوص آن مطرح می‌شد شکل گرفت.
در زمان کسب رای اعتماد یکی از مسایلی که وزیر ارتباطات روی آن تاکید داشت موضوع فیلتر نشدن شبکه‌های اجتماعی بود. کما اینکه درجلسه‌ای که در اواخر آذر ماه هم برگزار شد رییس جمهور اعلام کرد که وزیر ارتباطات به مردم قول خواهد داد که دستش روی دکمه فیلتر شبکه‌های مجازی نخواهد رفت.
همزمان با بروز و فعالیت برخی کانال‌های تلگرامی معاند که اطلاعیه‌هایی برای تحریک مردم به برگزاری تجمعات اعتراضی را منتشر می‌کردند اما وزیر ارتباطات در توییتی که در آن پاول دورف مدیر تلگرام را مخاطب قرار داده بود با ذکر این که یک کانال تلگرامی به تشویق مردم به ساخت کوکتل مولتوف و اقدام خشونت‌آمیز علیه ماموران امنیتی و نظامی پرداخته خواستار فیلتر شدن این کانال معاند شد.
کمی پس از این توییت، مدیران تلگرام آدرس کانال مذکور را از دسترس خارج کردند اما این پایان کار نبود و به زودی کانال مذکور با نامی جدید به میان کاربران و مخاطبانش بازگشت. به این ترتیب سرانجام علی‌رغم تمام وعده‌هایی که پیش از این مطرح شده بود تلگرام در ایران فیلتر شده و از دسترس خارج شد.
تلگرام در زمان فیلترینگ
در همان ایام فیلتر تلگرام سخنگوی هیات رییسه مجلس شورای اسلامی اعلام کرد در جلسه‌ای که با حضور وزرای اطلاعات، کشور، دبیر شورای عالی امنیت ملی، جانشین فرمانده سپاه، فرمانده نیروی انتظامی و رییس سازمان صداوسیما برگزار شده رفع فیلتر تلگرام منوط به تعهد مدیران آن شده و مقرر شده وزارت ارتباطات تعهدات الزام‌آور را برای رفع فیلتر اخذ کند.
سخنگوی هیات رییسه مجلس همچنین گفت بنابراین از وزارت ارتباطات خواسته شد تعهدات الزام‌آور را برای رفع فیلتر تلگرام انجام دهد و در این زمینه مذاکراتی داشته باشد.
بهروز نعمتی البته به همین سخنان اکتفا نکرد و کمی بعد در صفحه اینستاگرام خود نوشت: تلگرام باید متعهد شود به‌عنوان ابزاری در اختیار دشمنان ملت ایران قرار نمی‌گیرد و با توجه به ضوابط و مقررات امنیت ملی کشور، اقدام جدی‌تری از خود نشان داده و متعهد شود. دولت به‌ویژه وزارت ارتباطات (نیز) مکلف است نسبت به رعایت این‌گونه موارد به‌صورت جدی اقدام کند؛ در غیر این صورت مجلس با قدرت به موضوع ورود خواهد کرد؛ مسوولان تلگرام نیز باید بدانند که گزینه‌های جدی برای جایگزینی تلگرام وجود دارد.
تلگرام در زمان رفع فیلترینگ
با وجود تمام این خط و نشان‌هایی که برای تلگرام کشیده شد اما رفع فیلتر آن در حالی صورت گرفت که هیچ خبری از نتیجه مذاکره رسمی وزیر ارتباطات با پاول دوروف یا سایر مدیران تلگرام منتشر نشد. این ابهام در خصوص نتیجه و چرایی رفع فیلتر تلگرام با وجود فعالیت کانال‌هایی که باعث فیلتر آن شده بودند، اما زمانی تا حدودی روشن و شفاف شد که ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی گفت: هنوز هم برسر رعایت شروط ایران از سوی تلگرام با مدیران این شبکه اختلاف نظر وجود دارد و به نظر می‌رسد تلگرام در رعایت این شروط حسب نظر خودش عمل کرده است و شورای عالی فضای مجازی این موضوع را قبول نداشته و برایش قانع کننده نیست.
به این ترتیب در یک جمع‌بندی کلی می‌توان گفت همانطور که فیلتر شدن تلگرام با ابهام‌های زیادی همراه بوده حالا چند و چون رفع فیتر آن هم چندان روشن نیست. با توضیحات اخیر دبیر شورای عالی فضای مجازی درواقع مشخص نیست چرا در شرایطی که تلگرام شروط ایران را نپذیرفته و ضمنا مجلس بر پذیرش این شروط توسط تلگرام قبل از رفع فیلتر تاکید داشته‌اند، این پیام‌رسان رفع فیلتر شده است.
و در نهایت اینکه با این تفاسیر به نظر نمی‌رسد سایه فیلترینگ برای مدتی نامعلوم از روی سر تلگرام برداشته شده باشد. (منبع:عصرارتباط)