امکان ثبت همه چک‌ها در خودپردازهای متصل به صیاد
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی گفت: در آینده نزدیک با توجه به اتصال زیرساخت شبکه کارتی، دارندگان چک می توانند با مراجعه به خودپردازهای متصل به سامانه صیاد بدون لزوم یکسان بودن بانک صادرکننده چک و خودپرداز، نسبت به ثبت، تایید، انتقال و استعلام چک اقدام کنند.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، مهران محرمیان با بیان اینکه اکنون ثبت چک صیادی در خودپرداز باید در خودپرداز همان بانک صادرکننده چک انجام گیرد افزود: با توجه به زیرساخت بسیار خوب نظام بانکی در شبکه شتاب در حوزه سامانه‌های کارتی، که همه خودپردازها به هم متصل هستند این خدمت را نیز برای چک صیادی فراهم خواهیم کرد تا دارندگان دسته چک بتوانند از همه خودپردازهای متصل یه صیاد برای ثبت چک خود استفاده کنند.
وی افزود: با فراهم شدن این امکان تعداد محدود بانک هایی که خودپردازهای آنها نیز به سامانه صیاد متصل نشده اند خللی در این زمینه ایجاد نخواهد کرد، اگرچه همه بانک ها باید در اسرع وقت خودپردازهای خود را به سامانه صیاد مجهز کنند.
معاون فناوری‌های نوین در خصوص اجرای قانون چک با بیان اینکه خوشبختانه روند اجرای قانون سرعت بسیار خوبی گرفته است و به مراحل پایانی کار در حال نزدیک شدن هستیم افزود: اصل اجرای این قانون بر موضوع سامانه صیاد بود که عموم دارندگان دسته چک، چک های صادره و دریافتی را در این سامانه ثبت و تایید کنند که خوشبختانه این کار به خوبی اجرا می شود.
محرمیان با بیان اینکه در حال حاضر ۶۰درصد بازار چک های کشور از نوع صیادی هستند گفت: خوشبختانه اثر بسیار خوبی که از اجرای این قانون در جامعه مشاهده می کنیم کاهش ملموس چک های برگشتی هم به لحاظ تعداد و هم از منظر مبلغ است. بعلاوه، آنکه میزان برگشتی چک های جدید نسبت به چک های قدیمی پایین و روند آن کاهشی است.
معاون فناوری های نوین با تاکید بر اینکه بانک مرکزی این نوید را به مردم می دهد با اجرای قانون جدید چک این ابزار پرداخت جایگاه واقعی خود و اطمینان فرد ذینفع دریافت کننده چک را احیا می کند تصریح کرد: استانداردهای چک های برگشتی کشور به استانداردهای جهانی در حال نزدیک شدن است.
محرمیان با اشاره به اینکه بانک مرکزی موظف است ابزارهای مختلف در اختیار هموطنان بگذارد که آنها به راحتی بتوانند چک خود را تایید، ثبت و انتقال دهند افزود: این ابزارها با موبایل بانک، اینترنت بانک و برنامه های کاربردی تلفن های همراه در سال گذشته شروع شد و در سال جاری دسترسی به این خدمت از طریق پیامک و اکنون خودپرداز بانک ها فراهم شده است و نگرانی از جهت کسانی که تلفن همراه هوشمند در اختیار نداشتند با امکان پیامک و خودپرداز این دسته افراد نیز بدون دغدغه خدمت را دریافت می کنند.
این مقام مسئول بانک مرکزی با اعلام اینکه بر اساس آمار بیش از ۷۰ درصد خودپردازهای بانک های کشور به سامانه صیاد مجهز شده اند افزود: اکنون خودپردازهای بیش از ۲۰ بانک کشور که حدود ۴۱ هزار دستگاه است به سامانه صیاد متصل هستند و به تدریج آمار این دستگاه ها در زمینه اتصال به سامانه صیاد در حال افزایش است.
وی در خصوص برخی بانک ها که هنوز خودپردازهای آنها به سامانه صیاد متصل نشده اند نیز گفت : ۸ بانک خودپردازهای آنها به سامانه صیاد متصل نشده اند که از این تعداد ۶ بانک بسیار کوچک و ۲ بانک نسبتاً بزرگ کشور هستند و شخصاً به این موضوع ورود کرده و هشدارهای لازم در این زمینه به این دسته بانک ها داده شده و از آنها در خواست شده است در اسرع وقت اقدامات لازم برای تجهیز دستگاه های خودپرداز به سامانه صیاد را در دستور کار قرار دهند.
وی افزود: عموم این بانک ها در زمینه فنی دچار محدودیت هایی هستند که با پیگیری بانک مرکزی این نواقص برطرف خواهد شد.
مجهز شدن چک‌های تضمین شده به شناسه صیادی
معاون فناوری های نوین در خصوص چک تضمین شده و لزوم ثبت آن در سامانه صیاد گفت: چک تضمین شده مطابق قانون باید در سامانه صیاد توسط شعبه بانک ثبت شود و بانک مرکزی از ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری به شبکه بانکی این موضوع را برای اجرا ابلاغ کرده است. بانک ها در این زمینه در حال انجام اقدامات لازم هستند، اما در این میان یک فرصت یک ماه و نیمی لازم بود که شبکه بانکی چک های تضمین شده قبلی را نیز کارسازی کنند. بر این اساس از ۱۷ خردادماه اگر یک چک تضمین شده در سامانه صیاد ثبت نشده باشد دارندگان چک باید با مراجعه به شعبه صادرکننده چک اقدام به کارسازی کنند به عبارت دیگر اینگونه چک‌ها در سامانه های بین بانکی خدمتی دریافت نخواهند کرد.
محرمیان با بیان اینکه امکان استعلام چک‌های تضمین‌شده صیادی (چک‌های تضمین شده دارای شناسه ۱۶ رقمی صیادی) با هدف کسب اطمینان از اصالت این نوع چک‌ها هنگام انجام معاملات فراهم شده است افزود: مشتریان شبکه بانکی می‌توانند از طریق درگاه‌های مختلف دسترسی به سامانه صیاد شامل اینترنت‌بانک، موبایل‌بانک، برنامک‌های موبایلی، پیامکی و خودپردازهای بانک‌های عامل، نسبت به استعلام آن اقدام کنند. در واقع ذینفع چک با استعلام این چک‌ها از ثبت چک به نفع خود در سامانه صیاد اطمینان حاصل می کند.
این مقام مسئول بانک مرکزی تاکید کرد: در این راستا، چک‌های تضمین‌شده که توسط شعب بانکی در اختیار مشتریان قرار می‌گیرد مجهز به شناسه ۱۶ رقمی صیادی شده و با توجه به تکالیف مقرر در قانون اصلاح قانون صدور چک، ثبت صدور این نوع چک‌ها برعهده شعب بانک‌هاست و صادرکننده چک در این خصوص مسئولیتی ندارند.
وی افزود: این چک‌ها نیاز به انجام عملیات تایید در سامانه صیاد ندارند و ذینفع با اخذ برگه چک از صادرکننده آن و استعلام از سامانه صیاد می‌تواند از ثبت چک در سامانه صیاد به نفع خود اطمینان حاصل کند و تطبیق اقلام اطلاعاتی مندرج در متن چک و با اقلام ثبت شده در سامانه صیاد را انجام دهد. بدیهی است در صورتی که با استعلام از سامانه صیاد برای گیرنده محرز شود که این چک ثبت نشده و یا اقلام اطلاعاتی آن مغایر است، بایستی از پذیرش چک خودداری کند.
محرمیان در خصوص چک های موردی نیز گفت: در زمینه چک های موردی نیز باید یادآور شد که بدلیل شرایط خاص اینگونه چک ها تا کنون متقاضی آن بسیار اندک بوده اند و وارد فاز استقبال گسترده نشده ایم و نگرانی در این زمینه که تعداد ارایه کننده این بانک ها زیاد نیستند، وجود ندارد.
وی افزود: در واقع در این برهه اقدامات اطلاع رسانی برای شعب و عموم مردم مدنظر است که خوشبختانه با همکاری روابط عمومی بانک مرکزی و بانک های کشور این اقدام به نحو مناسبی در حال پیگیری و انجام است.
این مقام مسئول بانک مرکزی در خصوص استقبال عموم مردم در زمینه استعلام چک ها از طریق پیامک در روزهای نخستین اجرای این طرح گفت: در ابتدای اجرای این خدمت روزانه چند هزار استعلام از طریق پیامک انجام می گرفت و غالباً حاوی برخی خطاهایی بود ولی خوشبختانه اکنون عموم دارندگان چک نحوه و قالب ارسال کد را به درستی انجام می دهند و در این زمینه خطاهای روزهای نخست بسیار کاهش یافته است و شاهد چند ده هزار پیامک استعلام چک هستیم.
محرمیان در خصوص چک الکترونیکی نیز گفت: چک الکترونیکی از تیرماه سال ۱۳۹۹ در سامانه بانک مرکزی توسعه داده شده و دستورالعمل ها نیز تدوین شده است اما با یک فاصله زمانی در حال انجام است برخی از بانک ها که تعداد آنها نیز محدود هستند در حال اتمام فرآیند آزمون ها هستند، با این حال تاکنون بانکی در این زمینه آزمون ها را کامل نکرده است و در صورت مهیا شدن بستر، این خدمت نیز اجرایی می شود.
این مقام مسئول بانک مرکزی در خصوص میزان مسدودی حساب های چک های برگشتی گفت: روزانه چند ده هزار چک برگشتی وجود دارد. البته در برخی روزها که ایام سررسید نیست این عدد کاهش می یابد.
وی افزود: در روزهای اول اجرای این طرح بر اساس اطلاع قبلی که به تدریج روند مسدودی حساب ها افزایشی خواهد شد به صورت محدود حساب ها را مسدود کردیم و خوشبختانه بازخورد مناسبی از مردم و شبکه بانکی دریافت شد و به لحاظ فنی و زیرساختی مشکلی مشاهده نشد.
وی افزود: حدود ۳۰ الی ۴۰ درصد چک های برگشتی روزانه در این سامانه برای مسدودسازی حساب ارسال می شود و به تدریج با شیب ملایمی انجام می گیرد تا به ۱۰۰درصد چک ها برسد.