انتشار کتاب هوش مصنوعی و قانون گذاری در مرکز پژوهش‌ها
کتاب « هوش مصنوعی و قانون گذاری » توسط مرکز پژوهش های مجلس منتشر شد.
به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، کتاب هوش مصنوعی و قانونگذاری با طرح این سوال که آیا هوش مصنوعی می‌تواند به جای هوش طبیعی قانون وضع کند؟ عنوان کرده است که هوش مصنوعی و کاربردهای آن در سیاست‌گذاری و حکمرانی یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر توجه سیاست‌‌پژوهان و پژوهشگران حوزه حکمرانی و قانونگذاری را به خود جلب کرده است.
در همین راستا موضوع هوش مصنوعی در سیاست‌گذاری و امکان‌سنجی وضع قانون توسط هوش مصنوعی یکی از موضوعات مورد توجه مرکز پژوهشهای مجلس در سال‌های اخیر بوده است.
مرکز پژوهشهای مجلس چند سیاست فکرستانی، فکرپژوهی و فکرسازی را همراه به مفهوم‌ستانی، مفهوم‌پژوهی و مفهوم‌سازی اصیل در دستور کار قرارداد که هم موجبات ارتقای تفکر کانونی و آینده‌نگری قانون و قانونگذاری را فراهم کرد و هم زمینه‌ساز بهره‌مندی از منطق هوش مصنوعی شده است. این سیاست‌ها با دو رویکرده فکری و منطقی دنبال شدند تا با توجسه معقول پذیرش منطقی در جامعه هوشی داشته باشند.
هوش مصنوعی امری ذهنی و ذهن ساخته است که این واقعیت نه در ذهن بلکه در سرای فیزیک ساکن شده است. با این فرض هوش مصنوعی نه هوش ماشینی که صورت‌بندی متفاوت از هوش انسانی است. این هوش در شرایط پیچیده شیوه استدلالی هوش طبیعی را با واکنش‌های مشابه برای حل مسائل اساسی انسان برعهده گرفته است.
با این نگاه هوش مصنوعی با سازه و ساختاری متفاوت ایجاد شد و شکلی معقول پیدا کرد. یکی هوش مصنوعی با منطق صوری شروع شد و به تدریج به منطق مگاری، منطق موجهات، منطق ریاضی، منطق فازی، فازی شهودی و منطق نوتروسوفیک انجامید. دیگر روند ابزارسازی هوش طبیعی با چرتکه، ماشین حساب آغاز شد و با کامپیوتر به توسعه شگرف دست یافته است.
بااین همه در سیاست هوشی هیچ یک از این تلاش ها به تنهایی یا تجمیع آنها برای هوش طبیعی کافی نبود و این هوش به دنبال ساخت هوش مشابه هوش انسانی رفت که کارکرد هوشی بدون قابلیت‌های متعدد هوش انسانی داشته باشد. ذهن طبیعی با پویش‌های مستمر هوشی به‌تدریج به توفیقی دست یافت که حتی برای خودش غیرمترقبه بود و به همین دلیل با نگرانی از قدرت و نفوذ این هوش، قانون هوش مصنوعی را وضع کرد که در چهارسوی این قانون وضعی عمل کند.
این پژوهش هوش پژوهانه با سه نگاه تاریخی، توصیفی و تبیینی دنبال شد. در هر سه عرصه دغدغه دراصلی این بود که مطالعات تاریخی امری لازم است که باید از آن توصیف واقع بینانه انجام شود و هیچ موقع از تبیین عقلانی و منطقی بازنماند که توجیه معقولی به دنبال ندارد.
هوش مصنوعی قابلیت‌های منحصر‌به‌فرد خود را دارد که برخوردار از منطق و زبان محاسباتی با حداقل اشتباه است، اما در هرحال تحت سیطره هوش طبیعی قرار دارد. از سوی دیگر محاسباتی که این هوش انجام می‌دهد فراتر از قابلیت‌های هوش مصنوعی است که می‌تواند برای ارتقای امر قانونگذاری و توسعه منطق قانونگذاری در کشور مفید باشد.
کتاب « هوش مصنوعی و قانونگذاری » شامل مجموعه گزارش‌های مرتبط با نقش هوش مصنوعی در سیاست‌گذاری و وضع قوانین است که از سال 95 تا 98 توسط مرکز پژوهشهای مجلس تدوین شده است.
این کتاب که با هدف ارتقای هوش تقنینی و تدبیر امورکشوداری منتشر شده، در چهارفصل به رشته تحریر درآمده: در فصل اول به تفکر عقلانی در بنیاد هوش مصنوعی اشاره شده، فصل دوم به موضوع طراحی، تحقیق و به‌کار‌گیری هوش مصنوعی پرداخته، فصل سوم با محوریت اصل قانونگذاری و حکمرانی هوش مصنوعی نگارش شده و در فصل چهارم، قانونگذاری و هوش مصنوعی در چند کشور مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.