ایرانیها و صنعت موبایل در سال 94
سمیه مهدوی - صنعت موبایل نیز در سالی که رو به پایان است همچون سالهای گذشته فراز و فرودهای خاص خود را داشت. اما در گزارش حاضر تنها به دنبال آخرین تحولات سختافزاری و معرفی محصولات مطرح سال گذشته نبوده و به صنعت موبایل و تحولات آن نزد ایرانیها نیز پرداختهایم. لذا در گزارش حاضر به قابلیتهای پرطرفدار گوشیها، بازیها، گوشیها و کاربردهای موبایل مورد علاقه کاربران ایرانی و موارد دیگر پرداختهایم. بنابراین مقدمه را کوتاه کرده و سر اصل مطلب میرویم.
پرطرفدارترین قابلیتها در گوشیهای هوشمند
در سالی که گذشت عرضه برخی قابلیتها از سوی سازندگان موبایل چندان مورد توجه و استقبال کاربران قرار نگرفت، اما در این میان بودند تغییراتی که با خشنودی کاربران مواجه شدند که در ادامه به اهم این موارد پرداختیم.
نمایشگرهای خمیده
تولید نمایشگرهای خمیده و یکپارچه با ابتکار Samsung از جمله مواردی بود که در سال جاری مورد توجه کاربران زیادی قرار گرفت. این کمپانی با دستیابی به تکنولوژی تولید این نمایشگرها توانست تعریف جدیدی از شکل صفحه نمایش به بازار معرفی کند. نمایشگرهایی که از دو طرف خمیده بوده و فضای بیشتری در اختیار کاربران قرار میدادند و در عین حال وظایفی نیز بر عهده داشتند. استقبال از این طراحی به قدری بود که Samsung آن را در Galaxy S6 Edge+ نیز تکرار کرد و حتی یکی از پرچمداران جدید خود را نیز با این نمایشگر روانه بازار کرد. البته این نمایشگر فقط توجه کاربران را به خود جلب نکرد و گفته میشود شرکتهای چینی هواوی، شیائومی و ویوو نیز به تازگی قراردادهایی در رابطه با تولید نمایشگرهای خمیده برای گوشیهایشان با سامسونگ امضا کردهاند.
حافظه قابل ارتقا
در سال گذشته حذف اسلات کارت حافظه در گوشیهای هوشمند با پیشگامی اپل اتفاق افتاد، بعد از آن سامسونگ نیز همین رویه را در پرچمدارانش در پیش گرفت و ظرف مدت کوتاهی کمپانیهای زیادی به تبعیت از آنها، اقدام به حذف اسلات کارت حافظه در گوشیهایشان کردند، این کار انتقادات فراوانی را از طرف کاربران به همراه داشت، اما کمپانیها در پاسخ به این انتقادات دلایلی مانند امنیت بیشتر، سرعت بالاتر و عمر طولانیتر گوشیها را عنوان کردند و تنها چیزی که ماند سود سرشار آنها از اختلاف قیمت بین گوشیها با حافظههای داخلی بالاتر بود.
اما در نهایت این انتقادات به نتیجه رسید و بیشتر کمپانیها برای رقابت با سایرین این قابلیت را به گوشیهای خود بازگرداندند، Samsung نیز برای عقب نماندن از قافله، در پرچمداران 2016 خود، S7/S7 Edge این قابلیت را احیا کرد و علت حذف آن در مدلهای پیشین را فقط محدودیت در طراحی دانست.
باتریهای قابل تعویض
همزمان با پیشرفت طراحی درگوشیهای هوشمند و به ویژه با رواج تولید گوشیهای ضد آب، امکان دسترسی به باتری توسط کاربر به طور کلی از بین رفت و اغلب گوشیها با بدنه یکپارچه به بازار آمدند.
با تغییر جنس بدنه از پلاستیک به فلز و وفور باتریهای تقلبی در بازار، اعتراضات کاربران برای بازگرداندن این قابلیت نتیجهبخش نبود و در حال حاضر عده کمی از کمپانیها گوشیهایی با باتری قابل تعویض تولید میکنند، اما با وجود اهمیت زیاد باتریها در گوشیهای هوشمند و نیاز کاربران به جایگزینی آنها، این قابلیت همچنان از محبوبیت زیادی بین کاربران برخوردار است.
بازیهای پرطرفدار در بین ایرانیان
ایرانیها در سالی که گذشت فقط بالغ بر 200 میلیارد تومان پول خرج بازی محبوب خود کردند. رقم بیسابقهای که بهت بسیاری از کارشناسان را در پی داشت. اما دو بازی پرطرفدار ایرانیها چه بودند؟
Clash of Clans
بازی Clash امسال نیز همچنان میان ایرانیها پرطرفدار بود، با این تفاوت که در سال جاری افراد میانسال بیشتری به جرگه Clasherها پیوستند و برتعداد کلشبازان ایرانی بیش از پیش افزوده شد. بماند که در این میان برخی شرکتها نیز با سوءاستفاده از این وضعیت به فروش Gem روی آوردهاند، آنها با دریافت آدرس ایمیل و پسورد افراد و پس از دریافت مبالغ مورد نظر خود، تعهد میکنند تا Gem مورد درخواست Clasher را در اختیار او قرار دهند، اما این اتفاق هرگز رخ نمیدهد و آنها به همین راحتی از افراد زیادی کلاهبرداری میکنند.
Royal Clash
این بازی نیز توسط شرکت سازنده Clash of Clans یعنی Super Sell طراحی شده و توسط خود این شرکت بهClasher ها معرفی شده است. بازیRoyal بیشتر بر پایه شانس طراحی شده و بخت و اقبال بازیکنندگان بهChest های دریافتی آنها بستگی دارد، در این بازی برخلاف Clash امکان مسابقه دو فرد از یک کلن به صورت آنلاین وجود دارد، قابلیتی که به دلیل استقبال گسترده از آن ممکن است در Clash of Clans نیز گنجانده شود.
3- هفت کاربرد گوشیهای هوشمند در میان ایرانیان
در سالی که گذشت هفتهنامه عصرارتباط یک تحقیق میدانی در خصوص بیشترین دلایل استفاده جوانان ایرانی از گوشیهای موبایل انجام داد که نتایج عجیبی به همراه داشت و در رسانههای مختلفی نیز بازتاب داشت.
بازی
بر این اساس با توجه به جمعیت جوان کشور که طبق آخرین آمار 25 درصد جمعیت کل کشور را تشکیل میدهد، استفاده از گوشیهای هوشمند برای بازی از رایجترین کاربردهای این وسیله در بین جوانان ایرانی است. جوانان ایرانی روزانه 2 تا 4 ساعت از عمر خود را به پای بازیهای موبایلی میریزند.
پیامرسانهای موبایلی
رایگان بودن ارسال پیامک و برقراری تماس، کاربران زیادی را به سمت استفاده از پیامرسانهای موبایلی سوق داده به طوری که براساس اعلام وزارت ارتباطات در نوروز سال ٩٤، سه اپراتور کشور مجموعا با ٩ میلیارد کاهش پیامک به نسبت سال قبل مواجه شدند. انتظار داریم که درسال پیش رو نیز این روند کاهشی همچنان ادامه داشته باشد. این برنامهها نیز روزانه 1 الی 3 ساعت از وقت قشر جوان جامعه ما را بر باد میدهد.
عکاسی و فیلمبرداری
رواج استفاده از شبکههای اجتماعی، به رونق بیشتر عکاسی با گوشیهای هوشمند انجامید و از طرفی دیگر ثبت تصاویر زیبا، تمایل افراد برای عضویت در شبکههای اجتماعی و به ویژه اینستاگرام را دو چندان کرد. تحقیقات ما نشان داد که اغلب جوانان حداقل روزی یک بار از گوشی خود برای عکاسی استفاده میکنند و آن را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذارند.
گوش دادن به موسیقی و تماشای فیلم
نکته قابل توجه دیگر اینکه جوانان ایرانی به طور متوسط 30 دقیقه تا 1 ساعت در روز را با گوش دادن به موسیقی سپری میکنند، اما در رابطه با تماشای فیلم وضع اندکی متفاوت است، میزان استفاده از موبایل برای تماشای فیلم، نسبت به گوش دادن به موسیقی کمتر است و به طور متوسط روزانه، نیمساعت از وقت جوانان ایرانی را به خود اختصاص میدهد.
وبگردی و استفاده از شبکههای اجتماعی
اگر چه بازار شبکههای اجتماعی به گرمی گذشته نیست اما تحقیق سال 94 ما نشان داد روزانه حداقل 30 دقیقه از وقت جوانان در کشور ما به گشت و گذار با موبایل در اینترنت و شبکههای اجتماعی سپری میشود.
مکالمه
بالاخره نوبت به قابلیتی رسید که روزی هدف اولیه از تولید گوشیهای هوشمند به شمار میرفت! مکالمه با گوشی هوشمند برای جوانان ایرانی از محبوبیت زیادی برخوردار نیست. بررسیها نشان میدهد که جوانان تنها زمانی به سراغ استفاده از این قابلیت میروند که شرایط استفاده از سایر امکانهای ارتباطی فراهم نباشد.
پیامک
و در نهایت اینکه در تحقیق میدانی ما موارد استفاده از پیامک به آخرین کاربرد و مواقعی که دسترسی به اینترنت وجود ندارد محدود شده و در این مواقع غالبا از آن برای تبریک اعیاد و یا ارسال پیامکهای تبلیغاتی توسط شرکتها استفاده میشود.
هفت گوشی مورد علاقه ایرانیان از نگاه گوگل
همه ساله سایتهای تبلیغاتی اخبار متعددی از گوشیهای برتر در ایران و دنیا را در اختیار کاربران میگذارند که هیچگاه به وضوح معیار این انتخابها روشن نبوده و بیشتر جنبه تبلیغ برای برندهای خاصی را دارد. ما در عصر ارتباط اما مبنای کار خود را روی میزان جستوجوی ایرانیها در سال 94 در گوگل گذاشتیم و نتایجی به دست آوردیم که جای شبهه زیادی نمیگذاشت، چراکه منطق گوگل تکرر در جستجو بوده و نه تبلیغات!
ناگفته نماند که ترتیب گوشیها به مفهوم پرفروش بودن آنها نیست بلکه صرفا معرفی پرطرفدارترین گوشیهای هر برند نزد ایرانیها بوده است.
Samsung Galaxy S7
تا چندی پیش Galaxy S6 عنوان برترین گوشی مورد جستجو در گوگل را یدک میکشید، اما با عرضه پرچمداران جدید سامسونگ، Galaxy S7 و Galaxy S7 Edge کاربران ایرانی توجه بیشتری به این دو گوشی نشان دادند.
iPhone 6
شرکت اپل نیز امسال دو پرچمدار به بازار عرضه کرد، iPhone 6S و iPhone 6S+، اما کاربران ایرانی ظاهرا ترجیح دادند تا گوشی مورد نظر خود را از بین پرچمداران 2014 این کمپانی انتخاب کنند. در این میان iPhone 6 با اقبال بیشتری از سوی کاربران رو به رو شد.
Sony Xperia Z1
از میان شش نسل از خانواده اکسپریا، Z1 بیشترین جستجو را در سال جاری از سوی ایرانیها به خود اختصاص داده است. امکانات خوب این گوشی هنوز هم میتواند انتظارات بخش زیادی از کاربران را بر طرف کند.
HTC One M8
در میان گوشیهای شرکت اچتیسی نیز One M8 به دلیل استفاده از قاب تمام فلزی، باز گرداندن درگاه کارت حافظه به گوشی و از همه مهمتر استفاده از بلندگوهای BoomSound توانسته بیشترین توجه را از دریچه جستجوی گوگل به خود اختصاص دهد.
Huawei P8
گذارHuawei از تولید میانردهها به گوشیهای پرچمدار، در سال 2015 و با تولید P8 نمود بیشتری یافت. قیمت مناسب این گوشی در کنار قابلیتهایی درحد پرچمداران استقبال خوب کاربران رادر پی داشت و افراد بیشتری را به استفاده از گوگل برای بررسی دقیقتر ویژگیهای این گوشی ترغیب کرد.
Lenovo K3 Note
گوشیK3 Note شرکت لنوو نیز آمار بیشترین جستجو را در قیاس با سایر مدلهای این برند چینی در میان ایرانیها در سال گذشته به خود اختصاص داد، این گوشی از قابلیت شارژ سریع بهره میبرد و قابلیت پشتیبانی از دو سیمکارت را داراست.
ZTE Nubia Z9
در نهایت اینکه کاربران ایرانی در جستجوهای خود Nubia Z9 شرکت زدتیئی را مورد توجه قرار دادهاند. فاصله 0.8 میلیمتری صفحه نمایش این گوشی از بدنه خارجی جزو امتیازاتش است که سبب شهرت آن به عنوان گوشی بیحاشیه شده است.
قابلیتهایی که عقب ماندهاند
اما دنیای گوشیهای موبایل برخلاف پیشرفتهای همهجانبه از جهاتی نیز با عقبماندگیهایی مواجه شد که البته گله و شکایت کاربران این ابزار را در پی داشت. از جمله قابلیتهایی که با وجود پیشرفتها، نتوانستند ارتقا یابند، میتوان به این موارد اشاره کرد:
باتری
جا ماندن باتریها از قافله پیشرفت تکنولوژی، داستان تازهای نیست، هر ساله بر کاراییهای گوشیهای هوشمند افزوده میشود اما اتفاق قابل توجهی در زمینه پیشرفت باتریها رخ نمیدهد، بهبودهای نرمافزاری و بهکارگیری پردازندههای کممصرف نیز اگرچه تاثیرات مثبتی در زمینه افزایش طول عمر باتریها داشتهاند اما هرگز نمیتوان آنها را به عنوان راهحل مطلوب برای حل این معضل در نظر گرفت. تولید باتری با طول عمر بالا، زمینه رقابت تنگاتنگی بین کمپانیها به وجود آورده، بدون این که هیچیک نسبت به دیگری به برتری قابل توجهی دست یابد. در سال جاری نیز شاهد درجا زدن کمپانیها در پیشبرد این فناوری بودیم.
قابلیت ضد آب بودن
این ویژگی درگوشیهای هوشمند، نه تنها پیشرفت نکرده، بلکه با پسرفتهایی نیز مواجه شد. IP68 به عنوان بالاترین گواهینامه در زمینه ضد آب و گرد و غبار بودن در سال 2014 و با گوشی Xperia Z3 از شرکت سونی به بازار عرضه شد، جالب است بدانید که از آن زمان تا کنون نه تنها این میزان از مقاومت، بدون تغییر باقی ماند و افزایش نیافت بلکه از کاربران خواسته شد تا گوشیهای ضد آب خود را زیر آب نبرند! علاوه بر این محدودیتهای دیگری نیز در استفاده از گوشیهای ضد آب در نظر گرفته شد و طی اطلاعیهای رسمی به آگاهی کاربران رسید، حتی کمپانی سامسونگ در پرچمداران2015 خود، S6/S6 Edge این قابلیت را حذف کرد که انتقادات زیادی در پی داشت، در نتیجه پرچمداران 2016 این کمپانی دوباره به این قابلیت البته با همان استانداردهای سابق مجهز شدند.
نمایشگرهای انعطافپذیر
"تولید میکنیم چون میتوانیم"، روزی تنها انگیزه از تولید گوشیهای انعطافپذیر به شمار میآمد، تولید گوشیهایی که بتوان آنها را تا کرد و در جیب گذاشت، میزان انحنای نمایشگر آن را تغییر داد و یا حتی آن را لوله کرد و در هر محفظه با هر اندازهای جای داد، اما تولید این گوشیها آنقدرها هم ساده نبود و تکنولوژی آن هنوز مراحل بسیار اولیه خود را طی میکرد، با این وجود برخی کمپانیها به تحقیق در این زمینه پرداختند و برخی دیگر مانند کمپانی LG دست به تولید چنین گوشیهایی زد، LG Flex وLG Flex 2 نتیجه تلاش LG در این زمینه بودند که البته تجربه موفقی برای این شرکت به حساب نیامد و تنها این نکته را به اثبات رساند که هنوز برای دستیابی به چنین فناوریهایی راه درازی در پیش است.
قابلیتهای پرطرفدار گوشیهای هوشمند
اما در سال94 شاهد افزودن قابلیتهای جدیدی به گوشیهای هوشمند بودیم که برخی از آنها در مدت کوتاه از عرضه با استقبال کاربران مواجه شد و به همین جهت انتظار پیشرفت و تداوم توسعه این قابلیتها در سال پیش رو نیز میرود. برخی از قابلیتهای پرطرفدار به این شرح هستند:
لمس سهبعدی
قابلیت لمس سهبعدی یا 3D Touch برای اولین بار توسط اپل طراحی شد و آیفونهای 6S/6S Plus در سال جاری به عنوان اولین گوشیهای مجهز به این قابلیت روانه بازار شدند، البته قبل ازآن هواوی چیزی شبیه به این قابلیت را در Huawei Mate S معرفی کرد تا نام خود را به عنوان نخستین کمپانی که از قابلیت Forth Touch بهره گرفته به ثبت برساند، اما به نظر میرسد این امکان در آیفونهای اپل به بلوغ بیشتری رسیده و وظایف بیشتری برای آن تعریف شده است، این قابلیت را میتوان مهمترین تغییر در رابط کاربری گوشیهای هوشمند پس از عرضه امکان مالتیتاچ دانست.
شارژ سریع و بیسیم
با وجود پیشرفت تکنولوژی، هنوز تنها راه ارتقای ظرفیت باتریها در گوشیهای هوشمند، استفاده از باتریهای بزرگتر است اما فضای محدود گوشیهای هوشمند اجازه چنین کاری را به طراحان نمیدهد، بنابراین آنها به استفاده از راهکارهای دیگر برای حل این معضل روی آوردهاند، یکی از این راهها، کوتاه کردن زمان شارژ با استفاده از قابلیت شارژ سریع است، این قابلیت نخستین بار توسط شرکت کوالکوم معرفی شد، نکسوس 6 با این فناوری عرضه شد، سامسونگ نیز Galaxy S6 خود را به شارژ سریع مجهز کرد و توانست زمان شارژ صفر تا صد باتری ۲۵۵۰ میلیآمپری آن را به ۱ ساعت و ۱۸ دقیقه برساند.
با توجه به این که در حال حاضر شارژ باتری در گوشیهای هوشمند، به ندرت بیش از یک روز دوام میآورد، استفاده از قابلیت شارژ بیسیم نیز امکان دیگری است که حداقل کاربر را از حمل شارژر بینیاز میکند، استفاده از این نوع شارژرها در فرودگاهها، رستورانها و سایر اماکن عمومی روز به روز در حال گسترش است اما به دلیل قیمت بالای شارژر بیسیم، کمپانیهایی که گوشیهای خود را با این فناوری وارد بازار میکنند، از ارایه آن به همراه گوشی خودداری میکنند تا بتوانند قیمت کالای خود را نسبت به رقبا پایین نگاه دارند.
NFC
یکی از قابلیتهایی که در سال جاری مورد توجه قرار گرفت و بهکارگیری آن به سرعت در حال گسترش است، استفاده از گوشی در پرداختهای الکترونیکی است، اپل در آیفون 6 خود قابلیت Apple Pay را گنجاند و در آن از فناوری NFC استفاده کرد. طولی نکشید که سامسونگ نیز در Galaxy S6، از سیستم Samsung Pay استفاده کرد. بیتردید مهمترین کاربرد این فناوری، پرداخت پول از طریق گوشیهای هوشمند است. به این صورت که کاربر اطلاعات مربوط به کارت اعتباری خود را در گوشی ذخیره میکند و در زمان خرید، گوشی را به دستگاه NFCخوان نزدیک میکند و پرداخت صورت میگیرد. البته استفاده از این قابلیت در ایران به علت مسایل زیرساختی و قانونی میسر نیست.
مهمترین تهدیدات در رابطه با گوشیهای هوشمند
اما امروزه و با گسترش کاربری موبایلها، تهدیدات مرتبط با این وسیله نیز به سرعت رشد یافته و توجه هکرها و خرابکاران زیادی را به خود جلب کرده است. برخی از مهترین مشکلات کاربران موبایل در سالی که گذشت از این قرار است:
بدافزارها و باجافزارها
از جمله خطراتی که همواره کاربران گوشیهای هوشمند را تهدید میکند، انبوه بدافزارهایی است که به روشهای مختلف زمینه سوءاستفاده از اطلاعات شخصی و بانکی کاربران را فراهم میکند. نکته مهم در رابطه با بدافزارها، دشواری شناسایی آنها توسط کاربر است چرا که آنها معمولا در دل کلیپها و نرمافزارهای کاربردی دیگر مخفی شده و خود را به گوشیهای هوشمند میرسانند، آنها میتوانند کنترل گوشیها را در دست گیرند و بدون اطلاع فرد از سیمکارت وی تماس گرفته و یا پیامک ارسال کنند، به دوربین گوشی دسترسی پیدا کنند و بدون اطلاع صاحب گوشی از محیطی که وی در آن قرار دارد عکس و فیلم تهیه کنند و برای مجرمان سایبری ارسال کنند و یا آنها را در سایتهای مختلف به اشتراک بگذارند.
از دیگر تواناییهای کمتر شناختهشده این بدافزارها، اقدام به برقراری تماس از طریق سیمکارت کاربر و به هزینه وی است، همانند اتفاقی که در سال جاری برای برخی از مشترکان ایرانی رخ داد و قبوضی با مبالغ نجومی را برای آنها به ارمغان آورد. اغلب این کاربران قربانی بدافزارهایی بودند که از سایتهای غیراخلاقی به گوشی آنها راه یافته بودند. راهکار سرپرست اداره تشخیص جرایم سایبری برای کاربران، اجتناب از ورود به سایتهای ناشناخته و استفاده از آنتیویروسهای بهروز و پیشرفته است.
مواردی از باجافزارها نیز در ایران مشاهده شد که پیامآور رشد این معضل و گروگانگیری اطلاعات کاربران برای اخاذی و باجگیری است.
کلاهبرداری از طریق پیامک
اگرچه کلاهبرداری از طریق پیامک اتفاق تازهای نیست اما علیرغم اطلاعرسانی گسترده پلیس و رسانهها، این شیوه در سال جاری نیز همچنان قربانی گرفت و خبرهای بسیاری در این رابطه منتشر شد، پیامکهایی که به عناوین مختلف از کاربر میخواهند تا اطلاعات بانکی خود را در اختیار فرستنده پیام قرار دهد، از شایعترین نوع کلاهبرداری از طریق گوشی هوشمند است که تنها راه مقابله با آن هوشیاری کاربران و افزایش آگاهی آنان در این زمینه است.(منبع:عصرارتباط)