گام آخر بهبود اینترنت در انتظار تصمیم دولت
نادر نینوایی - اگرچه تبلیغات پر آب و رنگ اینترنت پرسرعت مخابرات در این چند سال اخیر همواره درکنار قبض‌های تلفن خودنمایی کرده و به بخشی جداناشدنی از قبض تلفن مشترکان تهرانی مخابرات تبدیل شده است اما جدای از تبلیغات مذکور این پرسش باقیست که آیا تمام پایتخت‌نشینان از وضعیت اینترنت خود رضایت دارند؟
بر اساس گزارش‌های واصله از چندین نقطه در شهر تهران مشترکان اینترنت مخابرات گاها با اختلال و البته کندی بیش از حد اینترنت مواجه هستند. در همین حال اما امکان استفاده از خدمات اپراتورهای دیگر نیز میسر نیست. چراکه در این نقاط خاص به جای کابل مسی از فناوری قدیمی کافوی نوری جهت اتصال استفاده شده و امکان استفاده از اینترنت با سرعت بالا ممکن نیست. این در حالی است که اینترنت ارایه شده از طریق کافوی نوری به مشترکان نه تنها پرسرعت نیست بلکه به گفته یکی از ساکنان شرق تهران که با چنین مشکلی دست و پنجه نرمه می‌کند حتی با حدود 10ساعت قطعی در طول شبانه‌روز نیز مواجه است. این مشترک به خبرنگار ما گفته به علت مشکل مذکور تصمیم گرفته که قید اینترنت پرسرعت را زده و سرویس گران‌قیمت‌تری همچون وایمکس را جایگزین آن کند.
البته این مشکل، مشکل دیروز و امروز برخی مشترکان اینترنت پرسرعت مخابرات تهران نیست.
تاریخچه مشکلات اینترنت مخابرات
در سال 89 بود که شکایات مردم از عدم سرویس‌دهی اینترنت پرسرعت در بسیاری از مناطق تهران تقریبا اوج گرفت. موضوعی که با توجه به افزایش تعداد کاربران در کنار افزایش حجم کاربری موجب شد، مخابرات قول دهد با خرید تجهیزات مربوط به ADSL مشکل واگذاری اینترنت در مناطقی که تجهیزات قدیمی فیبرنوری داشتند را رفع کند و از این طریق امکان ارایه ADSL در این مناطق را به وجود آورد. اما با این وجود سه سال بعد یعنی در سال 92 هنوز هم کم نبودند تهرانی‌هایی که همچنان با این مشکل مواجه بودند.
نهایتا شکایات ادامه‌دار مردم از این مشکل و انعکاس آن در رسانه‌ها باعث شد تا عاقبت در آذر ماه سال 92 یکی از اعضای هیات مدیره شرکت مخابرات استان تهران از رفع مشکل نصب سرویس ADSL برای مشترکان تجهیزات قدیمی کافوی نوری تا پایان سال مذکور خبر دهد. این مقام مسوول حتی مدعی شد که امکان ارایه سرویس ADSL روی فیبرنوری تنها در 100 نقطه از شهر تهران و آن هم به دلیل نبود امکانات و تجهیزات در آن زمان میسر نبوده است؛ آنچه که به نظر بسیاری از صاحب‌نظران درست نبود چرا که تعداد شهروندان تهرانی که از این موضوع شکایت داشتند بیشتر از این حرف‌ها بود.
به هر روی این عضو هیات مدیره مخابرات در همان آذر92 قول داد که به زودی و با نصب تجهیزات، این مشکل برای متقاضیان رفع شود. اما آنطور که گزارش‌های ما از سطح شهر تهران نشان داده هنوز هم تعدادی از تهرانی‌ها با کمی سرعت، قطعی مداوم اینترنت و عدم امکان دریافت سرویس از اپراتوری به جز مخابرات مواجه هستند که باعث شده ارتباط آنها با دنیای مجازی اگر نگوییم ناممکن، بسیار سخت شود.
دلیل کش‌دار شدن ماجرای کافوی نوری
در آن زمان گفته می‌شد در 1500 نقطه از تجهیزات کافوی نوری به جای کابل مسی استفاده و مسوولان مخابرات وعده می‌دادند با خرید و نصب تجهیزات جدید این مشکل حل شود.
همچنین در آن مقطع گفته می‌شد که تجهیزات لازم برای تجهیز این نقاط به تکنولوژی جدید، خریداری شده اما به دلیل مشکلات ارزی و گمرکی ترخیص نشده است و وعده‌ها حاکی از آن بود که به محض ورود این تجهیزات به شبکه مخابراتی، این تجهیزات در نقاط مربوطه نصب و مشترکان این مناطق می‌توانند از سرویس ADSL برای اتصال اینترنت استفاده کنند. حال باید دید که بعد از گذشت دو سال از این قول و قرارها چرا همچنان برخی مشترکان مخابرات با این مشکل مواجه‌اند.
البته در این چند ساله مخابرات مرتبا قول‌هایی برای نصب تجهیز و جایگزینی تکنولوژی GPON را مطرح کرده است. این تکنولوژی این امکان را به وجود می‌آورد که با کمک تجهیزات خاصی ارتباط مناسب و سریع از مرکز مخابراتی تا ساختمان مشترک نصب شود و تنها داخل ساختمان مشترک برای دسترسی نهایی از کابل‌های مسی استفاده شود.
البته این تکنولوژی آنطور که داوود زارعیان سخنگوی شرکت مخابرات ایران به خبرنگار عصر ارتباط می‌گوید در اکثر مناطق تهران راه‌اندازی شده است و حتی مراسم افتتاحیه آن را هم شرکت مخابرات در تابستان امسال برگزار کرده است.
پاسخ‌های مخابرات به مشکلات باقی مانده
زارعیان اما در پاسخ به دلایل مشکلات اینترنت پر سرعت مخابرات، دلایل و مشکلاتی را مطرح می‌کند که نمی‌توان آنها را نیز نادیده گرفت.
وی در پاسخ به این که چه زمانی سیستم کافوی نوری از تهران برچیده شده و جای خود را به فناوری‌های جدیدتر می‌دهد گفت: ما در کل کشور به دلیل شرایط خاصی که در واقع تا سال 85 در شبکه تلفن ثابت حاکم بود، مجبور شدیم بیش از 5 میلیون شماره تلفن بر بسترهای قدیمی بدهیم و مشکلی که این شبکه برای مشترکان داشت این بود که امکان استفاده از اینترنت را نداشتند. ما بعد از خصوصی‌سازی این مشکل را به جد دنبال کردیم و پیگیر بحث جمع‌آوری سیستم کافوی فیبر نوری بوده‌ایم.
زارعیان ادامه داد: فکر می‌کنم در کل کشور کمتر از 300هزار شماره باقی مانده است یعنی در واقع بیش از 4 و نیم میلیون شماره جمع‌آوری شده است. در تهران هم حدود 90درصد تلفن‌هایی که با کافوی نوری بوده‌اند با سیستم‌های جدید مجهز شده‌اند. برنامه ما این است که به تدریج که مشترکان برای خطوط اینترنت مراجعه می‌کنند وقتی تعدادی در یک منطقه جمع شدند، و تقاضاها افزایش یافت، آنها را بازسازی کنیم. اما اگر کمی وضعیت اقتصادی‌مان خوب شود انشا‌الله این هم به انجام می‌رسانیم.
سخنگوی شرکت مخابرات در خصوص اینکه چرا روی برخی خطوط گفته می‌شود فقط مخابرات می‌تواند اینترنت ارایه دهد هم می‌گوید: دلیلیش این است که تا وقتی ما این زیرساخت را برای مشترک تغییر ندهیم بقیه PAPها نمی‌توانند سرویس بدهند. حالا بحث اینجاست که حقوق مادی و معنوی مخابرات نیز که حالا دارد یک سرمایه‌گذاری مجدد می‌کند حفظ شود، اما ما گله مشترکان در این حوزه را می‌پذیریم و تلاش داریم که سیستم کافوی نوری باقی مانده در تهران را کامل جمع‌آوری بکنیم.
زارعیان در خصوص اینکه آیا شرکت مخابرات به کسانی که با کندی و قطعی اینترنت مواجه‌اند بر اساس SLA غرامتی می‌دهد یا خیر هم گفت: بحث SLA دو مرحله‌ای است، یک مرحله بین شرکت‌های PAP و دولت است و مرحله دوم بین PAPها و مردم است. کمیسیون تنظیم مقررات در سال جاری مصوبه‌ای را گذرانده که دولت را موظف کرده در دادن پهنای باند به شرکت‌های اینترنتی SLA امضا کند. لذا SLA اگر امضا شود ما هم به همان نسبت می‌توانیم این SLA را با مشترکان داشته باشیم.
البته اگر مشترکی به صورت دایم قطع شده هم دولت و هم ما قبول کرده‌ایم که هزینه‌ها را بر مبنای SLA به طور کامل پرداخت کنیم.
سخنگوی شرکت مخابرات درباره دلیل افت سرعت و پایین آمدن کیفیت اینترنت مخابرات نیز گفت: در اینجا مساله، یکی بحث کلی پهنای باند است که واقعا ما نمی‌دانیم کیفیت پهنای باند دریافتی ما به چه ترتیب است، یک بخش به این بر می‌گردد.
یک بخش هم بر می‌گردد به بحث ساختار شبکه و این که عوامل مختلفی می‌تواند به شبکه آسیب برساند. بحث سوم هم شاید بحث آی‌پی‌ها باشد و محدود بودن تعداد آی‌پی‌ها که در این حوزه دارد آسیب می‌رساند.
فکر می‌کنم که باید یک اتفاقی در حوزه اینترنت کشور اعم از مخابرات و سایر ارایه‌کنندگان خدمات اینترنت حادث شود یا اینکه تعرفه پهنای باند ارزانتر شود، چون که الان واقعا تعرفه پهنای باند در ایران خیلی بالاست. این پهنای باند باید ارزان شود، البته من نمی‌خواهم بگویم که لزوما گرانفروشی می‌شود بلکه هزینه‌ها نیز بالا است.
وی ادامه داد: باید پهنای باند ارزانتر شود که ما بتوانیم بدون بالا بردن هزینه مشترک، کیفیت را ارتقا دهیم. بحث دیگر هم بازسازی شبکه تلفن ثابت است به هر حال عدم افزایش تعرفه‌ها در 12 سال گذشته به توسعه شبکه تلفن ثابت آسیب رسانده است. متاسفانه اصرار نادرست بر ثابت ماندن تعرفه‌ها باعث شده که ما نتوانیم سرمایه‌گذاری لازم را آن میزان که می‌خواهیم داشته باشیم. ما طبق پیش‌بینی‌ها باید تاسال 97 مبلغ 5هزار و 200میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کنیم. این سرمایه‌گذاری می‌تواند تاثیر زیادی بر کیفیت شبکه و به ویژه اینترنت داشته باشد و این کیفیت می‌تواند به ویژه بر سایر ارایه‌کنندگان اینترنت هم اثر داشته باشد. بنابراین دولت باید با تعدیل تعرفه‌ها در بخش تلفن ثابت، اجازه سرمایه‌گذاری به این حوزه را بدهد.
دلیل انتقادات بیشتر از اینترنت مخابرات
زارعیان در خصوص دلیل انتقادات بیشتر از کیفیت اینترنت مخابرات در مقایسه با سایر PAPها هم گفت: میزان رضایت و عدم رضایت ناشی از تعداد مشترکان است. در نظر داشته باشید که مجموعه 10 یا 11 شرکت PAP همگی در مجموع به تعداد ما مشترک دارند. یعنی 50درصد مشترکان برای شرکت مخابرات ایران است و 50 درصد برای سایر شرکت‌ها است. پس به این ترتیب است که در مجموع انتقادات از مخابرات بیشتر است.
نکته دیگری که وجود دارد این است که ما به ناچار در همه نقاط وجود داریم؛ ما در نقاطی حضور داریم که 10کیلومتر کابل‌کشی شده و فقط مثلا 50 تا مشترک هست، قبول کنید که آسیب‌های این مشکلات بیشتر از سایر بخش‌هاست.
وی ادامه داد: من فکر می‌کنم یکی از دلایلش حضور در همه جای ما و هزینه بالای ما در توسعه شبکه در نقاطی که کم مشترک و یا حتی بی‌مشترک بوده است. این‌ها باعث شده که درصد یا حداقل قدرمطلق افراد به نظر ناراضی باشند. حال آنکه اگر همین میزان سرمایه‌گذاری و فعالیت مخابرات نبود، امروز در بسیاری از نقاط کشور اصلا اینترنتی ارایه نمی‌شد که مشترکی از سرعت و کیفیت آن راضی یا ناراضی باشد.
زارعیان در نهایت گفت: نکته‌ای را که من صراحتا می‌خواهم بگویم این است که ما خودمان هم به دلایلی که ذکر شد از کیفیت اینترنت رضایت کامل نداریم اما تلاشمان بر توسعه اینترنت با کیفیت خوب است. از این که برخی از مشترکان ما صبوری می‌کنند و اذیت می‌شوند عذرخواهی می‌کنیم و امیدواریم بتوانیم با سرمایه‌گذاری در این حوزه و البته با کمک کمیسیون تنظیم مقررات، مشکلات این بخش را به حداقل برسانیم و بتوانیم که پاسخگویی بهتری را داشته باشیم.
به هر ترتیب با توجه به ارایه مجوزهای جدید FCP و عدم تمایل سرمایه‌گذاران به حضور در مناطق کمتر توسعه یافته از یک سو و حضور اجتناب‌ناپذیر شرکت مخابرات ایران در مناطق کم‌سود و حتی زیان‌ده، به نظر می‌رسد، کلید حل مساله و گام آخر برای بهبود سرعت و کیفیت ارایه خدمات اینترنتی در کشور، به تصمیم دولت در نحوه مقررات‌گذاری، تعامل، تسهیل و تسریع شرایط لازم باز می‌گردد. (منبع:عصرارتباط)