بیشترین ترافیک اینترنت کشور به دو پیام‌رسان خارجی تعلق دارد
سیر صعودی استفاده از اینترنت در روزهای قرنطینه، افت کیفیت و در نتیجه نارضایتی کاربران را به دنبال داشت.
اگر روزی به ما می‌گفتند که برای درس خواندن، سرکار رفتن، ورزش کردن و دیگر امور روزمره نیازی به بیرون رفتن ندارید، یا تعجب می‌کردید و یا آن را امری محال می‌دانستید، ولی حالا قریب به پنجاه روز می‌شود که ریتم زندگی‌مان با تکنولوژی پیش رفته و حالا حتی برای خرید کوچک‌تر‌ین مایحتاج زندگی، نه اجازه خارج شدن از خانه را داریم و نه خودمان طبق دستورات مکرر وزارت بهداشت از خانه بیرون می‌رویم و به اصطلاح کارهایمان را اینترنتی پیش می‌بریم؛ بستری که اگر از جنبه سرگرمی آن بکاهیم، به حتم نقاط مثبتی چون صرفه‌جویی در زمان و کاغذ خودش را بیش از پیش نشان خواهد داد.
اینترنت، بستری برای رسیدگی به فعالیت‌های روزانه کرونایی
با شیوع ویروس کرونا و پس از تعطیل شدن بسیاری از مراکز آموزشی، خدماتی، بانکی و ...، یکی از دغدغه‌های اصلی مردم برقراری ارتباط و رسیدگی به امور مالی، خدماتی و در برخی از افراد برطرف کردن نیاز اقتصادی (کسب و کار) بود، چرا که در خانه ماندن یعنی تعطیلی مشاغل و حِرفی که تا همین چند روز پیش در خدمت مردم بودند، اما در حال حاضر باید به نحوی دیگر خدمات خود را ارائه بدهند.
با تعطیلی مراکز آموزشی مانند مدارس و دانشگاه‌ها، کلاس‌ها همگی به صورت مجازی و از طریق شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی برگزار شد و از طرفی بانک مرکزی کشور با ارائه خدمات ویژه مانع حضور حداکثری مردم در شعب بانک‌‌ها و ... شد. اگر بخواهیم به طور خلاصه از این سیر تعطیلی عبور کنیم، بسیاری از نهادها کارهای خودشان را بر بستر اینترنت منتقل کردند و حتی چندین جلسه و دیدار رئیس جمهور با وزرا و فرمانداران استانی کشور از طریق ویدیو کنفرانس انجام شد.
البته که برای برگزاری کلاس‌های مجازی، ارائه خدمات بانکی و ... مستلزم حداکثر کیفیت اینترنت هستیم، تا در وهله اول در بستری اَمن و پس از آن در کمترین زمان کارهایمان را به سرانجام برسانیم. با گذشت یک هفته از شیوع ویروس کرونا و تعطیلی ادامه‌دار مدارس و دانشگاه‌ها، وزارت‌های علوم و آموزش و پرورش و سازمان سنجش خواستار برگزاری کلاس‌های مجازی با اینترنت رایگان شدند، درواقع نه صرفا دانش‌آموزان و دانشجویان بلکه خانه‌نشینی مردم باعث افزایش حجم مصرفی اینترنت در کشور شد و به گفته مدیران سازمان ارتباطات و کارشناسان ویژه این حوزه حجم مصرفی اینترنت کشور از ۲۰ ترابایت به ۳۰ ترابایت رسید و جهشی دو برابر داشت و این سیر صعودی در ایام تعطیلات نوروزی در نمودار شیبی افزایش پیدا کرد، اما بالعکس کیفیت آن طبق گفته کاربران فضای مجازی سیر نزولی داشت و اکثر خانواده‌ها، معلمان و ... از اُفت کیفیت اینترنت کشور گله داشتند.
سجاد بنابی نائب رئیس هیات مدیره شرکت ارتباطات زیرساخت، در اواسط تعطیلات نوروز با انتشار نموداری در حساب کاربری خود، از رشد و میزان مصرف اینترنت مردم خبر داد.
بنابی به میزان مصرف اینترنت رایگان از نیمه دوم اسفند تا ۷ فروردین اشاره کرد و گفت: «درسته زدنِ این حرف‌ها دستورالعمل‌تونه، اما وظیفه‌ی ما جواب دادنه. بیش از هفتاد درصد کاربرها، بیش از هفتاد گیگ صد گیگ رو استفاده کردند. خیلی از کشورها پس از کرونا دچار بحران شبکه و اینترنت شدن و ما هم مرتب در حال افزایش ظرفیت هستیم.»
اما این افزایش پهنای باند و سرعت اینترنت گاهی برعکس عمل کرد و در برخی از روزهای عید نوروز با اُفت شدید اینترنت و قطعی موقتی آن مواجه بودیم. البته با هدیه ۱۰۰ گیگابایتی اینترنت رایگان نوروزی وزارت ارتباطات توقع می‌رفت که سرعت اینترنت هم افزایش پیدا کند، اما نشد آنچه باید می‌شد و گلایه‌ها از کّندی سرعت اینترنت روز به روز بیشتر شد تا اینکه آذری جهرمی در توییتی وعده چهار برابر شدن سرعت اینترنت خانگی را داد و روز گذشته (شنبه؛ ۱۶ فروردین ماه) دستور رسیدگی و ۴ برابر شدن سرعت اینترنت کشور را در استان‌های تهران و قم صادر کرد.
داوود زارعیان کارشناس حوزه ارتباطات در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره وضعیت کنونی اینترنت کشور بیان کرد: اگر نگاهی به شاخص‌های اینترنتی جهان داشته باشیم، متوجه می‌شویم که جایگاه زیرساختی اینترنت ایران در حد مطلوبی به استاندارهای بین‌المللی جهان رسیده است و در این سال‌ها توسعه خوبی نسبت به ادوار گذشته داشتیم، اما باید قبول کرد که با شیوع جهانی ویروس کرونا، حجم مصرفی نه در ایران بلکه در تمام جهان افزایش داشت. طبق آمارهای بیان شده، حجم مصرفی اینترنت در دنیا سه برابر شد و در ایران هم به همین منوال مصرف اینترنت سیر صعودی داشت. منتهی فرض اینکه می‌توانستیم پیش از این شبکه ملی اطلاعات و زیر مجموعه‌های آن را توسعه دهیم هم به سرعت و کیفیت مطلوب اینترنت کشور کمک می‌کرد.
این کارشناس حوزه ارتباطات و زیرساخت کشور، با اشاره به افزایش پهنای باند اینترنت بین‌الملل، گفت: با ارتقای شبکه ملی اطلاعات می‌توانستیم، پیام‌رسان‌های داخلی، موتورهای جست‌وجوگر داخلی و ... را تقویت کنیم تا مثل امروز این چنین نیازمند پهنای باند بین‌الملل نباشیم، اما در سویی دیگر فرهنگ استفاده مردم از اینترنت هم مهم است، باید در زمان بحران تا حد زیادی استفاده از موارد حائز اهمیت را مدیریت کنیم چراکه هر بحرانی در کشور با تغییر رویه و تغییر فرهنگ همراه است و متأسفانه ما نتوانستیم تعادل استفاده از اینترنت را در کشور برقرار کنیم.
وی با بیان اینکه امروز به دلیل شیوع ویروس کرونا، بخش عمده‌ای از آموزش کشور در بستر اینترنت برگزار می‌شود، اظهار کرد: با تمام اتفاقاتی که این روزها رخ داده، حداقل کاری که می‌توانستیم انجام دهیم، سرگرمی‌ها و تفریحات اینترنتی در بین صفحات مجازی خارجی است تا با ذخیره ماندن حجم داده‌های اینترنت، سرعت و کیفیت اموری چون آموزش و کارهای اداری معطل نماند. در حالی که ما برعکس رفتار کردیم و بیشترین حجم مصرفی را برای بازی، تماشای فیلم و گشتن در شبکه‌های اجتماعی خارجی صرف کردیم.
این کارشناس حوزه ارتباطات و زیرساخت اینترنت کشور با اشاره به اینکه امروز دستوری از سوی آذری جهرمی در جهت افزایش سرعت اینترنت در دو شهر تهران و قم مطرح شده است، افزود: رسیدن به سرعت و کیفیت مطلوب در آینده نیازمند تقویت زیرساخت‌های کشور و رسیدن به سبک زندگی جدید است، چراکه زیرساخت کشور ما می‌تواند تا دو برابر حجم مصرفی را تحمل کند اما شاید تا حجم سه، چهار و بیشتر را نتواند.
زارعیان در پایان در خصوص راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و توسعه کیفیت و تقویت زیرساخت‌های اینترنت کشور یادآور شد: امروزه بخش عمده پیام‌های ما در دو پیام‌رسان خارجی خلاصه شده است و بیشترین اینترنت کشور در این دو پیام‌رسان صرف می‌شود، اگر فعالیت‌های ما از همان روزهای ابتدایی در پیام‌رسان‌های داخلی کشور بود، یا جست‌وجوهای اینترنتی ما در موتورهای جست‌وجوگر ایرانی خلاصه می‌شد، اینچنین درگیر افزایش پهنای باند بین‌الملل نبودیم و حداقل شاهد رشد اینترنت در کشور بودیم. باید اشاره کرد که اینترنت در جامعه امروزی مانند آب و برق و دیگر انرژی‌های طبیعی و ساختگی است که باید در زمان بحران از آن بهینه استفاد کرد تا دچار کمبود و قطع آن نشویم.
گزارش از محدثه نعمتی