تجارت الکترونیکی در مالزی
1. چکیده
تکفا- فرشید حسینی حسین صفری (شرکت ثنارای) - امروزه تجارت الکترونیکی یکی از موضوعات مهم مورد نظر دولتمردان جهت ارتقا و توسعهی ابعاد مختلف تجاری میباشد. کشورهای پیشرو در این زمینه، با تکیه بر سابقهی استفاده از این راهبرد توانستهاند خود را بالاتر از سایر کشورها مطرح کنند و عامل انتقال این فناوری به سایرین باشند؛ لذا بررسی نحوهی اجرای این راهبرد در کشورهای توسعه یافته، در انتقال صحیح این فناوری نقش مهمی ایفا خواهد کرد. در این مقاله ما سعی داریم که تجارت الکترونیکی در کشور مالزی به عنوان یکی از کشورهای توسعهیافته در زمینهی فناوری اطلاعات را، بهطور خلاصه مورد بررسی قرار دهیم. این مقاله پس از بررسی زیرساخت تجارت الکترونیکی در این کشور، به تشریح وضعیت موجود تجارت الکترونیکی و برنامههای این کشور برای توسعهی تجارت الکترونیکی خواهد پرداخت.
2.مقدمه
مالزی کشوری است که رشد اقتصادی قابل ملاحظهای در طول سالهای گذشته داشته و اهداف بلند -پروازانهای نیز در سر دارد. این کشور با توجه به درآمد سرانهاش به سطح بسیار خوبی از توسعهی فناوری ارتباطات و اطلاعات دست یافته است. تا آخر سال 2000 رتبهی مالزی از نظر نفوذ اینترنت 30 بود که بالاتر از بسیاری از ملل توسعه یافته میباشد. دولت مالزی در بسیاری از مواقع رویکردی فعال و پیشرو به مسألهی ارتباطات و اطلاعات داشته است و در این راه چند مؤسسه و برنامه را برای تسهیل کاربرد ICT در کشور ایجاد و اجرا کرده است. برای نمونه، ایجاد MSC یا شاهراه چند رسانهای، تحقیقات در زمینهی ICT و برابری دسترسی به آن، و حرکت به سمت یک جامعهی دانش - محور، مثالی جالب برای سایر کشورها میباشد.
در راستای دستیابی به اهداف سال 2020، مالزی با یک موج ناگهانی فناوریهای ارتباطی اطلاعاتی "ICT" مواجه شد که به این کشور فرصت عبور از موانع زمان، فاصله و مکان را میدهد. این موج، اثرات اقتصادی، فرهنگی و سیاسی - اجتماعی زیادی برای مالزی به همراه داشته، اما راهبرد توسعهی این کشور که بر روی زمین، نیروی کار و سرمایه، متمرکز است، کمک زیادی به دستیابی به چشمانداز سال 2020 (2020 Vision) نمیکند. مالزی با تشخیص فرصتهای پدید آمده از طریق ICT سعی دارد تا از مزیتهای حاصل از آن برای پیشبرد سریعتر و اثربخشتر برنامههای توسعهاش استفاده کند. در هفتمین برنامهی توسعهی مالزی، ICT به عنوان یک ابزار راهبردی برای حمایت از رشد اقتصادی مطرح شده است؛ به همین دلیل سعی در رواج ICT و کاربردهای وسیع آن در جامعه شد. در برنامه هشتم این کشور که طی سالهای 2001تا 2005 اجرا میشود، تجارت الکترونیکی، مورد اشارهی مستقیم قرار گرفته و برنامههای متعددی نیز برای گسترش تجارت الکترونیکی در این کشور در حال اجراست. در طول برنامهی هشتم، یکی از راهبردهای اصلی برای توسعهی ICT ارتقا و بهبود تجارت الکترونیکی و افزایش استفاده از آن برای دادن قدرت رقابت اثر بخش به مالزی در بازارهای جهانی میباشد.
3. زیرساخت تجارت الکترونیکی در مالزی
* وضعیت شاخصهای منتخب ICT در مالزی: فناوری ارتباطات و اطلاعات، زیر ساختار فناورانهی اصلی مورد نیاز در تجارت الکترونیکی محسوب میشود و هر کشوری که در پی بهرهگیری از روشهای الکترونیکی برای تجارت باشد، به ناچار باید سرمایهگذاری لازم را در این زمینه درک کند. مالزی ازجمله کشورهایی است که به این امر مهم توجه خوبی داشته و دولت این کشور همراه با بخش خصوصی و مردم در صدد ایجاد زیر ساختار مستحکم اطلاعاتی و ارتباطی برای رسیدن به یک اقتصاد دانش - محور میباشند. در جدول زیر وضعیت این کشور از نظر شاخصهای منتخب ICT در سالهای 1995 و 2000 ارایه شده است. همانطور که از ارقام بر میآید، استفاده از رایانههای شخصی و اینترنت، طی این سالها رشد قابل ملاحظهای در این کشور داشته است.
بازار ارتباطات از راه دور مالزی در سال 1989 با آغاز به کار دومین شرکت فعال در این زمینه یعنی Telecom از انحصار خارج، و در سال 1993 تا 1995 با ورود سه شرکت دیگر رقابتیتر شد. درحال حاضر پنج شرکت بازار ارتباطات مالزی را در اختیار دارند.
کل مبلغ اختصاص یافته به برنامهها و پروژههای ICT در طول برنامهی هشتم توسعهی مالزی بالغ بر 2/5 میلیارد رینگیت (000/000/352/1 دلار) است که از این میزان 8/1 میلیارد رینگیت (468 میلیون دلار) به تکمیل برنامههای نمادین و کاربردی MSC1 ، 6/1 میلیارد RM (416 میلیون دلار) به رایانهای کردن وزارتخانهها و ادارات دولتی جهت بهبود ارایهی خدمات به مردم اختصاص داده میشود. یک میلیارد رینگیت
(260 میلیون دلار) باقی مانده نیز برای کاهش شکاف دیجیتال بین مناطق روستایی و شهری و از طریق برنامههای Provision Internet, Infodesa به خدمات جهانی و زیرساختارسازی رایانهای برای مدارس روستایی اختصاص داده میشود.
سال 2000
سال 1995
شاخص
159 2
162
روزنامه( به ازای هزار نفر)
3105 3
6578
مشترکین تلکس
2200.000
610000
رایانه شخصی(واحد مورد استفاده)
95.7
29.5
رایانه شخصی به ازای هزار نفر جمعیت
204.762
161.07
خط تلفن به ازای هزار نفر جمعیت
46504102
3332447
مشترکین تلفن
22650002
700000
تلفن سیار
1157384
13044
تعداد مشترکین اینترنت
4000000
30000
کاربران اینترنت
منبع: وزارت انرژی، ارتباطات و چند رسانهها، مالزی و گزارش "توسعه جهانی 2000/99" و کتاب سال "رقابت پذیری جهان 2000"
* اینترنت در مالزی: ریشه استفاده از اینترنت در مالزی به سال 1988 بر میگردد یعنی زمانی که موسسه سیستمهای میکرو الکترونیکی مالزی1(MIMOS) یک شبکه کامپیوتری دانشگاهی را مالزی به راه انداخت. در سال 1992 ارتباط گران قیمت Dialup با ارتباط ماهوارهای جایگزین شد. و ازاین طریق مالزی امکان اتصال دائم به اینترنت را بدست آورد.طبق گزارش کمیسیون ارتباطات و چند رسانهایهای مالزی (MCMC2) تا سال 2001 حدود 2 میلیون مشترک اینترنت در مالزی وجود داشته و طبق تخمین انجمن صنعت چند رسانهایها وکامپیوتر مالزی تعداد کاربران اینترنت تا دسامبر سال 2000 در حدود 4 میلیون نفر بوده که 17.2 درصد کل جمعیت این کشور را تشکیل میدهد.
علیرغم تأکید زیاد دولت روی چند رسانهایها و ساخت شاهراه چند رسانهایها (MSC) مالزی دسترسی با پهنای باند عریض محلی کمی به اینترنت داشته و به غیر از بخش تجارت و بازرگانی تعداد اندکی از منازل و کسب و کارهای کوچک تا آخر سال 2000 دسترسی با سرعت بالا به اینترنت داشتهاند.
* زیر ساخت قانونی و قوانین مجازی3 برای توسعه تجارت الکترونیکی :مالزی برای مواجهه با چالشهای اقتصاد دیجیتالی سعی در ایجاد یک محیط قانونی برای شرکتهای فعال در زمینه تجارت الکترونیک کرده است. اصول اساسی که در این قوانین مدنظر بوده، عبارتند از شناخت طبیعت جهانی و بدون حد و مرز تجارت الکترونیکی، انعطافپذیری و جهتگیری عام برای مورد توجه قرار دادن محیط پویا، تطابق بین قوانین مبتنی بر محیط کاغذی و محیط مجازی و قابل اجرا و واضح بودن قوانین .برای جلوگیری از اطاله مطلب، در جدول زیر قوانین مربوط به بحث تجارت الکترونیک در کشور مالزی به طور خلاصه ارائه شده است.
قوانین کشور مالزی برای حمایت از توسعه ICT و تجارت الکترونیک
هدف
قانون
حمایت از کسب و کار، دولت و افراد در مقابل تخلفات مربوط به استفاده نادرست از کامپیوترها.
1- قانون جرایم کامپیوتر( 1997)
حمایت از حقوق مالکیت معنوی شرکتهایی که در تکنولوژی اطلاعاتی و محیط چند رسانهای سرمایهگذاری میکنند.
2-قانونکپیرایت(اصلاحی) (1997)
قانونمند کردن و کنترل عملیات بهداشت از راه دور با استفاده از آئودو، ویدئو و مبادله اطلاعات.
3-قانون بهداشت و درمان از راه دور ( 1997)
تنظیم و قانونمندکردن شناخت و تصدیق قانونی امضای الکترونیکی و مجوزهای شرکتهایی که کلیدهای رمزگذاری ایجاد میکنند
4-قانون امضای الکترونیکی (1997)
قانونمند کردن و تسهیل توسعه همگرایی صنعت ارتباطات و چند رسانهای
5-قانون ارتباطات و چند رسانهها (1997)
ایجاد موسسه مستقل برای نظارت بر جنبههای قانونی صنعت مالی و یا ارتباطات.
6- قانون کمیسیون چندرسانهای و ارتباطات (1997)
حمایت از دادهها و اطلاعات شخصی
7- قانون حفاظت از حریم شخصی
Source: http://rd.unctad.org/ecoomerce/event_docs/estrategies/ching
* سیستم پرداخت الکترونیکی مالزی (MEPS4): در مالزی تلاش زیادی صورت میگیرد تا برای تشویق خرید آن لاین، سیستمهای پرداخت بهبود داده شوند. بانک مرکزی مالزی با تصویب ایجاد سیستم پرداخت الکترونیکی مالزی کمک شایان توجهی به پیشرفت در این زمینه نموده است. این سیستم در دسامبر 1995 و به صورت یک کنسریوم متعلق به 27 موسسه مالی مالزیایی ایجاد شد. رشد و توسعه سریع تکنولوژی هوشمند و اهمیت فزایندة بانکداری الکترونیکی درصنعت خدمات مالی موجب تحرک فناوری اطلاعاتی در این صنعت شد. MEPS علاوه بر ایفای نقش برجستهای در توسعه شبکه مشترک ملی ATM5 ، بحث تجارت الکترونیک را در صنعت خدمات مالی مالزی گسترش داده است. این شرکت مسئول اجرای پروژههای ملی استراتژیکی از قبیل سیستم انتقال و پرداخت الکترونیکی امن( (SET، کارت هوشمند الکترونیکی، کارتهای پرداخت با اهداف چندگانه و جیر و6 (Giro) بین بانکی میباشد در حال حاضر MEPS ، در حال گسترش فعالیتهایش برای ایجاد شبکهای از کسب و کارهای متمرکز بر اینترنت میباشد. MEPS سعی میکند تا به بهترین استانداردها بینالمللی در سیستم پرداخت الکترونیکی دست یابد.
4. وضع موجود تجارت الکترونیکی7 در مالزی
تجارت الکترونیکی در مالزی از رشد بالایی برخودار است طبق برآوردها در سال 2000 درآمد EC در مالزی بالغ بر 425 میلیون دلار بود که نسبت به سال ماقبل (1999) رشدی 600 درصدی را نشان میداد. پیشبینیمیگردد که تجارت الکترونیکی در مالزی در سال 2004 به مبلغ 3 میلیارد دلار برسد که رشد سالانه متوسطی در حدود 60% را نشان میدهد.(ITU, 2002)
در مالزی توجه به تجارت الکترونیکی در حال افزایش بوده و ابتکارات زیادی در این زمینه صورت گرفته است. نیروی ضربت(Task force) دولت، تصویب قوانین دیجیتالی ، سیستمهای پرداخت الکترونیکی و غیره ... از جمله این اقدامات و ابتکارات میباشد. دولت مالزی کمیتهای تحت عنوان کمیته ملی تجارت الکترونیکی 8(NECC) برای هماهنگی سیاستها و برنامههای تجارت الکترونیکی تشکیل داد در نوامبر سال 1998 این کمیته چارچوب تجارت الکترونیکی خود را به صورت زیر ارایه داد:
1- هماهنگی بین بخش خصوصی ،دولتی و مردمی
2- شناخت طبیعت بودن حدود مرز و جهانی تجارت الکترونیکی وخلق فرصتهایی برای تمام مالزیاییها تا از تجارت الکترونیکی منتفع گردند.
NECC چهار نیروی استراتژیک جلو برنده تجارتالکترونیک در مالزی را به صورت زیر بازگو نموده است.
1- ایجاد اعتماد و اطمینان
2-ارتقاء و بهبود چارچوب قانونی و حقوقی
3- تقویت زیر ساختارها و تسهیلات حمل ونقل
4- بهینه کردن مزایای اقتصادی و اجتماعی
یک مطالعه نشان میدهد که حدود 5 درصد از کاربران اینترنت در مالزی خریدی در سال 2000 داشتهاند که نشان دهنده رتبة هفدهم از بین 27 کشور مورد بررسی می باشد. مهمترین دلایل عدم خرید کالاها و خدمات آن لاین در بین مالزیاییها در نمودار زیر قابل مشاهد است. همانطور که از نمودار پیدا است. مسئله امنیت و عدم اطمینان ازخرید مهترین دلیل و همچنین عدم علاقه به ارایه اطلاعات کارهای اعتباری و مسائل مربوط به آن نیز از دلایل عمده عدم خرید آن لاین در مالزی میباشد.( Taylor nelson sofres,20002)
دلایل عدم خرید اینترنتی در مالزی
تعداد کارتهای اعتباری در مالزی از سال 1992 تا سال 2000 به حدود 2.3 میلیون عدد (2.6 برابر) رسیده است. به نظر میرسد که فقدان کارت اعتباری مانعی جهت پرداخت آن لاین نمیباشد. بلکه همانطور که در قبل نیز عنوان شد مساله امنیت و عدم علاقه به آشکار سازی اطلاعات مالی و اعتباری مهمترین دلایل عدم خرید آن لاین در مالزی است.
آمادگی شرکتهای مالزیایی برای استفاده از تجارت الکترونیکی نیز متغیر می باشد. دو تحقیق در سال 1999 برای ارزیابی آمادگی شرکتهای مالزیایی جهت استفاده از تجارت الکترونیک انجام شد. از 800 SME مورد مطالعه ، 90 درصد دارای کامپیوتر بودند ولی فقط نصف آنها از اینترنت استفاده مینمودند و کمتر از 20 درصد وب سایت داشتند. اما در شرکتهای بزرگ (شرکتهایی که حداقل 150 کارمند و کارگر و درآمد سالانه حداقل 25 میلیون رینگیت دارند) ارقام بزرگتری بدست آمد. 58.6 درصد از آنها از اینترنت استفاده نموده و 44 درصد نیز یک وب سایت اینترنتی داشتند. ولی مبادلات مبتنی بر اینترنت در هر دو دسته پایین بود. و کمتر از 5% شرکتهای مالزیایی از سیستم پرداخت اینترنتی استفاده مینمودند. ) (www.itu.int; Multimedia Malaysia; 1999
در مطالعه دیگری که توسط موسسه" McConnell International9" با همکاری موسسه 10Wista انجام گرفت چهارچوبی برای ارزیابی آمادگی کشورها درکسب و کار الکترونیکی ارائه شده است. در این مطالعهE-Readiness معیاری است که ظرفیت کشورها را برای مشارکت در اقتصاد دیجیتالی اندازه میگیرد. شایان ذکر است که این مطالعه با همکاری دولتها و متخصصان داخلی و بخش خصوصی کشورهای مورد مطالعه (42 کشور) انجام گرفته است. معیارهایی که در این ارزیابی مورد استفاده قرار گرفتهاند عبارتند از:
* (Connectivity) اتصال: آیا دسترسی و استفاده از شبکهها آسان و مهیا است؟
* (E-Leadership) رهبر الکترونیکی:آیا E-Readiness یک اولویت ملی است؟
* (Information Security) امینت اطلاعات آیا میتوان به پردازش و ذخیره اطلاعات شبکهای اعتماد کرد؟
* سرمایه انسانی (Human Capital): آیا نیروی انسانی قابل برای پشتیبانی از کسب وکار الکترونیکی و ساخت یک جامعه مبتنی بر دانش وجود دارد.؟
* (E- Business climate) جوکسب و کار الکترونیک: سهولت انجام کسب وکار الکترونیک به چه میزان است؟
وضعیت کشور مالزی در این زمینه صورت زیر تشریح شده است:
1-اتصال: نیاز به بهبود اساسی در این زمینه وجود دارد تا دولت الکترونیکی وکسب و کار الکترونیکی پشتیبانی شود(البته این معیار در مالزی روندی روبه رشد دارد)
2-رهبری الکترونیکی: در مالزی شرایط بسیار خوبی برای هدایت دولت الکترونیکی وکسب وکار الکترونیکی وجود دارد.
3-امنیت اطلاعات: نیاز به بهبود اساسی دارد.
4-سرمایه انسانی: نیاز به بهبود دارد.
5-جو کسب وکار الکترونیکی: نیاز به بهبود دارد(روند روبه رشد)
در این گزارش ذکر شده است که فقدان امنیت کافی برای اطلاعات، بزرگترین مانع منطقه آسیای جنوب شرقی برای توسعه کسب وکار الکترونیکی میباشد اما یکی از بزرگترین نقاط قوت آسیا در زمینه رهبری E-leadership میباشد . همچنین وضعیت نیروی انسانی در این منطقه خوب بوده و جو کسب و کار الکترونیکی نیز در این منطقه در حال بهبود است ولی مسئله اتصال نیز یکی از مشکلات مهم میباشد.
5. بررسی برنامههای دولت مالزی برای توسعه EC و ICT
اقتصاد مالزی در طی سالهای گذشته از رشد خوبی برخودار بوده و مالزی همراه با کشورهای آسیای جنوبشرقی در حال تبدیل شدن به یکی از قطب های قدرتمند اقتصادی ، تجاری دنیا می باشد. دولت و ملت مالزی در راستای دستیابی به آرمان و چشم انداز ملی سال2020 این کشور که در سال 1991 تدوین شده است در تلاشند تا اقتصاد سنتی این کشور را تبدیل به یک اقتصاد مبتنی بر دانش نمایند. برنامههای توسعه پنج ساله دولت نقش اساسی در این راستا برعهده دارند.
5-1. فناوری اطلاعات در برنامه هفتم مالزی11 2000-1996
مالزی در برنامه هفتم توسعه خود توجه زیادی به مساله فناوری اطلاعات و ارتباطات نمود. باید عنوان داشت که مردم و دولت این کشور نیاز به تغییر و حرکت به سمت استفاده از این فناوریها را درک کردهاند و این همترین نکته در پذیرش تغییرات و اثرات آن میباشد. آنچه واضح است این است که تا زمانی که بخش های مختلف اجتماع اعم از دولت، عامه مردم، کسب و کارها و .... به این نکته پی نبرند سرمایه گذاری در این زمینه ها بازده زیادی در پی نخواهد داشت
سیاستها، راهبردها و برنامههای مربوط به ICT در برنامه هفتم مالزی 2000-1996
بازنگری 1999
توضیح
مورد
انتظار میرود در طول برنامه هفتم، پیشرفت در IT تأثیر مهمی روی فرایند توسعه وسبک زندگی مردم مالزی داشته باشد با تشخیص ظرفیتهای بالقوهIT، تلاش میگردد تا کاربردهای گسترده آن ارتقاء یابد بر این اساس زیر ساختار فناوری اطلاعاتی گسترش مییابد و تعدادی از برنامهها و پروژهها مربوط بهIT در بخشهای مختلف اقتصادی به اجرا در میآید. این باعث حفظ موقعیت رقابتی مالزی در اقتصاد دیجیتالی -که در حال پدیدار شدن است- و نیز موجب سرمایه گذاری و ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید در زمینه خدمات و فعالیتهای مربوط به IT میگردد.
خط مشی12
* اجرای پروژههای ملی از قبیل MSC، فرودگاه بینالمللی KL، و شهرهای هوشمند پوتراجایا13 و سایبرجایا14 برای فراهم سازی یک کاتالیزور برای توسعه IT
* گسترش و ارتقاء درجه زیر ساختار ارتباطی برای افزایش دسترسی
* بهبود توسعه تجارت الکترونیک محصولات فکری بومی، و صنایع IT داخلی خصوصاً نرمافزار و محصولات فکری برای خلق فرصتهای جدید برای رشد.
* بازنگری و بهبود سیستم نوآوری ملی برای تحقیقات و توسعه دارای بازده جهت جهتدهی به اقتصاد مبتنی پردازش
* تضمین گسترش و کاربرد IT در میان بخشها برای تحریک بهرهوری و قابلیت رقابت و بهبود بیشتر در کیفیت زندگی
* توسعه یک برنامه ملی برای تضمین وجود یک دیدگاه نظامند به مدیریت توسعه فناوری اطلاعات در کشور.این برنامهها مربوط به توسعه فرهنگ IT و انجام پروژههای کاربردی ملی، از قبیلMSC و شهر هوشمند به همراه توسعه زیر ساختار ارتباطاتی میباشد.
* توسعه گسترش آموزش IT در آموزش و پرورش، مطابق با تقاضای پیشبینی شده برای مهارتها و دانش و تخصصهای مربوط به IT
* بازنگری قوانین و مقرراتی که توسعه IT را محدود میکنند.
* ارتقاء توسعه صنعت IT داخلی، از لحاظ طراحی و تولید محصولات، خدمات و سیستمهای بدیع برای خلق ارزشها و فرصتها جدید همراه با مهارتها و اشتغال در عرصه تکنولوژی پیشرفته
* توسعه مالزی یک مرکز (Hob) منطقه IT با شرکتهای بینالمللی IT که در مالزی فعالند
* افزایش آگاهی از IT در میان جمعیت مالزی.
راهبردها15
1- توسعه IT در
* بخش تولید
* بخش تولید
* بخش تولید
* بخش مالی
2- توسعه منابع انسانی
3- توسعه شاهراه چند رسانهای
4-قوانین مرتبط با IT
5- توسعه زیر ساختار ارتباطات راه دور
* بهبود دسترسی عمومی به اینترنت در مکانهای مناسب
* تسهیلدسترسیعمومیبه ینترنت در مکانهای مناسب
6- توسعه صنعت IT داخلی
7- تجارت الکترونیک
1- توسعه IT در
* بخش تولید
* بخش خدمات
* بخش آموزش و بهداشت
* بخش توریسم
* توزیع
2-توسعه منابع انسانی
3-شاهراه چند رسانهای
4-قوانین مرتبط با IT
5-مالزی بعنوان یک مرکز منطقهای
برنامه16
4010.5 میلیون رینگیت به برنامهها و پروژههای مربوط به IT اختصاص یافت
* امنیت - 608.8 میلیون
* خدمات اجتماعی : 88.3 میلیون
* اقتصادی 1445.5 میلیون
* مدیریت عمومی 685.8 میلیون
* برنامه های کاربردی MSC: 1182.1 میلیون
مبلغ 2013.1 میلیون رینگیت به وزارتخانهها و و موسسات دولتی برای برنامههای مربوط به IT تخصیص یافت
* امنیت: 394.7 میلیون
* خدمات اجتماعی :144 میلیون
* خدمات اقتصادی: 1125.4میلیون
* مدیریت عمومی (دولتی): 75.9میلیون
* برنامههای کاربردی MSC : 273.1 میلیون
تخصیص مالی17
Source: INFOSOC MALAYSIA 2000, DISCUSSION PAPER ON "ACCESS AND EQUITY: BENCHMARKING FOR PROGRESS"
5-2. فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی در برنامه هشتم مالزی 2001-2005
در برنامه هشتم مالزی که از سال 2001 شروع شده است به طور مستقیم به تجارت الکترونیکی اشاره شده است. در طول برنامه هشتم تلاش میگردد تا با بهرهگیری از ICT اقتصاد مالزی به یک اقتصاد مبتنی بر دانش رقابتی تبدیل گردد. بدین منظور زیر ساختار ICT بخصوص در مناطق روستایی گسترش یابد، تا شکاف دیجیتالی18 کاهش یافته و همة شهروندان دسترسی برابری به دانش و اطلاعات داشته باشند.
در طول برنامه هفتم رشد اینترنت منجر به تسهیل تجارت الکترونیکی در مالزی شد. تجارت الکترونیکی نه تنها مصرفکنندگان و کسب و کارهای مالزیایی را متأثر ساخته، بلکه مکان بازار، روابط تجاری و حتی مرزهای بینالمللی تجاری را مجدداً شکل داده است. تجارت الکترونیکی فرصتهایی را برای کسب و کارهای مالزی خلق میکند تا قابلیت رقابت خود را افزایش داده، در بازار جهانی حضور یابند، و دست به سفارشیسازی19 زده و کسب کارهای جدیدی خلق نمایند. با توجه به ماهیت بدون حد و مرز تجارت الکترونیکی مالزی توجه خاصی به حمایت از مصرفکننده و دفاع از آنها در مقابل جرایم مجازی (Cyber crimes) نموده است. برای بهرهگیری از ظرفیتهای بالقوه تجارت الکترونیکی، در مالزی، کمیته ملی تجارت الکترونیکی ایجاد شده است تا چارچوبی را برای بهبود و هماهنگ نمودن توسعه تجارت الکترونیکی در مالزی فراهم سازد.
برای ایجاد یک چارچوب جامع تجارت الکترونیکی، تحقیقی روی مسیرهای راهبردی تجارت الکترونیکی مالزی انجام گرفت. این تحقیق که در فوریه 2000 تمام شد. اهمیت برخورداری از یک مسیر بحرانی20 ، ایجاد اعتماد برای هدایت کسب و کارها به درون وب، جذب مشتریان، انتقال سازمانها همراه با ارتقاء سیاستها و چهارچوب مقرراتی را روشن نمود. ابتکارات خاصی نیز از قبیل پست تجاری آن لاین21، مرکزحمل و نقل منسجم22 ، توسعه فناوری رمزگذاری، سیستم مدیریت مالکیت معنوی و مبادله اینترنتی نیز به اجرا در آمد. انجام این برنامهها با هدف قرار دادن مالزی به بعنوان یک مرکز تجارت الکترونیکی در بازار جهانی صورت گرفت.
در طول برنامه هفتم، بخش خصوصی نیز چندین ابتکاررا برای بهرهبرداری از رشد سریع تجارت الکترونیکی به اجرا در آورد. به طوری که شرکتهای داخلی مالزی شروع به کسب و کار آن لاین از طریق وب سایتهای تجارت الکترونیکی نمودند. این شرکتها در زمینههایی از قبیل خرده فروشی سرگرمیها، نرمافزار، مسافرت و حراجی ها فعال بودند. برای مثال میتوان به Mal of Malaysia ،Asia Travel Mart ،Cyber Music Asia , Lelong.com اشاره نمود.
همچنین برای حمایت از توسعه تجارت الکترونیکی، بانک مرکزی مالزی، سیستم پرداخت الکترونیکی مالزی یا MEPS23 را برای ساخت یک درگاه (Gateway) رداختی بین مشتری و تاجر در هنگام مبادله آن لاین در روی اینترنت طراحی نمود.MPES از پروتکل SET یا مبادله امن الکترونیکی24، بعنوان استاندارد پرداختی استفاده میکند.این سیستم همچنین از پروتکلSSL25 برای تقویت مبادلات آن لاین پشتیبانی میکند. MPES سیستمهای، MPCS یا سیستم تشخیص و پرداخت ملی (MEPS cash) یا کارت هوشمند الکترونیکی، کارت پرداخت چند منظوره (PMPC) و جیرو بین بانکی e-IBG را نیز به اجرا در آورده است. (Source: 8th plan, chapter13, information and communication technology)
همراه با نوآوریهای مستمر و جاری در ICT و رشد سریع اینترنت، توسعه تجارت الکترونیکی در طول برنامه هشتم مالزی تسهیل خواهد شد. با توجه به ایجاد مبانی اولیه تجارت الکترونیکی از قبیل محیط و زیر ساختار لازم برای توسعه تجارت الکترونیکی در برنامه هفتم، در این برنامه تمرکز خاص به تشویق و بهبود استفاده گستردهتر از تجارت الکترونیکی بعنوان یک روش جدید انجام کسب و کارها از طریق شبکههای دیجیتالی شده است. پیشرفت بیشتر تجارت الکترونیکی مشارکت منسجم دولت، کسب و کار و اجتماع را فرا میخواند. لذا دولت مالزی در طول برنامه هشتم به تلاشهایش در جهت خلق یک محیط با ثبات و حمایتی جهت هدایت بخش تجارت و بازرگانی به قسمت تجارت الکترونیکی ادامه میدهد. توجه بیشتری به تقویت اثر بخش قوانین مختلف و مکانیسمهای نهادی جهت تقویت تجارت الکترونیک صورت خواهد گرفت. همچنین دولت تعهد میکند تا اطمینان لازم را ایجاد کرده و از حقوق مصرفکنندگان مانند امنیت و حریم شخصی مصرفکنندگان دفاع نماید. بدین منظور قانون حمایت از اطلاعات شخصی برای تأکید روی این مسأله معرفی خواهد شد. پشتیبانی زیر ساختی و حملونقل که در برگیرنده شبکهها، سیستمهای پرداخت و تدارکات برای توسعه تجارت الکترونیکی می باشد، نیز بهبود داده خواهد شد. بعلاوه دولت یک تحقیق امکان سنجی، تجارت الکترونیکی را به اجرا در میآورد. نرم افزارهای کاربردی تجارت الکترونیکی نیز برای بهبود نقل انتقالات سازمانی هم در بخش خصوصی و هم در بخش عمومی به طور گستردهای مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در حالی که دولت نقش کلیدی و تسریع کنندهای در ایجاد محیط مناسب برای پرورش تجارت الکترونیکی دارد بخش بازرگانی و عمومی نیز باید به طور فعالی در استفاده از تجارت الکترونیکی تلاش نمایند..
یکی از خط مشیهای برنامه توسعه هشتم مالزی در قسمت توسعه صنعتی، ارتقا صادرات و افزایش استفاده از ICT در این بخش میباشد. در طول برنامه هشتم تلاش خواهد شد تا استفاده از ICT برای ارتقاء صادرات بخصوص استفاده از تجارت الکترونیکی بعنوان یک ابزار قدرتمند در این زمینه، افزایش یابد. برای دسترسی به این هدف، شرکت توسعه تجارت خارجی مالزی (MATRADE) یک سایت اطلاعات تجاری دایر نموده است. تا به ارائه خدمات در جهت ارتقاء صادرات بپردازد. این سایت خدماتی از قبیل جمع کردن شرکای بالقوه و تسهیل استفاده صادرکنندگان از تجارت الکترونیکی ارائه میدهد.
با توجه به هدف دولت مالزی برای توسعه اقتصادی دانش محور، شرکتها باید استفاده از ICT را در همه جوانب کسب و کارشان شامل خرید، تولید و بازاریابی افزایش دهند. در ضمن بخش تولید باید به افزایش بهرهوری از طریق آموزش نیروی انسانی با تمرکز بر آموزش ICT به منظور پاسخگویی به اقتضائات اقتصاد دانش محور، بپردزاد.
دولت مالزی برای فراهم سازی یک محیط هدایتی و مشوق برای استفاده تولیدکنندگان ارزش افرین از ICT به بهبود و کاربرد اجرای شبکه جهانی تولید26 و بازاریابی بدون حد و مرز ( از کاربردهای نمادین (MSC خواهد پرداخت. شبکه جهانی تولید و بازاریابی بدون مرز به شرکتهای چند ملیتی و شرکتهای داخلی اجازه میدهند، به عملیات تجاری آن لاین دسترسی داشته باشند. در طی برنامه هشتم برای توسعه هر چه بیشتر 27SMEs و دسترسی بیشتر آنها به بازار، به گسترش کاربردهای تجارت الکترونیکی در بین آنها ادامه خواهد داد.
5-3. مروری بر برنامه ملی فناوری اطلاعاتی مالزی (NITA28)
برنامه ملی فن آوری اطلاعاتی مالزی در سال 1995 تنظیم شد تا چارچوبی برای توسعه مالزی در عصر اطلاعات فراهم سازد. در NITA به موارد زیر توجه شده است:
1- هدف NITA انتقال کشور مالزی به یک اجتماع مبتنی بر دانش ، مطابق با چشم انداز سال 2002 میباشد.
2- تمرکز NITA بر توسعه جامع و فراگیر منابع انسانی است
3- ایجاد هماهنگی و همکاری بین سه بخش دولت، بخش خصوصی و عامه مردم
4- استفاده از مدل برنامهریزی از بالا به پایین و اجرا از پائین به بالا.
6. پروژه ساخت شاهراه چند رسانهای29 (MSC) در مالزی
دولت مالزی برای ورود به عصر اطلاعات و استفاده از ظرفیتهای بسیار زیاد فناوری اطلاعات و ارتباطات و به منظور ایجاد زیر ساختهای مورد نیاز در این زمینه دست به خلق MSC زده است که امکانات گستردهای را برای شرکتها و مردم مالزی فراهم میزند. مسئول اجرای این پروژه شرکت MDC30 که یک شرکت خصوصی است، میباشد. این شرکت، در خواستهای شرکتهای داخلی و خارجی را برای استقرار در MSC بررسی نموده، برای MSC بازار یابی کرده، به دولت برای تنظیم قوانین و سیاست و فعالیتهای MSC مشاوره میدهد. و همچنین به استاندارد سازی زیر ساخت اطلاعاتی و توسعه MSC میپردازد. این شرکت همچنین تسهیل کننده و پشتیبان استقرار شرکتها در MSC بوده و سعی در کاهش کاغذ بازی در ارائه این گونه خدمات دارد. شرکتهای فعال در MSC برای بخش اعظم نیازمندیها و مسائل تجاری خود نیازی به مراجعه به سایر آژانسها دولتی نداشته و میتوانند تنها از طریق MDC درخواست کمک نمایند.از زمان شروع به کار MSC در مالزی، هر ساله به تعداد شرکتهایی که جذب این منطقه شده اند، اضافه شده است.
در شاهراه چند رسانه ای مالزی، سعی شده است تا به کاربردهایی که میتوان از فناوری اطلاعات انتظار داشت عینیت بخشیده شود. اولین موج برنامههای کاربردی این شاهراه که از 26 جولای سال 1997 شروع شده بود، اخیرا به اجرا درآمد است و پروژهها و برنامههای جدیدی برای موج دوم این گونه کاربردهای نمادین شناسایی شدهاند موج اول کاربردهای نمادین فناوری اطلاعات در MSC در برگیرنده هفت برنامه بود که طبق ادعای MDC31در اواخر سال 2002 به اجرا درآمدند. این کاربردها و مشخصات مربوطه در ادامه آمده است.
* دولت الکترونیکی32- پوتراجایا
* کارت ملی چند منظوره33
* شبکه جهانی تولید34
* مرکز تجاری بدون مرز35
* مدارس باهوش36
* درمان از راه دور37
* تحقیق و توسعه38 (R&D)
در MSC چندین پروژه مخصوص تجارت الکترونیکی به بهرهبرداری رسیده است. بعلاوه این روند در حال توسعه نیز می باشد. مانند سیستم خرید الکترونیکی، کارت با اهداف چندگانه (MSC) ، کاتالوگ الکترونیکی39 ، سرگرمی به محض تقاضا40 و آموزش به محض تقاضا41
7. منابع
1. www.itu.int , multimedia Malaysia, 2002, internet case study
2. Malaysian eight plan (2001-2005), chapter: 1, 9, 10, 13, 14,www.epu.jpm.my
3 Malaysia third perspective plan (2001-2010), chapter 5, www.epu.jpm.my ,
4. Malaysian network information center (mynic),www.mynic.net ,
5. Infosoc Malaysia 2000, www.nita.org.my
6. National Electronic commerce strategies, the Malaysia Experience,
http://eupnopaeu.int/ispo/e commerce/regions/asia.htm
7. Digital Divide and the Role of government, Malaysia country paper,
http:// unpanl.un.org/interadoc/groups/public/documents/apcity/unpan002464.pdf
8. www.msc.com.my
9. www.mdc.com.my
10. www.go2wo.com/malaysia/index.htm
11. Electronic Commerce and New Ways of Working in Malaysia, www.fcatt.com
12. Risk Business: seizing the Opportunity of Global E-Readiness, 2000, www.mcconnellinternational.com
13. www.nitc.org.my
14. Ministry of education (MOE), www.moe.gov.my
15. Department of Statistic, www.statistic.gov.my
16. www.meps.com.my
17. www.mynic.net
18. www.mampu.gov.my
پیوست (سایتهای مفید مالزی)
سازمان
وب سایت
مهمترین سازمانهای دولتی فعال در زمینه ICT
وزارت انرژی ارتباطات و چند رسانهای
www.ktkm.gov.my
کمیسیون ارتباطات و چند رسانهای های مالزی
www.cmc.gov.my
شورای ملی فناوری اطلاعات
www.nitc.org.my
شرکت توسعه چند رسانهای ها
www.mdc.com.my
موسسه سیستمهای میکرو الکترونیک مالزی
www.mimos.my
اداره برنامه ریزی و مدیریت مدرنیزه کردن مالزی
www.mampu.gov.my
مهمترین فراهم کنندکان خدمات و محصولات ICT
Telekom Malaysia Berhad(TMB)
www.telekom.com.my
Celcom (Malaysia) sdn. Bhd
www.celcom.com.my
Maxis communications Berhad
www.maxis.com.my
DiGi Telecommunications sdn.Berhad
www.mutiara.com.my
TIME dotcom berhad
www.time.com.my
رسانههای گروهی
Bernama, national news agency
www.bernama.com
New straits times
www.emedia.com.my
The star
thestar.com.my
رادیو و تلوزیون مالزی
www.rtm.net.my
System Television Malaysia Berhad(TV3)
www.tv3.com.my
Natseven(ntv7)
www.ntv7.com.my
Cableview
www.megatv.com.my
MEASAT Broadcast Network systems
www.astro.com.my
مراکز دانشگاهی
وزارت آموزش
www.moe.gov.my
درگاه مدارس هوشمند تله کام
www.tss.com.my/portal smart1.htm
کاربرد نمادین مدارس هوشمند MDC
www.mdc.com.my/msc/flagship/ss.html
My e tutor: educational portal
www.myetutor.com
دانشگاه چند رسانهای
www.mmu.edu.my
Unversiti Tun Abdul Razak(UNITAR)
www.unitar.edu.my
بهداشت
وزارت بهداشت
www.moh.gov.my
کاربرد نمادین درمان ز راه دورMDC
www.mdc.com.my/msc/flagship/tm.html
تجارت الکترونیکی
سیستم پرداخت الکترونیکی مالزی
www.meps.com.my
درگاه ها(Portals)
Malaysia civil service link
Mcsl.mampu.gov.my
Malaysia portal
www.mymalaysia.net.my
سایر
اداره آمار مالزی
www.statististics.gov.my/English/page2.html
اداره برنامه ریزی اقتصادی
www.epu.jpm.my
وزارت اطلاعات
www.kempen.gov.my
مرکز اطلاعات شبکه مالزی
www.mynic.net
سایت اینترنتی رسمی جهانگردی مالزی
www.tourism.gov.my
بورس اوراق بهادار مالزی
www.klse.com.my
1 .Malaysian Institute of Microelectronic Systems
2 .Malaysian Communication and Multimedia Commission Act 1998
3 .Cyber Low
4. Malaysian Electronic payment system.(www.meps.com.my)
5 . Asynchronous Transfer Mode
3.نوعی روش انتقال وجه بین بانکها
7 .Electronic Commerce
8 . National Electronic commerce committee
1- www.Maccallininternational.com
www.wista.org2-
11 .7TH PLAN,1996-2000
12 .Policy
13 .Putrajaya
14 Cyberjaya
15 .Strategy
16 .Programm
17 .Allocation
18 .Digital Divide
19 .Customization
20 .Critical Mass
21 . Online Trading post
22 . Integrated Logistic Hub
23 .Malaysian electronic payment system
24 . Secure Electronic Transaction
25 . Secure Socket layer
26. World wide Manufacturing web
27 .Small and medium sized enterprise
28 .NATIONAL INFORMATION TECHNOLOGY AGENDA
29 .Multimedia Super Corridor
30 .Multimedia Development corporation
31 .Multimedia Development Corporation
32 .E GOVERNMENT
33 . National Multi- Purpose Card (MPC)
34 . worldwide Manufacturing web
35 . Borderless marketing center
36 . Smart Schools
37 . Telemedicine
38 .Research and Development
39 .E- CATALOGE
40 .Entertainment on Demand
41 .Education on Demand
- ۸۴/۰۲/۱۲