تخلف‌های مجاز در بازار موبایل
فرشید رضایی – بازار تلفن همراه با وجود ده میلیون مشتری در سال، گردش مالی بالا و تبلیغات گسترده و رنگارنگی که سراسر خیابان‌ها و رسانه‌های شهر را پوشانده گویای جنب و جوش و تحرک زیاد در این بازار است.
این بازار را اما تنها فروشندگان موبایل تشکیل نمی‌دهند. بلکه واردکنندگان، توزیع کنندگان، فعالان عرصه نرم‌افزار، تعمیرکاران، فروشندگان لوازم جانبی، شرکت‌های پشتیبان و ... نیز در این بازار بزرگ فعال بوده و هر کدام نیز سهم خاص خود را دارند.
جالب آنکه با وجود بازاری در این حجم و میلیون‌ها نفر از مردمی که به نحوی مرتبط با آن هستند، شواهد نشان از آن دارد که بازار موبایل در ایران فارغ از هر نوع نظارتی است. اگرچه یک نهاد در این بازار فعال است اما هر بار که رسانه‌ها و صدا و سیما پیگیر سوژه‌ای می‌شوند مسوول این اتحادیه بزرگ بودن این بازار و کم بودن نیروی نظارتی در این اتحادیه را عامل ناکامی در ساماندهی به این بازار دانسته و در آخرین مورد نیز رسما اعلام کرد که نهادهای دولتی باید به این عرصه وارد شوند.
اما گویی برخی خلاف‌ها در بازار موبایل نهادینه شده و در خلا وجود نهادهای نظارتی و کنترل کافی این تنها خود کاربران هستند که باید مراقب باشند تا از صدمات ناشی از خلاف‌های مجاز در بازار موبایل در امان باشند. این تخلف‌های بدون مجازات به این شرح است:
1- فروش اجباری نرم‌افزار به مشتری در هنگام خرید گوشی. بارها اعلام شده که چنین اقدامی تخلف و ممنوع است اما کم نیستند فروشندگانی که همراه با گوشی نرم‌افزار هم به کاربر تحمیل می‌کنند.
2- گارانتی‌های جعلی. وجود گارانتی‌هایی که ارزش آنها در حد یک کاغذ بی ارزش است یکی دیگر از معضلات حل نشده در بازار موبایل است که تا کنون امکانی برای ریشه کنی این گارانتی‌ها به عمل نیامده است.
3- گوشی‌های رفرش. این روزها تشخیص گوشی‌های موسوم به رفرش یا گوشی‌های دست دومی که به جای اصل به مشتری قالب می‌شود بسیار سخت شده است. این نوع از گوشی‌ها هم اکنون به وفور در بازار یافت می‌شود و از این بابت نیز هیچ نظارتی بر آنها نیست.
4- قیمت‌های اختیاری. در حال حاضر کمتر مغازه ای در بازار موبایل می‌توان یافت که روی گوشی‌های داخل ویترین خود قیمت درج کرده باشند. به این ترتیب فروشنده در هر لحظه و به هرکس هر قیمتی را که مایل باشد اعلام می‌کند. این نیز یکی ازتخلف‌های مجاز و قدیمی در بازار موبایل به شمار می‌رود.
5- تعمیرکاران غیر مجاز. این روزها اگر کسی مایل باشد می‌تواند در هر زمان با نصب یک کارتن و تبلیغات خود را بدون هیچ دردسری تعمیرکار موبایل معرفی کند. این تعمیرکاران غیر مجاز گاه مشکلات زیادی برای کاربران به وجود آورده و فارغ از ناتوانی در تعمیر گوشی و اخذ وجوه غیر مصوب از محتویات گوشی‌های کاربران نیز سواستفاده کرده‌اند.
به گزارش موبنا، این موارد به وفور در بازار موبایل مشاهده شده و تقریبا محال است بازرسی با کنترل یکی از این موارد به تخلف آشکار در مغازه‌های فروش موبایل برخورد نکند. جالب آنکه در برخی از موارد فوق حتی اتحادیه ناظر بر این بازار رسما اعلام کرده که توان رسیدگی به مشکلات را نداشته و مردم خود می‌توانند در صورت برخورد با مشکل مراتب را به این نهاد اعلام کنند.
- ۹۲/۱۰/۱۰