تفاوت سرگرمی اینترنتی ایرانی‌ها با دنیا
محسن رنگیان: اینترنت، بزرگ ترین فناوری ارتباطی رایانه یی است که تاکنون به دست انسان طراحی، مهندسی و اجرا شده است.
وابستگی نسبی فعالیت های بشری به اینترنت در مقیاس جهانی، از آغاز دوران تاریخی جدید در عرصه های گوناگون دانش و فن حکایت می کند.
از نظر تاریخی، ورود اینترنت به جمهوری اسلامی ایران به سال 1368 بازمی گردد. از آن سال تاکنون ایران در زمینه ی استفاده از اینترنت به رشد بالایی دست یافته و طبق آخرین آمارها، جمعیت کاربر اینترنتی کشور به حدود 20 میلیون نفر رسیده و از این نظر کشور ما، رتبه ی 26 دنیا را به خود اختصاص داده است.
هر پدیده ی فناورانه که از خارج وارد ایران می شود، به دلیل همخوانی نداشتن ملی و فرهنگی، هیجان های زودگذر ناشی از رویارویی با آن و آشنا نبودن با کارکردهای سودمند آن، کاربران را از استفاده ی راهبردی و درست باز می دارد.
براین اساس، با ورود اینترنت به کشور ما نیز کاربران به جای استفاده های آموزشی، اطلاع رسانی و علمی، به کارکردهای زیان بار آن بیش تر توجه کرده اند.
با گذشت زمان بیش تر و ورود نسل های جدید اینترنت بر روی تلفن های هوشمند، این پدیده ی فناورانه، به امکانی عادی و روتین برای ما ایرانی ها، به خصوص نسل جوان، تبدیل شده است.
در این گزارش به مقایسه ی نحوه‌ی سرگرم شدن مردم ما و مردم کشورهای پیشرفته پرداخته ایم. باشد که این مقایسه، جرقه یی برای رفتن به مسیر استفاده ی درست و به جا از اینترنت باشد.
*** ما چگونه با اینترنت سرگرم می شویم؟
یکی از سرگرمی های همراه و دائمی مردم ما، عضویت و حضور در گروه های تعامل با دیگران، از طریق شبکه های اجتماعی نظیر؛ فیس بوک، وایبر، لاین، اینستاگرام، تلگرام؛ واتس آپ و... است. به لطف ارائه ی نسل سوم اینترنت همراه، یعنی 3G و ارائه ی نرم افزارهای کاربردی هریک از این شبکه ها، بر روی گوشی های هوشمند مبتنی بر آندروید، iOS و ویندوز، استفاده از این نرم افزارها رایج تر شده است. حضور مردم در این محیط ها بیش تر جنبه ی سرگرمی دارد و متاسفانه محتوای آن ها شامل؛ جوک های رکیک و مرتبط با اقوام مختلف ایرانی، عکس ها و کلیپ های خنده دار و البته در بعضی موارد غیر اخلاقی و همچنین تمسخر سیاستمداران، می باشد. البته بعضی دیگر هم از این گسترش روزافزون عضویت در شبکه های اجتماعی استفاده کرده و اقدام به تبلیغ و فروش کالاهای خود، مخصوصا لباس های مد روز و لوازم آرایشی می کنند.
یکی دیگر از سرگرمی های شایع در بین جوانان و حتی بزرگسالان ایرانی انجام بازی های آنلاین می باشد. از آن جایی که بیش تر این بازی های اینترنتی، نسخه ی مربوط به گوشی های تلفن همراه را نیز عرضه کرده اند، انجام این بازی ها، در بعضی کاربران، به صورت اعتیاد در آمده است. بازی هایی نظیر تراوین، ممکن است تمام دنیای پیرامون یک نوجوان شود. دیگر بازی های آنلاین معروف در بین جوانان ایرانی، شهرسازی راما، مزرعه ی بزرگ و مدار تاریکی می باشد.
فال، طالع بینی، آزمون های خودشناسی و روانشناسی و تعبیر خواب، سرگرمی پر طرفدار و جذاب کاربران ایرانی اینترنت می باشد. حتی شاید این را هم شنیده باشید که معمولا کتاب های مربوط به این حوزه، جزء پر فروش ترین کتاب ها در کشور می باشند. معمولا شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه، یک عامل برای سوق دادن افراد به سمت طالع بینی و اطلاع از آینده می باشد. زیرا اگر نوجوان و جوان ایرانی، آینده یی روشن برای زندگی خود متصور نباشد، با توجه به برهه ی حساس سنی اش برای کنجکاوی و جست و جوگری، نا خودآگاه به این سمت کشیده می شود. مراجعه به سایت های طالع بینی هندی، چینی، فال قهوه، فال حافظ، فال ازدواج، فال عطسه، تعبیر خواب، تست خواب، تست روحیه، تست افسردگی و بسیاری دیگر، جزء جذاب ترین سرگرمی های اینترنتی در ایران می باشد. متاسفانه سایت های نظرسنجی آنلاین در ایران با محدودیت هایی همراه بوده و به راحتی نمی توانند به مانند رقبای خارجی خود، تمام مسائل و مشکلات جامعه را پوشش دهند.
دانلود فیلم های سینمایی روز ایران و دنیا، دانلود مجموعه های تلویزیونی معروف ایران و دنیا، به لطف عدم عضویت ایران در کنوانسیون برن و هیچ یک از کنوانسیون های مربوط به رعایت حق تکثیر (کپی رایت)، سرگرمی راضی کننده ی اینترنتی دیگری برای ایرانیان است. نرم افزارهایی مانند Internet Download Manager (IDM)، uTorrent و غیره کمک شایانی به این دسته از علاقمندان می کند. دانلود فیلم های زبان اصلی و با زیرنویس فارسی، هرچند کمک بسیار خوبی برای افزایش مهارت زبان انگلیسی جوانان است، اما به خاطر عدم حذف صحنه های نامناسب و ناهنجار در آن ها، می تواند سبب یک تضاد فکری و فرهنگی در کاربر شود و برای جامعه خطرآفرین باشد.
دانلود رایگان نرم افزارهای گوشی های هوشمند با سیستم عامل های مختلف، خصوصا آندروید و همچنین دانلود رایگان نرم افزارهای مربوط به رایانه های شخصی ویندوز، همان طور که گفته شد، به دلیل عدم پیوستن ایران به پیمان رعایت حق تکثیر بین المللی، جذابیتی دوگانه را پیش روی کاربران قرار می دهد. از این جهت که فردی مثل من که به راحتی و مجانی به نرم افزارهای چندصد دلاری شرکت های غول نرم افزاری دنیا، مانند؛ Microsoft، Adobe، Google و سایرین دست یافته و دستگاه های رایانه یی خود را با غرور مملو از آن ها می کند. غافل از این که برنامه نویسان متبحر و پدید آوران محصولات یارانه یی ایرانی، از بازار داغ و بسیار سود آور تهیه ی نرم افزارهای رایانه یی محروم می مانند و اکثر نرم افزارها در اندک زمانی، بارها به صورت رایگان مورد دانلود قرار می گیرد. حتی به این موضوع توجه نمی شود که نرم افزارهای کپی و غیر اصل دارای امنیت کافی نمی باشند و به راحتی قابل هک هستند.
جست و جوی مطالبی نظیردانلود عکس، دانلود آهنگ، دانلود بازی، اخبار داعش، اخبار مربوط به مرتضی پاشایی، یارانه ها، سایت به اشتراک گذاری ویدیوی ایرانی آپارات، محصولات لاغری، مد روز لباس، لوازم آرایش، کلاس های ایروبیک و رقص، مسائل جنسی، مسائل زناشویی، دکوراسیون، سرگرمی هایی بوده است که ایرانی ها به ویژه، در سال گذشته، آن را توسط موتور جست وجوگر گوگل، انجام داده اند.
*** دنیا چگونه با اینترنت سرگرم می شود؟
از آن جایی که اینترنت و گوشی های تلفن همراه در دولت های غربی زودتر از ایران به کار گرفته شده است، آثار احتمالی زیاده روی در استفاده از آن ها، کنترل شده و با توجه به قوانین سختگیرانه یی که والدین و مدرسه در قبال استفاده ی فرزندان از فناوری های نو، ملزم به انجام آن هستند و همچنین اعمال قوانین مربوط به حق تکثیر (کپی رایت)، این طور استنباط می شود که جنبه ی سرگرمی اینترنت در دنیا، کمی متفاوت تر از ایران باشد.
بررسی ها نشان داده اند که این گونه فناوری ها، تنها تأثیر منفی بر روی تحصیل دانش آموزان خارجی ندارد و در برخی موارد به آن ها در مسائل آموزشی کمک هم می کند.
ولی نکته ی قابل توجه این است که متاسفانه ممکن است تأثیر منفی آن ها بر روی دانش آموزان بیش از تاثیر مثبت باشد.
تحقیقات یک مجله ی انگلیسی نشان داد که افراد بعد از اختراع اسلحه، اختراع تلفن همراه را بدترین اختراع همه ی زمان ها می دانند. البته مردم دنیا و به خصوص کشورهای پیشرفته نیز برای سرگرمی از اینترنت استفاده می کنند، اما سرگرمی های آن ها کمی با سرگرمی های ما متفاوت است، البته در برخی موارد نیز، سرگرمی های آنلاین مشترکی برای همه ی مردم دنیا وجود دارد.
انجام بازی های آنلاین یکی از سرگرمی های شایع بین جوانان خارجی است و حد و اندازه ی آن از جوانان کشور ما بسیار فراتر است. به طوری که واژه Gamer (به معنای بازیکن بازی های رایانه یی) چند وقتی است که بسیار در رسانه ها به چشم می خورد. سایت های مشهوری مانند: www.befungames.com، www.addictinggames.com، www.miniclip.com، www.shockwave.com علاوه بر ارایه ی بازی های رایگان برای دانلود، امکان بازی آنلاین در محیط اینترنت را نیز فراهم آورده است. همچنین همان طور که گفته شد بازی Travian و Risk که از بازی های استراتژیک آنلاین به شمار می روند، توانسته عده ی زیادی از جوانان خارجی را به خود وابسته کند.
جنبه ی واقعی سرگرمی اینترنت، به خصوص در اوقات فراغت و پس از انجام کارهای روزانه، گوش دادن به موسیقی دلخواه، تماشای برنامه های تلویزیونی، فیلم و تصاویر جالب و جذاب می باشد. همان طور که قبلا توضیح دادیم، از حیث تولید محتوای فرهنگی (صوتی و تصویری)، با توجه به رعایت حقوق مادی و معنوی پدید آورنده ی اثر فرهنگی در کشورهای پیشرفته، کشورهای اروپایی و آمریکایی بسیار فعال عمل کرده و در نتیجه با توجه به در دسترس بودن تنوع موضوعات سرگرم کننده ی صوتی و تصویری، یکی از لذت های کاربران، گوش دادن به موسیقی دلخواه خود از طریق سایت هایی نظیر www.pandora.com، www.rhapsody.com، www.aolradio.com و iTunes می باشد. همچنین تماشای فیلم ها و ویدیوهای جذاب از طریق Hulu، Veoh، MySpaceTv، YouTube و Daily Motion و تماشای عکس های زیبا و دلخواه از طریق جست وجوی گوگل و www.photo.net طرفداران زیادی در آن سوی آب ها دارد. لازم به ذکر است که استفاده از این محصولات در کشورهای غربی ملزم به داشتن اینترنتی پر سرعت و همیشگی و پرداخت حق عضویت برای استفاده از خدمات این سایت ها می باشد.
گفت و گو و تعامل با افراد مختلف یکی دیگر از ارمغان های سرگرم کننده یی است که اینترنت با خود به همراه آورده است، این سرگرمی برای مردم دنیا شامل؛ چت کردن در اتاق های گفت و گو نظیر Omegle و یاهو، چک کردن پیام های دریافتی و ارسال عقاید و نظرات در شبکه های اجتماعی نظیر MySpace، Bebo، Instagram، فیس بوک و توییتر، می باشد. شبکه های اجتماعی امروزه نقش بسیار پر رنگی در رویدادهای یک جامعه بازی می کنند و این برخورد افکار خواسته یا ناخواسته توانسته است به ابزاری قوی برای اعمال بعضی عقاید خاص منجر شود. در این بین، پست الکترونیکی یا همان ایمیل، بیش تر وجهه ی اداری خود را حفظ کرده و کم کم باید آن را از قلمروی سرگرمی های اینترنتی خارج کرد.
کاربران خارجی به پازل، نظرسنجی و انجام آزمون های اینترنتی علاقه دارند. سایت هایی نظیر www.quizilla.com، www.quibblo.com و www.quizfarm.com پذیرای علاقمندان به دادن آزمون های شخصیت هستند. البته سایت های فیس بوک و MySpace نیز ابزار مشابهی برای این تست ها دارند. این تست ها و پاسخ آن ها پتانسیلی است که می تواند به صورت رایگان در اختیار کارشناسان خبره قرار گرفته و منجر به تصمیم سازی برای کشورها شود.
به گزارش قدس آنلاین، آگاه شدن از مسائل جدی و جالب دنیا به وسیله ی اینترنت، یکی دیگر از تفریحاتی است که مردم دنیا به صورت منظم پیگیر آن هستند. پیگیری خبرها و نتایج ورزشی، رخدادهای دنیا، اخبار فناوری های جدید و کاوش های فضایی، کاربران زیادی را در دنیا مجذوب خود ساخته است. برخی از کاربران نیز با ساختن وبلاگ در سایت هایی نظیر www.wordpressonline.com به جریان آزاد اطلاعات و همچنین ابراز علاقه و احساسات خود در رابطه با موضوعات مختلف کمک می کنند. امروزه بسیاری از سایت ها و خبرگزاری های مهم دنیا، اقدام به ساخت وبلاگ می کنند و از این طریق بیش تر و بهتر به مخاطب خود نزدیک می شوند. تجربه انتشار مطالب با نام خودمان، واقعا می تواند سرگرمی جذابی برای کاربران اینترنت باشد. شرکت در گردآوری، تکمیل و ویرایش مطالب سایت ویکی پدیا و سایت های ویکی، دیگر سرگرمی مفید اینترنتی برای مردم دنیا است که متاسفانه بسیاری از کاربران ایرانی از انجام آن غافل مانده اند. در صورتی که انجام آن برای نشر اطلاعات صحیح در مورد دین، عقاید و تاریخ کشورمان بسیار حیاتی به نظر می رسد.
انجام خرید اینترنتی شاید جذاب ترین سهولتی باشد که اینترنت برای ما به ارمغان آورده است. خرید از سایت های معروف فروشگاهی نظیر ebay، walmart، amazon یا هر فروشگاه مورد نظر، برای مردم مخصوصا اروپا و آمریکا، کم کم از حالت تفریح خارج شده و خود را به عنوان یک کار روتین که می تواند به محیط زیست کمک بسیاری کند، معرفی کرده است. به خصوص اینکه این فروشگاه ها در جهت رفاه مشتریان خود امکانات و گارانتی های خوبی نیز ارایه می دهند.
خبر خوانی نیز سرگرمی مشترک مردم دنیا می باشد. بیش ترین عبارات مورد جست وجوی جهان در گوگل، به نقل ازGoogle Trends، مربوط به رابین ویلیامز، بازیگر معروف آمریکایی و برنده ی اسکار که در سال 2014 خودکشی کرد، جام جهانی فوتبال 2014 برزیل که با قهرمانی آلمان به پایان رسید، بیماری مهلک ابولا، خطوط هوایی مالزی که هواپیماهای آن به شکل عجیبی ناپدید شدند، چالش آب یخ، بازی فلاپی برد، Conchita Wurst خواننده ی عجیب و غریب اتریشی، گروهک داعش، کارتون زیبای Frozen که در ایران به نام ملکه یخی یا برفی شناخته می شود و المپیک زمستانی 2014 سوچی روسیه، بوده اند.
با توجه به مقایسه ی صورت گرفته در خصوص تفاوت ها و اشتراکات سرگرمی های اینترنتی بین مردم ما و مردم دنیا، برای پیش گیری از اثرپذیری بی اندازه و زیان بار اینترنت برای کاربران ایرانی؛ اجرای آموزش های درست، تشویق آن ها به کتاب خوانی و فرهنگ سازی این نکته که اینترنت نباید جای کتاب و مطالعه را بگیرد، همچنین آگاهی والدین در برخورد با فرزندان برای استفاده از رایانه، تشویق و ایجاد شرایط ویژه برای انجام تفریحات گروهی نظیر؛ ورزش کردن، مسافرت رفتن، کوهنوردی، نقش به سزایی خواهد داشت. این عوامل باعث می شود که کاربران اینترنت، خصوصا نوجوانان ایرانی، به جای پناه بردن به دنیای ناشناخته مجازی، با اعضای خانواده خود تعامل بیش تر و بهتری برقرار کنند و این همان روندی است که غربی ها پس از مشاهده ی آثار مخرب دادن آزادی های بی حد و حصر به کاربران اینترنت خود، پیش گرفتند. پس بنا بر ضرب المثل معروف خودمان، «آزموده را آزمودن خطاست.»!
- ۹۳/۱۲/۲۴